Morgunblaðið - 26.01.1988, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1988
Bretland;
Leki varð
í kjam-
orkuveri
London, Reuter.
LEKI varð í kjamorkuveri í
Dungeness á Suður-Englandi á
sunnudag og láku út tvö tonn af
geislavirkum koltvísýringi.
Hætta stafar þó ekki af lekanum,
að sögn talsmanns breska orku-
málaráðsins.
Lekinn varð þegar loka á dælu
í kælikerfinu gaf sig. Talsmaður
orkumálaráðsins sagði að lekinn
hefði verið óverulegur og að geisla-
virkni koltvísýringsins væri lítil.
Dregið hefði verið úr orkufram-
leiðslunni en ekki stæði til að loka
kj amorkuverinu.
Nígería:
Sendifull-
trúiLíbýu
skotinn
til bana
Lagos, Reuter.
Sendifulltrúi Líbýu í Nigeríu
var skotinn til bana í Lagos á
sunnudag, að því er haft var eft-
ir starfsmanni sendiráðs Líbýu í
gær.
Heimildarmaðurinn, sem ekki
vildi láta nafns síns getið, sagði að
Mamman Anka, sendiherra Líbýu í
Nígeríu, ætli að fara til Trípóli í
dag og færa Muammar Gaddafí,
leiðtoga Líbýu, skilaboð frá forseta
Nígeríu, Ibrahim Babangida. Málið
er í rannsókn lögreglunnar í Lagos,
en engar upplýsingar fengust hjá
henni um málið. Ekki er vitað hvort
sendifulltrúixm hafí verið myrtur af
stjómmálalegum ástæðum.
Bandaríkin:
Sovétmenn
kynna sér
kjamorku-
tilraunir
Las Vegas, Reuter.
HEIMSÓKN tuttugu sovéskra
sérfræðinga í kjamorkutilrauna-
stöð i Nevada- eyðimörkinni
hófst í gær. Við komuna til
Ban daríkj anna á sunnudag sögð-
ust þeir vona að stöðinni yrði
lokað í framtíðinni.
Bandaríkjastjóm hefur lagst
gegn banni við kjamorkutilraunum
neðanjarðar, en Igor Palenykh, sem
leiðir sovésku sérfræðingana, sagði
á sunnudag að Sovétmenn legðu
mikla áherslu á að bannið yrði að
veruleika. Áætlað er að heimsókn
Sovétmannanna standi í viku, og
er hún liður í samkomulagi stórveld-
anna um að leitast verði við að jaftia
ágreining um eftiriit með því að
samningar um takmörkun kjam-
orkutilrauna verði virtir. Þetta er í
fyrsta skipti sem sovéskir embætt-
ismenn koma í tilraunastöðina, en
bandarískir sérfræðingar heimsóttu
í fyrsta sinn helstu kjamorkutil-
raunastöð Sovétmanna fyrr í
þessum mánuði.
'S".......
Reuter
Orðunum rigniryfir Ceausescu
Nicolae Ceausescu, forseti Rúmeníu, varð sjötugur í gær og var mik-
ið um dýrðir í landinu að sögn rúmensku fréttastofunnar Agerpress.
Sagði hún, að tugþúsundir manna hefðu safnast saman í Búkarest til
að óska leiðtoganum „langlífís og heilsu til að afreka meira í þágu
þjóðarinnar" og af þessu tilefni sæmdu Sovétmenn Ceausescu Lem'n-
orðunni. Stjómmálaráð rúmneska kommúnistafíokksins sæmdi hann
svo orðunni „Hetja Rúmeníu" og sérstakri afmælisorðu í tilefni af
55 ára „byltingarstarfi í kommúnistaflokknum". Myndin var tekin
þegar Ceausescu þakkaði þennan mikla heiður.
V estur-Þýskaland:
Kohl hefur áhyggj-
ur af öryggi í kjam-
orkuiðnaðinum
Bonn, Reuter.
