Morgunblaðið - 05.11.2004, Blaðsíða 14
14 FÖSTUDAGUR 5. NÓVEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
ÍSLENDINGAR mega eiga von á
ódýrari flugfargjöldum til Banda-
ríkjanna í framtíðinni, að því er segir
í viðtali norska Aftenposten við Sig-
urð Helgason, forstjóra Flugleiða.
Blaðið segir Sigurð hafa óskað eftir
fundi með Stelios Haji-Ioannou,
stofnanda og stærsta eiganda Easy-
Jet, sem Flugleiðir eiga nú 10% hlut
í, til að ræða lágfargjaldaflug á milli
Evrópu og Bandaríkjanna.
„Það eru lágfargjaldaflugfélög
sem fljúga á milli vesturstrandar og
austurstrandar Bandaríkjanna, það
flug tekur fimm tíma. Og við getum
notað okkar staðsetningu til að
tengja saman Evrópu og Norður-
Ameríku,“ er haft eftir Sigurði.
Hann telur að í framtíðinni muni lág-
fargjaldafélög vera með 50% hlut-
deild á evrópskum flugmarkaði, og
Ryanair og EasyJet verði stærst.
Ódýrari flugfargjöld
til Bandaríkjanna
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
● ÚRVALSVÍSITALA Kauphallar Ís-
lands hækkaði í gær, annan daginn í
röð, eftir undangegna tíu daga sam-
fellda lækkun. Hækkaði úrvals-
vísitalan í gær um 2,2% og var loka-
gildi hennar 3.381,44 stig.
Heildarviðskipti í Kauphöllinni
námu tæpum 20 milljörðum króna.
Þar af voru viðskipti með hlutabréf
fyrir rúma 6 milljarða. Rúmur helm-
ingur af viðskiptunum með hlutabréf
voru með bréf í KB banka, eða fyrir
3,9 milljarða. Hækkaði gengi bréf-
anna um 2,3%. Mest hækkuðu hins
vegar bréf í SH, eða um 5,9%. Hluta-
bréf í Flugleiðum lækkuðu hins veg-
ar mest í gær, eða um 2,1%.
Úrvalsvísitalan hækk-
ar annan daginn í röð
STARFANDI fólki á vinnumarkaði
hefur fækkað á undanförnum miss-
erum samfara miklum hagvexti og
stefnir í að framleiðniaukning á
þessu ári verði 6%. Í Fréttabréfi
Samtaka atvinnulífsins (SA) segir að
þótt fækkun starfa sé áhyggjuefni sé
þessi mikla framleiðniaukning mjög
ánægjuleg tíðindi.
„Aukin framleiðni á alls ekki að
þurfa að leiða til aukins atvinnuleys-
is til lengri tíma. Aukin skilvirkni
eykur arðsemi fyrirtækja sem aftur
leiðir til aukinna fjárfestinga. Fjár-
festingarnar auka tekjur annarra
fyrirtækja og skapa ný störf hjá
þeim,“ segir SA.
Samkvæmt niðurstöðum vinnu-
markaðskönnunar Hagstofu Íslands
voru störf um 4.800 færri á þriðja
fjórðungi þessa árs en á sama tíma í
fyrra, sem er 3% fækkun milli ára.
Fækkunin er minni ef litið er til
fyrstu níu mánaða þessa árs saman-
borið við sama tímabil 2003, en þá
var fækkunin um 2.000 störf, sem er
1,3% fækkun. Segir í Fréttabréfi SA
að niðurstöður könnunarinnar komi
nokkuð á óvart.
Þegar rætt er um framleiðniaukn-
ingu er átt við hlutfallið milli aukn-
ingar landsframleiðslu og aukningar
í heildarfjölda starfandi. Segir SA að
ef tekið er tillit til breytingar á
vinnutíma verði matið á framleiðni-
aukningunni lægra. Vinnutími hafi
lengst nokkuð þannig að á fyrstu níu
mánuðum þessa árs hafi vinnumagn
landsmanna minnkað í heild minna
en hvað störfunum fækkaði, eða um
0,4%. Þar sem hagvöxturinn sé tal-
inn hafa verið 5,5% á fyrri helmingi
ársins virðist stefna í verulega fram-
leiðniaukningu á árinu, eða sem
nemur hagvextinum að viðbættri
minnkun vinnumagnsins, eða sam-
tals um 6%.
Vöxtur lífsnauðsynlegur
„Ef það er rétt að framleiðniaukn-
ing sé svona mikil þá verða það að
teljast ánægjuleg tíðindi vegna þess
að ef framleiðni eykst getur kaup-
máttur launa aukist, sem og hagn-
aður fyrirtækja og arður hluthafa og
hvati til fjárfestinga þar með einnig.
Ef á hinn bóginn framleiðni eykst lít-
ið sem ekkert eru allar líkur á stöðn-
un sem að öllum líkindum fylgir
verðbólga, aukið atvinnuleysi og
minnkandi kaupmáttur. Staðreyndin
er því sú að kröftugur framleiðni-
vöxtur er lífsnauðsynlegur, ekki síst
í heimi hnattvæðingar þar sem sam-
keppnin fer sífellt harðnandi,“ segir í
Fréttabréfi SA.
Þar segir einnig að tækninýjung-
ar, sem komu fram um og upp úr
miðjum síðasta áratug, hafi valdið
því að framleiðniaukningin hafi
færst á hærra stig. Farsímar, far-
tölvur, tölvupóstur, háhraðanet og
tölvustýrð framleiðslukerfi hafi leitt
til framleiðnibyltingar. Þessi fram-
leiðnibylting sé hins vegar þess eðlis
að hún byggist á tækninýjungum og
nýjum vinnuaðferðum og sé þannig í
eðli sínu stighækkun í eitt skipti þótt
áhrifin af þessum tækninýjungum og
stöðugum endurbótum á þeim séu að
koma fram á allmörgum árum.
