Morgunblaðið - 05.11.2004, Blaðsíða 36

36 FÖSTUDAGUR 5. NÓVEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Guðrún Frið-riksdóttir Hjart-
ar fæddist á Suður-
eyri við Súganda-
fjörð 24. mars 1926.
Hún lést á Sjúkra-
húsi Akraness 29.
október síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Þóra Jónsdótt-
ir Hjartar, frá Suð-
ureyri, f. 19. desem-
ber 1896, d. 31.
desember 1982, og
Friðrik S. Hjartar,
skólastjóri, f. í Arn-
kötludal í Stein-
grímsfirði 15. september 1888, d.
6. nóvember 1954. Systkini Guð-
rúnar eru: 1) Sigríður, húsfreyja
og húsmæðrakennari, f. 4. nóv-
ember 1914, d. 21. febrúar 1972,
eiginmaður hennar var Þórleifur
Bjarnason, námsstjóri og rithöf-
undur, f. 30. janúar 1908, d. 22.
september 1981. 2) Jón, íþrótta-
kennari, f. 15. ágúst 1916, d. 31.
maí 1996. Eftirlifandi eiginkona
hans er Ragna Hjartardóttir, fv.
bankaritari, f. 3. júlí 1927. 3) Ólaf-
ur Þórður, fv. bókavörður, f. 15.
október 1918. kvæntur Sigríði
Sigurðardóttur, f. 22. júlí 1927. 4)
mars 1984. 2) Friðrik Þór, cand.
geom., landmælingaverkfræðing-
ur hjá danska hernum, f. 30. apríl
1955, sambýliskona Hanne Krage-
lund, tannlæknir, f. 12. nóv. 1956.
Foreldrar: Jens og Edit Krage-
lund. Börn: a) Sigrid, f. 8. apríl
1994. b) Asbjörn, f. 14. júní 1996.
3) Auður, kennari, f. 18. júlí 1958.
Hún var gift Páli Steinþóri
Bjarnasyni, byggingaiðnfr. Þau
skildu. Barn: Þórhildur Erla, f. 9.
apríl 1989. Seinni maður Auðar er
Gunnlaugur V. Snævarr, yfirlög-
regluþjónn við Lögregluskóla rík-
isins, f. 7. apríl 1950. Foreldrar:
Sr. Stefán V. Snævarr og Jóna G.
Snævarr. 4) Þorgeir, garðyrkju-
stjóri Kirkjugarða Reykjavíkur, f.
17. desember 1964, sambýliskona
Hrönn Hilmarsdóttir, íslensku-
fræðingur, f. 15. júní 1966. For-
eldrar: Hilmar Guðmundsson og
Erla H. Ragnarsdóttir. Börn: a)
Adam Þór, f. 9. ágúst 1991. b)
Ragnhildur Erla, f. 22. febrúar
1995.
Guðrún tók gagnfræðapróf á
Siglufirði og var eitt ár í vefn-
aðar- og húsmæðraskóla í Sví-
þjóð. Hún vann í apóteki í Reykja-
vík og á Akranesi í nokkur ár.
Auk húsmóðurstarfa vann Guð-
rún um árabil við verslunarstörf,
lengst hjá Úra- og skartgripa-
verslun Helga Júlíussonar.
Útför Guðrúnar verður gerð
frá Akraneskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Svavar, f. 7. júlí 1923,
d. 12. febrúar 1933. 5)
Ingibjörg, f. 9. apríl
1928, gift Þorgils V.
Stefánssyni, fv. yfir-
kennara, f. 23. sept-
ember 1918.
Hinn 10. september
1949 giftist Guðrún
Adam Þór Þorgeirs-
syni, múrarameistara,
f. 30. sept. 1924 í Nesi
í Aðaldal. Foreldrar
hans voru Þorgeir
Sigurðsson, múrari á
Húsavík, f. 18. apríl
1897 á Halldórsstöð-
um í Bárðardal, d. 29. febrúar
1964, og Ólöf Baldvinsdóttir, f. 1.
júlí 1904 í Nesi í Aðaldal, d. 2.
febrúar 1985. Börn Guðrúnar og
Adams eru: 1) Ólöf Erna, f. 22.
febrúar 1952, fulltrúi forstjóra
LSH, gift dr. Hreini Haraldssyni,
framkvæmdastjóra hjá Vegagerð-
inni, f. 24. júní 1949. Foreldrar
hans eru Haraldur G. Sigfússon
og Ragnheiður Jóhannesdóttir.
Börn: a) Guðrún Ragna, ritari/
háskólanemi, f. í Svíþjóð 25. nóv.
