Morgunblaðið - 26.01.1988, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1988
Gerum þorra-
blótíð heimsfrægt
eftirÞórdísi
Árnadóttur
Frá því var sagt í fréttum um
jólin að upp hefðu komið deilur
milli fréttastofa á Norðurlöndum
um heimkynni jólasveinsins. Öll
!!ln,ivi|'iim:i'
m .
"
' ÍlSfe
KYNN.NGARVFK”
TRÉSMIÐJA ÞORVALDAR ÓLAFSSONAR
IDAVOLLUM 6. KEFLAVIK, SIMAR S2 I3320 OG 02-14700
________________________________
vildu löndin eigna sér jólasveininn.
Danir sögðu hann búa á Græn-
landi, Svíar sögðu hann búa í Mora
í Dölunum og Norðmenn sögðu jóla-
sveininn norskan en heimilisfang
hans væri leyndarmál. íslendingar
bentu á yfirburði sína, því íslensku
jólasveinamir væru hvorki meira
né minna en þrettán. En hér í Finn-
landi hló finnski jólasveinninn,
Joulupukki" eins og hann heitir á
fínnsku, að öllu saman. Hann fékk
nefnilega áheym páfans í Róm nú
um jólin og telur sig þar með hafa
fengið viðurkenningu allrar kaþ-
ólsku kirkjunnar og það er hreint
ekki svo lítið. Og nú gerir hann sér
vonir um að páfí endurgjaldi heim-
sóknina þegar hann kemur til
Norðurlanda. Auðvitað hlaut
fínnski jólasveinninn ákúmr frá
hinum jólasveinunum sem sögðu að
almennilegur jólasveinn legðist ekki
í flakk þegar háannatími væri
heima fyrir. En sá fínnski lét það
sem vind um eyru þjóta. Hann er
löngu búinn að uppgötva að það
sem gildir nú á tímum eru hin svo-
kölluðu almannatengsl (sem á
útlensku skammstafast PR) og aug-
lýsingar. Aðalatriðið er ekki hver
þú ert heldur hvem aðrir telja þig
vera.
Finnski jólasveinninn segist eiga
heima í Korvatunturi, fjalli í Lapp-
landi, rétt við landamæri Sovétríkj-
anna. Þangað er illfært öðrum en
fuglinum fljúgandi og því hafa klók-
ir athafnamenn búið til „Jólalandið“
í Rovaniemi um 200 kílómetra frá
Korvatunturi. Rovaniemi er höfuð-
borg Lapplandsléns, rétt sunnan við
heimskautsbaug, og íbúar eru rúm-
lega 30 þúsund. Þar eru verslanir
og verkstæði kennd við jólasvein-
inn, hreindýr og sleðar, og þar tekur
jólasveinninn á móti bömum hvað-
anæva úr heiminum sem koma
flugleiðis með Finnair-flugvélum.
Finnair er ekki aðeins stærsta flug-
félag Finna heldur einnig opinbert
flugfélag jólasveinsins að því er lesa
má á mynd af jólasveininum sem
blasir við, þegar líða fer að jólum,
á belg Finnair-flugvéla sem fljúga
vítt um heim.
Tíl þjónustu reiðubúinn
árið um kring
Finnski jolulupukkinn kemur til
byggða hvenær árs sem er ef hann
telur það þjóna landi sínu og þegn-
um þess. Til dæmis heilsaði Hussein
Jórdaníukonungur upp á jólasvein-
inn þegar hann var á ferðinni hér
í Finnlandi um miðjan október sl.
Konungurinn, drottning hans, öll
litlu bömin þeirra og fylgdarlið
brugðu sér dagstund norður til
Lapplands með halarófu erlendra
sjónvarps- og blaðamanna á eftir
sér. í Lapplandi vom gestimir
klæddir í nýjasta skíðafatnað
fínnskra fataframleiðenda og síðan
dregnir að Lappatjaldi til að bragða
á lostæti Lappa. Og þangað kom
sjálfur jólasveinninn ogfærði hinum
tignu gestum gjafir. Allt var mynd-
að í bak og fyrir og sent út í heim.
— Og um miðjan nóvember féll nið-
ur frönskutími sem ég sæki, því að
kennarinn brá sér suður til Sviss
sem frönskumælandi jólasveinn —
í þágu finnsks útflutnings.
Já, Finnar hafa haldið vel á jóla-
sveinamálum sínum eins og reyndar
mörgum öðmm málum á tímum
harðnandi samkeppni. Við íslend-
ingar mættum margt af þeim læra.
Það er ekki nóg fyrir okkur að vita
að jólasveinamir okkar þrettán em
hinir einu sönnu jólasveinar. Ekki
frekar en það nægir okkur að vita
að við veiðum heimsins besta fisk.
[sienskt þorrablót hlýtur að geta orðið ferðamannaseguU ef rétt er
á málum haldið.
