Morgunblaðið - 26.01.1988, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1988
37
Inga Bima Jónsdóttír skrifar frá Danmörku:
Skoðanakönnun
The Economist“ er virt og út-
breitt vikublað í Bretaveldi. Um
mánaðamótin nóvember-desember
1987 birtiþetta vikublað niðurstöðu
skoðanakönnunar, sem náði yfir 48
þjóðlönd. Þeirsendu 800 blaðamenn
út af örkinni til þess að athuga
hvaða lönd væru leiðinlegust í
heimi. Niðurstaðan var, að Singa-
pore er leiðinlegasti staður hér á
jarðkúlunni, en annar leiðinlegasti
staðurinn er Danmörk. Síðan The
Economist birti niðurstöðu sína
hafa dönsku fjölmiðlamir verið full-
ir af athugasemdum og greinum
um þennan miður skemmtilega
dóm. í sumum þeim greinum, sem
fjallar um málið, gætir nokkurs
sársauka, því öllum finnst sinn fugl
fegurstur og bestur. Þó er þetta
ekki einhlítt. Tökum „the grand old
man“ hjá Ekstrablaðinu, Victor
Andreasen (hann var einu sinni gift-
ur Tove Ditlevsen skáldkonu). Hann
segir meðal annars um niðurstöðu
skoðanakönnunarinnar að:
Hann sé alinn upp í þeirri trú,
að hann sé Dani, en sannleikurinn
sé sá, að móðir hans, sem var pólsk,
hafi hvað eftir annað bent honum
á hversu hræðilega leiðinlegt land
Danmörk sé. Hún neyddist til að
fljrtja til Danmerkur í fyrri heims-
styijöldinni 17 ára gömul vegna
þess að fjárans Rússamir óðu yfir
álfuna og hemámu austurhluta
Galiziu. Hún sýndi litla Victor oft
myndir af Franz-Jósepi keisara og
sagði, að þama væri „okkar keis-
ari“. Henni fundust Jótamir vera
leiðinlegastir, einkum og sér í lagi
af því að þeir klæddust vaðmáls-
fötum og kunnu ekki að dansa. Hún
sagði litla Victor, að hann væri í
raun og veru ekki Andreasen heldur
Smolenski. Hún var full af spenn-
andi frásögnum um úlfa og stóra
skóga og föðurinn, sem varð að
kveikja mikið bál til að veijast villi-
dýrum skógarins. Victor er viss um,
að ef þau hefðu flutt til Póllands
hefði hann verið drepinn í seinni
heimsstyijöldinni af Þjóðveijum og
það fyndist honum að hefði verið
mun virðulegra en að þreyja þorr-
ann og ná háum aldri, eins og siður
er gjaman í Danmörku. Ekstra-
blaðsins „grand old man“ skemmtir
sér sem sagt konunglega yfír þess-
ari nýstárlegu skoðanakönnun.
Blaðamaður nokkur hjá Politiken,
J.B. Holmgárd, skrifar langar
greinar í sunnudagsbiaðið um at-
burði vikunnar, sem leið. Hann
getur heldur ekki orða bundist hvað
varðar þessa könnun. Go Chok Toy,
vinur hans og blaðamaður frá Sin-
gapore, er yfir sig hrifínn af
Kaupmannahöfn, en þar hefur hann
verið þessa dagana vegna stjómar-
fundar Efnahagsbandalagsins. Það,
sem Go Chok fínnst einna sniðug-
ást í Danmörku er til dæmis það,
að eiginmaður drottningarinnar,
prins Henrik, var staðinn að því að
hafa ekið um þjóðvegi Danmerkur
á 170 km hraða á meðan konan
hans var að biðja fyrir þjóðinni fyr-
ir framan altarið heima á Amalíu-
borg. Þá fannst honum konumar í
Danmörku alveg stórkostlegar, því
að fyrir jólin hafa þjónamir á veit-
ingastöðunum kvartað mjög undan
því, að margar konur eigi það til
að fara að káfa á þeim á meðan
þeir em að færa þeim umbeðnar
veitingar. Það þriðja sniðuga, sem
Go Chok nefnir, er nýjasta upp-
fynding Óla uppfyndingamanns, en
það er rör handa konum svo þær
geti pissað standandi. Go Chok seg-
ir, að í Singapore sé fólk sett í
fangelsi, ef það hræki á götu úti
og það kosti 5.000 Singapore-doll-
ara að svindla sér með strætó. J.B.
