Morgunblaðið - 27.05.2000, Síða 48

^48 LAUGARDAGUR 27. MAÍ 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
EMANÚEL
GUÐMUNDSSON
+ Emanúel Guð-
mundsson, sjómað-
ur og vélstjóri, fæddist
á Búðum í Staðarsveit,
Snæfellsnesi 16.
1911. Hann lést á
Landspítalanum 20.
maí síðastliðinn. For-
eldar hans voru hjónin
Sigríður Jónsdóttir og
Guðmundur Ásgríms-
son frá Bakkabúð á
Búðum á Snæfellsnesi.
Emanúel var einn af
ellefu systkinum. Þau
sem komust á legg
voru Ósk Jónína Sig-
ríður, Svanhvít, Gyða,
Emanúel, Hjörtur og
Sigurður, en hann er
einn eftirlifenda af
systkinahópnum.
Eiginkona Eman-
úels var Ásta Krist-
jánsdóttir, f. 7.7. 1907
í Miklaholtsseli, Mikla-
holtshreppi, d. 29.5.
1979. Börn þeirra: 1) Ellert Rögn-
valdur, f. 27.11. 1933 í Ólafsvík. 2)
Hjörtur Unnar, f. 1.7. 1936, d.
22.11. 1936 í Ólafsvík. 3) Sunna, f.
29.12.1942 í Ólafsvík. 4) Guðmund-
ur Hreinn, f. 10.8. 1946 í Ólafsvík,
d. 27.10. 1996 í Reykjavík.
Emanúel og Ásta bjuggu í 10 ár í
Ytri-Bug í Fróðárhreppi og voru
þar með búskap. Hann var einn af
stofnendum Hestamannafélagsins
Hrings í Ólafsvík. Afkomendur
Emanúels og Ástu eru nú 20.
Útför Emanúels fer fram frá Ól-
afsvíkurkirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Mig langar með fáeinum orðum
að minnast tengdaföður míns, Em-
anúels Guðmundssonar, sem verður
til moldar borinn frá Ólafsvíkur-
kirkju í dag.
Kynni okkar hófust fyrir þrjátíu
og fimm árum. Þá fluttist ég til Ól-
.afsvíkur að hefja búskap með yngri
syni hans Guðmundi.
Vinátta okkar var góð, sterk og
án margra orða. Emmi var ekki
orðmargur maður en meinti það
sem hann sagði.
Saga hans og uppvöxtur er efni í
stóra og merkilega bók. Merkilegri
bók en margt sem gefið er út í dag.
Saga alþýðumans sem fæðist í
upphafi síðustu aldar og kynnist í
raun öllu því sem við sem yngri er-
um eða á miðjum aldri, að ég tali nú
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
Sjáum um alla þá þætti sem hafa ber í huga
er andlát verður
Útfararstjórar okkar búa yfir áratuga reynslu af störfum við
útfararþjónustu.
Sjáum um útfarir á allri landsbyggðinni.

Útfararstofa íslands, Suðurhlíð 35, Fossvogi.
Sími 581 3300. Þjónusta allan sólarhringinn.
www.utfararstofa.ehf.is
Þegar andlát
ber að höndum
Önnumst alla þætti útfararinnar.
\ * ' k 5
Vesturhlíð 2
Fossvogi
Sími 551 1266
www.utfor.is
Við Útfararstofu kirkjugarð-
anna starfa nú 14 manns
með áratuga reynslu við
útfaraþjónustu. Stærsta
útfararþjónusta landsins
með þjónustu allan
sólarhringinn.

Prestur
Kistulagning
Kirkja
Legstaður
Kistur og krossar
Sáimaskrá
Val á tónlistafólki
Kistuskreytingar
Dánarvottorð
Erfidrykkja
UTFARARSTOFA
KIRKJUGARÐANNA EHF.
ekki um barnabörnin hans, höldum
að hafi bara gerst endur fyrir löngu.
Emmi gerði ekki mikið úr því
þegar ég var að fá hann til að segja
mér frá uppvaxtarárum sínum.
