Bókasafnið - 01.04.1994, Blaðsíða 24
Hulda Björk Þorkelsdóttir, Fjölbrautaskóla Suðurnesja, nú bæjarbókavörður í
Keflavík, Kristín Björgvinsdóttir, Fjölbrautaskólanum við Armúla, Margrét Lofts-
dóttir, Flensborgarskóla og Þórdís T. Þórarinsdóttir, Menntaskólanum við Sund
Bókasöfn í framhaldsskólum
Upphaflega samið á útmánuðum 1992 sem vinnuplagg af brýnni þörf því engin sérstök lög eða
reglugerðir eru um starfsemi bókasafna í framhaldsskólum. Akveðið að birta þetta í blaðinu efaðrir
vildu notfæra sér það. Endurskoðað íjanúar 1994.
I. Markmið og leiðir
Hlutverk bókasafna í framhaldsskólum er að vera upp-
lýsingamiðstöð fyrir nemendur og kennara (sbr. 29. gr.
laga nr. 57/1988 um framhaldsskóla).
Bókasafnið á að styðja alla starfsemi skólans. Þar þurfa
að vera til gögn sem styðja nám, kennslu, félagslíf, þróun-
arstarf og rannsóknir.
Markmið bókasafns er að bjóða upp á eftirfar-
andi þjónustu:
A. Aðgang að tölvuvæddum skrám yfir öll gögn safnsins
og annarra safna.
B. Upplýsingaþjónustu, heimildaleitir, tölvuleitir og ár-
vekniþjónustu.
C. Útlán, pantanaþjónustu og millisafnalán.
D. Vinnuaðstöðu fyrir nemendur og kennara.
E. Safnkynningar og safnfræðslu.
Leiðir til að ná framangreindum markmiðum:
A. Skrár
1. Tölvuskráningu eldri gagna verði lokið sem allra
fyrst.
2. Nettenging tölvuskrár, þannig að hægt verði að leita
í gagnabanka safnsins í öllum tölvum skólans.
3. Samskrá gagna í bókasöfnum framhaldsskóla.
B. Upplýsingaþjónusta
1. Nákvæm efnisgreining gagna í tölvu er forsenda skil-
virkrar upplýsingaþjónustu og heimildaleita (sbr. A).
2. Tenging við innlenda og erlenda gagnabanka.
3. Listum yfir nýtt efni á safni dreift reglulega.
C. Útlán
1. Sem flest gögn séu til útlána til lengri eða skemmri
tíma.
2. Hægt verði að fá bækur fráteknar þegar þær koma úr
útlánum.
3. Millisafnalán frá innlendum og erlendum bókasöfn-
um.
D. Vinnuaðstaða
1. Vinnuaðstaða fyrir alla þá starfsemi sem fer fram á
safninu, s.s. verkefnavinnu, heimanám og hópvinnu.
E. Safnkynningar
1. Kynningar á safni fyrir nemendur og kennara, al-
mennar og í tengslum við námsgreinar.
2. Safnfræðsla, þar sem m.a. er kennt er að nota skrár
safnsins.
Ttzki og búnaður til að ná framangreindum
markmiðum:
* Öflug tölva með netkerfi.
* Útstöðvar á safni til að leita í gagnagrunnum.
* Geisladrif, t.d. fyrir alfræðirit og orðabækur.
* Mótald fyrir samskipti við önnur söfn og gagna-
banka, t.d. í gegnum Islenska menntanetið.
* Prentarar eftir þörfum.
* Útstöð og lespenni fyrir tölvuvædd útlán.
* Sími og bréfasími.
* Ljósritunarvél.
* Lesborð fyrir minnst 10% nemenda, hópvinnuher-
bergi (eitt eða fleiri).
* Ymis tæki, s.s. myndbandstæki, geislaspilarar, hlust-
unartæki, skyggnuvélar.
II. Tillögur að viðmiðum um lágmarkstölur
Inngangur
Bókasafnið er upplýsingamiðstöð sem þjónar nemend-
um, kennurum og öðru starfsfólki skóla (sbr. Lög nr.
57/1988, gr. 29). Til að rækja hlutverk sitt þarf safnið skil-
greind og framsækin markmið, nægan mannafla, fjármagn
og húsnæði við hæfi.
Öflun og úrvinnsla þekkingar er eitt af lykilatriðum
menntunar. Á bókasafni er upplýsingum safnað saman,
þær skipulagðar og notaðar. Bókasöfn eru þess vegna eitt
helsta kennslutæki skóla. Þau eiga að veita bæði kennurum
og nemendum stuðning í starfi. Bestur árangur næst þegar
starfsemi safns er samofin öllu skólastarfinu.
Bókasafnið á að vera sérstök deild innan skólans og yfir-
maður þess hafi a.m.k. stöðu deildarstjóra. Mikilvægt er að
hann þekki vei markmið skólans og taki þátt í umræðu og
ákvarðanatöku innan hans. Hann sitji fundi stjórnenda
skólans til að fylgjast með þróun skólastarfsins og til að geta
veitt þjónustu í samræmi við hana.
Þjónusta
Bókasafnið á að geta boðið upp á eftirtalda þjónustu:
1. Aðgang að skrám yfir safnkost.
2. Upplýsingaþjónustu og heimildaleitir, tölvuleitir,
gerð bókalista og árvekniþjónustu.
3. Útlán til lengri eða skemmri tíma, pantanaþjónustu
og millisafnalán.
4. Náms- og vinnuaðstöðu, aðgang að búnaði og tækj-
um, s.s. tölvum og ljósritunarvél.
5. Safnkynningar og safnfræðslu tengdar kennslu.
24 Bókasafnið 18. árg. 1994