Skógræktarritið - 15.05.2020, Síða 19

SKÓGRÆKTARRITIÐ 2020 17
sem almenningur lét af hendi rakna og
Landsnefnd lýðveldiskosninganna lagði
til 250 þúsund krónur. Skipulagsskrá
Landgræðslusjóðs var samþykkt á aðal-
fundi Skógræktarfélags Íslands í mars 1945.
Þar var ákveðið að stjórn Skógræktar-
félagsins ásamt landgræðslustjóra og skóg-
ræktarstjóra ættu sæti í stjórn sjóðsins.
Megin hlutverk sjóðsins er að klæða
landið skógi, en önnur landgræðsla og
gróðurvernd eru einnig á verksviði hans.
Landgræðslusjóði bárust ýmsar gjafir í
formi peninga en einnig jarðarpartar. Þar
á meðal var hluti af landi Straums sunnan
við Straumsvík og þaðan komu þó nokkrar
tekjur um árabil. Síðar eignaðist sjóðurinn
jörðina Langabotn inn af Geirþjófsfirði á
Vestfjörðum. Landgræðslusjóður keypti
árið 1975 stóran hluta jarðarinnar
Ingunnarstaða í Brynjudal í Hvalfirði.
Landgræðslusjóður veitir styrki samkvæmt
reglum sjóðsins til verkefna á vegum
einstaklinga, stofnana og félaga sem sinna
skógrækt og landgræðslu.
Félög stofnuð í Reykjavík
og Hafnarfirði
Árið 1946 voru fulltrúar frá öllum
skógræktarfélögum landsins boðaðir
á aðalfund félagsins sem haldinn var
í Reykjavík í október. Fulltrúar 16
félaga mættu að meðtöldum fulltrúum
Skógræktarfélags Reykjavíkur sem var
stofnað að kvöldi fyrri fundardagsins,
24. október og fulltrúum Skógræktar-
félags Hafnarfjarðar sem var stofnað að
kvöldi seinni fundardagsins 25. október.
Samþykkt voru ný lög Skógræktarfélags
Íslands og var þetta fyrsti fundurinn sem
haldinn var með nýju sniði. Jafnframt
var samþykkt að halda næstu aðalfundi
utan Reykjavíkur, í Vaglaskógi 1947 og
að Hallormsstað 1948. Fundurinn var í
Reykjavík 1949 og á Þingvöllum 1950 á
þrjátíu ára afmæli félagsins. Þá voru félagar
í skógræktarfélögum landsins orðnir 5.200
talsins.
Skógræktarfélag Íslands viðurkennt sem
samband allra skógræktarfélaga í landinu.
Upp frá því var unnið að stofnun héraðs-
félaga um allt land. Næstu ár voru stofnuð
nokkur félög, þar á meðal Skógræktar-
félag Akraness, Ísafjarðar, Rangæinga,
Stykkishólms, Dalasýslu, Suður-Þingeyinga,
Vestur-Barðstrendinga, Mýrdælinga,
Austur-Húnvetninga og Skógræktarfélagið
Mörk í Austur-Skaftafellssýslu.
Landgræðslusjóður
Merkisáfangi varð í sögu Skógræktarfélags
Íslands árið 1944 þegar Landgræðslu-
sjóður var stofnaður. Þegar leið að því
að kjósa ætti um það hvort Ísland ætti að
verða lýðveldi eða halda áfram sambandi
sínu við Dani var margt undir. Arngrímur
Kristjánsson skólastjóri var í undirbún-
ingsnefnd lýðveldiskosninganna en hann
var einn af stofnendum Skógræktarfélags
Íslands. Hann kom þeirri hugmynd á
framfæri við Hákon Bjarnason að hver
kjósandi sem kysi um stofnun lýðveldis
Íslands, legði nokkuð af mörkum til þess
að klæða landið. Hákon lagði málið
fyrir stjórn Skógræktarfélagsins, sem
fundaði með fólki úr ýmsum áttum áður
en endanleg hugmynd var mótuð. Meðal
þeirra voru fulltrúar ungmennahreyfingar-
innar, skátahöfðingi Íslands, landgræðslu-
stjóri og nokkrir stjórnmálamenn. Ákveðið
var að hefja samskot eins víða um land
og unnt var. Ritaðar voru hvatninga-
greinar sem birtust í blöðum og forsætis-
ráðherrann, Björn Þórðarson, mælti fyrir
málinu í útvarpi. Sérstök samskotahefti
voru útbúin og send til skógræktarfélaga
og formanna ungmennafélaga víðsvegar
um landið. Stjórn Skógræktarfélagsins
lagði til að Landgræðslusjóður yrði ekki
eingöngu bundinn við skógrækt, heldur
skyldi hann jafnframt standa straum af
hvers konar uppgræðslu á eyddum og
örfoka landsvæðum. Sjóðurinn átti að
vera sjálfseignarstofnun með sérstakri
stjórn. Það söfnuðust 130 þúsund krónur