Ársrit Torfhildar - 01.04.1991, Blaðsíða 42
Ársrit Torfhildar
Sigurlaug Anna Gunnarsdóttir
að vera með minnið í bókum
Gluggað í Söguna alla eftir Pétur Gunnarsson: byggingu, tíma,
lífsspeki.
í UPPHAFI...
Pétur Gunnarsson sendi frá sér, á árunum 1976-82, trílógíu um
Andra Haraldsson. Þroskasögu drengs sem er að reyna að fóta sig í
veruleikanum, "vera karakter". Þriðja sagan, Persónur og leikendur,
skilur við söguhetju sína rotaða í miðjum stúdentaóeirðum í París.
Gæfan virðist hafa snúið við henni bakinu; kærastan stungin af til
Brasilíu, lögreglukylfa í hausinn í stað skáldaafreka. Árið 1985 kom
lokabókin um Andra, Sagan öll. Þar er hann rankaður við, hefur
smitast af pólitíkinni en gleymt skáldunum. Saga Andra er nú öll; en
þó er hér brotið blað í hans ævi því í raun hefur hann breyst í
tvöfalda kynjaskepnu og ýmislegt óvænt kemur í ljós um þennan
dreng.
í Sögunni allri eru sagðar tvær sögur. Önnur heldur áfram að
segja frá þeim Andra sem lesendur Péturs þekkja fyrir. Glíma hans
við "Nútímann" stendur enn. Hin sagan er ný. Þar kemur til
sögunnar Guðmundur Andri (kallaður Manni), ljúfur maður og
mikið meinleysisgrey. Nútíminn er honum líka erfiður í róðri þó á
annan hátt sé. Hann lýsir glímum sínum við veruleikann:
minnisleysið, sársaukafullar bernskuminningar, Hring,
hversdagsleikann. Ymislegt í lífi Andra og nafna hans Guðmundar
Andra rímar saman: sagnfræðingar giftir Bylgju og einsbarns feður,
bræður Systu, eiga rúgbrauð(!) og eru báðir lúmskt veikir fyrir
skriftum. Sumt er þó mjög ólíkt og skiptir líka mestu að sagt er frá
mismunandi tímabilum í ævi þeirra.
Raunveruleikinn er þeim býsna erfiður, svo óljós, svo
skammvinnur. "Veröldin bara var" og hvar passa þeir eiginlega inn í?
Sögumar nálgast þemað eftir sinni leiðinni hvor og verður reynt a ð
gera nokkra grein fyrir því hvemig það endurspeglast í byggingu
þeirra og tíma. Og hvert er þema þeirra, lífsspeki?
40