Morgunblaðið - 27.05.2000, Blaðsíða 50

f 50 LAUGARDAGUR 27. MAÍ 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
STEFÁN ÞÓRARINN
SIGURÐSSON
+ Stefán Þórarinn
Signrðsson bóndi
fæddist á Steiná í
Svartárdal, Austur-
Húnavatnssýsiu 25.
september 1907.
Hann andaðist á
Héraðssjúkrahúsinu
á Blönduósi 19. maí
síðast liðinn. Foreldr-
ar hans voru Sigurð-
ur Jakobsson, bóndi
á Hóli og Steiná, f.
16. júní 1859 á Eir-
iksstöðum í Bólstað-
arhlíðarhreppi, A-
Hún., d. 23. maí 1945
á Steiná, kona hans var Ingibjörg
Hólmfríður Sigurðardóttir, f. 22.
desember 1880 í Hringveri í
Hjaltadal, d. 28. júni 1969 á
Blönduósi.
Stefán gekk að eiga Ragnheiði
Rósu Jónsdóttur 15. júlí 1934. Hún
var fædd á Skottastöðum i Svart-
árdal 10. nóvember 1908, d. 31.
mars 1997 á Blönduósi. Foreldrar
hennar voru Jón Ólafsson, bóndi á
Skottastöðum, og kona hans
Una Sigríður Jónsdóttir.
Börn Stefáns og Ragnheiðar
eru: 1) Jóna Anna, f. 13.3. 1935,
gift Ólafi Blómkvist Jónssyni, f.
13.11.1934 nú búsett í Hafnarfírði,
böm þeirra eru: a) Óskar Eyvind-
ur, f. 25.10. 1959, gröfumaður og
bóndi á Steiná, kona
hans er Herdís Jak-
obsdóttir, bóndi og
húsmóðir, börn þeirra
fimm eru; Jakob Ólaf-
ur, f. 1983, Jón Heið-
ar, f. 1986, Hafdís
Bára, f. 1989, Óskar
Eyvindur, f. 1995 og
Jóhann Einar, f. 1999.
b) Eydís, f. 13.10.
1960, augnskurðlækn-
ir í Reykjavík, hennar
dætur eru Anna Heið-
ur, f. 1986, og Þor-
björg, f. 1990. c) Stef-
án Þórarinn, f. 14.7.
1964, héraðsdómslögmaður á
Blönduósi, sambýliskona hans er
Hafdís Elfa Ingimarsdóttir skrif-
stofumaður. Þeirra dóttir er Tinna
Kristín, f. 1992, en fóstursonur
Stefáns og sonur Hafdísar Elfu er
Aron Elfar Jónsson, f. 1988. d)
Ragnheiður Rósa, f. 11.2. 1967,
hjúkrunarfræðingur búsett í Sví-
þjóð. Sambýlismaður hennar er
Claes Ame Jansson. Þeirra sonur
er Ólafur Gustav, f. 1999. 2) Sigur-
björg Rannveig, f. 22.5. 1937, gift
Sigurði Páissyni, f. 20.11. 1940,
þau em búsett í Kópavogi, börn
þeirra em: a) Guðrún Margrét, f.
5.6. 1968, dýralæknir í Varmahlíð,
Skagafirði. Sambýlismaður henn-
ar er Vésteinn Þór Vésteinsson
Mér tregt er um orð til að þakka þér,
hvað þú hefur alla tíð verið mér.
í munann fram myndir streyma.
Hver einasta minning er björt og bh'ð,
og bros þitt mun fylgja mér alla tíð,
unz hittumst við aftur heima.
Ó, elsku pabbi ég enn þá er
aðeins bam, sem vill fylgja þér.
Þú heldur í höndina mína.
Til starfanna gekkstu með glaðri lund,
Þú gleymdir ei skyldunum eina stund,
að annast um ástvini þína.
Þú farinn ert þangað á undan inn.
Á eftir komum við, pabbi minn.
Það huggar á harmastundum.
Þótt hjörtun títri af trega og þrá,
við trúum, að þig við hittum þá
í alsælu á grónum grundum.
Þú þreyttur varst orðinn og þreldð smátt,
um þrautir og baráttu ræddir fátt
og kveiðst ekki komandi degi.
(Hugrún.)
Þessi kveðja er frá okkur öllum
bömunum þínum, elsku pabbi minn,
og segir allt sem segja þarf. Eg veit
að hún mamma hefur tekið vel á
móti þér með sínu glaða og hlýja við-
móti. Guð blessi minningu ykkar.