Þótt enn væru meira en tveir mánuðir til jóla lét finnski jólasveinninn það ekki aftra sér frá þvi að
heilsa upp á jórdSnsku konungsfjölskylduna og færa henni gjafir þegar hún brá sér dagstund til Lap-
plands í opinberri heimsókn sinni i Finnlandi um miðjan október. Hér sjáum við jólasveininn með Noor
drottningu, Iman prinsessu og prinsunum Hashem og Hamza þar sem þau eru að bragða á þjóðarrétt-
um Lappa. Og konunglegu gestirnir eru auðvitað í nýjum, finnskum vetrarfatnaði.
„Finnar hafa haldið vel
ájólasveinamálum
sínum eins og- reyndar
mörgnm öðrum málum
á tímum harðnandi
samkeppni. Við íslend-
ingar mættum margt
af þeim læra.“
Við verðuin að láta aðra vita af því
líka. Með öllum ráðum.
Og þessa dagana eru fyrirtæki,
félög og klúbbar um allt ísland að
undirbúa þorrasamkomur sínar,
sjóða, sulta og baka. Hér í Finn-
landi halda íslendingar einnig
þorrablót ásamt nokkrum útvöldum
fínnskum íslandsvinum. Matinn
fáum við flugleiðis frá íslandi fyrir
velvilja góðs fólks, en brennivínið
fslenska verðum við að kaupa dýru
verði í ALKO, áfengisverslun
fínnska ríkisins. íslenskt brennivín
er einhver dýrasti drykkurinn sem
þar fæst og er þá mikið sagt því
hér er dropinn ekki gefínn. Fyrir-
hugaðar spamaðaraðgerðir sem
fólust í því að kaupa brennivínið í
Keflavík á leiðinni út eftir jólafrí á
íslandi fóru út um þúfur. í fríhöfn-
inni í Leifsstöð var ekki til brennivín
(3. janúar) nema í rándýrum gjafa-
pakkningum þar sem staup fylgdu.
Aftur á móti var nóg af ákavíti,
hvannarót — og fínnsku vodka.
Þorri bjó í Finnlandi — á slóðum
jólasveinsins
Annars var ekki ætlunin að ræða
illa rekin áfengismál, heldur þorra-
blótið, sem nú er að verða ein
allsheijar miðsvetrarhátíð íslend-
inga um allan heim. En við megum
ekki láta þar staðar numið. Við
verðum að gera íslenska þorrablótið
heimsfrægt áður en Finnar upp-
götva hvað gera má úr því. Hvers
vegna Finnar? Jú, haldið ykkur fast.
Þorrablótið er fínnskt að uppruna
eins og reyndar hefur mátt lesa
öldum saman í Orkneyingasögu en
þar segir í upphafí:
„Fomjótur hefír konungur heitið;
hann réð fyrir því landi, er kallað
er Finnland og Kvenland; það ligg-
ur fyrir austan hafsbotn þann, er
gengur til móts við Gandvík; það
köllu vér Helsingjabotn. Fomjótur
átti þijá syni; hét einn Hlér, er vér
köllum Ægi, annar Logi, þriðji
Kári hann var faðir Frosta, föður
Snæsins gamla. Hans sonur hét
Þorri; hann átti tvo syni; hét annar
Nórr en annarr Górr; dóttir hans
hét Gói, Þorri var blótmaður mikill;
hann hafði blót á hveiju ári á miðj-
um vetri; það kölluðu þeir þorrablót;
af því tók mánaðurinn heiti.“
Ef við lítum á landakortið þá era
heimkynni fínnska jólasveinsins
einmitt á landi Þorra gamla
(Gandvík-Hvíta hafíð). Það getur
verið að ekki sé nema tímaspurs-
mál hvenær klókir finnskir ferða-
málamenn uppgötva þorrablótið og
koma því á heimsmarkaðinn sem
lapplenskri miðsvetrarhátíð og
bæta þannig enn einni „high sea-
son“ við þær sem fyrir era;
miðnætursólin í júní, haustlitimir í
september, jólasveinninn í desem-
ber og skíðatíminn síðvetrar. ís-
lendingar þurfa að vera á undan
og koma þorrablóti á heimsmarkað-
inn sem stórkostlegri, fom-íslenskri
skammdegíshátíð. Kannski mætti
koma orðinu „víkingur" fyrir í
áróðrinum. Það trekkir alltaf. Það
er nóg af efnafólki sem eigrar um
heiminn, dauðþreytt á grilli, ör-
bylgjumat og frönsku línunni, þar
sem útskomar gulrætur fljóta í
röndóttri sósu. Fólki, sem vill leita
hins uppranalega, sem nú er svo
mjög í tísku, og er áreiðanlega til
í að borga vel fyrir almennilega
magafylli af súrsuðum, söltum,
reyktum og hertum mat bomum
fram í trogi í „réttu“ umhverfí.
Hótel og flugvélar myndu nýtast
og um leið myndi kjötfjallið haldast
í skeflum svo hvorki þyrftu að koma
til útflutningsbætur né öskuhauga-
ferðir. — En þetta kemur ekki af
sjálfu sér frekar en annað. Þama
þyrfti að nýta eitthvað af unga fólk-
inu sem er að koma frá námi,
sprenglært í ráðgjöf og almanna-
tengslum. Við getum ekki endalaust
lifað hvert á öðra.
Bóndadagshoppið —
finnskur baðsiður?
í Flugleiðavélinni til Stokkhólms