Morgunblaðið - 13.06.1992, Blaðsíða 27

26
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. JÚNÍ 1992
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. JÚNÍ 1992
-2-7

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Afturhvarf til
fortíðar
Alþýðuflokkurinn hefur stært
sig af því um árabil að vera
flokkur nútímavinnubragða, op-
inn flokkur, þar sem öllum stuðn-
ingsmönnum sé frjálst að fylgjast
með og taka þátt í ákvarðana-
töku. Innan Alþýðuflokksins hef-
ur meira að segja verið gælt við
þá hugmynd að heimila öllum
fullgildum félögum að sækja
flokksþing og taka þar þátt í
umræðum og afgreiðslu mála með
fullum réttindum. Svo róttækum
breytingum hefur þó ekki verið
hrint í framkvæmd ennþá, fyrst
og fremst af þeim ástæðum að
sögn, að flokksfélagar á því
svæði, þar sem þingið er háð
hveiju sinni, myndu fá óeðlilega
mikil áhrif í krafti nálægðar við
fundarstaðinn.
Forustumenn Alþýðuflokksins
hafa básúnað það um allar jarðir,
að þeir hafi verið fyrstir allra til
að opna flokksþingin fyrir fyöl-
miðlum, enda hafí flokkurinn ekk-
ert að fela og nauðsynlegt sé í
upplýstu þjóðfélagi, að allur al-
menningur fylgist með stefnu-
mótun og ákvarðanatöku, sem
snertir hann sjálfan. Þetta sjónar-
mið Alþýðuflokksmanna hefur
sannarlega verið í takt við þá öld
upplýsinga og fjölmiðlunar, sem
við lifum nú.
Hræringar miklar hafa verið í
Alþýðuflokknum í allan vetur
vegna afstöðu ýmissa flokks-
manna til stjómarþátttöku
flokksins og stefnu ríkisstjórnar-
innar. Inn í þær hafa blandast
deilur um forustuna og af fjölmið-
laumræðunni hefði mátt ráða, að
fyrir dyrum stæði uppgjör. Allt
frá því að formaður flokksins til-
kynnti um flokksþingið nú í júni
hefur mikil spenna verið byggð
upp í tengslum við það. Fréttir
hafa verið endalausar í fjölmiðlum
um yfirvofandi uppgjör um stefn-
una í velferðarmálum, stjórnarað-
ildina og flokksforustuna. Þar
hafa sérstaklega komið við sögu
varaformaður flokksins, Jóhanna
Sigurðardóttir, félagsmálaráð-
herra, og bæjarstjórinn í Hafnar-
fírði, Guðmundur Ámi Stefáns-
son.
Landsmenn fylgdust því af
talsverðri eftirvæntingu með upp-
hafí flokksþingsins, þar sem loks-
ins fengist botn í deilumar um
flokksforustuna og ágreininginn
um stefnuna í þeim miklu vanda-
málum, sem steðja að íslenzku
þjóðfélagi. Það kom því eins og
þmma úr heiðskíru lofti, þegar
flokksþingið samþykkti með 89
atkvæðum gegn 65 að loka því
fyrir fjölmiðlum á meðan á al-
mennum umræðum stæði. Þessi
ákvörðun er óskiljanleg í ljósi
þeirrar opnu umræðu um stjóm-
mál, sem Alþýðuflokkurinn hefur
talið sig standa fyrir, og hún er
fráleit miðað við þær kröfur, sem
gerðar era um almenna þjóðfé-
lagsumræðu nú á tímum.
Formaður flokksins, Jón Bald-
vin Hannibalsson, sagði eftir at-
kvæðagreiðsluna, að margir
flokksmenn vildu einfaldlega fá
að ræða sín innri flokksmál fjarri
ljósi fjölmiðlanna. Þetta er fjarri
lagi, því almennar umræður hljóta
að snerta alla þá, sem flokkurinn
leitar eftir stuðningi hjá, að ekki
sé talað um venjulega flokks-
menn, sem vilja vita um afstöðu
fulltrúanna, sem þeir hafa veitt
umboð fyrir sína hönd. í ljósi
þeirrar spennu, sem byggð hefur
verið upp í kring um flokksþing-
ið, eru almennu umræðurnar sá
dagskrárliður, sem flestir hljóta
að hafa áhuga á.
