Helgarpósturinn - 04.12.1986, Qupperneq 35

POPP
Klár köttur og Ijón
Kötturinn sem fer sínar eigin leidir
Hitt leikhúsid
Ólafur Haukur Símonarson hitti
á eina af ljúfari melódíum síðari
ára þegar hann setti Vögguvísuna
sína saman (þá sömu og allur styr-
inn stód um í Eurovision söngva-
keppninni í vetur leið). Að öðru
leyti er ég ekki upprifinn yfir tón-
smíðum Olafs. Hann er þokkaleg-
ur handverksmaður á því sviði en
ekkert meira. Hann bætir lögin sín
hins vegar upp með góðum söng-
textum; einföldum en skorinorð-
um, myndrænum og haganlega
ortum:
Vœri ég madur
myndi ég þjóta
malbikud stræti
á fœgbum Skóda.
Þú sœtir frammí
fagra Búbót.
Ó, hve ég ann þér unga snót.
Svona létt og leikandi líða text-
arnir úr penna skáldsins. Betur að
við ættum fjölmarga slíka sem
nenntu að setja saman texta við
daegurlög.
A plötunni Kötturinn sem fer
sínar eigin leibir eru sautján lög
hvorki meira né minna. Flest skilst
mér að séu úr samnefndu leikriti
sem Alþýðuleikhúsið sýnir í Hafn-
arfirði um þessar mundir. Leikarar
koma og nokkuð við sögu á plöt-
unni. Edda Heiðrún Backman
syngur þrjú lög og Jóhann Sigurð-
arson eitt. Bæði eru í essinu sínu
nema hvað ég held að Edda hefði
getað farið betur með Vögguvís-
una. Miðað við hvernig hún söng
Önnur sjónarmið á plötunni
Skepnunni er ljóst að hún er undir
getu í Vögguvísu.
Annars eru Eiríkur Hauksson og
Lísa Pálsdóttir mest áberandi á
plötunni. Eiríkur hefur greinilega
ekkert fyrir sínum hlut. Heldur
þykir mér gamli bárujárnsblesinn
vera í röngu hlutverki að þessu
sinni en hann skilar því þó vel.
Lísa kemur mér svosem ekkert á
óvart. Ólygnir höfðu tjáð mér að
hún væri ein af okkar frambæri-
legustu rokksöngkonum um þess-
ar mundir og frammistaða hennar
staðfestir það. Ólafur Haukur
Símonarson syngur sjálfur fjögur
lög plötunnar og sleppur frá sínu.
Hann er þó aldeilis ekki að depú-
tera á plötu því að árið 1979 kyrj-
aði hann í hraustramannastíl „Ég
er lifandi lifandi alveg sprelllif-
andi“ á plötunni Hattur og Fattur
komnir á kreik". Þá er aðeins ótal-
inn einn söngvari, Gunnar Rafn
Guðmundsson, sem syngur eitt lít-
ið lag og fer ágætlega með það.
Hljóðfæraleikarar á plötunni
eru aðeins þrír. Gunnlaugur Briem
leikur á ásláttarhljóðfæri, John
Kjell Seljeseth á hljómborð og
Gunnar Þórðarson á gítar, bassa
og ásláttarhljóðfæri. Gunnar setur
talsverðan svip á tónlistina því að
hann sá um útsetningar. Það er í
sjálfu sér ofur eðlilegt að Ólafur
Haukur leiti til Gunnars þegar
taka á upp plötu. Samstarf þeirra
hefur verið gott á sólóplötum
Gunnars Á huerju kvöldi og Borg-
arbragur. Samt trúi ég því að til að
mynda Gísli Helgason eða einhver
annar góður vísnavinur hefði get-
að gert margt sniðugt með lögin
hans Ólafs Hauks.
Fyrir hvern er platan Kötturinn
fer sínar eigin leiðir gerð? Þema
hennar sýnist mér höfða til barna
(ég hef að vísu ekki séð leikritið).
Én textagerð Ólafs Hauks er tíð-
um allt eins við hæfi fullorðinna
og barna. Sver sig kannski í ætt
við textagerð Stefáns Jónssonar
sem fullorðnir höfðu ekki síður
gaman af að lesa en unglingar.
SPILDULJÓNIÐ - Svefngalsar
Útgefandi: Blabstýft aftan
Mér er bæði Ijúft og skyit að játa
að á köflum hafði ég mjög gaman
af að hlusta á SpUduljónib. Textar
plötunnar eru margir nokkuð góð-
ir. Sér í lagi tveir eftir Karl Ágúst
Ulfsson: Réttar vísur og Alfa Laval.