Þín dóttir,
Sigurbjörg Rannveig
Stefánsdóttir.
Elsku afi. Þær voru margar gleði-
stundirnar hjá mér, fyrst sem barni
og síðar með alla fjölskylduna, þegar
komið var á Steiná. Móttökurnar
voru líka alltaf alveg yndislegar, og
gestrisnin hjá ykkur Rögnu ömmu
var engu lík. Aðdráttaraflið sem þið
amma höfðuð á ungviðið var alveg
magnað og alltaf var hlustað með
sömu athyglinni á okkur krakkana
og þá fullorðnu.
Elsku afi, nú ert þú farinn, og ég
veit að hún amma tók á móti þér með
sínu hlýja faðmlagi. Takk og aftur
takk fyrir allar okkar yndislegu
samverustundir.
Jóhann G. Kristinsson.
Hann sofnaði inn í vornóttina. ís-
lensku vomóttina, sem er þó engin
nótt, því nóttin og dagurinn renna
saman í eitt. Nýtt líf að kvikna, hvert
sem litið er; lömbin fæðast, fuglar
gera sér hreiður, grasið grænkar.
Islenska vorið í öllu sínu veldi, mesti
annatími íslenska bóndans, þegar
nótt er lögð við dag til að koma því
frá, sem þarf að koma frá og dugar
vart til.
Hann hafði lifað mörg vor, þetta
var það nítugasta og annað, þegar
gjalddagi þess reiknings rann upp,
sem við verðum öll að greiða, sumir
fyrr, aðrir síðar. Hann hafði marga
vomóttina vakað, yfir ám að bera,
við ávinnslu og áburðargjöf og á
milli var jafavel tekinn tími til að
fara á greni og liggja fyrir lágfótu,
sem í sjálfsbjargarhvöt sinni vildi
ræna bóndann lífsbjörginni. Hörð
barátta upp á líf og dauða, þar sem
sigur vannst ekki nema með því að
þekkja andstæðinginn, háttu hans
og hegðun alla og umfram allt að
bera fyrir honum fulla virðingu.
Líf og starf bóndans er sífelld
+
Elskulegur sambýlismaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
JÓN GUÐNI HAFDAL,
Gyðufelli 16,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum þriðjudaginn 23. maí.
Sigurbjörg Pétursdóttir,
Svanhvft Jóhanna Jónsdóttir, Jón Ingi Hjálmarsson,
Jón Þórir Jónsson,
Ellert Högni Jónsson,
Vigdís Helga Jónsdóttir,
Hafþór Hafdal Jónsson,
Katrín Sigríður Jónsdóttir,
Lilja Matthíasdóttir,
Sigurður Hauksson,
Margrét Gunnarsdóttir,
Þór Karlsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
rafeindavirki. Þeirra börn em
Ragna Vigdís, f. 1997, og Vésteinn
Karl, f. 1999. b) Una Aldís, f. 8.6.
1970, skrifstofumaður á Sauðár-
króki hjá KPMG Endurskoðun hf.,
gift Stefáni Sigurbimi Guðmunds-
syni húsasmið á Sauðárkróki. Þeirra
synir em: Sigurður Páll, f. 1995, og
Rúnar Ingi, f. 1999. c) Stefán Þór-
arinn, f. 18.4. 1972, hann er í dokt-
orsnámi í lífefnafræði í San Antonio
í Texas, unnusta hans er Guðbjörg
Ludvigsdóttir læknir. 3) Siguijón, f.
19.10.1938, bóndi á Steiná III, kona
hans er Katrín Grfmsdóttir, bóndi
og húsfreyja. Þeirra synir eru: a)
Grímur, f. 1. 2.1965, vélvirkjameist-
ari og sölusfjóri í Reykjavík, kona
hans er Harpa Lind Guðbrandsdótt-
ir. Þeirra böm eru: Berglind, f.
1995, og Arnar, f. 1997. b) Jakob, f.
27.3. 1969, búfræðingur og bóndi á
Hóli í Svartárdal, kona hans er Sess-
elja Sturludóttir, bóndi og hús-
freyja, börn þeirra em; Jakob
Skafti, f. 1993, og Rakel Ýr, f. 1995.