Það er liðin tíð að hægt sé að
taka allar mikilvægar ákvarðanir
í nafni þúsunda manna í reykfyllt-
um bakherbergjum. Almennir fé-
lagar í stjórnmálaflokkum, eins
og reyndar allur almenningur, á
fullan rétt á því að fylgjast með
umræðum og deilum um stefnu-
mótun í þeim málaflokkum, sem
snerta alla þjóðfélagsþegna. Eng-
in ástæða er til þess nú til dags
að halda, að beinskeyttar umræð-
ur og átök um málefni skaði við-
komandi flokk. Nauðsynlegt sé
að flagga samstöðu og einingu
út á við. Það sé merki um að allt
sé slétt og fellt. Þvert á móti. Það
er einmitt merki um líflegt flokks-
starf 'að tekist sé á um leiðir,
menn og málefni. Ekkert er nauð-
synlegra stjórnmálaflokki en að
hann sé vettvangur skoðana-
skipta og það er merki um styrk-
leika að tekist sé á um mál.
Flokksmenn geta svo að þingi
Ioknu sameinast um að standa
að baki þeim ákvörðunum, sem
teknar hafa verið með lýðræðis-
legum hætti.
Það er mikill misskilningur hjá
þeim, sem greiddu því atkvæði
að loka flokksþingi Alþýðuflokks-
ins, að með þeim hætti losni þeir
við fjölmiðlaumræðu um það sem
fram fer. Engar „einkaumræður
í trúnaði“ geta farið fram þar sem
3-400 manns eru saman komnir.
I fyrsta lagi eru ætíð einhveijir,
sem telja það sinn hag að umræð-
urnar spyijist út, og í öðru lagi
verða „leynilegar“ umræður enn-
þá meira aðdráttarafl fyrir fjöl-
miðla en að öðru jöfnu. Loks taka
menn áhættuna af því, að þeir,
sem upplýsingarnar veita, túlki
þær í samræmi við eigin hags-
muni án þess að unnt sé að sann-
reyna þær. Þá er verr farið en
heima setið.
Alþýðuflokksmenn hafa mjög
háft á orði síðustu misseri, að við
mikinn fortíðarvanda sé að stríða
við lausn þjóðfélagsmála. Nú hafa
þeir sjálfir gefíð á sér þann högg-
stað að vera ásakaðir um aftur-
hvarf til fortíðar.
Rætur o g vængir
Verk Þórarins skólameistara gefin út
eftir Gísla Jónsson
„Það er einn meginvandi allrar
lífslistar að breyta erfíðleikum i
ávinning. Það er það, sem skáldið
gerir, þegar það breytir þjáningum
sínum og raunum í fögur ljóð. Og
þannig þurfum við öll að yrkja í líf-
inu, að snúa erfíðleikum í sigur-
söng. Megi sú verða gæfa Mennta-
skólans á Akureyri og nemenda
hans í vanda komandi vetrar."
Mér er í minni, þegar Þórarinn
Björnsson flutti þessi orð á Sal í
síðustu skólasetningarræðu sinni.
Ef það þykir máli skipta, var þetta
árið 1967. Öll orð eru mælt við eitt-
hvert tækifæri, en aðeins sum orð
eru gædd því lagi og þeirri efnis-
auðgi, að þau verða sígild. Mætti
nú margur hugleiða þessi orð og
önnur fleiri sem saman standa í
hinni nýju bók er geymir orð Þórar-
ins Björnssonar.
Rætur hans stóðu djúpt í ís-
lenskri mold, mold íslenskra sveita.
Hann átti mikið af tryggð og íhalds-
semi sveitamannsins, en var ungur
snortinn af mörgu því besta í menn-
ingu samtímans — og klassískri
fommenningu.
Veturinn 1960-1961 varð sú
nýlunda í Menntaskólanum á Akur-
eyri, að nokkrir búfræðingar, sem
bjuggu sig undir nám í framhalds-
deild bændaskólans á Hvanneyri,
fengu hluta framhaldsmenntunar
sinnar fyrir norðan. Þórarinn gladd-
ist yfir því að geta orðið við ósk
skólastjórans á Hvanneyri um þetta.