Karl ætti að leggja smíði dægur-
lagatexta fyrir sig. Það er alltaf
þörf á slíkum mönnum. Einnig á
Júlíus Hjörleifsson höfuðpaur
plötunnar nokkur gullkorn. Alla
jafna er það svo að textar eru
aukaatriði á íslenskum plötum
(heiðarlegar undantekningar eru
þó til) en tónsmíðarnar aðalatriði.
Hjá Svefngölsum eru lögin mun
hversdagslegri en textarnir.
Það er eftirtektarvert hve margt
á plötunni tengist sveit: Nafnið
Spilduljónið er uppnefni á ákveð-
inni gerð dráttarvéla. Útgefandinn
er Blaðstýft aftan, stuðningsaðili
útgáfunnar búnaðardeild Sam-
bandsins! Nú, og í Iaginu Sveita-
vargur eru kostir dreifbýlisins tí-
undaðir og Réttar vísur er hugljúf
stemma um sveitarómantík að
hausti:
Þú varst eins og lambagras um vor vina
vaðstigvéluö leiddumst við um forina
hjartað ákaft funaði
afunaði
á meðan dansinn dunaði
Einnig er á plötunni fjallað um
mjaltavélar frá sjónarhóli kýrinn-
ar. Það er hóll sem lítt hefur verið
kannaður hingað til. Af þessu má
ráða að sveitin er Svefngölsum
hugstæð og kannski er með
Spilduljóninu hið eina og sanna
íslenska dreifbýlisrokk komið
fram á sjónarsviðið.
Ýmislegt á þessari fyrstu plötu
Svefngalsanna hefði mátt betur
fara. Það rignir í Reykjavík og ís-
landsóður stinga til að mynda gjör-
samlega í stúf við annað efni plöt-
unnar og mikið óskaplega fór
„lavalbítið" í Alfa Laval í taugarn-
ar á mér. Þar er greinilega skotið
yfir markið. En þegar á allt er litið
eru kostir Spilduljónsins fleiri en
gallarnir.
KVIKMYNDAHÚSIN
Stella í orlofi.
★★★
Léttgeggjuð ærsl a la Islanda kl. 5, 7, 9
og 11.
Purpuraliturinn
(The color purple)
★★★
Manneskjulegur og hrífandi Spielberg
kl. 5 og 9 fyrir 12 ára og eldri.
I sporðdrekamerkinu
Sívinsæl og djörf gamanmynd fyrir 16
ára og eldri kl. 5, 7 og 9. Endursýnd.
Léttlyndar löggur
(Running scared)
★★
Grínlöggumynd með Gregory Hines kl.
5, 7, 9 og 11.
Aliens
★★★★
Splunkuný og spennandi spenna kl. 5,
og 9 fyrir 16 ára og eldri.
Stórvandræði f Litlu Kfna
(Big trouble in Little China)
★★
Uppátækjasamt sprell og hrekkir kl. 5,
9 og 11. Bönnuð innan 12.
I svaka klemmu
(Ruthless people)
★★
Sjúklegur ærslaleikur kl. 7, 9 og 11.
Bönnuð innan 12.
Mona Lisa
★★★
Elskuleg mynd, hörku drama og leikur.
Kl. 5, 7, 9 og 11 fyrir 16 ára og eldri.
Lögregluskólinn 3: Aftur í þjálfun
(The Ftolice Academy: Run for Cover)
★★
Ágætis ærsl af framhaldi að vera. kl. 5.
Barnasýningar
kl. 3 laugardaga og sunnudaga. Fjöl-
breytt úrval.
BÍÓHÚSIÐ
I hæsta gír
(Maximum Overdrive)
NÝ.
Splunkuný, þrælhress spennumynd
með Emilio Estevez (úr The Breakfast
Club, St. Elmo's Fire) kl. 5,7,9 og 11 fyr-
ir 16 ára og eldri.
Stríðsfangar
(RO.V. The escape)
NÝ.
Föngum bjargað í lok Víetnamstríðsins,
kl. 5, 7 og 9 fyrir 16 ára og eldri.
LAUGARÁS
B I O
Lagarefir
(Legal Eagles)
★★★
Mjúkt lögfræðidrama.
Dópstrfðið
(Quiet cool)
★
Mynd um græðgi fíkniefnaframleið-
enda og seljenda. Stranglega bönnuð
innan 16. Kl. 5, 7, 9 og 11.
Psycho III
★★★
Mögnuð mynd milli skinnsog hörunds.
Kl. 5,7,9 og 11. Bönnuð börnum innan
16 ára.
IRE0NBOGIINN
Draugaleg brúðkaupsferð
(Haunted Honeymoon)
★
Léttruglaður gríntryllir að hætti Gene
Wilder kl. 3.05, 5.05, 9.15 og 11.15.
