Morgunblaðið - 26.01.1988, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1988
19
Orkuverð til stóriðju
eftir Kristínu
Einarsdóttur
Miðvikudaginn 2. desember sl.
briti Morgunblaðið erindi það er
undirrituð flutti á ráðstefnu Verk-
fræðingafélags íslands 26. nóvem-
ber. Erindið nefndist „Stóriðja,
umhverfí og félagsleg röskun".
Tvær fullyrðingar í erindinu urðu
tilefni til athugasemda frá forstjóra
Landsvirkjunar, Halldóri Jónatans-
syni, og birtust þær í Morgunblað-
inu 8. desember sl
Þótt nokkuð sé um liðið frá því
þessar athugasemdir birtust tel ég
nauðsynlegt að skýra hvers vegna
ég tel mínar fullyrðingar réttar
þótt forstjóri Landsvirkjunar telji
svo ekki vera.
magnsverð til ÍSAL geti orðið
íþyngjandi fyrir almenning. Þetta
er hans fullyrðing. Ekkert hefur enn
komið fram sem sýnir að raforku-
samningur við ÍSAL sé okkur
hagstæður og ekki íþyngjandi fyrir
almenning.
Það er staðreynd að innlend iðn-
fyrirtæki þurfa að greiða raforku-
verð sem er allt að tífalt hærra en
það sem stóriðjufyrirtækin greiða.
Eg fullyrði að mörg innlend fyrir-
tæki eru ekki lakari orkukaupendur
en stóriðjufyrirtækin og ættu því
ekki að greiða hærra orkuverð en
þau.
Það er mál útaf fyrir sig að for-
stjóri Landsvirkjunar sem er
samningsaðili við ÍSAL skuli með
þessum hætti snúast einhliða til
vamar samningum sem gilt hafa
milli þessara aðila. Það er ekki lítils
virði fyrir ÍSAL að geta veifað
slíkum pappír þegar og ef raforku-
samningurinn kemur til endurskoð-
unar á næsta ári. Mér sýnist
forstjórinn hafa sest öfugu megin
við borðið.
Fyrri fullyrðing
í erindi mínu sagði ég: Erlend
stóriðja greiðir allt of lágt orkuverð
á meðan almenningur á íslandi
greiðir fyrir orkuna verð sem er
með því hæsta miðað við nágranna-
þjóðimar.
Til staðfestingar því að þessi full-
yrðing mín sé ekki rétt birtir
Halldór súlurit sem ég vil einnig
sýna lesendum. Súluritið er byggt
á athugun sem Samband íslenskra
rafveitna gerði á rafmagnsverði
1986 hér á landi og í öðmm Evrópu-
löndum. Það vekur athygli að
samanburður á raforkuverði til
heimila sem forstjóri Landsvirkjun-
ar sýnir lesendum er eingöngu
miðaður við höfuðborgir landanna.
Það væri fróðlegt að vita hvers
vegna. Samband íslenskra rafveitna
hefur einnig upplýsingar um raf-
orkuverð til heimila annars staðar
en í Reykjavík.
Á meðfylgjandi töflu sést að raf-
orkuverð til heimilisnota er lægst í
Reykjavík. Fólk utan höfuðborgar-
svæðisins er því verr sett að þessu
leyti, auk þess sem hafa verður í
huga að stór hluti fólks úti á landi
hitar hús sín með raforku.
Það er því ljóst að fjöldi fólks á
íslandi greiðir raforkuverð sem er
með því hæsta miðað við nágranna-
Kvenréttinda-
félag Islands:
Fundur
um stöðu
kvenrétt-
indamála
Kvenréttindafélag íslands
heldur félagsfund miðvikudaginn
27. janúar nk. á veitingastaðnum
Litlu Brekku. Fundurinn hefst kl.
19.30 með kvöldverði.
Fundurinn er liður í vetrardagskrá
félagsins og er sérstaklega haldinn
í tilefni af 81 árs afmæli félagsins.
Fyrr í vetur hafa verið haldnir fund-
ir um dagvistarmál og skólavist
yngstu bamanna.
Vilborg Harðardóttir blaðamaður
flytur erindi sem nefnist „Sérstakar
aðgerðir í þágu kvenna — hvemig
má nýta 3. grein jafnréttislaganna".
í 3. grein jafnréttislaga er heimild
til að framkvæmda sérstakar að-
gerðir í þágu kvenna til að bæta
stöðu þeirra t.d. við stöðuveitingar,
nefndarstörf ofl.
Að loknu framsöguerindi verða
almennar umræður um stöðu kven-
réttindamála í dag og stefnu
Kvenréttindafélagsins. Fundarstjóri
verður Lára V. Júlíusdóttir formaður
Kvenréttindafélagsins.