Honum rann blóðið til skyldunnar
og þótti sem hann væri að gjalda
nokkra þakkarskuld. Hann sagði í
skólaskýrslu: „Vildi skólinn gjarna
verða við þeirri ósk, svo marga
mæta nemendur sem bændastétt
landsins hefur sent þessum skóla
frá upphafi.“
Þórarni Bjömssyni þótti vænt um
íslenska bændur og íslenskar sveit-
ir. Þar lágu ræturnar, og Þórarinn
var maður ræktarsamur. Alþýða
manna átti samúð hans og virðingu.
Hann sagði í skólaslitaræðu 1963:
„Við eignumst ekki sjálf okkur
nema með því að gefa sjálf okkur.
Það er hér, sem öll menning á ræt-
ur sínar, og þess vegna er oft að
finna sanna menningu hjá óbreyttu
og tiltölulega fátæku alþýðufólki,
af því að það hefir ekkert að gefa
nema sjálft sig.“
Þórarinn komst til Parísar ungur
stúdent, þótt fátækur væri að þessa
heims gæðum. Hin öra listamanns-
lund hans átti gott í þeirri háborg
menningarinnar. Þar var við hæfi
að lyfta vængjum anda síns á flug.
Aldrei kom þó annað til álita en
hverfa aftur til íslands og láta föð-
urlandið njóta þess sem hæfileikarn-
ir höfðu áunnið erlendis. Ekki tafð-
ist hann við óreglu eða eyðslusemi.
Honum var sparsemi bóndans runn-
in í merg og breyttist aldrei að því
leyti.
Sigurður skólameistari átti þátt
í námsvali Þórarins. Menntaskólinn
á Akureyri skyldi frá afburðakenn-
ara í frönsku og latínu — og fékk
hann. Ef þetta hefði ekki orðið,
ætlaði Þórarinn að fást við íslensk
fræði. Mér hefur oft orðið til þess
hugsað, hvers þau fræði fóru á mis,
er Þórarinn hvarf að öðru. Honum
var gefíð ákaflega næmt málskyn.
Honum „var málsins glóð í minni
brennd, máttur orðs og hugar veg-
inn“, svo sem Einar Benediktsson
sagði um Snorra. Skyn Þórarins á
íslenska tungu þroskaðist við hag-
stæð skilyrði heima á Víkingavatni
í Kelduhverfi. Það er enn sama sag-
an, þegar greint er frá orðsnilling-
um. Að þeirra eigin vitnisburði,
námu þeir málið af gamla fólkinu
heima, einkum gömlu konunum.
Þórarinn sagði frá því, að þá hugs-
aði hann með sér hvernig gömlu
konurnar heima hefðu að orði kom-
ist, er honum sjálfum var helst orðs
vant um dagana. Og við þetta leyst-
ist vandinn. Lausnin fannst, og
þráður hinna erfiðustu þýðinga í
Jóhanni Kristófer og Litla prinsinum
rann áfram snurðulaus og fínspunn-
inn.
Þórarinn var afskaplega mál-
vandur. Hann vissi að hvað eina er
mikilvægt, ekki aðeins það sem stórt
er kallað. Hann vissi um hættur
þess að láta undan í litlu. Það er
svo þægilegt að slaka á og láta
berast með straumnum. Hann hafði
mikinn metnað fyrir hönd móður-
málsins.
Hann flutti auðvitað fjölmargar
ræður, en hversu mjög sem hann
átti annríkt, og það var oft furðu
mikið, þá vandaði hann mjög ræður
sínar og undirbjó vel, eins og Jón
lærði í Hítardal sagði um nafna sinn
Vídalín. Þegar Þórarinn svo flutti
ræður sínar, voru þær gæddar því-
líku lífí listar og tilfinningar, að
enginn, sem á hlýddi, getur gleymt.
