Morgunblaðið - 27.05.2000, Side 33
MORGUNBLAÐIÐ-
LAUGARDAGUR 27. MAÍ 2000 33
LISTIR
Oðinn óttast
ragnarök
✓
I dag verður frumsýnt í Möguleikhúsinu
nýtt leikrit eftir Þórarin Eldjárn byggt á
Völuspá. Leikstjórinn er danskur, Peter
Holst, en hann hefur getið sér gott orð fyrir
leikstjórn barnaleikrita í Danmörku.
Morgunblaðið/Ásdís
Pétur Eggerz og Stefán Orn Arnarson í Völuspá.
ÞÓRARINN Eldjám segú- frum-
kvæðið að þessu verkefni hafa komið
frá Pétri Eggerz í Möguleikhúsinu.
„Hann bað mig að huga að möguleik-
um á efni fyrir leikrit úr goðsagnaarf-
inum norræna og þegar ég fór að
hugsa málið komst ég að þeirri niður-
stöðu að frekar en að fara að búa til
einhvem hrærigraut þá ætti bai-a að
ráðast á sjálfa Völuspá. Mörgum þótti
það nokkuð skrýtið - og þykir enn -
að láta sér detta í hug að gera bama-
leikrit úr Völuspá og spyrja hvort það
sé hægt,“ segir Þórarinn og er hvergi
banginn, enda hefur hann áður tekið
Völuspá til handargagns og snúið
henni á nútímamál fyrir gmnnskóla-
nema.
Njóta nútíðarinnar
Völuspá er eins og titiilinn bendir
til spá völvunnar til Óðins um afdrif
veraldarinnar, þar er sagt fyrir um
Ragnarök og síðan hvernig jörð lyft-
ist úr ægi og endumýjast. í leikriti
Þórarins er Óðinn yfirkominn af
fi'amtíðarkvíða, honum finnst ekki
taka því að gera nokkum skapaðan
hlut þar sem Ragnarök em framund-
MYNÐLIST
L i s í h ú s ð í e i g s,
Skðlavörðustíg 5
TRÉSKÚLPTÚRAR
DANÍEL H.
SIGMUNDSSON
Opið virka daga kl. 10-18, laugar-
daga KI. 11-14. Til 27. maí.
DANÍEL Hjörtur Sigmundsson
er uppmnninn af Snæfellsnesi,
nam trésmíði að loknum grunn-
skóla en sneri frá því og útskrifað-
ist með B.A.-próf í félagsfræði frá
Háskóla íslands 1995. Hóf að
höggva og skera í tré 1995 og sama
ár tók hann þátt í „Gullkistunni"
Laugarvatni og Óháðu listhátíðinni
í Iðnó. Þannig hljóðar ferilskrá
fyrstu sýningar Daníels í stórum
dráttum, en með allri virðingu fyr-
an en boðskapur verksins er skýr
hvað þetta varðar. „ Já, þetta er svona
hinn uppeldislegi þáttur verksins, að
ekki megi sökkva sér um of í áhyggjur
af framtíðinni heldur njóta nútíðar-
innar,“ segir Þórarinn.
Völvan spáir þó ekki einungis um
framtíðina heldur fer yfir fortíðina
líka og Þórarinn segir að þar hafi ein-
mitt gefist tækifæri til að „... draga
inn margar af skemmtilegustu goð-
sögnum sem völvan minnist á en ég
leitaði svo fanga í Snorra-Eddu eftir
nánari útlistun".
Þeir Pétur og Peter settu strax það
skilyrði að verkið yrði bara fyrir einn
leikara og einnig hvaða aldurshóp
ætti að miða við. „Eldri böm og yngri
unglinga," segir Þórarinn. „Mér
fannst mjög gott að láta setja mér
þessi skilyrði og satt að segja held ég
að það sé miklu auðveldara að gera
Völuspá með einum leikara en hafa al-
veg frjálsar hendur með að raða í öll
hlutverk eins og manni sýnist. Það
yrði dýr sýning."
Þórarinn segir að verkinu sé ekki
ætlað að vera „kennslustund í goða-
fræði“. „Hins vegar ættu böm sem
Konur
o g menn
ir framkvæmdunum í sjálfu sér,
fóm þessir tveir gjörningar sem
nefndir eru framhjá rýninum, virð-
ast þó allt eins teljast fullgildir nú
á tímum.
