Morgunblaðið - 26.01.1988, Blaðsíða 54

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1988
- Ǥ4

SKAKEINVIGINIKANADA
Misjafnt gengi Islend-
inga í hliðarmótinu
St. John. Frá Guðmundi Hermannssyni blaðamanni Morgunblaðsins.
TVEIR íslendingar, Áskell Örn
Kárason og J6n Garðar Viðars-
son, keppa hér í alþjóðlegu
skákmóti sem haldið er jafnhliða
áskorendaeinvígjunum. Á mót-
inu keppa yfir 70 manns og eru
þar á meðal nokkrir þekktir stór-
meistarar, svo sem Boris Gulko,
Larry Christiansen, Joel Benjam-
in og Lputian svo einhverjir séu
nefndir.
Askell og Jón lentu báðir á móti
stórmeisturum í fyrstu umferð.
Áskell tefldi við Nogueras frá Kúbu
og Jón við Lein frá Bandaríkjunum.
í annarri umferð töpuðu þeir hins
vegar báðir, Jón fyrir stórmeistar-
anum Zapata frá Kolombíu og
Áskell fyrir stórmeistaranum Fisch-
bein frá Bandaríkjunum.
Bók um skákf eril
Jóhanns Hjartarsonar
ÚT ER komin bókin Hundrað um skákferil Jóhanns fram að
Morgunblaðið/Guðmundur Sv. Hermannsson
Keppendumir kynntir á laugardag. Frá vinstri í fremri röð eru Spraggett, Jusupov, Kortsjnoj, Jóhann
Hjartarson og Short.
valdar akákir Jóhanns Hjartar-
sonar, sem Torfi Stefánsson
hefur tekið saman. Bókin fjallar
Spasskíj ræðir um einvígi aldarinnar:
Mögulegt að Fischer
vilji koma til Islands
St. John, Kanada. Frá Guðmundi Hermannssyni blaðamanni Morgxinblaðsins.
ÍSLÁND er hér talsvert í sviðs-
ljósinu ekki aðeins vegna þess
að Jóhann Hjartarson er einn
þátttakanda í skákeinvíginu
heldur einnig vegna þess að
Borís Spasský' er sérstakur heið-
ursgestur. Vegna þess hefur
saga einvígis aldarinnar í
Reykjavík 1972 óspart verið rifj-
uð upp hér á mótsstaðnum og í
héraðsblöðunum.
Á laugardagskvöldi var skipu-
lögð dagskrá á hóteli rétt við
skákstaðinn sem hét: Kvöld með
Spasskíj og þar hélt hann fyrirlest-
ur um einvígi sitt við Fischer.
Spasskíj byijaði á að rekja for-
sögu einvígisins og vandræðin við
að koma Fischer að taflborðinu.
Hann sagði að þrátt fyrir að kröfur
Fischers hefðu margar verið fárán-
legar hefði hann samt viljað gera
sitt besta til að verða við þeim.
Hann hefði nefnilega alls ekki verið
ánægður sem heimsmeistari og
ósáttur við að vera þar á einhveijum
stalli. Því vildi hann keppa við Fisc-
her nær sama hvað það kostaði,
enda hefði hann talið sig vera vel
undirbúinn og eiga góða möguleika
á sigri.
Spasskíj vann fyrstu skákina en
Fischer mætti ekki í aðra skákina
vegna hávaða frá myndavélum.
Spasskíj sættist síðan á að tefla
þriðju skákina í litlu herbergi þar
sem aðstaðan var mjög slæm þar
sem hann taldi það einu vonina til
að einvíginu yrði bjargað. Spasskíj
sagði síðan að al!t þetta hefði
skyndilega orðið til þess að hann
hefði hreinlega lamast. „Ég missti
af eina möguleikanum til að vinna
einvígið með því að gefa ekki þriðju
skákina og þá hefði ég getað hald-
ið við þeirri andlegu uppbyggingu
sem ég hafði fyrir einvígið. Ég hefði
átt að segja við Bobby: Ég get ekki
teflt í þessu herbergi með þig að
rífast og skammast í kringum mig.
Ég lofaði að tefla þessa skák en
ég get það ekki og því gef ég hana.
En ég var svo lamaður að ég missti
af þessu tækifæri og eftir þetta fór
Bobby að fara í taugamar á mér
svo allur minn andlegi undirbúning-
ur var eyðilagður," sagði Spasskíj.
Spasskíj sagðist einnig hafa átt í
útistöðum við sovésk yfirvöld fyrir
einvígið vegna vals á aðstoðar-
mönnum og það hefði sennilega
tekið sinn toll. Hann sagði að í
seinni hluta einvígisins hefði hann
verið kominn með frekar auðvelda
vinningsstöðu í nokkrum skákum
en hafði ekki þrek til að vinna úr
þeim.