Varð ýmsum gjamt til viðkvæmra
geðshræringa undir orðum hans, er
saman fór hiti skapsins og fágað
orðalag, þar sem ekkert varð af til-
viljun. Við skólaslit 1954:
„Agi, hæfílegur agi, er nauðsyn-
legur, agi, sem temur án þess að
kúga, sem beinir orkunni braut án
þess að stöðva hana. Kraftarnir
þurfa viðnáms til þess að breytast
í fijóa orku, líkt og beisla verður
villiorku vatnsins, til þess að hún
verði að vermandi ljósi. Frelsi og
agi verða að haldast í hendur, frels-
ið til þess að veita möguleikana,
aginn til að gera eitthvað úr þeim.
Frelsið eitt elur formleysi, þ.e.
menningarleysi, og aginn einn lamar
og deyðir. Sameinað skapar það lif-
andi menningu."
Mikill fengur er að því að hafa
ræðusafn Þórarins á bók, og verða
þó ræður hans prentaðar aldrei slík-
ar sem talaðar, þeir voru persónu-
töfrar hans og lífsmáttur, þegar
hann flutti þær. Á móti kemur það,
að margt er í bókinni annað en
ræður hans, og hefur sitthvað hvorki
heyrst né sést opinberlega áður, allt
frá skólastílum að hugdettum og
minnisgreinum frá fullorðinsárun-
um, margt af því vængjuð orð og
fleyg, eins og títt er í vekum Þórar-
ins, athugasemdir sem leiftra af
þeim gáfum sem að erlendum hætti
nefnast inntellígéns.
Hjörtur Pálsson, umsjónarmaður
verksins, hefur verið fundvís og
enga fyrirhöfn sparað í leitinni.
Hugsun Þórarins og lífsvisku hefur
hér verið haldið til skila með mikilli
sæmd.
Stúdentar frá Menntaskólanum á
Akureyri 1962 hafa staðið fyrir
þessari útgáfu. Hún er gerð í þakk-
lætisskyni, og ekki bara frá þeim,
heldur má líta á þessa ágætu
tveggja binda bók sem þakklætis-
vott allra þeirra sem nutu kennslu
og skólastjórnar Þóarins, og reyndar
miklu fleiri, því að löngu fyrir dauða
sinn var Þórarinn orðinn þjóðkunnur
maður af verki sínu og mannkost-
um. Átti hann trúnað og þökk
margra er fengu honum börn sín
til náms og þroskaleitar. Var fjöldi
bréfa til marks um það.
Um afburði Þórarins í kennara-
stól hef ég engan heyrt efast og er
svo heppinn að geta sjálfur um þá
borið. I kennslu naut hann sín, að
ég held, allra best. Þar var öllu á
einn veg farið: fullkomið vald á efn-
inu, lifandi og logandi áhugi, skyldu-
rækni og meðfædd náðargáfa sem
ekki er auðvelt að lýsa. Menn lærðu
hjá honum og vildu standa sig, enda
tók hann því hvorki þegjandi né
hljóðalaust, ef menn komu ólesnir í
tíma, svo skapbráður og tilfínninga-
næmur sem hann var. Það léku
menn ekki tvisvar. Hitt var þó
meira, að menn minnkuðust sín fyr-
ir að standa sig illa hjá svo góðum
kennara, og þar að auki var mönn-
um hlýtt til hans. En mest miklaðist
mér sá hæfíleiki Þórarins sem fólg-
inn var í því að glæða skilning, opna
nýja sýn og efla með mönnum mátt-
arkennd gagnvart viðfangsefninu.
Hann vissi manna best að menn
hafa gaman af því sem þeir geta.
Ég gleymi aldrei hvernig hann opn-
aði mér víðáttur setningafræðinnar
yfír Sesari og Síseró í fímmta bekk.
Þórarinn kunni líka þá list að
gera nám og starf að leik og keppni
og kom því til skila hjá okkur. Hann
var gæddur framúrskarandi leik-
gleði og keppniskrafti, hafði og mik-
ið yndi af því að leysa snúnar þraut-
ir, svo með höndum sem höfði. Hann
barðist stundum hart málstaðarins
vegna, einkum ef honum þótti skóla-
sæmd við liggja, en ég held að hann
hefði getað barist baráttunnar
vegna. Mjög er ég þakklátur fyrir
að örsjaldan sannreyndi ég hversu
Þórarinn Björnsson, skólameistari, í ræðustól á
Möðruvöllum í Hörgárdal haustið 1955 er 75 ár
voru liðin frá upphafi skólahalds þar.
