Skírnir - 01.01.1862, Side 74

74
FRfiTTIR.
Noregr.
hag ab tryggja betr sambandib milli ríkjanna. En allir eru eins
hugar, ab nú sem stendr sé þab ógjörlegt. Konúngr hefir nú á
öndverbu þessu ári (1862) frestab þessu máli á þá leib, ab hann
hefir lýst því yfir, ab umbóta sé vant á ríkisskránni og sambandslögun-
um, eu hann segist skjóta því máli á frest ab svo stöddu. En þau
mál, sem sé þess eblis, ab |)ess þyki vera þörf, skuli hér eptir vera
rædd í samsettu ríkisrábi af Norbmönnum og Svíum, enda þó
híngab til hafí meb sum mál verib vikib frá þeirri reglu. Kondngr
hefir hannig lyktab þessu máli vitrlega og stillilega, og fullnægt
skyldu sinni sem konúngr beggja, og er þetta mál nú þannig fallib
nibr ab sinni.
Nú eiga ab fara fram kosníngar til hins 17. stórþíngs í Noregi,
eiga á því þíngi ab vera nokkub fleiri kjördæmi i sveit en færri
úr kaupstöbum ; þó ætla menn ab þíngib muni halda sömu stefnu sem
verib hefir. A þessu þíngi verbr mart ab ræba, og hafa nefndir
verib settar um yms stór mál, en sumar þeirra hafa enn ekki lokib
störfum sínum né samib álitsskjal. Eitt hib fremsta ætla menn ab
verbi, ab stínga uppá ab stjórnar-forseti meb ábyrgb fyrir stórþíng-
inu verbi settr í stab jarlsins, sem ábr var, sem Norbmenn meb réttu
kalla skattlandsmerki, sem siti á sér, enda þótt þab embætti hafi
nú um stund stabib autt. Kemr þá enn til fyrri kasta, því Svíar
varna ab slaka til í þessu, nema svo ab Norbmenn bæti ríkisskrána
í öbru, svo ab sé í hag Svíum og sambandi ríkjanna til frekari trygg-
ingar. Annab er þab, sem mjög hefir verib rædt um í Noregi í síbari
tib, ab haldib sé stórþíng á hverju ári í stabinn fyrir þribja hvert ár,
sem híngabtil hefir verib, en sem hefir verib ónóg, svo stundum
hefir orbib ab kalla saman aukaþíng, þegar brábau hefir ab borib
meb eitthvert mál, svo sem var 1858. Enn er um skattamál, ab
leggja á skatta í líking vib þab sem er í öbrum löndum, en rýmka
um tollböndin, sem nú eru abalgjaldtekja ríkisins, því í byrjun
frelsis sins þótti Norbmönnum svo gott til afspurnar, ab i Noregi
væri skattfrjálsir bændr, en gættu ekki þess, ab tollr á varníngi ab-
fluttum er ekki sibr skattr; þá voru tollverndir í anda þeirrar aldar,
en nú leitast allar þjóbir vib ab gjöra verzlun sína sem frjálsasta.
Tolllög Norbmanna falla þúngt á fátæka, og tálma samgöngum vib
Svíþjób, svo tolltakmörk eru þar á milli. Tollheimta þeirra er og