1975. b) Hjördís Lára, BA í fjöl-
miðlafræði, f. í Svíþjóð 18. febr-
úar 1979. c) Hjalti Þór, nemi, f. 1.
Hlýja, vinsemd, gestrisni, hjálp-
semi, glaðværð. Þetta eru orð sem
koma upp í hugann þegar ég minnist
tengdamóður minnar, Guðrúnar F.
Hjartar. Það er mér sterkt í minni
þegar ég sá tengdafólk mitt fyrst, í
þriggja ára afmæli Hjalta litla sem nú
er orðinn stór. Ég var að sækja Þor-
geir en var dregin inn og hitti þar alla
fjölskylduna á einu bretti. Minningin
tengist Gunnu reyndar ekki sérstak-
lega en fljótlega sá ég hversu merki-
leg kona hún var. Hún hafði þægilega
návist, átti auðvelt með að umgangast
fólk og var ýmislegt til lista lagt. Af-
bragðskokkur, hafði fína söngrödd og
gaman af að syngja, vel lesin, fróð og
mikil málamanneskja. Það var ekki
sjálfgefið að fólk af hennar kynslóð
kynni erlend tungumál og ég dáðist
að henni þegar hún spjallaði á
sænsku, dönsku, ensku og jafnvel
þýsku. Mér fannst líka sérstakt hvað
þau hjónin Guðrún og Adam voru
samhent og báru mikla virðingu
hvort fyrir öðru.
Við Gunna áttum margar góðar
stundir saman; við sláturgerð, í jóla-
veislum, gönguferðum inn í skógrækt
og á Langasand eða bara í rólegheit-
um heima. Fyrir tilkomu Hvalfjarð-
arganganna sem styttu leiðina á
Skagann gistum við Þorgeir yfirleitt í
heimsóknum okkar og þá gafst góður
tími til skrafs. Börnin okkar eiga líka
minningar um góða ömmu sem gaf
sér tíma til að spjalla og dekra við þau
enda vitnaði hún oft í orð sem hún
hafði einhvern tíma heyrt: „Ömmur
eru eitur.“ Ófáar voru ferðirnar með
henni upp í Harðarbakarí til að kaupa
snúða eða annað góðgæti.
Það var alltaf gaman þegar þær
systur, Gunna og Inga, voru í essinu
sínu, tóku lagið og sögðu sögur, m.a.
frá veru sinni á húsmæðraskóla í Sví-
þjóð. Þegar feðgarnir fóru út í garð
sátum við Gunna oft inni og spjöll-
uðum. Þá rifjaði hún iðulega upp fyrir
mig æskuár sín á Siglufirði eða
sokkabandsárin á Akranesi, sagði
mér frá foreldrum sínum, systkinum,
frændfólki og tengdafólki. Mér finnst
ómetanlegt að hafa fengið innsýn og
hlutdeild í sögu tengdaforeldra
minna og geta þannig tekið þátt í að
miðla henni áfram til barnanna okk-
ar.
Ég hef saknað þessara stunda eftir
að óminnishegrinn tók völdin en er
þakklát fyrir þann tíma sem við átt-
um saman. En úr því að ég er farin að
vitna í Hávamál er við hæfi að hafa yf-
ir þetta erindi:
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim sér góðan getur.
Elsku Gunna, hvíl í friði.
Hrönn Hilmarsdóttir.
Saga Gunnu er saga íslenskrar al-
þýðukonu, í bestu merkingu þess
orðs. Hljóð og hógvær gekk hún að
dagsverki sínu, glöð og ábyrg í senn. Í
huganum sé ég móðurhöndina, milda
og blíða strjúka kollana sína, hugga,
gleðja og aga í senn. Með manni sín-
um bjó hún fjölskyldunni gott, rausn-
arlegt og fallegt heimili. Þótt starfs-
vettvangur Gunnu væri að meira og
minna leyti heimilið vann hún úti,
nokkurn tíma, er börnin komust á
legg. Ég hygg að henni hafi verið það
nauðsyn. Hún hafði létta lund og naut
samvista við fólk, var í ýmsum fé-
lögum og söng m.a. lengi í kirkjukór
Akraness. Hún hafði mikið yndi af
söng og dansi eins og flestir úr þeirri
ætt sem geta helst ekki setið kyrrir ef
þeir heyra „gott“ lag. Gunna var
margfróð, hafði yndi af lestri góðra
bóka og naut þess að ræða um bók-
menntir og listir yfirleitt. Hún hafði
sjálf haga hönd og næmt auga.
Hinn 10. sept. 1949 giftist hún
Adam Þór Þorgeirssyni, múrara-
meistara.