Sjöttubekkingar í boði hjá skólameistarahjónunum í vetrarbyijun 1960. Frú Margrét
Eiríksdóttir leikur á flygilinn.
Menntaskólinn á Akureyri.
erfíður andstæðingur hann gat ver-
ið. En það var ekki dónalegt að
spila við hann. Þá var ekkert gert
með hangandi hendi eða sagt með
linmæltri tungu.
Þegar Þórarinn Björnsson tók við
starfí skólameistara, var hann á
besta aldri, 42 ára gamall. Einhvern
tíma sagði hann, að ef hann hefði
ekki gerst skólamaður, hefði hann
viljað verða fjárhirðir. Honum var
annt um hvem einstakling hjarðar-
innar, og glöggskyggni smalans frá
Víkingavatni fylgdi honum alla tíð.
Hann var svo mannglöggur, að til
stórundra má telja. Hann gat engum
gleymt og gerði sér far um að fylgj-
ast með nemendum, afskiptasamur
og eftirlitsríkur út í æsar. Þótti sum-
um nóg um, en fáir munu hafa ver-
ið ósnortnir af góðvild hans. Hún
var að allra dómi, sem þekktu hann
best, sterkasti þátturinn í skóla-
stjóm hans. Um það vitna mörg
bréf sem fram komu frá nemendum
hans, þegar saga Menntaskólans á
Akureyri var í smíðum. Mjög undr-
aðist ég stundum, um slíkan afburð-
amann, og vammlausan, hversu
mikinn skilning hann hafði á mann-
legum breyskleika og takmörkunum
mannlegrar getu. Stúdentum frá
M.A. var tamt að tala um föðurlega
umhyggju hans, ekki síst þeim er
breyskir voru. Öllum ber saman um
að gott væri til hans að leita. Hann
vildi hvers manns vandræði leysa,
eins og Njáll. Mér eru ógleymanleg-
ir bréfakaflar eins og þessir: „Eg
held að Þórarinn Bjömsson sé
hjartahlýjasti maður sem ég hef
kynnst um dagana. Samúð hans
með hinum kvalda var svo rík. Hafí
einhver kennt mér að bera virðingu
fyrir lífínu, þá var það Þórarinn.“
Og: „Kannski mat ég hann mest
fyrir bamið sem hann varðveitti með
sjálfum sér,“ og enn: „Hann var
nemendum sínum allt að óaðfínnan-
legur lærifaðir, vemdari og vinur.
Ég er almættinu þakklátur fyrir að
njóta forsjár hans.“ Þórarinn veitti
þannig nemendum sínum fagurt for-
dæmi á margan hátt, og þá ekki
síst með dugnaði, ósérhlífni og
grandvarleik. Hann var sannarlega
„integer vitae, scelerisque purus“ á
klassískri tungu Hórasar, „vamm-
laus og vítalaus" á máli Gríms
Thomsens. Hann lagði sig allan
fram, gaf sjálfan sig, eins og hann
sjálfur komst að orði. Fyrir það öðl-
aðist hann þá hamingju sem er fólg-
in í því að vera sáttur við sinn innri
og besta mann, sjá hugsjónir sínar
rætast í gæfu fjölda annarra manna
og verða þjóðkunnur af góðum verk-
um sínum. Hann fékk líka að deyja
óhrömaður, þannig að enginn man
hann nema svo sem hann væri, að
slepptum sjúkdómi, enn í fullu fjöri.
Og enginn getur fórnað meira en
lífí sínu, en Þórami varð oft hugsað
og vitnað til orða Einars skálds í
Hnattasundi:
Skammvinna ævi, þú verst í vök,
þitt verðmæti gegnum iífíð er fómin,
en til þess veit eilífðin alein rök.
