Skírnir - 01.01.1862, Qupperneq 56
56
FRÉTTIB.
Miðr/kin.
á fleiri járnsmi&um í þeirri sveit, sem um er rædt. þab dugir ekki,
þó mabr kunni manna bezt afe iBn sinni, ef í sveitinni eru tveir
smi&ir á undan, og það þykir nægja, þá er hinum frá hrundife.
Fer þá stundum svo, afe sami mafer hefir sókt 15—20 ár í rennu,
þangafe til afe vinnan fékkst, og þá gilti hún afe eins í þeirri sveit
sem tilgreint var, en ekki ef maferinn flutti búferlum í afera sveit.
Fyrir únga menn var því ekki annafe ráfe, en afe ganga afe eiga
örvasa ekkjur mefe átján börnum, sem áttu atvinnurétt eptir bændr
sína. Atvinnuréttrinn gekk kaupum og sölum, og var vefesettr eins
og hvert annafe fé, í þessu máli gengu þíngmenn í sveitir; allir
þíngmenn frá Schwaben, Pfalz og Franken fylgdu þessu máli, en
hinir fastheldu tryggu Bayarar voru í gegn, og var þafe því fellt
mefe fárra atkvæfea mun. Dr. Pözl, einhver hinn stilltasti og bezti
mafer á þínginu, var framsögumafer og flutníngsmafer þessa máls,
en hann gat ekki gefife landsmönnum sínum trúna. Hér fór, sem
ávallt verfer þegar á afe rýma fornum óvenjum frá vanafastri þjófe,
afe hinir beiddu, afe ripta ekki vife fornri dygfe og hollustu Bayara-
lands, og færa inn í landife ólög og byltíngar; eins og dygfe og
dánumennska væri undir því komin, hvort einum og sama manni
væri leyft aö baka jafnt aflangar kökur sem krínglóttar. En í efri
þíngdeildinni vann þetta mál sigr, því þar sátu höffeíngjar, sem ekki
áttu skot í reyfeinni. I Austrriki réfe ráfeherra Bruck því, afe at-
vinna var þar gefin laus, nú fyrir fám árum. í Wiirtemberg er
slíkt hife sama, svo hinir fastheldu Bayarar eru nú umkríngdir á
allar hlifear, og skrölta sem sker í firfei.
í flestum ríkjum þýzkalands hafa menn nú eitt tollsamband
(Zollverein). Holstein og Lauenborg eru ekki í hinum þýzku toll-
lögum, né heldr Austrríki. í Austrríki kemr þetta til af því, afe
tóbaksyrkja er |)ar einokufe stjórninni (regale) , og gefr af sér ærife fé,
um 80 mill. gyllina, en þetta er ekki svo í öferum ríkjum þýzkalands.
Nú getr Austrríki afe svo komnu ekki mist þessa gjalds, né heldr hafa
hin ríkin getafe séfe ráfe til afe leifea tóbakseinokun inn hjá sér efea
vilna Austrríki í á annan hátt, þó búast menn bráfeum vife afe þetta
verfei jafnafe. En verzlunarlögin standa í svo nánu sambandi vife
tolllögin; og kom nú fram , afe þýzkaland hefir ekkert allsherjar-
löggjafarþíng, sem gæti samife allsherjar verzlunarlög, því varfe afe