Bókasafnið - 01.04.1994, Blaðsíða 6

Tafla 3. Lestur bókaflokka 1968-1991 efitir kyni
PILTAR STÚLKUR
BÓKAFLOKKAR 1968 % 1979 % 1985 % 1991 % 1968 % 1979 % 1985 % 1991 %
Skáldrit œtluð bömum Drengjasögur 6 2 5 2 2 1 1
Telpnasögur 0 1 0 0 20 10 5 3
Fjölskyldusögur 1 1 3 5 6 5 6 5
Leynilögreglusögur 28 23 24 12 16 19 19 5
Lífsreynslu- og mannraunas. 22 13 5 4 8 4 2 2
Unglingasögur 1 0 9 19 9 3 18 38
Skáldrit attluð fullorðnum Ástarsögur 3 1 ' 1 1 20 23 21 9
Spennusögur 12 22 18 14 4 6 4 3
Skáldrit 45 7 4 4 7 6 10
Önnur rit en skáldrit Fræðibækur 7 3 6 8 1 3 2 5
Ævisögur 2 3 2 5 2 3 4 7
Síðari tíma ævintýri 1 5 5 6 2 3 4 2
Gamansögur 5 5 4 8 1 3 2 6
Btekur flokkaðar eftirformi Myndabækur . 8 5 4 0 1 0
Aðrir 8 8 6 8 5 10 5 5
Athugasemdir: Taflan tekur til þeirra bókaflokka sem voru nefndir af yfir 5% barna. Til að gera töfluna læsilegri voru aukastafir felldir niður samkv. eftirfar-
andi reglum: Ekkert svar : -; minna en hálfur: 0 ; hilfur til einn : 1.
1991 eru aðeins 12% sem nefna þær. Þá gerist það að 38%
stálkna nefna unglingasögur, eru þetta mikil umskipti frá
könnuninni 1985 og þótt piltar nefni unglingasögur einnig
þá eru þeir ekki nema hálfdrættingar á við stúlkurnar.
Piltar eiga einnig sína flokka en ekki jafn skýrt markaða
og hjá stúlkum. I könnuninni 1968 kemur fram að
leynilögreglusögur og lífsreynslusögur eru einkum andleg
fæða stráka, en báðir þessir flokkar eru á undanhaldi í síð-
ari könnunum. Piltar lesa einnig spennusögur en þær halda
sæmilega hlut sínum öll árin. Flokkarnir sem piltar eru nær
einir um að nefna eru drengjasögur og myndasögur. Sam-
kvæmt þessum könnunum lesa telpur nánast ekki drengja-
sögur né myndabækur en þær lesa líkt og drengir leynilög-
reglusögur en í minna mæli. Þegar litið er á þróunina frá
könnuninni 1968 til 1991 þá virðast stúlkur verða mun
einlitari í lestri sínum en drengir.
Sá bókaflokkur sem drengir og stúlkur nefna álíka oft
eru ævisögur, en það á líka við um lestur á síðari tíma
ævintýrum, sérstaklega í könnuninni 1968 og 1985. í
nokkrum bókafloldcum virðast þau eiga samleið í ákveðn-
um könnunum, s.s. í könnuninni 1991. Þar nefna drengir
fjölskyldusögur í svipuðum mæli og stúlkur og einnig virð-
ast drengir hafa vaxandi áhuga á fjölskyldusögum og í
könnuninni 1991 nefnir svipaður fjöldi drengja og stúlkna
bækur í þeim bókaflokki. Eins nálgast stúlkur í könnuninni
1991 pilta í vali sínu á bókum sem falla undir gamansögur.
Skáldrit eru nefnd í svipuðum mæli af báðum kynjum
nema í könnuninni 1991, þá eru það stúlkur sem nefna
þau helmingi oftar en drengir.
Ein breyting milli ára kemur ljóslega fram, það er al-
gengara að einstakir bókatitlar ná miklum vinsældum. Um
slíkt er ekki að ræða í könnununum frá 1968 og 1979 en
það fer að bera á því í könnuninni 1985 og enn frekar
1991. Þá er ljóst að ákveðnar bækur slá í gegn. Hlutfall
mest nefndu bókarinnar hefur rúmlega fjórfaldast á milli
1968 til 1991. Er það í nokkru ósamræmi við að sífellt er
verið að gefa út fleiri bókatitla ár hvert en bókaútgáfa hef-
ur þrefaldast hér á landi á þessum tíma, frá því að vera um
500 titlar 1968 í að vera yfir 1.500 titlar árið 1991.
Tafla 4.
Þær þrjár bækur sem oftast eru nefndar og hlutfall
þeirra af öllum nefndum bókum viðkomandi árs
Bókarheiti Fjöldi Hlutfall
barna af nefndum
bókum
1968 Alls voru nefndar 564 bækur.
Stelpur í stuttum pilsum 9 1,6%
Kim og lestarræningarnir 8 1,4%
Hættuleg sendiför 5 0,9%
Samtals: 22 3,9%
1979 Alls voru nefndar 703 bækur.
Ég um mig frá mér til mín 13 1,8%
Svartagull 13 1,8%
Tvíbytnan 11 1,6%
Samtals: 37 5,2%
1985 Alls voru nefndar 708 bækur.
Fimmtán ára á föstu 29 4,1%
Töff týpa á föstu 27 3,8%
Ekkert mál 11 1,6%
Samtals: 67 9,5%
1991 Alls voru nefndar 639 bækur.
Tár, bros og takkaskór 44 6,9%
Halltu mér, slepptu mér 23 3,6%
Bubbi 18 2,8%
Samtals: 85 13,3%
Enid Blyton sem er vinsælasti höfundurinn í könnun-
inni 1968 og 1979 nær þessum vinsældum ekki vegna
ákveðinna bóka heldur vegna fjölda titla (Tafla 5). í könn-
uninni 1991 ná 2 bækur eftir Þorgrím Þráinsson að vera
6 Bókasafhið 18. árg. 1994