Ég vil svo að lokum þakka þessa
bók. Hún á áreiðanlega eftir að
verða mörgum að gleði og gagni,
og þó ekki væri annað en orðin sem
ég vitnaði til í upphafi þessa grein-
arkoms. Prentsmiðjan Oddi hefur
innt starf sitt af höndum, svo sem
þjóðkunnugt er, en einstaka menn,
sem að verkinu hafa komið, ætla
ég ekki að nefna að svo stöddu,
nema áðurgreindan Hjört Pálsson,
sem unnið hefur umsjónarverk sitt
af vandvirkni og smekkvísi og skrif-
að að auki góðan eftirmála.
Höfundur var
menntaskólakennari.
l
Umhverfisráðstefnan í Ríó:
Okkur má ekki mistakast
að virkja orð til athafna
- sagði Vigdís Finnbogadóttir, forseti íslands, í ræðu sinni
VIGDÍS Finnbogadóttir, forseti íslands, hélt ræðu á umhverfisráð-
stefnu Sameinuðu þjóðanna í Rio de Janeiro í gær þar sem hún
fagnaði þeim skrefum sem tekin hafa verin þar í átt til vemdunar
hafanna. Hún sagði að leiðtogarnir sem væru samankomnir í Ríó
yrðu að efla trú manna á það verkefni sem framundan væri í um-
hverfismálum. Enginn árangur næðist án þátttöku almennings, en
skógræktarátak íslendinga sýndi að það væri gerlegt að snúa vöm
í sokn.
Vigdís sagði að maðurinn hefði
fjarlægst náttúruna, hann hefði
reynt að gera hana að ambátt sinni
í stað þess að vinna með henni. En
á sama hátt og maðurinn gæti
umbreytt náttúrunni gæti hann
einnig nýtt sér gáfur sínar til orðs
og æðis til að leysa vandann í um-
hverfismálum. „Ef okkur mistekst
á hinn bóginn að virkja orð okkar
til árangursríkra athafna um alla
jörð munum við missa traust heims-
ins á heilindum okkar og hæfni til
að leysa vandann. Það er skylda
okkar að gera ekki aðeins áætlanir,
heldur að efla trú manna á verkefn-
ið og setja gott fordæmi.“
Mengun er vandamál allra, sagði
forsetinn. John Donne hefði sagt
að enginn maður væri eyland og í
umhverfísmálum mætti segja að
engin eyja væri eyland. íslendingar,
sem lifðu á hafínu og hefðu gerst
talsmenn verndunar auðlinda þess
á alþjóðavettvangi, fögnuðu þeim
árangri sem hefði náðst í þeim efn-
um í Ríó, sem varðaði losun lífræns
og geislavirks úrgangs og verndun
lifandi auðlinda.
Það væri sama hvað ráðstefna
eins og þessi gerði, enginn varanleg-
ur árangur næðist án þátttöku al-
mennings um allan heim. Skref í
þá átt hefði verið stofnun svokall-
aðra „grænna fjölskyldna" í nokkr-
um borgum á Norðurlöndum á Ári
Umhverfísins á síðasta ári. Mikil-
vægi þátttöku almennings sæist á
íslandi, þar sem 4 milljón tré væru
gróðursett á ári, eða 16 á hvert
mannsbam. „ímyndið ýkkur þetta
vera gert um alla jörð - 80 milljarð-
ar nýrra tijáa á ári. Það myndi
ekki taka langan tíma fyrir loft-
fírrða jörðina okkar að bytja heil-
brigða öndun á ný ef slíkt yrði gert.
Við erum að breyta uppblásinni eyð-
imörk við heimskautsbaug í grænt
land á ný.“
Vigdís vitnaði í stjómspekinginn
Edmund Burke, sem sagði: „enginn
gerir stærri mistök en sá sem hefst
ekkert að vegna þess að hann hefði
getað gert lítið.“ Við þyrftum að
varast sjálfshól, því ekki væri til
hróss að vinna, heldur að afstýra
sakfellingu barna okkar og barna-
barna, sem fengju jörðina í arf. Til
að minna á þetta hefði víkingaskip-
Frú Vigdís Finnbogadóttir
ið Gaia komið til Ríó með bók innan-
borðs, sem hefði að geyma skilaboð
barna heimsins til ráðstefnugesta.
Vigdís lauk ræðu sinni með því
að vitna í Völuspá:
Sér hún upp koma
öðra sinni
jörð úr ægi
iðjagræna.
