Skírnir - 01.01.1862, Side 39

Hiisslaud.
FRÉTTIR.
39
hefir frá aldaöbli a&als vald en hins vegar þjáf'r bændam úgr. Ab-
alsmenn hafa um langan aldr veri& sviptir öllum umrábum í stjórn
landsins, sem alit korn í hendr hins alvalda keisara í Pétrsborg, en
í stafe þess hefir mestr grúi af þegnum keisara, yfir 20 mill., verií)
eign abalsmanna, sem hefir fylgt lendum þeirra og ó&ali, líkt og
innstæ&ukúgildi fylgja jör&u. Sumir a&alsmenn áttu margar þúsundir
bænda. þó voru ekki allir þessir ánau&ugu menn jar&fastir bændr,
heldr stundu&u i&na& e&r kaupskap, og máttu þá vera hvar í Rúss-
landi, sem þeir vildu. Sumir þeirra, eft þó örfáir, voru fiugríkir
kaupmeun, og frjálsir a& ytra áliti a& ö&ru en því, a& þeir guldu
lánardrottni sínum ákve&i& gjald eptir sig árlega (Obrokj. Sumir
gátu og keypt sig lausa, þó var þess sjaldan au&i&. þessi breytíng,
sem nú er or&in á Iiússlandi, dregr mart fleira eptir sér, og
hefir því þetta hið sí&asta ár verife nokkuB óróagjarnt í Rússlandi.
í hverju héra&i voru settir fundir af keisara til a& rá&a þessu máli
til lykta; komu þá fram mörg vandkvæ&i á bá&ar hli&ar. Bænda-
múgrinn skynlítill, og hélt a& nú væri lausnartími sinn kominn, án
þess hann þyrfti nokku& fram að leggja; ur&u þá víða óeir&ir, og
kom ekki gjaldiö frá bændunum á réttum gjalddaga. A&alsmenn
hinsvegar fóru nú a& vekja önnur mál, a& fyrst þaunig væri svipt
sto& undan valdi sínu, þá væri skapfelt, aö sér væri bætt þa& upp
á annan hátt, me& því að veita höföíngjum Iandsins meiri hlut í
allsherjarstjórn og löggjöf en veriö heföi, og aÖ keisarinn miöla&i
þeim af valdi sínu. I tí& Nikulásar keisara var aldeyfa og do&i
í pllum innanríkismálum: enginn vissi hva& fram fór í Rússlandi,
því bæ&i vanta&i blöð og prentfrelsi, sög&usumir, a& har&stjórn keis-
arans hef&i ekki eiu veriö skuld í þessu, heldr hitt, a& um ekkert
hef&i veriÖ a& tala. En nú, sí&an Alexander var& keisari, hefir nýtt
líf vaknaö; þó prentfrelsi se mjög takmarkaö, því annars yr&i full
óstjórn, þá er nú sjónarmunr hjá því hvaö blöb og tímarit hafa ó&-
uin fjölgað í Pétrsborg, og ber þar mart á góma um landsins gagn
og uau&synjar, sem engum var á&r leyft a& nefna: um verzlunar-
hag rikisins og fjárhag, og hefir reki& a& því, a& tæpta á um stjórnar-
bætr. Keisarinn hefir í öllu því máli sýnt svo mikla mildi og viln-
an, sem houum var unt, en vi& allt þetta hefir þó komiö í ljós vau-
hagr og si&leysi ríkisins. þar er torveldi á bá&ar sí&r og háski;