Stefán átti alla sína ævi heima á
Steiná. Hann bjó fyrstu búskaparár-
in eða frá 1929 á móti föður sínum
þar til hann lét af búskap. Stefán sá
um hirðingu á búfénaði sínum í fé-
lagi við bróður sinn Jakob síðustu
árin eða til 1991 en þá naut Jakobs
ekki lengur við og eftir það var Stef-
án ekki nema einn vetur við hirð-
ingu en þá var hann 85 ára. Stefán
var um skeið réttarsijóri í Stafns-
rétt, hann fór í göngur og eftirleit á
Eyvindarstaðaheiði um árabil.
Utför Stefáns fer fram frá
Bergsstaðakirkju f Svartárdal í dag
og hefst athöfnin klukkan 14.00.
barátta við náttúruöflin og með nátt-
úruöflunum. Barátta, til að sjá fyrir
sér og sínum. Lífsbarátta hans var
ekki bara háð á heimatúni, heldur
líka í högum og heiðum. Á Heiðinni,
sem hann þekkti og Heiðin þekkti
hann. Hann hafði átt þar sínar
stundir við lífsins önn, bæði að vor-
inu, þegar fuglar kvökuðu í mó og
eins að haustinu, þegar gengið var
til fjárleita og arðurinn heimtur af
striti vors og þolgæði vetrar. Hann
þekkti Heiðina. Þekkti öræfaþytinn,
þennan hljóðlausa söng, sem sá einn
heyrir er getur samsamað sig nátt-
úm landsins. Þegar hann komst á
Heiðina skipti hann um fas og svip,
augun leiftmðu og bros lék um var-
ir, þetta hlýja og bjarta bros, sem
náði til augna og allra andlitsdrátta,
brosið, sem svo margir afkomendur
hans hafa erft og er ættarfylgja.
Hann sofnaði inn í vorið. Islenska
vorið, norðlenska vorið, húnvetnska
vorið, sem á í fómm sínum bæði hret
og heiðríkju, hlýja vinda og harð-
indi. Hann þekkti allar þess hliðar
og hvernig þeim skyldi mætt með
þeirri hagsýni og fyrirhyggju, sem
kynslóðimar hafa erft og aukið við,
hver fram af annarri. Hann kvaddi
dalinn sinn og ástvini alla, leið inn í
vomóttina, umvafinn ást og um-
hyggju fjölskyldu og vina. Hann
kvaddi sáttur, og mátti vera sáttur
við lífshlaup sitt og það, sem hann
skildi eftir. Engin óvild, engin sár-
indi, einungis traust, þakklæti og
hlýja frá samferðafólki á lífsins leið.
Hún Ragna hans hefur nú tekið á
móti honum á strönd sólarlandsins,
þar sem ríkir eilíft vor og gleðin ein
hefur völd. Nú fær ekkert framar
aðskilið þau, nú verða þau aftur
saman. Alltaf.
Það kvöldar í dalnum, komið er sólarlag.
Kyrrð færist yfir, nóttin tekur völdin.
Lokið er vegferð og eftir vinnudag,
verklaunum skilað, innheimt feijugjöldin.
Friður nú ríkir, Qarri er sjúkdómsstríð
fagnað er vini handan dauðamóðu.
Ástvinum, sem hafa unnast langa tíð
eiiífð nú skýlir, í vorsins landi góðu.
Við Droplaug fæmm fjölskyldu
Stefáns Þórarins Sigurðssonar inni-
legar samúðarkveðjur. Guð blessi
þeim minninguna.
Guðbrandur Þorkell
Guðbrandsson.
Móðurbróðir minn, Stefán á
Steiná, er látinn í hárri elli, síðastur
Steinársystkinanna.
Stefán á Steiná var einstakur öðl-
ingur, skapríkur vel en jafnframt
ijúfmenni mikið, kappsfullur dugn-
aðarforkur, alvörumaður með ríka
kímnigáfu.
Stefán bjó allan sinn búskap á
Steiná, fyrst með foreldrum sínum,
en síðan lengi með yngsta bróður
sínum Jakobi Skafta er lést í maí
1991. Samvinna þeirra var einstök
og eru umræður þeirra um viðfangs-
efni komandi dags mér í bernsku-
minni.
Á umbyltingarárunum eftir stríð
gengu þeir bræður í fylkingarbijósti
í hvers kyns umbótum í húsakosti og
jarðrækt. Þeir voru með fyrstu
mönnum í tæknivæðingu þessa tíma
og manna framsæknastir í öllum bú-
skaparháttum. Þótt Jakob keypti
Hól, næstu jörð og samtýnis,
breyttu þeir í engu sínu verklagi.