Falla fossar,
flýgur örn yfír
sá er á fjalli
fiska veiðir.
„Aldrei hefur þessi sýn úr fortíð-
inni verið slíkt leiðarljós fyrir fram-
jtíðina," sagði forsetinn í lokaorðum.
Akranesbær 50 ára: ‘
Notaleg fjarlægð frá borginni
— segir Gísli Gíslason bæjarstjóri
GÍSLI Gíslason, bæjarstjóri á Akranesi, segir að hátíðardagskrá
í tilefni af 50 ára afmæli Akraneskaupstaðar hafí farið mjög vel
af stað með opnun glæsilegrar myndlistarsýningar í gær. Hann
segir að sérstaklega verði höfðað til bæjarbúa og brottfluttra
Skagamanna á afmælinu. Börn og unglingar fá ókeypis með
Akraborginni til Akraness meðan á hátíðardagskránni stendur,
12.-21. júní.
Gísli sagði að undirbúningur
fyrir afmælið hefði hafist í sept-
ember á síðasta ári. „Við byijuð-
um svo að fylla upp í dagskrána
eftir áramót. 26. janúar var hér
stórhátíð í tilefni af fyrsta bæjar-
stjórnarfundinum 1942. Við höf-
um tekið í notkun heilsugæslustöð
og tónlistarskóla. Tónlistarvika
var í mars og skólamir, fjölbraut-
askólinn, grunnskólamir og leik-
skólarnir tóku að sér dagskrá.
Hápunktur afmælisins er hins
vegar afmælisvikan, sem nú
stendur yfír, og í júlí verður veg-
leg uppákoma þegar forsetinn
sækir okkur heim,“ sagði Gísli
þegar spurst var fyrir um afmæl-
ið en gert er ráð fyrir smærri
uppákomum út afmælisárið.
Þegar Gísli var beðinn um að
nefna sérstaklega athyglisverð
dagskráratriði í afmælisvikunni
sagði hann að dagskrár í tilefni
af sjómannadegi og þjóðhátíð
yrðu óvenju glæsilegar. „Til við-
bótar erum við með mjög veglega
kvennadagskrá 19. júní, í tilefni
þess dags og afmælisins, og síðan
er boðið upp á gönguferðir um
bæinn undir leiðsögn Valdimars
Indriðasonar. Þær geta að mínu
mati orðið mjög áhugaverðar fyr-
ir alla bæjarbúa," sagði hann.
Farið verður í gönguferðirnar á
mánudag og fimmtudag.
Vilþjálmur Þ. Vilhjálmsson, for-
maður stjórnar Sambands ísl.
sveitarfélaga, óskar Gísla Gísla-
syni, bæjarsljóra á Akranesi, til
hamingju með afmæli bæjarins.
Akranes hefur verið mjög vax-
andi bær síðastliðin 50 ár að sögn
Gísla. „Síðasta áratug hefur verið
stöðug og jöfn aukning. Hins veg-
ar má segja að um þessar mundir
hafi verið nokkur kyrrstaða svip-
að og annars staðar á landsbyggð-
inni. Menn eru samt bjartsýnir á
að hér séu allar forsendur fyrir
áframhaldandi aukingu,“ sagði
Gísli.
Aðspurður sagðist hann ekki
halda að staðsetning bæjarins svo
stutt frá höfuðborginni háði hon-
um. „Nei við höldum einmitt að
það geti verið kostur. Við erum
svona í útjaðrinum og köllum það
að vera í notalegari fjarlægð frá
höfuðborginni."
„Við eram með dagskrána fyrst
og fremst fyrir bæjarbúa og höf-
um reynt að gera bæði ungum
og öldnum til hæfis. Ekki er búist
við sérstaklega mörgum utanað-
komandi en að sjálfsögðu reiknum
við með að gamlir og góðir Skaga-
menn sem era brottfluttir eigi
fullt erindi hingað til að riíja upp
góðar og gamlar minningar,"
sagði Gísli og minnti á að ókeyp-
is væri með Akraborginni fyrir
börn og unglinga á meðan á af-
mælishátíðinni stæði.