Spasskíj sagðist þrátt fyrir allt
eiga góðar minningar frá einvíginu
á íslandi vegna þess að honum
þætti vænt um land og þjóð. Sér-
staklega hefði náttúran heillað
hann. Það vakti athygli að Spasskíj
sagðist hafa hitt Fischer fyrir
nokkrum vikum í Kalifomíu eins
og hann hefur raunar sagt frá áð-
ur. Hann vildi ekki úttala sig nánar
um þetta það sem það væri í óþökk
Fischers. Ég spurði Spasskíj á eftir
hvort hann teldi mögulegt að Fisc-
her mundi tefla aftur og hann taldi
það ólíklegt. Hann sagði þó að það
væri möguleiki að Fischer mundi
koma til Islands ef vel yrði að því
staðið til að ræða við menn og hitta
gamla kunningja en ekki til að
tefla. Spasskíj er sjálfur að und-
irbúa íslandsferð en hann tekur
þátt í heimsbikarmótinu á íslandi í
október. Hann sagðist þegar vera
búinn að ráða sér aðstoðarmenn og
ætlaði sér að vera í góðu formi
þegar þar að kæmi.
skákeinvíginu í Saint John í
Kanada, sem nú stendur yfir og
hefur að geyma bestu skákir
hans frá síðastliðnum tíu árum,
auk þess sem gerð er grein fyrir
helsta árangri á skákmótum hér
heima og erlendis.
Bókinni er skipt í tvo hluta. í
fyrri hlutanum er fjallað um skák-
feril Jóhanns fram til 1987 og hafa
flestar skákir þess tímabils verið
birtar áður. í síðari hluta bókarinn-
ar er greint frá gengi Jóhanns
umferð fyrir umferð á þremur stór-
mótum á síðasta ári; Moskvumót-
inu, millisvæðamótinu í Szirak og
Invest skákmótinu í Júgóslavíu.
Fæstar þessara skáka hafa birst
áður og eru margar þeirra með
skýringum eftir Jóhann sjálfan.
Ennfremur hefur aðstoðarmaður
hans, Elvar Guðmundsson, hjálpað
til við skýringar á skákum frá milli-
svæðamótinu.
í fréttatilkynningu frá útgefanda
segir meðal annars: „Bók þessi er
gefin út í tilefni af einvígi Jóhanns
og Kortsnojs og á því sérstakt er-
indi til skákáhugamanna einmitt
nú er það skákeinvígi stendur yfir.
Hún auðveldar mönnum ekki aðeins
að fylgjast með og skilja betur skák-
ir einvígisins útfrá fyrri skákmótum
heldur gefur einnig góða innsýn í
skákstíl hans og opnar augu manna
fyrir þvílíkur afburðaskákmaður
hann er orðinn. Auk þess er bókin
ómissandi þáttur í skáksögu íslands
og þannig framtíðareign."
Bókinni verður dreift í helstu
bókabúðir nú í vikunni. Ennfremur
verður hægt að nálgast hana hjá
Skáksambandi íslands og hjá Tafl-
félagi Reykjavíkur.
Skák
Karl Þorsteins
Viktor Kortsjnoj var hreinlega
tekinn á beinið í fyrstu einvígisskák
þeirra Jóhanns Hjartarsonar í Saint
John í gær. Kortsjnoj beitti eftirlæt-
isafbrigði sínu í spönskum leik gegn
kóngspeði Jóhanns og framan af
fylgdi skákin þekktum leiðum. Jó-
hann varð fyrri til að breyta út af
þekktum leiðum og í 15. leik brydd-
aði hann upp á nýjung, sem
auðsýnilega hefur verið rannsökuð
nákvæmlega af aðstoðarmönnum
hans. Kortsjnoj notaði dijúgan tíma
í næstu leiki, en honum varð alvar-
lega fótaskortur í 16. leik, sem
hann reyndi árangurslaust að bæta
úr í framhaldinu. Jóhann tefldi
áframhaldið bæði mjög hvasst og
vel og gaf hinum þekkta andstæð-
ingi engin grið og neyddi hann til
uppgjafar eftir 44 leiki.
Þvílík útreið eins og svartur fékk
í þessari skák er næsta óvenjuleg
í keppni hinna fremstu í skákíþrótt-
inni, enda vakti skákin óskipta
athygli áhorfenda í Saint John, og
á vafalaust eftir að berast víða.
Vissulega glæsileg byijun hjá
Jóhanni og vonandi að skákin gefi
fyrirheit um áframhaldið í einvíg-
inu, þó ástæðulaust sé að fyllast
bjartsýni, enda við þaulvanan ein-
vígismann að glíma.