Félagsmenn Kvenréttindafélags-
ins eru hvattir til að fjölmenna á
fundinn og tilkynna þátttöku í borð-
haldi á skrifstofu félagsins sem er
opin daglega kl. 13-16.
(Fréttatilkynning:)
þjóðimar. íslendingar búa ekki allir
á höfuðborgarsvæðinu þótt sumir
virðist stundum gleyma þeirri stað-
reynd.
Seinni fullyrðing
Ég sagði í umræddu erindi: Inn-
lend fyrirtæki em látin greiða það
orkuverð sem nemur framleiðslu-
kostnaði eða jafnvel hærra til að
greiða niður orkuverð til útlend-
inga.
Halldór heldur þvi einnig fram
að þessi fullyrðing sé röng. Hann
vitnar í athugun Orkustofnunar þar
að lútandi frá 1983.
I skýrslu Orkustofnunar, „Laus-
leg athugun á áhrifum raforku-
samningsins við ÍSAL á raforkuverð
Landsvirlq'unar til almennings-
veitna", frá júní 1983, segir Jakob
Bjömsson m.a. í formála.
„Verði raforkuverðið í samningn-
um við ÍSAL því ekki fljótlega
hækkað bendir margt til að ávinn-
ingurinn af honum fyrir hinn
almenna rafmagnsnotanda, sem
virðist ótvírætt hafa verið til staðar
fyrstu árin, þótt þessi athugun gefí
ekki mjög góða vitneskju um hve
mikill hann hefur verið, verði brátt
uppurinn ef hann er það ekki nú
þegar."
Síðar í skýrslunni, sem Jón Vil-
hjálmsson skrifar, segir:
„Sú spuming vaknar hver sé
ástaeðan fyrir því að samningurinn
við ÍSAL hefur ekki orðið almenn-
ingi eins hagkvæmur og áætlað var
þegar hann var gerður. Hér er sjálf-
sagt um marga samverkandi þætti
að ræða. Líklegt er að eftirfarandi
hafí valdið mestu hér um:
— Virkjanir hafa reynst dýrari að
raunvirði en gert var ráð fyrir á
sínum tíma.
— Raungildi raforkuverðs til ál-
versins hefur lækkað frá því
samningurinn var gerður.
„Ég- fullyrði að mörg
innlend fjrrirtæki eru
ekki lakari orkukaup-
endur en stóriðjufyrir-
tækin og ættu því ekki
að greiða hærra orku-
verð en þau.“
— Orkuvinnslugeta Búrfellsvirkj-
unar hefur reynst minni en gert
var ráð fyrir, og gerðir hafa
verið samningar um aukna orku-
sölu til ÍSAL umfram það sem
gert var ráð fyrir er ráðist var
í virkjunina."
Hvoru megin við borðið
situr forstjórinn?
Forstjóri Landsvirkjunar fullyrðir
að með nýja samningnum við ISAL
sé loku fyrir það skotið að raf-
Smásöluverð á raf-
orku 1. apríl 1987
Kr/Kwh Heimilistaxti
Reylgavík 3,87
Akranes 3,94
Borgames 4,42
Vestfirðir 5,15
Sauðárkrókur 4,64
Siglufjörður 4,55
Akureyri 3,92
Húsavík 4,50
Reyðarfjörður 5,09
Vestmannaeyjar 4,42
Selfoss 4,37
Hveragerði 4,94
Eyrarbakki 4,85
Stokkseyri 4,68
Suðumes 4,45
Hafnarfjörður 4,29
RARIK 5,15
Höfundur er aJþingismaður
Kvennalistans fyrir Reykjavík.
ÁRLEG MENNINGARFERÐ FARANDA
Við heimsækjum vöggu vestrænnar menningar og skoðum m.a.
Aþenu og þar með Akrópólis, véfréttina í Delfí og eyjarnar
Krít, Santorini og Kios. Frá Kios verður farið í eins dags ferð
til Efésus á vesturströnd Tyrklands.
Brottför er 3. júní og fararstjórn í höndum
Dr. Þórs Jakobssonar veðurfræðings.
SKEMMTISIGLING UM EYJAHAF
Erum með söluumboð í sumar fyrir skemmtiferðaskip
sem leggja af stað frá hafnarborginni Pireus
og sigla um Eyjahaf, Miðjarðarhaf og Svartahaf.
Fjölmörg lönd verða heimsótt. 3ja til 21 dags siglingar.
Brottfarir hvenær sem er í allt sumar.
Ferdaskrifstofan
Ifaiandi y
Vesturgðtu 5. Reykjavík simi 622420
MARTIN