HELMUT Kohl, kanslari Vestur-
Þýskalands, sagðist á sunnudag
hafa miklar áhyggjur af öryggi
í kjamorkuiðnaði landsins eftir
að uppvíst varð um óleyfilegan
flutning á geislavirkum úrgangi
frá endurvinnslustöð í Belgiu og
eftir að fram hafa komið ásakan-
ir um að úran hafi verið sent til
Pakistan og Líbýu.
Kohl sagði í útvarpsviðtali að
ríkisstjómin kanni nú öryggi í
kjamorkuiðnaðinum og hann sagð-
ist ekki hafa oftrú á kjamorkuiðn-
aðinum. „Við höfum alltaf sagt að
kjamorkan verði nauðsynleg um
visst skeið, eða að minnsta kosti
fram á fyrsta áratug næstu aldar.
Ef sú verður raunin ber okkur
skylda til að hafa þá meginreglu
að leiðarljósi að heilbrigði og öryggi
þegnanna sé ofar öllu öðm og mikil-
vægari en allar aðrar hliðar málsins,
svo sem efnahagslegar," sagði Kohl
og bætti við: „Spumingin er hvort
öryggiskerfíð í heild sé nægjanlegt.
Ég efast stórlega um það.“
ERLENT
Óþekktir kafbátar
í norskri landhelgi
Ósló, Reuter.
TILKYNNT var í Noregi í gær
að á síðasta ári hefðu tveir er-
lendir ' kafbátar fundist innan
Samband breskra námamanna:
Scargill endur-
kjörinn forseti
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
ARTHUR Scargill sigraði í kosningum um forsetaembætti Sambands
breskra námamanna síðastliðinn föstudag. Talið var á sunnudag og
hlaut Scargill 53% atkvæða. John Walsh, eini mótframbjóðandinn,
hlaut 47% atkvæðanna.
í nóvember á síðasta ári sagði
Scargill af sér sem forseti Sam-
bands breskra námamanna og lýsti
því yfír um leið, að hann_ mundi
leita eftir endurkosningu. Ákveðið
var þá þegar, að gengið yrði til
kosninga í janúar. Lengi vel bauð
enginn annar sig fram á móti hon-
um, en á endanum lét John Walsh
til leiðast. Hann var óþekktur þá,
en er nú orðinn vel kunnur. Hann
hefur verið talsmaður hófsamra
afla meðal námamanna og viljað
leita samninga við Breska kola-
námafyrirtækið.
Atkvæðagreiðslan réðst af stuðn-
ingi manna í Jórvíkurskíri, eins og
búist hafði verið við. 64% þeirra
studdu Scargill, og vegna þess að
Jórvíkingar eru ijölmennastir
námamanna, skipti stuðningur
þeirra mestu máli.
Þegar Scargill var fyrst kjörinn
forseti námamannasambandsins
1981, fékk hann 70% greiddra at-
kvæða. Stuðningur við hann hefur
því minnkað verulega. Hefðu náma-
menn í Nottinghamskíri, sem klufu
sig út úr sambandinu í námainanna-
verkfallinu 1984, greitt atkvæði nú,
hefði Scargill sennilega fallið.
Námamönnum hefur fækkað mjög
á valdatíma Scargills og samband
þeirra klofnað. í Nottinghamskíri
eru námamenn í Lýðræðislega
námamannasambandinu, sem er
mjög andsnúið Scargill.
Ástæðan til þess að Scargill fór
í kosningu nú, er, að síðar á þessu
ári gengur í gildi ný atvinnumála-
löggjöf, þar sem kveðið er á um,
að fulltrúar verkalýðsfélaga verði
að sæta kosningu á fímm ára fresti.
Með sigri sínum nú hefur Scargill
tryggt sér lífstíðarsæti. Það á eftir
að koma í ljós, hvort þessi knappi
meirihluti, sem hann hefur nú á bak
við sig, veldur því, að hann tekur
upp hófsamari siði. En fyrstu yfír-
lýsingar hans benda ekki til þess.
Hann segist ætla að halda áfram
að berjast gegn andstæðingum
sínum, Breska kolanámafyrirtæk-
inu og ríkisstjóm Margaretar
Thatcher.