Hann var úr stórum hópi systk-
ina. Vegna veikinda og erfiðra
heimilisaðstæðna þurfti að koma
honum í fóstur í lengri eða skemmri
tíma frá því hann hann var sjö eða
átta ára gamall. Fram undir ferm-
ingu ólst hann upp á nokkrum bæj-
um í Staðarsveit og Breiðuvík.
Emmi var ekki með neinar há-
stemmdar lýsingar eða mörg orð,
það var ekki hans vani. En setning-
ar eins og „þar var alltaf nóg að
borða“ eða „það sumar var ég látinn
vera skólaus" segja meira en mörg
orð. Frásagnirnar af dvöl á hinum
og þessum bæjum enduðu oftast á
orðunum „það voru allir góðir við
mig þar“.
Um fermingu fór Emmi til Guð-
rúnar og Jóns á Stapa og Jón býður
honum skipsrúm hjá sér.
Þegar kemur að þessum kafla í
frásögninni varð svo gaman að
hlusta á hann. Þetta voru bestu árin
í uppvextinum og orðin urðu fleiri
en „þarna voru allir góðir við mig“.
Emma þótti svo vænt um þetta fólk
að þarna var auðheyrt að hann eign-
aðist heimili og vini. Mestan hluta
starfsævinnar vann hann svo hjá
þeim bræðrum, Tryggva og Víg-
lundi, sonum Jóns á Stapa.
Ég ætla ekki að rekja æviferil
Emma hér, til þess eru aðrir færari
en ég, en alltaf finnst mér sagan af
bernsku hans og uppvexti jafn
merkileg.
Emmi átti talsvert af bókum
Halldórs Laxness. Snilldarlegar
lýsingar skáldsins á kjörum fólks
hafa ef til vill náð svo vel til hans
vegna þess að hann þekkti það af
eigin raun; hann vissi að lífið gat
verið saltfiskur.
Þegar kynni okkar hefjast eru
þau Asta búsett í Ólafsvík þar sem
þau bjuggu allan sinn búskap að
undanskildum tíu eða tólf árum sem
þau bjuggu í Ytri-Bug í Fróðár-
hreppi.
Bæði töluðu þau um árin í Bug
sem góðan tíma. Emmi minntist
stundum á að þar hefði hann viljað
vera lengur. Þar var hann sjálf-
stæður maður í sjálfstæðu landi.
Þrátt fyrir að hann ynni alltaf í Ól-
afsvík með búinu var hann búinn að
gera þar mikið á stuttum tíma.
Veikindi Ástu urðu til þess að þau
fluttu aftur til Ólafsvíkur um 1960.
Síðustu árin bjó Emmi á dvalar-
heimilinu Jaðri í Ólafsvík. Þar gilti
ennþá það sama; „það eru allir góðir
við mig þar“.
Guðmundur minn lést árið 1996
eftir mjög erfið veikindi. Ég held að
það hafi verið föður hans þungbær-
ara en við áttuðum okkur á. Hann
var ekki að fjölyrða um það frekar
en annað.
Það var Emma líka erfitt að við
vorum öll flutt í burtu frá Ólafsvík,
Gunni dóttursonur hans flutti síð-
Skilafrest-
ur minn-
ingar-
greina
EIGI minningargrein að birt-
ast á útfarardegi (eða í sunnu-
dagsblaði ef útför er á mánu-
degi), er skilafrestur sem hér
segir: í sunnudags- og þriðju-
dagsblað þarf grein að berast
fyrir hádegi á föstudag. í mið-
vikudags-, fimmtudags-, föstu-
dags- og laugardagsblað þarf
greinin að þerast fyrir hádegi
tveimur virkum dögum fyrir
birtingardag. Berist grein eftir
að skilafrestur er útrunninn
eða eftir að útför hefur farið
fram, er ekki unnt að lofa
ákveðnum birtingardegi. Þar
sem pláss er takmarkað getur
þurft að fresta birtingu greina,
enda þótt þær berist innan hins
tiltekna sldlafrests.
astur núna fyrir nokkrum árum.
