Skírnir - 01.01.1862, Side 78

78
FKÉTTIR.
Noregr.
allblómlegr vísir í ymsuni vísindagreinum. Keyser var á íslandi tvo
vetr, 1825—27, og nam a& Íslendíngum, og lifir enn annar þeirra
manna, Dr. Hallgrímr Seheving, sem Keyser mundi sjálfr kalla
kennara sinn í þeim frœburn. I lok ársins lagbi Rudolph Keyser
ni&r kennarastörf sín vib háskólann, fyrir sakir lasleika. Keyser er
ab flestra dómi allra manna ritvandastr, velvirkari en hann er
skjótvirkr til. Noregs kirkjusaga hans (Den Norske Kirkes Hislorie)
mun vera hi& vanda&asta sagnarit, sem rita& er í Noregi, a& or&-
færi ekki sí&r en efni1. þ>a& væri oflof a& segja, a& hinn nýi
sagnaskóli Nor&manna, sem Keyser hefir stofnab, og sem þó hefir
a& nokkru upptök sín frá íslandi, hafi veri& allsendis vinhollr ís-
lendingum, né heldr hefir ræzt á fræ&imönnum Nor&manna tals-
háttrinn , a& enginn dragi annars fisk úr sjó, hva& sögur vorar og
bókvísi snertir, en í Noregi hefir fræ&imannaflokkr þessi vaki& nýtt
líf hjá mörgum úngum mönnum, styrkt þjófcerni og þrótt Norfc-
manna, og vaki& nýtt Ijós í ymsum greinum fornfræ&innar.
Sí&an a& próf. Munch kom aptr frá Róm, hefir hann, eins og
í öndver&u var rá& fyrir gjört, byrjafc annan kafla af Noregs-
sögu sinni, og byrjar á ríkisárum Magnúsar smeks, því þá sam-
einu&ust löndin Svíþjófc og Noregr, og á a& ná fram a& 1814. Sí&an
a& hinar íslenzku sögur eru þrotnar á 14. öld, en Laurentiussaga
er þeirra sí&ust, þá er fátt a& rita eptir, nema skjöl og máldagar,
og ver&r sagan sí&an þurrari en á&r, me&an sagnanna naut vi&.
í Noregi eru nú sem stendr nokkrir menn afíslenzkri ætt, fremst-
an þeirra má telja Gísla prófessor Jónsson (heitinn eptir afa sínum,
syni Jóns sýslumanns Jakobssonar), hann hefir ritafc mörg rit, er trú-
fastr ma&roglær&r, og talinn fremstr gu&fræ&ínga, sem nú eru uppi í
Noregi, og hefir hann látifc sín getifc til a& spekja trúaræsínga þá af flokki
Lammers og annara fleiri, sem opt hefir brydt á í Noregi.
í Noregi hafa menn kært þa&, a& höfundar Skirnis mishermdi
e&r vanhermdi um landshagi og ti&indi úr Noregi, og hinn fyrri höfundr
þó hva& mest. þa& er okkr a& vísu lítil bót, a& kynni Nor&manna af
íslandi eru opt mjög svo vanefud, og er þess þó getanda, í norsku
vikubla&i voru t. d. fyrir skemmstu greinir um Island me& upp-
dráttum , sem skrýtilegt var a& lesa. Uppdrættir eru þar sumir
í) Um hin fyrri rit Keysers er_ nokkufc getifc í Félagsr. 15. ári.