Homsgárd segir, að það særi þó
þjóðarstoltið, að Gitta Rambo Niel-
sen, frá þorpinu Herlev fyrir norðan
Kaupmannahöfn, nenni ekki að búa
í Danmörku. Konan er orðin milli
í USA og eftirsótt stjama á Ítalíu
og talar þá blöndu af engilsaxnesku
og dönsku, sem henni þóknast. Það
fer ekki hjá því, að gamlar kven-
frelsishetjur verði að gjalti gagnvart
slíkum gjömingum. Þetta fær mig
auðvitað til að hugleiða hvort vinir
mfnir, Bretar, hafí rétt fyrir sér í
því, að Danir séu önnur leiðinleg-
asta þjóð í heimi. Mér er nær að
halda ekki. Og hér em rök mín:
Sem innflytjandi hér í Danmörku
hef ég auðvitað orðið að troða mér
inn í þær klíkur, sem mér fundust
eftirsóknarverðar og vildu veita mér
inngöngu. Ég bjó um árabil í Krist-
jánshöfn, sem er lítið sveitaþorp
inni í miðri Kaupmannahöfn. Það
var kátt hér á laugardagskvöldum
og mér fannst stundum eins og
teflt væri á tæpasta vað hvað snerti
ábyrgðar- og velsæmiskennd. Þá
rann loks upp það ljós fyrir mér,
að danska kímnigáfan er alveg ein-
stök í sinni röð. Sé henni beint að
manni persónulega virðist hún
stundum vera bein árás. Og ef eig-
in kímnigáfa er ekki í toppþjálfun
þá reiðist fólk, eða jafnvel sármóðg-
ast. Mér fannst þetta vera svo
einkennilegt fyrirbæri í danska
þjóðareðlinu, að ég fór að skoða
það nánar. Eftir þá skoðun komst
ég að þeirri niðurstöðu, að f stað
þess að ijúka upp með látum, ef á
mann er ráðist í orðum, þá er um
að gera að slá því bara upp í grín
og svara eins skemmtilega og
manns eigin kímnigáfa og andlegir
hæfíleikar leyfa. Þetta veldur því,
að allur sá ís, sem kann að hafa
hrannast upp á milli fólks, bráðnar
sem dögg fyrir sólu og örvamar,
sem skotið var að manni, falla sem
silkiborðar til jarðar. Það, sem
gæti orðið að. stórmáli, þrætuepli,
skilnaðarsök, manndrápi hverfur
sem sagt á svipstundu. Það er ekki
von, að Bretamir, sem rannsökuðu
skemmtilegheitin meðal þjóða, sæju
í gegnum þetta hárfína húmomet.
Þannig er þetta oft með skoðana-
kannanir. Þær eru sjaldnast
nokkurs virði því að það sem skoð-
STJÓRN Landssambands fisk-
eldis- og hafbeitarstöðva (LFH)
hefur sent frá sér mótmæli
vegna álagningar 25% sölu-
skatts á vatnafiska, svo sem lax
og silung, á sama tíma og ein-
göngu er lagður 10% söluskatt-
ur á annan neyslufisk, svo sem
ýsu, þorsk og ufsa.
í ályktun stjómarinnar segir:
„Hér er vegið að ört vaxandi at-
vinnugrein og er nú svo komið að
stórlega hefur dregið úr kaupum
Inga Birna Jónsdóttir
að er setur oft upp viðeigandi grímu
til þess að láta ekki aðra vaða inn
á sig með skituga skó.
Og — að endingu hefur þessi
stríðni Bretanna í garð Dana komið
mér til að hugleiða hvort við íslend-
ingar séum í raun og veru eins
hátíðleg og við lítum út fyrir að
vera. Skemmtilegt umhugsunarefni
— finnst mér!
Hugsum okkur, ef fólk almennt
— foreldrar gagnvart hálfvöxnum
bömum sfnum — hjón, sem era al-
veg að því komin að fara að rífast
— stjómmálamenn, sem gætu
sprengt allt og alla f loft upp á
hálftíma — og yfírleitt mannskepn-
an hvar sem hún verður fyrir fólsku
— hugsið ykkur, ef þessi aðferð
yrði sú íþrótt, sem mestur sómi
væri að ná sem lengst í.
Það er deginum Ijósara, að Dön-
um svíður þessi breska árás á
þjóðarstoltið, en Danimir byija
strax að kasta þessum bolta á milli
sín og láta hann rúlla fram og til
baka og stundum hittir hann beint
í mark. Þessi danska þjóðaríþrótt
er bæði skrítin og skemmtileg.
Ég yrði ekki hissa þótt hún ætti
eftir að verða alþjóðleg. En það
þarf svolitla æfíngu til að ná langt
á þessu sviði.
ef búðarkassinn, ritvélin,
reiknivélin, prentarinn
eða tölvan bilar.
Liprir sérfræðingar okkar
eru reiðubúnir
til þjónustu, næstum
allan sólarhringinn.
9
HANS ARNASON
UMBOB & WÖNUSTA
Laugavegi 178
Fiskeldismenn mót-
mæla söluskattinum
Stórlega hefur dregið úr sölu
neytenda innanlands á laxi og sil-
ungi. Það er því veralegt áhyggju-
efni að á tímum umræna um
heilbrigt mataræði skuli vatnafísk-
ar vera skattlagðir sem um lúxus-
vöra væri að ræða. Öllum ætti að
vera kunnugt um heilnæmi físks í
matarræðinu."
Stjóm LFH skorar á ríkisstjóm-
ina og Alþingi að taka þessa
skattlagningu þegar til endurskoð-
unar og söluskatturinn verði að
minnsta kosti lækkaður niður í
10%.
FALLEG
OG VÖNDUÐ
HÚSGÖGN
í ALLA ÍBÚÐINA
Þar sem góðu kaupin gerast.
Smiöjuvegi 2 Kópavogi
simi 44444