Hann varð svo einn, að það er
vont að hugsa um það.
En það er gott að hugsa um að
þegar ég sagði honum að ég væri
búin að gifta mig aftur þá var hand-
takið þétt og hamingjuóskirnar ein-
lægar.
Fyrir stuttu var ég að fletta einni
af bókum Halldórs Laxness og tók
þá eftir setningunni ,;að hann væri
að berja nestið sitt“. Ég mundi ekki
hvað þetta þýddi og fór að skoða
þetta betur. Það þýddi að hann átti
stutt eftir ólifað.
Ég held að þessi skipti sem ég
heimsótti Emma á Landspítalann
höfum við bæði vitað að hann var að
berja nestið sitt.
Hann var orðinn þreyttur, sáttur
við að Ijúka þessari jarðvist, enda
búinn að skila löngu dagsverki.
Þær breytingar sem hann hefur
séð og upplifað á sinni tæplega níu-
tíu ára ævi eru meiri en að við skilj-
um það: frá því að fæðast í torfbæ,
verða í bókstaflegri merkingu að
duga eða drepast og fram til dags-
ins í dag þar sem tilveran snýst
stundum meira um eftirsókn eftir
vindi eins og hann sagði stundum.
Hann sagði við mig um daginn:
„Svava mín, þú ert orðin svo trúuð,
það er gott.“ Ekki veit ég hvers
vegna hann sagði þetta, ef til vill
vegna þess að ég starfa við
kirkjuna. Ég man ekki hverju ég
svaraði, en við litum bæði í Passíu-
sálmana hans sem hann var með á
náttborðinu og sögðum ekki fleira
um það.
Mig langar að þakka Elfari og
Gunna alla þeirra væntumþykju og
umhyggju við afa sinn sem honum
var svo mikils virði.
Ég kveð vin minn með þökk.
Ég er þess fullviss að þar sem ég
trúi að hann sé nú séu allir góðir við
hann.
Svava.
Mér er það mjög Ijúft að minnast
Emanúels Guðmundssonar með
nokkrum línum. Leiðir okkar lágu
saman fyrir u.þ.b. fjórum árum þeg-
ar ég tengdist fjölskyldu hans og
hóf sambúð með Sunnu dóttur hans.
Fyrstu kynnin voru á þá leið að
mér gat ekki dulist að þar var á ferð
mjög sérstakur persónuleiki, sem
gott var að vera í návist við, hann
hafði til að bera einstakt næmi fyrir
lífinu og tilverunni og í samskiftum
símum við fólk gat hann miðað ríku-
lega af þeirri lífvisku sinni.
Fyrir fjölskyldu sína reyndist
hann alltaf sem kletturinn í hafinu,
hvað sem annars á gekk „í lífsins
ólgusjó", hann var alþýðumaður og
stoltur af því að vera í baráttusveit
þeirra sem vildu betri heim, og var
trúr sjálfum sér alla tíð í þessum
efnum.
Emmi gamli hefði orðið 89 ára í
júlí nk. og bar aldurinn nokkuð vel,
hann var myndarlegur á velli og bar
með sér meðfædda höfðinglega
reisn og ljúfmannlegt viðmót þess
manns sem staðið hefur af sér
storma og stórsjói lífsins án þess að
týnast.
Hestamennska var honum í blóð
borin frá æsku og hans stóra áhuga-
mál í lífinu, hann átti marga lands-
þekkta úrvals gæðinga sem gott
hrossahlóð er runnið frá og finnst í
mörgum efnilegustu gæðingum í
dag.
Það var ótrúlega gaman að ræða
um hesta við hann, kallinn yngdist
um 20-30 ár þegar góða gæðinga
bar á góma og gat af ótrúlegu inn-
sæi lýst lunderni og skapgerðareig-
inleikum þeirra, síðan sagði hann
við mig þessa gullvægu setningu
eitt sinn: „Það er bara til einn gald-
ur við að fá fram úrvals gæðing og
það er að það sem þú gefur hestin-
um af sjálfum þér gefur hann þér
mjög ríkulega til baka aftur." Mér
var þetta ákveðin hugljómun.