Hvítt: Jóhann Hjartarson
Svart: Viktor Kortsjnoj
Spænskur leikur
1. e4 - e5, 2. Rf3 - Rc6, 3. Bb5
- a6,4. Ba4 - Rf6, 5.0-0 - Rxe4
(Opna afbrigðið, sem Kortsjnoj
teflir að staðaldri. Hann hvikar
hvergi frá sínu forna dálæti og
treystir á víðfeðma reynslu sína og
kunnáttu. Kannski engin furða og
má staðfæra orð eins skákmeistara
að hans: „Teorían, það er ég!)
6. d4 - b5, 7. Bb3 - d5, 8. dxe5
- Be6, 9. c3 - Be7, 10. Rbd2 -
Rc5, 11. Bc2 - Bg4, 12. Hel -
Dd7, 13. Rfl - Hd8, 14. Re3 -
Bh5, 15. b4!
(Riddarastökkinu í 10. leik beitti
Kortsjnoj fyrst til sigurs í 28. ein-
vígisskákinni gegn Karpov í
Baguio-borg árið 1978. Síðan hefur
mikið vatn runnið til sjávar. í stór-
mótinu í Tilburg sl. haust mátti
Kortsjnoj glíma við 15. Rf5 — 0-0,
16. Rxe7 - Rxe7, 17. b4!?. Gegn
Hubner féll svarta vígið skjótt eftir
17. - Ra4??, 18. Bxh7+! - Kxh7,
19. e6!. Síðar í mótinu fékk Kortsj-
noj færi á að endurbæta tafl-
mennskuna gegn sovéska
stórmeistaranum Sokolov með 17.
— Re4!, 18. Bxe4 — dxe4, 19.
Dxd7 — Hxd7, 20. Rg5 — Bg6,
21. e6 — Hd3 og stóð ágætlega að
vígi og bar sigurorð að lokum.
Leikjaröð Jóhanns er hins vegar
snjöll og árangur heimavinnu hans.
Vitanlega getur svarti riddarinn nú
ekki stokkið til e4 sökum 16. Rxd5!
og við 15. — Ra4?? lumar hvítur á
litlum leik 16. Bf5! og drottningin
fellur!)
15. - Re6, 16. Rf5 - d4?
(Kortsjnoj ’ tók sér dijúgan tíma
til umhugsunar áður en hann ýtti
peðinu. Peðsleikurinn er á hinn bóg-
inn gagnrýnisverður, sökum þess
að svartur opnar taflið án þess að
ljúka liðsskipan svarta mannaflans.
Betri kostir voru 16. — Bg6 eða
16. — 0-0. Hvíta staðan virðist þó
ákjósanlegri t.d. 16. — 0-0, 17. Dd3
— Bg6, 18. h4!. Ekki er rétt að íjöl-
yrða um of á þessu stigi, enda
líklegt að næstu skákir fari í svipað-
an farveg. Eitt er víst að möguleik-
amir í framhaldinu hafa verið
nákvæmlega ígrundaðir í byijunar-
undirbúningi Jóhanns.)
17. Be4!
(Fimasterkur leikur. Þannig
strandar bæði 17. — dxc3? og 17.
— 0-0 á 18. Bxc6! nú og í fram-
haldinu og háir það svörtum tilfinn-
anlega. Líklegast er svarta staðan
nú þegar á heljarþröm.)
17. - Bg6, 18. g4 - h5
(Svona leikir benda til að ýmis-
legt hafí farið úrskeiðis í byijunar-
taflmennskunni hjá svörtum.
Kortsjnoj bindur vonir við að opna
h-línuna til sóknar fyrir hrók sinn,
en það eru tálvonir einar, eins og
Jóhann sýnir eftirminnilega fram
á^,
19í h3 - Kf8, 20. a4!
(Hvítur hefur öflugt frumkvæði
og undirbýr strandhögg hróksins
eftir a-línunni.)
20. - hxg4, 21. hxg4 - De8, 22.
axb5! — axb5
(Við 22. — dxc3 á hvítur svarið.
23. Bxc6! - Hxdl, 24. Hxdl og
næst 25. bxa6 og úrslitin eru ráðin.)
23. Ha6!
(„Aumingja Kortsjnoj," sagði
Spassky fyrrum heimsmeistari, er
hér var komið sögu. Athyglisverð
ummæli, ekki síst ef haft er í huga
að þeir eru kunnir fjandvinir.)
23. - Rb8, 24. Hxe6!
(Glæsileg taflmennska. Hvítur
lætur skiptamun af hendi rakna og
innheimtir hann einungis síðar með
dijúgum vöxtum. Það virðist líka
allt smella saman hjá hvítum og
vamarleysi svörtu stöðunnar er
ótrúlegt. Þannig strandar 24. —
dxc3 eða 24. — Bxf5 á 25. Hxe7.)
24. — fxe6, 25. Rxe7 — Bxe4
(Það er einungis smekksatriði
hvemig reka á endahnútinn á sókn
hvíts eftir 25. — Kxe7. Benda má
á 26. Bg5+ - Kd7, 27. Dxd4+ -