Ársrit Torfhildar - 01.04.1991, Blaðsíða 69

Ársrit Torfhildar
fremur af móðurfjarveru og einmanaleika sem af henni er sprottinn.
Janey er ein á báti og þar sem sagan gerist að mestu í hugarheimi
hennar eru "samræðurnar” við Augustu, samkvæmt rökvísi
karlveldisins sem textinn hafnar, uppspuni örvæntingarfullrar og
skelfingu lostinnar stúlku sem reynir þannig að ná röklegu haldi á
tilveru sinni. Dauðaþrá hennar tengist móðurfjarverunni eins og í
sögu Coru Sander þar sem höfnun móður á dóttur sinni ræður
úrslitum um örlög hennar.
Að vissu leyti má segja að allar konurnar séu yfirgefnar. Eliza,
Augusta og Janey af móðurinni, systralag yfirgefinna kvenna, sem
útskýrir hvað þær skilja hver aðra vel. Þetta sést vel í orðum og
gerðum Augustu og því sem Lipking segir um að yfirgefnar konur
verði mjög sterkar og oft grimmar, þær hafi engu að tapa og gefi því
dauðann og djöfulinn í allt. Eftir dauðann er Augusta miklu sterkari
en í lifanda lífi, hún er uppvakningur, lifandi lík sem ekki getur dáið
öðru sinni og getur því ógnað karlveldinu og drepið það. ""But don't
you worry, sisterlil; I'm stronger now. Much stronger." I saw my
sister's body, the length of bony limbs, a look of strength in spite of
insubstantial flesh... Her eyes cold, hard, green bottom stones" (221).
Óhugnaður sögunnar felst því ekki eingöngu í krafti og styrkleika
karlveldisins/-mannsins gagnvart litlum stúlkum, ekki í því að deyja,
heldur því að fólk geti risið upp frá dauðum og í því að ráða ekki
yfir sjálfum sér. Það sem Janey finnst huggandi í upphafi sögunnar,
sum sé tilvera tvífarans, hefur snúist í höndunum á henni og orðið a ð
aðal ógn tilveru hennar. "The pond is still. I watch it sometimes from
the ridge. At times I ache with missing her: Augusta; sister. But she is
not alone; she plays with Mr. Emrick. And I'm afraid; if he should rise,
and smile at me?"(227). Þótt Mr. Emrick sé dauður stendur henni enn
ógn af honum og jafnvel meiri ógn en þegar hann var lifandi vegna
þess krafts sem hún varð vitni að í líki systur sinnar.
Aðalóhugnaðurinn liggirr í sjónarhorninu, sjónarhorn
sögumanns gerir engan greinarmun á raunveruleika og fantasíu. Allt
rennur saman í eitt eins og Janey og Augusta í yfirborði tjarnarinnar.
Öll rökvísi textans er þurrkuð út í lokasenunni þegar Mr. Emrick
hefur fengið Janey með sér út í skóg og hún leiðir hann beint til
Augustu sem bíður í tjörninni þyrst í hefnd og drekkir honum. Flæði
textans drekkir allri lógík og eftir stendur orðræða geðveikrar konu.
Orðræða sem hefur eigin röksemdafærslu, er kaótísk og óraunhæf en
67