Þetta er fyrsta sýning gerandans
sem má vera meira en greinilegt í
ljósi vinnubragðanna, en þó með
undantekningum sem markast
helst af löngu konumyndinni á pall-
inum, þótt svo um tvö ólík stflbrot
sé að ræða, höfuðið sem af öðrum
heimi en búkurinn, kann að vísa til
einhvers huglægs eðlis. Annars er
öll sýningin hlutvaktar formanir úr
trjástofnum og nefnast þær ein-
faldlega Maður eða Kona, skiptist í
sjá sýninguna að verða ýmislegs vís-
ari og vita út á hvað Völuspá gengur,
hverjir koma þar við sögu og hver er
að pæla í hverju.“
Lifandi frásagnarleikhús
Leikstjórinn Peter Holst er dansk-
ur og hefúr um árabil unnið með leik-
hópi sínum, Det lille Tuméteater.
Hann hefur mikla reynslu af leik-
stjóm bamasýninga og ein sýninga
hans, sem vakti mikla athygli og
byggðist á Ódysseifskviðu, var unnin
með sömu aðferð og Völuspá. „Sú
sýning kom hingað og var sýnd í
Möguleikhúsinu fyrir nokkmm ár-
svo til jafna helminga þótt svo kon-
an hafi hér sem oftar vinninginn.
Langa konan er fagurlega skorin
út, en málið fer að vandast þegar
Daníel fer að höggva í tré og heim-
færa grófar formanir trjástofnanna
við hluta mannslíkamans, ein-
hverju er hér ábótavant og illskilj-
anlegt að sami höfundur sé að
verki. Þó er þetta skemmtilegur
leikur í sjálfu sér en meira þarf til
en hér kemur fram, formanirnar
oftar en ekki hálfvandræðalegar. I
flestum tilvikum er formkennd
ávöxtur mikillar þjálfunar, þótt
hún kunni að hluta til að vera með-
fædd, en sem alltaf er upplagið 5%
en vinnan 95%.
Það er erfitt að spá í þessi verk
og ber síður að gera þar sem um
frumraun er að ræða, - farsælast
að bíða átekta.
um,“ segir Pétur Eggerz. „Síðan hef-
ur staðið til að fá Peter hingað til að
vinna með okkur og það tókst núna en
undirbúningur að Völuspá hefúr stað-
ið í rúmt ár. Guðni Franzson er höf-
undur tónlistar en flytjandi hennar er
Stefán Örn Amarson sellóleikari, sem
tekur virkan þátt í sýningunni og
skapar öll áhrifs- og umhverfishljóð
með sellóinu sínu auk þess að leika
tónlist Guðna. „Eg held að ég sé að
kreista hljóð úr sellóinu sem engum
hefur hingað til dottið í hug að hægt
væri að framleiða,“ segir Stefán Öm
og hefur greinilega gaman af öllu
saman.
Æfmgar hófust í janúar og stóðu þá
í þrjár vikur en þá varð leikstjórinn að
hverfa til Danmerkur og Guðni, Pétur
og Stefán héldu áfram og þróuðu sýn-
inguna eftir forskrift leikstjórans.
Hann kom síðan aftur fyiir jiremur
vikum og lauk við verkið og segir að
þetta sé aðferð sem hann beiti gjam-
an við uppsetningar sýninga sinna.
„Þá hafa allir nokkum tíma til að
melta hlutina og velta þeim fyrir sér
eftir að farið er af stað,“ segir Peter
og kveðst mjög ánægður með sam-
starfið við íslensku listamennina. Þeir
taka undir og segja það góða til-
breytni að hafa svo rúman tíma, sem
vonandi muni skila sér í betri sýningu.
Peter kallar stfl sýningarinnar frá-
sagnarleikhús, stfll sem styðst nánast
eingöngu við leikarann og möguleika
hans til tjáningar. „Þetta verður far-
andsýning sem við munum bjóða
skólunum á komandi hausti. Upp-
setningin tekur mið af þessu og í raun
getum við Stefán Öm leikið sýning-
una án nokkurs annars, þótt vissulega
geri það hana fallegri fyrir augað að
nýta sér möguleika til lýsingar sem
era fyrir hendi í Möguleikhúsinu,"
segir Pétur. „Þetta verður leikhús í
tösku,“ bætir Stefán Örn við.