Fyrir okkur í fjölskyldu hans
verða óhjákvæmilega kaflaskipti nú
þegar hann er horfinn af okkar
sjónarsviði, við hefðum gjarnan
vilja hafa hann lengur hjá okkur og
njóta hans andlega styrks, en það
er nú einu sinni þannig að þegar
tíminn er útrunninn í lífi fólks þá
verðum við að kveðjast.
Hann var sjálfur mjög þakklátur
fyrir að geta haldið þó þetta góðri
heilsu og sinni andlegu reisn, en
þetta verður að stórum hluta að
þakka því að hann átti þess kost að
búa á dvalaheimilinu Jaðri í Olafs-
vík, þar sem inni ríkti umhyggja og
heimilisbragur, sem ég þori að full-
yrða að vart verði fundið betra
nokkurs staðar. Þökk sé ykkur.
Emma gamla þótti vænt um sína
heimabyggð og hugleiddi aldrei að
flytja, þótt seinasti ættinginn flytti
suður fyrir um þremur árum. Hann
upplifði þennan stórkostlega tíma í
uppbyggingu staðarins, allt frá því
er „seglin hvít sjóndeildarhringinn
tjalda" og til þess er Ólafsvík er í
dag.
Svo það erum ekki bara við sem í
dag kveðjum ættarhöfðingjann
okkar, heldur einnig Ólafsvík sem
sér á bak gömlu Ólafsvík inn í sög-
una.
Nú er komið að leiðarlokum,
kveðjustundin upp runnin, niðjar
þínir vilja sýna þér sína hinstu virð-
ingu í orði og verki á þessum tíma-
mótum. Þér verður fylgt úr borg-
inni og síðan komið við á þeim
stöðum sem þér voru kærir með of-
urlítilli þagnarstund á hverjum stað
og líkfylgd með forystu góðra gæð-
inga staðarins sem munu fylgja þér
síðasta spölinn.
Ég fyrir mitt leyti verð að segja
að ég held að ég sé ögn betri mann-
eskja af því að hafa kynnst þér, haf
þú kærar þakkir fyrir allt sem okk-
ur fór á milli.
Pétur Ottesen.
Óhætt er að segja að fáir hafi
upplifað eins miklar beytingar og sú
ANNALISA H.
SIGURÐARDÓTTIR
+ Annalísa H. Sig-
urðardúttir fædd-
ist í Kaupmannahöfn
hinn 4. september
1934. Hún iést á
Fjérðungssjúkrahús-
inu á Akureyri 5. maí
síðastliðinn. Méðir
hennar var Thora
Agnete Edel Holm, f.
2. nóvember 1909, d.
21. oktdber 1981.
Systir Onnulísu er
Britt Nyawade, f. 13.
oktéber 1948 í Kaup-
mannahöfn.
Hinn 17. júní 1955
giftist Annalfsa Stefáni Sigurðs-
syni, f. 16. oktéber 1919. Foreidr-
ar hans voru Sigurður Stefánsson
frá Kambfelli, f. 5. september
1889, d. 19. oktúber
1983 og Lilja J. Stef-
ánsdúttir frá Stúra-
dal, f. 31. oktúber
1894, d. 21. oktúber
1930.
Annalísa og Stef-
án eignuðust þrjár
dætur: Lilju, f. 26.
september 1955, gift
Karli J. Guðmunds-
syni og eiga þau tvö
börn og eitt bama-
barn; Helgu, f. 26.
september 1955 og
Súldísi, f. 11. aprfl
1960, f sambúð með
Aðalsteini Svani Sigfússyni og
eiga þau tvö börn.
Útför Önnulfsu fúr fram í kyrr-
þey frá Höfðakapellu hinn 11. maf.
Þegar tengdamamma, Annalísa ég trúlofaðist yngstu dóttur henn-
Sigurðardóttir, skildi við hinn 5. ar og þeirra hjóna. Þá voru kynni
maí sl. voru liðin rétt 18 ár síðan okkar Önnulísu rétt að hefjast og