Morgunblaðið - 26.01.1988, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1988
Gömul handrit
- Gömul hús
eftirRósuB.
Blöndals
Niðurrif gamalla merkilegra
húsa í miðborg Reykjavíkur jafn-
gildir því, að brenna gömlum
skinnhandritum.
Nokkrum vanda veldur sá siður
á íslandi, að láta gömul hús drafna
niður, samanber Fjalaköttinn,
þangað til dýrara er að gera húsið
upp heldur en að byggja nýtt hús.
Furðu má það sæta hvað borg-
arbúar uppaldir í Reykjavík eru
umburðarlyndir, þegar fögur,
gömul tún eða gömul hús eru í
útrýmingar og eyðileggingar
hættu, jafn æfðir eins og borg-
arbúar eru í kröfugöngum og
verkföllum.
Ég vildi heldur taka þátt í kröfu-
göngu til húsfriðunar, en vegna
kaupgjalds.
Einkennileg er afstaða borgar-
stjórnar og ráðamanna vorra
yfírleitt, þegar um fagra bletti
borgarinnar er að ræða eða gam-
alt skipulag og gömul hús, sem
síðari tíma menn mundu vilja allt
til vinna að fá að sjá með eigin
augum.
Hver gæti nú skilið eina mögn-
uðustu draugasögu þjóðsagnanna,
ef enskur maður hefði ekki látið
varðveita Glaumbæ í Skagafírði.
— Og þar með opnað blind augu
þjóðar vorrar fyrir gildi gamallar,
íslenskrar byggingarlistar. Hvar
nema staddur í Glaumbæ er hægt
að fínna svo þykka moldarveggi,
að stúlka með askagrindur í báð-
um höndum ggæti gengið inn í
vegg, komist þar vel fyrir og fund-
ist síðar hennar beinagrind þar í
veggnum, þegar sá gamli torfbær
var rifínn.
Trúir þú þessari sögu? spytja
menn. Það er snarvitlaus íslend-
ingur, sem trúir ekki þessari sögu,
Rósa B. Blöndals
„Furðu má það sæta
hvað borgarbúar upp-
aldir í Reykjavík eru
umburðarlyndir, þegar
fögur, gömul tún eða
gömul hús eru í útrým-
ingar og eyðileggingar
hættu, jafn æfðir eins
og borgarbúar eru í
kröfugöngum og verk-
föllum.“
svara ég. En sagan er dauð fyrir
þann, sem fínnur hvergi vegginn.
í Oðinsvéum á Fjóni eru heilar
götur og hús geymd vegna ævin-
týra H.C. Andersens. Hvergi nema
þar verður sagan af jurtinni, sem
óx í þakrennu fyrir utan gluggann
litlu stúlkunnar í þakherberginu,
gædd því lífí, sem hún fær hjá litla
húsinu með þakrennunni.
Af hveiju eru ekki elstu handrit-
um í Landsbókasafni brennd til
þess að koma nýjum bókum fyrir
í þeirra plássi? Nóg er til af nýjum
bókum.
Þó er afstaða húsameistaranna
sjálfra, ungu húsameistaranna
sjálfra, undarlegust í húsfriðunar-
málum. Munu þeir þá ekki óska
eftir að þeirra verk verði varðveitt
síðar?
Afstaða borgarstjórnar til
þeirra gömlu húsa, sem eiga að
víkja fyrir nýjum húsum, minnir
mig á kerlingu nokkra, sem var
að vísu mætasta kona. — Hún
átti fátækan mann, sem var bóndi
ég held á lítilli jörð, löngu fyrir
vísitölubú. — Hann átti margar
frístundir og notaði þær allar og
máski meira til, til þess að safna
fróðleik alla sína ævi frá því nokk-
uð snemma.
Honum var, sem vænta mátti,
ákaflega annt um þessi blöð, sem
hann hafði vandað sig við að
skrifa, og vildi hafa sem sannasta
sögu af atburðum. Hugði hann
þetta mikilsverðan fróðleik fyrir
seinni tíma menn. — Var það einn-
ig almælt af vitrum mönnum að
svo væri. — En hann dó á undan
konu sinni. Hún sagði, að þessi
blöð hefði honum bónda sínum
þótt svo vænt um og verið svo
annt um, að henni fannst þau
hvergi eiga heima nema í kistunni
hans . Þessi langi safnaði fróðleik-
ur var því kistulagður með safnar-
anum og jarðaður með honum.
Einkennilegt, ef borgarstjórinn
fer eins að og jarðar gömlu húsin
af eintómri ást til borgarinnar.
Ég skora á borgarstjóm að
breyta ekki miðborg Rvík meira
en orðið er. Kvos hefur það aldrei
verið nefnt fyrr en nú á þessum
afbökunartíma tungunnar.
Þór Magnússon þjóðminjavörð-
ur og Hörður Ágústsson listmálari
og arkitekt ættu að fá að ráða
öllu um varðveislu gömlu húsanna
í Reykjavík. Finnið nýjum húsum
nýjan stað.
Verksmiðjan ætti að hverfa frá
Gufunesi og í staðinn að rísar þar
ráðhús og þinghús með miklum
túnum í kring, sem setja svip á
stórhýsi sem þar stendur. Friðlýsið
tjömina.
Höfundur er rithöfundur.
raðauglýsingar
raðauglýsingar
raðauglýsingar
Seltirniningar takið eftir!