„Það er hins vegar umhugsunar-
efni hvort sambandið á milli hag-
vaxtar og atvinnusköpunar hafi
breyst varanlega með þeim hætti að
stöfum fjölgi hægar en áður, í krafti
fyrrnefndra tækninýjunga,“ segir í
Fréttabréfi Samtaka atvinnulífsins.
Stefnir í mikla
framleiðniaukn-
ingu á þessu ári
Morgunblaðið/Þorkell
Ný störf Aukin skilvirkni fyrirtækja
eykur fjárfestingar þeirra, sem auka
tekjur annarra fyrirtækja og skapa
ný störf hjá þeim, að sögn SA.
● AFL fjárfestingarfélag hf. hefur
eignast 14,49% eignarhlut í breska
iðnfyrirtækinu
Low and Bonar,
en félagið hefur
átt hlut í hinu
breska fyrirtæki í
rúm tvö ár.
Frá því var
greint í tilkynn-
ingu til Kaup-
hallar Íslands í
gær að tilkynning
um eignarhlut
Afls í Low and
Bonar hefði birst í Kauphöllinni í
London í fyrradag.
Afl fjárfestingarfélag er dótturfélag
Fjárfestingarfélagsins Atorku hf., en
Atorka á í dag rúmlega 99% af virku
hlutafé í Afli.
Styrmir Þór Bragason, fram-
kvæmdastjóri Atorku, segir að geng-
ið í kaupunum hafi verið 113,5 til
114 pens á hlut. Þetta séu góð
kaup. Fyrirtækið hafi verið að skila
góðum rekstrarárangri. „Miðað við
verðlagningu á íslenskum hluta-
bréfamarkaði er verðlagningin mjög
hagstæð,“ segir hann.
Eign Afls í Low and Bonar er nú
rúmlega tveggja milljarða króna virði.
Afl með rúm 14% í
bresku iðnfyrirtæki
Styrmir Þór
Bragason
● MARKAÐSVIRÐI hlutabréfa fyr-
irtækjanna fimmtán í Úrvalsvísitöl-
unni er tuttugu og fimm sinnum
hærra en hagnaður fyrirtækjanna. Er
þetta þriðja hæsta V/H-hlutfall úr-
valsvísitölu í 18 löndum Vestur-
Evrópu, samkvæmt könnun Bloom-
berg.com sem byggist á síðustu fjór-
um ársfjórðungum. Aðeins á Írlandi
og í Lúxemborg er hlutfallið hærra.
Í frétt Bloomberg segir að V/H-
hlutfallið á Íslandi sé það þriðja
hæsta þrátt fyrir mikla verðlækkun
að undanförnu. Lækkunarlota ís-
lensku úrvalsvísitölunnar hafi varað í
10 daga og numið 16% en áður hafi
hún hækkað um 87% frá áramótum.
Það sé mesta hækkun úrvalsvísitölu
í Vestur-Evrópu. Hækkunin sé reynd-
ar enn mest hér á landi þrátt fyrir
lækkunina undanfarið. Úrvals-
vísitalan ATX í Austurríki hafi hækkað
næst mest á árinu, eða um 40%.
Vitnað er til Lionel Heurtin, sjóðs-
stjóra State Street Banqués Midcap
Europe-sjóðsins í París, sem keypti
hlutabréf í KB banka í desember í
fyrra og seldi níu mánuðum síðar á
123% hærra verði. „Hlutabréf í
Kaupþingi voru ódýr, fyrirtækið leit út
fyrir að geta skilað góðum hagnaði,“
er haft eftir Heurtin. „Skyndilega var
Ísland komið á ratsjána hjá mér.“
Ísland með þriðja
hæsta V/H-hlutfallið
!!"
# $% &$'"
()
* +,$-.
/
!!
*0, +,$-.
/-,1
,2
32,4") '5
,46 )$,!
7/ +,
'
89
':
'!
/ :
'!
;
':
'! 89
'
,"9
"(
," 9
5
5 43
,! .)
. ' !",4
<=",3
),
-<-, 32,4") '5
:6
>-,
!<
,!
1-, 89
'
9-59" 1 ,
7
<. 13
'
79-)
:,3?1-, /@'
1
,:6
7,
14,A) )6 B?,=
4'
,
&
,1:$,
' ,
9:
!-,
05-'
;C4)D!' 3?1-, ''
E=",3
8
92)-,4F9
5 -1-,9
'
D.9
) 09-< 1)01 =,
14,A) =6
'5
,A55 '5
< 1)01 '
G ''9-)01 '
B$,<?1-, ,
<< H D:",5
!
-)-,:
!!
!"9 A3
43
,1
,
;
'C< 89
' D! 4D,
G2),A55 '5
4F9
5 89
' C1
)
* 1!6*",1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
/,"A) '5 4,2
4A,,
* 1!6*",1
H
H
H
H H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
I J
I J
I J
H
H
I J
I
J
I J
I J
I J
I J
I HJ
I H J
I J
H
H
H
H
I J
H
I H J
I J
H
H
I
J
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
7" 9
,* 1! .)
5 '
9:$1 C 9$!
5K
-.
9
6 6
6
6 H
6
6
6
6 6 6
6
6 6
H
6 H
H
6 6 H
6 6 H
6 H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
G 1! .) C L@6 !,6
76 M )=-5-'
,9 ) 309
* 1! .)
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H