Þeir unnu flest saman sem fyrr,
ræddu málin og gengu síðan til
verka af sama kappi og elju sem
fyrr. Síðan uxu börnin úr grasi og
tóku smám saman við rekstrinum.
Nú búa á þessum tveimur jörðum
Sigurjón sonur Stefáns, Óskar dótt-
ursonur hans Ólafsson svo og sonar-
sonurinn Jakob Sigurjónsson og
þeirra fjölskyldur. Halda þau uppi
merki frumkvöðlanna með sömu
reisn og myndarskap og búnast vel.
Ég var lengi í sveit hjá Stefáni
frænda og Ragnheiði konu hans,
Ijúfri og hógværri sæmdarkonu.
Bernskuminningarnar frá Steiná
eru mér afar dýrmætar, enda fékk
ég þar einstaka skólun fyrir lífið.
Gerðar voru miklar kröfur til
manns, enda ætlast til að verki væri
vel skilað. Ef svo fór ekki fékk ég að
heyra það umbúðalaust, en jafn-
framt skorti hvergi uppörvun né hól
væri rétt og vel að verki staðið. Á
Steiná lærði ég að vinna og að taka
ábyrgð á því sem mér var falið. Tel
ég að uppeldið á Steiná hafi nýst
mér betur en flest annað á lífsleið-
inni.
Stefán á Steiná var einstakur
áhugamaður um marga hluti. Tel ég
að lífsviðhorf hans og áhugi á málum
líðandi stundar hafi sannað mér end-
anlega að látlaus heilaleikfimi sé
best í glímunni við ellihrumleikann.
Frændi hafði brennandi áhuga á
búskapnum, hvort heldur var á eigin
vegum eða í höndum afkomendanna.
En Stefán hafði einnig lifandi áhuga
á hvers kyns þjóðmálum.
Hann naut þess að hafa gesti til að
spjalla við um landsins gagn og
nauðsynjar. Hann var óforbetran-
legur framsóknarmaður og þótti
gjarnan kommarnir, kratarnir og
íhaldið óttalegur vonarpeningur og
flestir þeirra hálfgerðir gisinlerar.
Hann naut þess að ræða pólitík
dagsins og gat þá stundum verið
meinstríðinn.
Stefán frændi var líklega það sem
nú kallast fréttafíkill. Hann fylgdist
afar vel með þjóðmálum í blöðum,
útvarpi og síðar sjónvarpi og mynd-
aði sér skoðun á flestum hlutum og
til að auka heiialeikfimina og storka
enn frekar elli kerlingu gerðist hann
á gamals aldri slíkur áhugamaður
um íþróttir að með ólíkindum var.
En með áhuga sínum á öllum þáttum
mannlífsins tókst honum flestum
betur að halda skerpu sinni óskertri
til hinstu stundar. Áð kynnast slík-
um manni, frá margra ára sumar-
fóstri til alltof stopulla funda síðar,
var mér ómetanleg reynsla.
Minningin lifir um einstakan
mann og góðan dreng. Far vel
frændi og takk fyrir uppeldið.
Við hjónin sendum afkomendum
öllum og venslamönnum innilegustu
samúðarkveðjur.
Sigurður Hjartarson.
Ég hitti Stefán bónda á Steiná
fyrst fyrir 43 árum þegar ég kom
þangað til sumardvalar. Þau sumur
urðu níu talsins.
Það var nefnilega svo gaman að fá
að vera í sveit á Steiná hjá Stefáni
bónda og hans góðu eiginkonu,
Ragnheiði Jónsdóttur, sem lést fyrir
fáum árum. Eftir á að hyggja man
ég ekki annað en það hafi oftast ver-
ið fallegt veður og alltaf skemmti-
legt þau sumur sem ég dvaldi þar.
Kaupstaðardrengurinn ungi var
fyrst kannski ofurlítið feiminn við
þennan snarlega mann sem stund-
um lá dálítið hátt rómur þegar reka
þurfti fé í rétt eða bjarga heyi undan
rigningu. Þá fór ekkert á milli mála
að fólk átti að flýta sér.
En þessi öndvegismaður sá til
þess að sú tilfinning hvarf fljótt.
Gæskan og glettnin sem skein úr
andliti hans sá um það.