Með þeim hjónum var jafnræði og
milli þeirra eilíf ástúð.
Ævi Gunnu varð alltof stutt. Fyrir
nokkrum árum tók að bera á sjúk-
leika hjá henni. Alzheimersjúkdóm-
urinn vægði engu og hægt og rólega
hvarf hún inn í sjálfa sig og varð fangi
eigin líkama.
Það reyndi á alla fjölskylduna en af
meðfæddri tillitssemi varð Gunna
aldrei erfiður sjúklingur heldur
brosti við sínum flesta daga þótt hún
talaði ekki af sér.
Á síðustu dögum hennar kom ljóð
Færeyingsins J.O.H. Djurhuus, Í
búri, oft upp í huga mér. Það verður
hinsta kveðja mín til Gunnu:
Sefur þú litli söngfuglinn minn?
Sár var þín dvöl í búri.
Hljóðnuð er rödd og hlátur þinn,
hvergi ég líf og gleðina finn.
Söngfuglinn minn,
fangi í fangabúri.
Leitar þinn hugur í liðna tíð?
Löng var þín dvöl í búri.
Minnist þú flugs um fjöll og hlíð,
flugið var létt og röddin þýð.
Minningin blíð,
fölnar í fangabúri.
Sígur þér ljúfa, svefninn á brá?
Sár var þín dvöl í búri.
Dreymir þig ennþá um dægrin blá,
dýrðina heims og vorsins þrá?
Það var nú þá.
Frjáls ert úr fangabúri.
Gunnlaugur.
Það er mikilsvert að eiga góða fjöl-
skyldu en ekki síður mikilvægt að
eiga góða tengdafjölskyldu, og því
láni á ég að fagna. Frá fyrstu tíð, fyrir
30 árum, hefur mér verið tekið sem
einum úr fjölskyldunni og aldrei borið
þar skugga á. Það gleymist seint
fyrsta ferðin á Skaga með gömlu
Akraborginni, í úfnum sjó að vetrar-
lagi, með hnút í maganum frammi
fyrir því að hitta verðandi tengdafólk
í fyrsta sinn, því hnúturinn hvarf ekki
með öðru innihaldi magans í sjóferð-
inni. En hann hvarf strax, og það end-
anlega, þegar Adam tók mér fagn-
andi á bryggjunni og Gunna faðmaði
mig um leið og ég kom inn úr dyr-
unum á Háholtinu. Það þurfti ekki
margar heimsóknir til að finna að þau
hjónin höfðu fölskvalausan áhuga á
fólki og að gera því vel. Skyldum sem
óskyldum. Það spillti greinilega ekki
fyrir að ég var að nema jarðfræði,
sem þau, og þó einkum Adam, höfðu
mikinn áhuga á. Það var mikið spurt
og spjallað um þau efni og reyndar
önnur mál sem tengjast náttúru
landsins. En ekki síður voru það bók-
menntir og skáldskapur sem oft var
til umræðu á Háholti 5, enda bæði
mikill áhugi og þekking á þeim mál-
um á heimilinu. Frá fyrstu tíð kynnt-
ist ég því vel, án þess þó að skynja það
til fullnustu, hversu náið, gott og
skemmtilegt sambýli þær áttu á
Akranesi á sínum tíma systurnar
þrjár, Sigga, Gunna og Inga. Ótal
sögur og tilvísanir til skemmtilegra
viðburða frá þeim árum eru enn of-
arlega í huga barna þeirra og greini-
legt að þar ólust frændsystkin upp í
nánu og gleðiríku umhverfi. Ég
kynntist hins vegar vel hinu góða og
mikla sambandi sem alltaf hefur verið
og er enn milli fjölskyldna Gunnu og
Ingu á Háholti 5 og 7.
Guðrún hafði góða nærveru. Það
var útilokað að láta sér leiðast eða
vera leiðinlegur í návist hennar. Létt
og kát, með Hjartar-húmorinn stutt
undan og alltaf til í að syngja! Það var
líka aðdáunarvert að fylgjast með
henni, þegar hún á svo nærgætinn en
samt eðlilegan hátt sinnti móður sinni
Þóru eftir að hún fór að veikjast, en
Þóra dvaldi alla tíð í sambýli við Guð-
rúnu og Adam. Þá fengu barnabörn
Guðrúnar líka sinn skammt af glað-
værðinni og umhyggjunni, og aldrei
þurfti að dekstra þau til að fara í
heimsókn til ömmu og afa á Skagan-
um.
