Skírnir - 01.01.1869, Blaðsíða 167

Daninörk.
FRJETTIR.
167
Vera má, að ráSherranum baíi fallið nokkuS þungt, a8 fara svo
frekt í fjárveizluna, því í fjárhagsnefndinni (1861) var hann jpar
er naumast var til tekiS (12,000 rd.), en JaS má hann eiga, aS
hann fylgdi nú öruggur á eptir frumvarpi sínu 1 fyrstu og annari
umræSu fólksdeildarinnar. í enni fyrstu mátti hann og vera
góBs hugar, því J)á tóku þeir einir til máls (Wintber, Nyholm og
Krabbe) er tóku Ijúflega á móti frumvarpinu. Önnur raun varB
á viB þríBju umræBu, er vopnin stóBu á honum úr hverju sæti,
og þeir tóku aB snúa bökum viB, er áBur höfBu sýnt sig líklega
til fylgdar (Krabbe). „Enginn má viB margnum11, og nú urBu
Jiau endaskipti höfB á frumvarpinu, aB 60 fús. skyldu veittar,
en tiilagiB fara mínkandi um 1000 dali á ári í 48 ár, en leifunum
eBa 12,000 rdm. skyldi Island halda i fast árgjald. J>aB var því
von, aB ráBherrann bæri sig upp undan svo hörBum leik í hinni
deildinni, og aB hann skoraBi á hana til fulltingis, er hann hafBi
tjáB mönnum af snjallræBi sínu. Hann gat ekki grunaB, aB hjer
ætti hiB versta aB taka viB fyrir sjer. En þó var þaB svo. þeir
Lehmann og Krieger tættu í sundur fyrir honum allt frumvarpiB,
Ijetu hann standa þungar skriptir —, og eptir alla ráBninguna sagBist
Krieger vona, „aB honum væri orBiB sumt ijósara um þetta mál,
en honum mundi hafa veriB þá, er hann bar þaB fram á þingi8“.
Hjer var fasta árgjaidiB sett til 15,000 dala og hitt til 30,000
(en seinast 35,000). Hjer var þá brjálaB málum fyrir háBum,
ráBherranum og fólksdeildinni — en til bóta fyrir hrjáliB, mun
Lehmann telja þær „frumreglur11 (Frogram) fyrir stjórnarmáliB,
er þar voru settar.. Fólksdeildin fjellst reyndar á frumreglurnar
meB fáeinum brej'tingum, en í fjárgreinunum reyndi hún aB hefna
sín og setti nú fast árgjald til 30 þúsunda, en hitt til 20,000.
ViB því brjáli vildi nefndin ekki taka í landsþingsdeildinni, en
hækkaBi lausatillagiB um 5000 dali og bjó til nýtt álitsskjal, þar
sem fariB er fram á (meBal annars) aB breyta fyrirsögn frum-
varpsins.* 1 Sú álitagerB varB nú hvorki rædd í þeirri deild, nje
Lehmann heBr, látii’i prenta ritling er heitir: Den islandske Forfatningssag
i Landsthinget 1868—69, en þar segir, að fyrirsögnin mundi orðin:
Lagafrumvarp um fvrirkomulag á stjdrn Islands og fjár-
bagsmálum. I þeim ritlingi eru ræður hans í «landsþinginu« —