Breska kolanámafyrirtækið og
forystumenn þess segja þennan sig-
ur Scargills munu auka erfíðleika
fyrirtækisins. í mars á þessu ári
hættir ríkið að styrkja reksturinn,
og ætlast er til þess, að fyrirtækið
standi undir sér. Það þarf því að
etja kappi við innflutning á ódýrum
kolum og verður að draga úr kostn-
aði og auka hagkvæmni. Það hefur
ýmsar tillögur í því efni, eins og
að hefja rekstur á mjög stómm
norskrar lögsögu. Ekki var getið
um hvaðan þeir voru.
Gullow Gjeseth ofursti í norska
hemum sagði í samtali við Reuter-
fréttastofuna að í marsmánuði á
síðasta ári hefðu sést tveir erlendir
kafbátar í grennd við hemaðarlega
mikilvæga staði í Noregi. „Kaf-
bátamir vom erlendir og ekki frá
bandamönnum okkar,“ sagði
ofurstinn. Hann neitaði að svara
þegar hann var spurður að því hvort
kafbátamir hefðu verið sovéskir.
Vart varð við kafbátana þegar
þeir komu upp á yfírborð. Ánnar
þeirra sást í grennd við Harstad
24. mars og hinn nálægt Narvik
31. mars á síðasta ári. Báðir kaf-
bátamir sáust á kafbátaleitartækj-
um og með bemm augum, þannig
að ömggt er að þama var um kaf-
báta að ræða, að sögn ofurstans.
Arthur Scargill
námum og láta vinna í sex daga í
viku í námunum í stað fimm nú,
þótt hver maður jmni að jafnaði
ekki lengri vinnuviku en nú tíðkast.
Scargill hefur lagst af mikilli hörku
gegn þessari síðustu tillögu. Ef
hann neitar að semja, eins og hann
hefur lýst yfír, mun kolanámafyrir-
tækið snúa sér til Lýðræðislega
námamannasambandsins. Það gæti
hins vegar haft ófyrirsjáanlegar
afleiðingar.
Perú:
43 farast í
slysi í And-
esfjöllum
Lima, Reuter.
AÐ MINNSTA kosti 43 Perú-
búar fórust og 20 slösuðust
þegar opinn flutningavagn
hrapaði ofan í fljót í gær, að
sögn lögreglumanna í Perú.
Lögreglumennimir sögðu að
slysið hefði orðið í Cerro de
Pasco í Andesfjöllum, um 520
kílómetrum norðaustur af
Lima. Ástæðan fyrir slysinu
væri sú að vegurinn hefði verið
í mjög slæmu ástandi vegna
mikilla rigninga, auk þess sem
vagninn hefði verið ofhlaðinn.
Franz Josef Strauss í Suður-Afríku:
Lítil hætta af Sovétmönnum
Höfðaborg. Reuter.
FRANZ Josef Strauss, leiðtogi
Kristilega sósíalsambandsins i
Vestur-Þýskalandi, sagði í Suð-
ur-Afríku í gær, að landinu
stafaði ekki lengur nein hætta
af Sovétmönnum.
í viðræðum sínum við P.W. Bot-
ha, forseta Suður-Afríku, sagði
Strauss, að Sovétmenn vildu gjama
hjálpa til við að binda enda á borg-
arastyijöldina í Angóla en hún
hefur harðnað mikið á síðustu mán-
uðum. Þá hefur Strauss einnig
komið fram sem milligöngumaður
fyrir stjómina í Mósambík þar sem
skæruliðar láta mikið að sér kveða
og hann hefur hitt að máli Jonas
Savimbi, leiðtoga skæraliða í Ang-
óla.
„Ég er viss um, að Sovétmenn
hafa ekki lengur áhuga á auka af-
skipti sín af málefnum þessarar
álfu. Þeim fínnst ekki sem það hafí
borið mikinn árangur til þessa,"
sagði Strauss, sem fór nýlega að
fínna þá Míkhaíl Gorbatsjov, leið-
toga Sovétríkjanna, og Eduard
Shevardnadze utanríkisráðherra.