Eitt af því sem ég tengi sterkt við
Guðrúnu er Hvalfjarðargöngin. Hún
var stolt af því að tengdasonurinn
kom töluvert að þeirri framkvæmd,
og nefndi oft þegar hún ók þar í gegn
hvað það væri stórkostlegt að geta
skotist í gegnum göngin hans Hreins,
í stað þess að þurfa að aka fyrir fjörð!
Enda hef ég stundum haft að orði, til
að sýna virðingu mína fyrir henni, að
það sé örugglega leitun að þeim
mönnum sem græfu göng undir heil-
an fjörð til að stytta leiðina til tengda-
mömmu! En þannig var einmitt Guð-
rún, það þurfti ekki að draga neinn í
heimsókn til hennar, heldur lagði fólk
lykkju á leið sína til að geta hitt hana.
Það er erfitt að skrifa um Guðrúnu
án þess að nefna Adam. Adam og
Gunna var hugtak. Það var hugtak
um eitthvað gott og skemmtilegt,
eitthvað sem gott var að vera sam-
vistum við. Enda tel ég að leitun sé að
jafnsamrýndum hjónum, ekkert allt-
af sammála en samt alltaf einn sam-
hljómur. Og mikil samvera. Og áfram
hélt Adam að hugsa um Gunnu og
fara með hana í bíltúra og heimsóknir
eftir að hún fór að veikjast, allt þar til
sjúkrahúsvist varð óhjákvæmileg og
daglegar heimsóknir hans þangað
tóku við.
Flestir eiga góða daga og slæma
daga. Ég held að Guðrún hafi fyrst og
fremst átt góða daga. Að minnsta
kosti kynntist ég ekki öðru, og það
rímar vel við það sem ég hef heyrt af
umfjöllun annarra fyrr og síðar.
Enda lýsti það af henni, allt þar til
veikindin tóku við fyrir fáum árum.
Henni leið vel, hún var hamingjusöm
ef hægt er að vísa til slíks hugtaks. Og
umhverfið allt litaðist af þessari ham-
ingju hennar. Það er gott að minnast
þess í dag. Mikið ósköp væri heim-
urinn nú mikið skemmtilegri og betri
ef hann byggðu fleiri sem líktust Guð-
rúnu tengdamóður minni.
Hreinn Haraldsson.
Nú er hún Gunna amma dáin. Það
var alltaf gott að koma til afa og
ömmu á Akranesi hvort sem það var
með pabba og mömmu eða í pössun.
Þegar ég var lítill og gisti hjá þeim
svaf ég á dýnu við rúmið hjá ömmu og
hún las alltaf fyrir mig áður en ég fór
að sofa. Eins og flest önnur börn sem
komu á Háholt 5 hafði ég gaman af
því að renna mér niður handriðið í
stiganum og þá stóð amma alltaf fyrir
neðan og tók á móti. Ég man líka eftir
því þegar hún hossaði mér á hnjánum
og söng: „Svona ríður jómfrúin …“
Amma var alltaf góð við mig og leyfði
mér að fá sykur út á kornflexið sem
mamma leyfir mér aldrei. Ég á marg-
ar góðar minningar um ömmu og
fannst erfitt þegar hún fór á sjúkra-
húsið og hætti að þekkja okkur.
Adam Þór Þorgeirsson.
Elsku amma. Þótt þú hafir ekki
verið heima á Háholtinu nú alveg síð-
ustu árin finnst okkur alltaf að þú bíð-
ir þar brosandi og fagnandi þegar
okkur ber að garði, eins og þú tókst á
móti okkur eins og öllum þínum gest-
um. Það var ætíð mikið tilhlökkunar-
efni að fá að fara á Skagann í heim-
sókn til ykkar afa, svolítið eins og að
fá að fara í sveit! Alltaf var eitthvað
um að vera og alltaf snerist þú í
kringum okkur til að okkur leiddist
nú alls ekki, og til að við fengjum
örugglega nóg að borða! Fara í Harð-
arbakarí, til Einars Ól, með nesti upp
á Langasand eða bara leggja kapal
heima á Háholtinu. Og jafnvel að fá
að hjálpa til við að pakka inn í búðinni
hjá Helga Júl! Allt var þetta jafn
skemmtilegt. Þú varst alltaf svo góð
og þegar við hugsum til baka finnst
okkur að öll þín tilvera hafi snúist um
að öðrum liði vel. En þér leið líka vel
með afa, það þurfti enga sérfræðinga
til að sjá það. Við geymum minn-
inguna um þig, brosandi og káta, í
hjarta okkar alla tíð.
Guðrún Ragna, Hjördís Lára
og Hjalti Þór.