Guðfaðirinn
(Godfather)
★★★★
Hinn eini og sanni guðfaðir Brandos og
Pacinos endursýndur kl. 3, 6.05 og
9.15.
ÁBENDING
# ♦
• |
f \
Að lokum viljum við benda á að Guð-
faðirinn og Aliens eru alveg þrælmagn-
aðar spennumyndir, sem enginn ætti
að láta framhjá sér fara. Það gæti Ifka
verið gaman að klkja á Sovésku kvik-
myndavikuna, og sjá hvað Rússarnir
hafa uppá að bjóða.
f skjóli nætur
(Midt om natten)
★★★
Notalegur danskur millitryllir kl. 7.
Þeir bestu
(Top Gun)
★★★
Strípur og stjörnur, mökkur af militar-
isma kl. 3, 5, og 9.
Mánudagsmyndin
San Lorenso nóttin
★★★
Mynd F'aolos og Vittorios Tavianis sem
hlaut sérstök verðlaun á Cannes 1982.
Barátta þorpsbúa á italíu við Þjóðverja
1944. Mánudagsmyndir eru sýndar alla
daga! kl. 7.15 og 9.15.
Sovésk kvikmyndavika 29. nóv.—
5. des.
Það er tfmi til að lifa — það er tfmi
til að elska.
Kl. 3 og 7.
Frosin kirsuber
Sýnd kl. 5 og 9.
Á ystu nöf
(Out of Bounds)
★★
Léttur götutryllir.
Það gerðist f gær
(About Last Night)
★★
Hjartaknúserinn Rob Lowe kl. 5,7,9 og
11.10.
TiímIw
Einkabflstjórinn
NÝ.
Ung stúlka gerist einkabdstjóri. Sýnd
kl. 5, 7 og 9.
★ ★ ★ ★ framúrskarandi
★ ★ ★ mjög góð
★ ★ miðlungs
★ þolanleg
o mjög vond
MYNDBAND VIKUNNAR
Death of a Soldier. ★★★
Til útleigu m.a. hjá Vídeómeist-
aranum.
Áströlsk. Árgerb 1986.
Leikstjórn: Philippe Mora.
Abalhlutverk: James Coburn, Bill
Hunter Reb Brown, Maurie Fields
o.fl.
Atburðir heimsstyrjaldaráranna
hafa alla tíð verið áströlskum kvik-
myndagerðarmönnum kært um-
fjöllunarefni, enda er það einkum á
þeim tíma, og í kjölfar þeirra fórna
er Ástralir lögðu á altari Breska
heimsveldisins í fyrri heimsstyrjöld-
inni, sem pólitísk sjálfsmeðvitund
þjóðarinnar tekur að vakna.
Árið 1942 stendur styrjöldin við
Japani í hámarki á Kyrrahafseyjun-
um. Douglas MacArthur kemur til
Melbourne í Ástralíu með 60.000
manna herlið sitt. Þeim er að sjálf-
sögðu tekið sem hetjum, og Ástralir
gera af alkunnri gestrisni sinni allt
sem í þeirra valdi stendur, til að gera
þeim vistina sem bærilegasta. Þeg-
ar á heildina er litið verður þó ekki
komist hjá árekstrum, þegar um svo
viðamikla „þjóbflutninga" og rösk-
un á daglegu amstri samborgaranna
er að ræða.
Dag nokkurn í maí 1942 er ung
stúlka myrt á hryllilegan hátt í al-
menningsgarði í Melbourne, önnur
nokkrum dögum síðar og fleiri eiga
eftir að falla fyrir hendi morðingj-
ans áður en yfir lýkur. Grunur leikur
á að bandarískur hermaður eigi þar
hlut að máli, og útlit er fyrir að
ímynd hersetuliðsins verði þar með
íyrir alvarlegum hnekki. Myndin
lýsir síðan viðbrögðum hermálayfir-
valda við framangreindum atburð-
um og á hvaða forsendum þau síðan
fremja að yfirlögðu ráði réttarmorð
á meintum sakborningi, í þeim til-
gangi að bæta sjálfsímynd sína, og
einkum í augum áströlsku þjóðar-
innar.
Einkar gagnmerk og sannfærandi
lýsing á sannsögulegum atburðum,
sem á sínum tíma ollu miklu fjaðra-
foki bæði í Ástralíu og Bandaríkjun-
um og urðu m.a. til þess að sérstök
rannsóknarnefnd var sett á laggir-
nar í stríðslok, til að fara ofan í kjöl-
inn á starfsemi þeirra herdómstóla,
sem settir höfðu verið á laggirnar í
heimsstyrjöldinni síðari. Ó.A.
HELGARPÓSTURINN 35