Ef Stefáni fannst drengurinn eitt-
hvað alvörugefinn þá var honum
sögð eins og ein ýkjusaga, strítt góð-
látlega eða gefið í nefið. Þannig
hvarf feimnin fljótt.
Á Steiná var búið góðu búi og hjá
þessu myndarfólki var alveg ein-
stakur heimilisbragm-. Þar ríkti
glaðværð og góðvild. Sem ungum
dreng eru mér í fersku minni sam-
ræðustundirnar í eldhúsinu á kvöld-
in.
Þar sátu allir saman, ungir sem
aldnir, drukku kaffi, spjölluðu um
alla heima og geima, hlógu og
skemmtu sér fram á kvöldið. Mál-
tækið maður er manns gaman átti
svo sannarlega við um þær kvöld-
vökur. Þama voru allir með í sam-
ræðunum, ekkert kynslóðabil og
Stefán bóndi í essinu sínu, glaður og
reifur.
Á Steiná þótti sjálfsagt að börnin
tækju þátt í því sem fram fór á heim-
ilinu, bæði í leik og starfi. Ég lærði
að vinna hjá Stefáni bónda, en þess
var vel gætt að starfíð hæfði aldri
mínum og þroska. Vinnan á Steiná
varð aldrei að þrúgandi og leiðinlegu
skyldustarfi, heldur var hún unnin
vegna þess að það þurfti að vinna
eitthvert nauðsynlegt verk og það
var gert með glöðu geði.
En fólkið á Steiná kunni líka að
taka sér frí, m.a. farið í útreiðartúra,
í berjamó og til veiða.
Mér eru minnisstæðar veiðiferðir
fram á Eyvindarstaðaheiði með
Stefáni og Dadda bróður hans. Þá
var flakkað milli ánna og vatnanna
og stundum lítið sofið. Það var
ógleymanlegt fyrir ungan dreng að
fá að vera með þeim bræðrum í þess-
um ferðum, heyra frásagnir þeirra
og skynja einlæga gleði þeirra og
næma tilfinningu fyrir öræfunum og
náttúrunni. Og ekki eru mörg ár síð-
an við Stefán fórum ásamt fjöl-
skyldu minni fram í Bugavatn til
veiða. Hann veiddi manna mest,
yngdist um 50 ár og lék við hvem
sinn fingur.
Hann var ekki eins glaður nokkr-
um árum áður þegar við fórum fram
eftir, sáum vatni veitt yfir Galtar-
árflóann og verða að uppistöðulóni
fyrir Blönduvirlqun.
Þar fannst Stefáni illa farið með
gott land.
Það var alltaf jafn gaman að hitta
Stefán á Steiná. Hann var mjög
bamgóður og tók á móti sonum mín-
um og öðmm bömum með þeirri
hlýju og glettni sem honum var svo
eiginleg. Og þótt aldurinn færðist
yfir var hann enn til í að ærslast
svolítið með þeim og tuskast jafnvel
við strákana. Það var engin furða að
börn hændust að honum.
Stefán var greindur og fróður
maður sem fylgdist alla tíð grannt
með atburðum líðandi stundar. Og
ekki bara það. Hann hafði skoðanir á
því sem var að gerast hjá landi og
þjóð og hafði unun af að ræða þjóð-
mál við gesti sína.
Ég hitti Stefán síðast nú í byrjun
apríl og við ræddum saman góða
stund. Hann vissi þá að hann átti
skammt eftir ólifað en ræddi þá
staðreynd blátt áfram, í einlægni og
óttalaust.
Stefán varð aldrei gamall maður í
mínum huga þótt árin væra orðin
mörg. Hann var jákvæður í anda, sí-
ungur í hugsun og glaður í lund.
Hann hélt andlegri reisn sinni og
heilsteyptri hugsun alla tíð.
Stefán bjó á Steiná allt sitt líf og
var við góða heilsu vel fram á þetta
ár. Hann átti því láni að fagna að sjá
börn sín og barnaböm taka við búi
eftir sig, fylgjast með og taka þátt í
lífí og starfi þeirra og fjölskyldna
þeirra.
Ég þakka Stefáni kærlega fyrir
uppeldið, góðmennskuna og
skemmtunina. Ég mun sakna hans
næst þegar ég heimsæki afkomend-
ur hans, fólkið á Steiná.
Þar og í þeim lifir þessi öðlings-
maður um ókomin ár.
Ég sendi bömum Stefáns og aðst-
andendum öllum samúðarkveðjur.
Villyálmur H.
Vilhjálmsson.