Guðrún F. Hjartar, elskuleg mág-
kona mín og vinkona, er látin. Síðustu
ár hafa verið Adam, eiginmanni henn-
ar, og nánustu ættingjum mikil sorg-
ar- og þrautaganga. Það er erfitt að
sjá nákominn ættingja hverfa í burtu
á löngum tíma. En þau önnuðust hana
af alúð og kærleika.
Það er gott að geta ornað sér við
ljúfar minningar liðins tíma. Ég
kynntist Guðrúnu mágkonu minni
fyrst haustið 1946. Þá lögðum við upp
í leiðangur til útlanda í fyrsta sinn,
þrjár ungar vonglaðar, bjartsýnar og
lífsglaðar stúlkur. Ferðinni var heitið
til Svíþjóðar og þar dvöldum við vetr-
arlangt í skóla. Gunna var okkar leið-
togi og fórst henni það vel úr hendi,
eins og allt sem hún gerði. Þennan
vetur bundumst við órjúfandi
tryggðaböndum. Þessi tími var lík-
astur ævintýri. Við sungum saman,
hlógum, lærðum af kappi og ferðuð-
umst, – nutum þess að vera til og
kynnast öðru ungu fólki. Þegar heim
kom blasti svo alvara lífsins við og
fljótlega stofnuðum við allar heimili.
Guðrún og Adam, eiginmaður
hennar, voru einstaklega samstiga í
lífinu. Heimili þeirra stóð opið þar
sem gestrisni, menning og góðvild
blasti við gestum. Ég minnist með
þakklæti allra glöðu og góðu sam-
skiptanna, jólaboðanna, ferðalaganna
og vináttunnar sem við hjónin og syn-
ir okkar nutum með fjölskyldu þeirra.
Það sem einkenndi Guðrúnu mest í
samskiptum hennar við aðra var geð-
prýði, glaðlyndi og gjafmildi. Hún var
svo þjónustuviljug við alla sem hún
umgekkst, gaf öðrum af lífi sínu með
hógværð og prúðmennsku. Hún bar
með sér reisn sem allir virtu. Ég vil
enda þessi kveðjuorð mín með tveim-
ur erindum úr ljóði eftir Úlf Ragn-
arsson:
Ég veit ekki hvort þú hefur
huga þinn við það fest,
að fegursta gjöf, sem þú gefur
er gjöfin sem varla sést,
ástúð í andartaki,
augað, sem glaðlega hlær,
hlýja í handartaki,
hjarta, sem örar slær.
Ég, synir mínir og fjölskyldur
þeirra sendum Adam, börnunum
þeirra og nánum ættingjum hug-
heilar samúðarkveðjur.
Guð blessi Guðrúnu F. Hjartar.
Ragna H. Hjartar.
Það er alltaf erfitt að sætta sig við
ástvinamissi, þótt vitað sé að kveðju-
stundina geti borið að án langs fyr-
irvara. Þannig var það með Guðrúnu
F. Hjartar mágkonu mína sem jarð-
sett verður í dag. Hún hafði dvalið á
Sjúkrahúsi Akraness nokkuð á þriðja
ár, lengst af án þess að þekkja sína
nánustu. Mér finnst ekki rétt að segja
í minningargrein að löngu sjúkdóms-
stríði sé lokið, þegar um Alzheimer-
sjúkling er að ræða. Hann getur ekki
barist, því fljótlega sviptir sjúkdóm-
urinn hann allri sjálfsvarnarhvöt og
baráttuvilja, sem oft er svo mikilvægt
að eiga eins og kunnugt er varðandi
marga aðra sjúkdóma. Hann verður
að bíða og bíða oft árum saman.
Enginn veit í hans muna, þjáist
hann andlega eða ekki? E.t.v. reynir
oft meira á hans nánustu, sem eygja
enga von. Það hefur sannarlega reynt
á skapstyrk og þolgæði Adams svila
míns, sem daglega hefur gengið að
sjúkrabeði konu sinnar þennan langa
tíma án þess lengst af að fá nokkur
viðbrögð um mikilvægi heimsókn-
GUÐRÚN F.
HJARTAR
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og hlý-
hug við andlát og útför móður minnar, tengda-
móður, ömmu og langömmu,
FJÓLU JÓELSDÓTTUR
fyrrv. stöðvarstjóra
Pósts og síma,
Grindavík.
Sérstakar þakkir til starfsfólks á deild 2B á
Hrafnistu, Hafnarfirði fyrir einstaklega nærfærna og góða umönnun.
Rafnar Sigurðsson Laufey Sigurðardóttir,
Þorgerður Kristjánsdóttir, Þorgeir Axelsson,
Elína Dís og Axel Þór.