Skírnir - 01.01.1862, Side 109

Rnndaríkin.
FRÉTTIK.
109
pund 8terlíng. Monitor er líkari vígfleka úr járni en skipi; hann
er 120, sumir segja 140feta langr, 40 feta breifcr, ristr 9 feta djúpt,
en nær ab eins tæp tvö fet yfir sjáfarmál. í mifíjunni er stálhjálmr
sem leikr á ási, og í honum tvær fallbyssur; leikr hjálmrinn svo
titt, sem óSast verbr skotib af byssunum, og svo ramgjör aib engin
skot vinna á. Undir þiljunum er rúmgott, en allt neban sjófar, og
kemr Ijósið að ofan. Monitor er bygbr svo, að innst er lag af
járni, hálfs þumlúngs þykt, síban er eikar umfar 26 þumlúngar; en yzt
járnspaung 6 þuml.; þó er hún miklu þynnri fyrir neðan sjó. Nú
þegar Monitor kom til sögunnar urðu hörð viðskipti. þeir skutust
á síbyrt í nærfellt 2 eyktir dags, Merrimac og Monitor. Merrimac
leitabi fyrst að skopa skeið ab Monitor og mola hann í sundr, en
vann ekkert á. j>á leituðu hásetar til uppgöngu á Monitor og sibyr&u
vi& hann, en þeir fengu enga fótfestu á hinum hálu höllu járnjnljum,
og ó&ar horf&u vi& Jieim byssukjaptarnir, án þess |>eir sæi nokkurn
mann; hörfu&u þeir þá aptr. Loksins tókst Monitor a& koma gati
á Merrimac, lét hann þá sígast undan og var honum bjarga& af
tveim gufuskipum inn á höfn í Norfolk. í þessari hrí& höf&u á
Merrimac falli& 15 manns, en á Monitor var& enginn sár. — þetta
er í fyrsta sinni, a& járnskip hafa barizt vi& tréskip, og sýnir þab,
a& stærstu línuskip úr tré, svosem „hertoginn af Wellington” me&
130 fallbyssum, eru jafn varnarlaus fyrir skipi sem Merrimac e&r
Monitor, sem lamb fyrir úlfstönnum. Hef&i Monitor ekki komi&,
þá lief&i eitt járnskip ey&ilagt á skammri stundu allan skipastól
Bandamanna; því er þa& ekki unni& fyrir gýg, a& Englendíngar og
Frakkar byggja nú herskip úr járni en ekki úr tré, e&a þájárnbyr&a
hin fyrri skip, því járnskip eru nú í orustu móti tréskipi sem gufuskip
gegn segtskipi. þa& er og merkilegt, a& nú eru á járnbör&um Jiessum
sjóorusturnar or&nar höggorustur síbyrt eins og á dögum Eiríks jarls,
á Járnbar&a hans, þegar skotin nú ekki vinna lengr á. í Englandi
eru menn og um sama leyti farnir a& byggja lika vígfleka, og
þessi er eptir Eriksson, og eru kendir vi& Cole nokkurn.
í stjórninni í Washington er Seward utanríkisrá&herra mestr
skörúngr. þó er au&sætt, a& langt á enn í land, þangab til upp-
reisnin ver&i bugu&, og þa& er hættuför fyrir nor&anherinn a& sækja
hina heim í þeirra land. Enn fremr er þa& víst, a& hin fornu banda-