Engir tungumálaerfiðleikar
„Þetta var nýstárleg aðferð í Dan-
mörku fyrir tíu áram þegar ég byijaði
að móta þennan stfl við barnaleiksýn-
ingar,“ segir Peter. „Nú hafa margir
tekið upp þráðinn og vinna í svipuðum
dúr og ég geri.“ „ Ég hafði nokkrar
áhyggjur af því að vinna á öðra tung-
umáli en mínu eigin en það hefur ekki
valdið neinum vandræðum," segir
hann. „Við höfum ekki átt í neinum
erfiðleikum, enda allir talandi á
dönsku og ensku.“ Pétur bendir á að
fulltrúar fleiri Norðurlandaþjóða eigi
þátt í sýningunni þar sem auk Peters
sé höfundur leikmyndar og búninga
Anette Werenskjold frá Noregi.
Framsýning verður í Möguleikhúsinu
í dag kl. 17, önnur sýning verður á
morgun sunnudag og þriðja sýning á
uppstigningardag 1. júní. „Fleiri
verða sýningar ekki í vor en í haust
tökum við upp þráðinn og hefjum
leikferð á milli grannskólanna," segir
Pétur Eggerz, leikari í Völuspá, sem
er samstarfsverkefni Möguleikhúss-
ins, Listahátíðai’ í Reykjavík og
Reykjavíkur - menningarborgar
Evrópu árið 2000 og nýtur einnig
stuðnings frá norrænu leiklistai’- og
dansnefndinni.
Bragi Ásgeirsson
M-2000
V
Laugardagur 27.
J maí
Forskot á sæluna
Kringlan. Kl. 14.
Unglingakór Hallgrímskirkju og
kór Snælandsskóla syngja létt sum-
arlög í tilefni af norrænu bama-
kóramóti sem haldið verður í
Reykjavík 31. maí til 4. júní.
wap.olis.is.
Lokahátíð 2000 barna - Araar-
hóll og miðbærinn.
5 ára börn úr öllum leikskólum
borgarinnar koma saman á Arnar-
hóli kl. 14. Bömin syngja og dansa
við sérsamið tónverk og fara í rat-
leik með foreldram sínum um mið-
borgina. Leikskóla Reykjavíkur og
Kramhússins.
www.reykjavik2000.is.
Listahátíð
Norræna húsið.
Norræna samtúnalist - Flakk.
Sýningin er í samvinnu við Nifca
(Nordic Institute for Contemporary
Art). Henni lýkur 13. ágúst.
www.artfest.is.
Sameiginleg dagskrá
Völuspá - Möguleikhúsið við
Hlcmm.
Möguleikhúsið framsýnir barna-
leikrit eftir Þórarin Eldjárn sem
byggir á hinu forna kvæði Völuspá.
Völuspá verður sýnd þrisvar þ. 27.,
28. maíogl.júní.
Borgarleikhúsið. Kl. 14 og kl. 20.
San Francisco-balletinn.
Einn virtasti ballettflokkur
heimsins sýnir Svanavatnið undir
stjóm Helga Tómassonar.
Listasafn Reykjavíkur, Kjar-
valsstaðir.
Garðhúsabærinn (Kolonihaven).
Alþjóðlegt verkefni í byggingar-
list. Sautján heimsþekktir arkitekt-
ar, þeirra á meðal Frank O. Gehiy.
Garðhúsabærinn er samvinnuverk-
efni Arkitektafélags íslands og
Listasafns Reykjavíkur.
Borgarleikhúsið. Kl. 20.
Einhver í dymnum.
Forsýning á nýju verki eftir Sig-
urð Pálsson. Verkið verður tekið til
almennra sýninga í haust en aðrar
forsýningar era 28. maí kl. 19:00,30.
maí kl. 20:00 og 3. júní kl. 14:00.
Leikstjóri er Kristín Jóhannesdótt-
ir.
Kyiming í dag
Stanislas Bohic garðhönnuður
veitir ráðgjöf í verslmi Skútuvogi
27. maí frá kl. 11-15
HÚSASMIÐJAN
Sími 525 3000 • www.husa.is
Manchester United Megastore opnar í dag
nsTuno
sportvöruverslun, Austurveri, Háaleitisbraut 68, sími 568 4240