Hið árlega þorrablót Sjálfstæðisfélags Seltirninga verður haldið laug-
ardaginn 30. januar í fólagsheimili Seltjarnarness. Miðapantanir
mánudaginn 25. og þriðjudaginn 26. janúar milli kl. 17.00-19.00 i
sima 622353 (Sigga).
Akureyri
Aðalfundur Sjálfstæðisfélags Akureyrar
verður haldinn miðvikudaginn 27. janúar
kl. 20.30 i félagsheimilinu, Kaupangi.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. Gunnar Ragnar talar um flokksstarfið
og bæjarmálin.
3. Önnur mál.
ísafjörður
-ungt fólk
Opinn fundur verður i Uppsölum, 2. hæð,
miðvikudaginn 27. janúar kl. 20.30. Gestur
fundarins verður Ólafur Helgi Kjartansson
og rætt veröur um fjárhagsáætlun 1988.
Trúnaðarráðs-
fundur Hvatar
Fundur verður haldinn miövikudaginn 27.
janúar nk. kl. 17.30 í Valhöll. Gestur fundar-
ins verður Ólafur Isleifsson, hagfræðingur.
Fjölmennið.
Stjórnin.
Skagfirðingar
- Sauðárkróksbúar
Almennur stjórn-
málafundur verður
haldinn í Safnahús-
inu, Sauðárkróki,
þriðjudaginn 26.
janúar kl. 20.30.
Frummælendur:
Birgir Isleifur Gunn-
arsson, mennta-
málaráðherra og
Pálmi Jónsson, al-
þingismaður.
Allir velkomnir.
Sjálfstæðisfólögin á Sauðárkróki.
Fulltrúaráð sjálfstæðisfélaganna á
Akureyri
Aðalfundur
Aðalfundur fulltrúaráös sjálfstæðisfélaganna
á Akureyri verður haldinn í Kaupangi við
Mýrarveg laugardaginn 30. janúar nk. kl.
15.30.
Fundarefni:
1. Venjuleg aðalfundarstölf.
2. Halldór Blöndal, alþingismaður, gerir
grein fyrir helstu störfum Alþingis i vet-
ur og svarar fyrirspurnum.
Stjórnin.
Sjálfstæðiskonur
Opið hús Hvatar og
Landssambands
sjálfstæðiskvenna
verður fimmtudag-
inn 28. janúar nk. kl.
18.00 í Valhöll. Á
fundinn koma for-
menn tveggja
málefnanefnda
Sjálfstæðisflokksins
og kynna sina mála-
flokka: Þuríður t
Pálsdóttir, formaður menningarmálanefndar og Hulda Valtýsdóttir,
formaður umhverfis- og skipulagsnefndar. Léttar veitingar verða á
borðum. Fjölmennið.
Hvöt, félag sjálfstæðiskvenna og Landssamband sjálfstæðiskvenna.
Stjórnmájafundur
í Arnesi, Árnessýslu
Sjálfstæðismenn boða til almenns stjórn-
málafundar í Árnesi kl. 21.00 miðvikudag-
inn 27. janúar. Ræðumenn: Þorsteinn
Pálsson, forsætisráöherra, Eggert Hauk-
dal, alþingismaður, Árni Johnsen, blaða-
maður og Arndís Jónsdóttir, kennari.
Almennar umræður og fyrirspurnir verða
aö loknum framsöguræðum.
Sjálfstæðisfélagið
Huginn.
Sjálfstæðisfélögin i Rangárvallasýslu.
Sjálfstæðisfólk
Austur-Skafta-
fellssýslu
Aðalfundur Sjálfstæöisfélags Austur-Skaft-
fellinga verður haldinn i Sjálfstæðishúsinu
þriðjudaginn 26. janúar kl. 21.00. Venjuleg
aðalfundarstörf. Egill Jónsson, alþingis-
maður, mætir á fundinn og ræðir stjórn-
málaviðhorfið.
Stjórnin.
Sálfstæðisflokkurinn í
Reykjavík
Fundur alþingismanna og borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík, með stjórnum sjálfstæðisfélaganna, veröur haldinn
fimmtudaginn 28. janúar kl. 18.00 i Valhöll.
Hlutaðeigendur eru hvattir til að mæta.
Stjórn Fulltrúaráðs sjálfstæðis-
félaganna i Reykajvik .
Stjórnmálafundur
á Selfossi
Sjálfstæðismenn boða til almenns stjórn-
málafundar á Hótel Selfossi kl. 20.30
fimmtudaginn 28. janúar. Ræðumenn: Þor-
steinn Pálsson, forsætisráðherra, Eggert
Haukdal, alþingismaður, Árni Johnsen,
blaðamaður og Arndís Jónsdóttir kennari.
Almennar umræöur og fyrirspurnir verða
að loknum framsöguræðum.
Fulltrúaráð sjálfstæðisfélaganna
og sjálfstæðisfélagið Óðinn.
Vesturland
Friðjón Þórðarson, alþingismaður, verður
til viðtals á eftirtöldum stöðum svo sem
hór segir:
Miðvikudag 27. jan., kl. 16.00 á Kleppjárns-
reykjum.
Sama dag kl. 21.00 í Borgarnesi (Sjálfstæð-
ishúsinu).
Fimmtudag 28. jan., kl. 16.00 að Hlööum
á Hvalfjarðarstönd.
Sama dag kl. 21.00 á Akranesi (Sjálfstæöis-
húsinu).