Morgunblaðið - 01.05.2005, Blaðsíða 62

62 SUNNUDAGUR 1. MAÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Stóra svið
Miðasalan er opin: Mánud. og þriðjud.:10:00-18:00, mið-, fim- og föstudaga: 10:00-20:00, laugar- og sunnudaga: 12:00-20:00
Miðasölusími 568 8000 - miðasala á netinu: www.borgarleikhus.is
HÉRI HÉRASON e. Coline Serreau
Lau 7/5 kl 20, Lau 21/5 kl 20
Síðustu sýningar
HÉRI HÉRASON snýr aftur -
Fyndið - ferskt - fjörugt - farsakennt
SVIK eftir Harold Pinter
Samstarf: Á SENUNNI, Sögn ehf og LA.
Fi 12/5 kl 20 - Aukasýning
BÖRN 12 ÁRA OG YNGRI FÁ FRÍTT Í BORGARLEIKHÚSIÐ Í FYLGD FULLORÐINNA
- gildir ekki á barnasýningar!
Nýja svið, Litla svið og Þriðja hæðin
ALVEG BRILLJANT SKILNAÐUR
Einleikur Eddu Björgvinsdóttur
Í kvöld kl 20 - UPPSELT, Mi 4/5 kl 20 - UPPSELT,
Fi 5/5 kl 20, Fö 6/5 kl 20 - UPPSELT,
Lau 7/5 kl 20 - UPPSELT, Su 8/5 kl 20,
Fi 12/5 kl 20 - UPPSELT, Fö 13/5 kl 20 - UPPSELT,
Lau 14/5 kl 20
HÍBÝLI VINDANNA leikgerð Bjarna Jónssonar
eftir vesturfarasögu Böðvars Guðmundssonar
Su 8/5 kl 20,
Fö 13/5 kl 20,
Su 22/5 kl 20,
Fi 26/5 kl 20
Síðustu sýningar
DRAUMLEIKUR eftir Strindberg
Samstarf: Leiklistardeild LHÍ
Fö 6/5 kl 20,
Fö 20/5 kl 20, Fö 27/5 kl 20
Síðustu sýningar
RIÐIÐ INN Í SÓLARLAGIÐ
e. Önnu Reynolds
Í samstarfi við Leikhópinn KLÁUS
Fö 6/5 kl 20, Lau 7/5 kl 20
AUGNABLIKIÐ FANGAÐ - DANSLEIKHÚSIÐ
fjögur tímabundin dansverk
Í kvöld kl 19.09
Síðasta sýning
TERRORISMI e. Presnyakov bræður
Fi 5/5 kl 20,
Fi 12/5 kl 20
KALLI Á ÞAKINU e. Astrid Lindgren
Í samstarfi við Á þakinu
Í dag kl 14 - UPPSELT,
Í dag 17 - UPPSELT,
Su 5/5 kl 14 - UPPSELT,
Lau 7/5 kl 14,
Su 8/5 kl 14 - UPPSELT,
Lau 14/5 kl 14,
Su 22/5 kl 14
SÍMI 545 2500 I WWW.SINFONIA.IS
M
Á
T
T
U
R
IN
N
&
D
Ý
R
Ð
IN
M
Á
T
T
U
R
IN
N
&
D
Ý
R
Ð
IN
Hljómsveitarstjóri: ::: Friedeman Riehle
Söngvarar ::: Zuzka Miková, Nikoleta Spalasová
og Gabina Urbánková
Trommur ::: František Hönig
STÓRTÓNLEIKAR Í HÁSKÓLABÍÓI FÖSTUDAGINN 6. MAÍ KL. 19.30
LAUGARDAGINN 7. MAÍ KL. 17.00
Græn tónleikaröð #5
Tónlist eftir Pink Floyd, Deep Purple, Gustav Mahler,
Modest Mússorgskíj, Led Zeppelin, Queen
og Ludwig van Beethoven
Philharmonic
Rock Night
1. maí kl. 20 - 2. sýn - 3. maí kl. 20 - 3. sýn
8. maí kl. 20 - 4. sýn - 10. maí kl. 20 - 5. sýn - Lokasýning
www.opera.is opera@opera.is Sími: 511 4200
Íslenska óperan v/Ingólfsstræti Pósthólf 1416 - 121 Reykjavík Sími: 511 6400
Ath. Aðgangur ókeypis
Apótekarinn eftir Haydn
Óperustúdíó Íslensku óperunnar og Listaháskóla Íslands
Vínarferð Vinafélags Íslensku óperunnar
Örfá sæti laus - Skráning í síma: 562-1077
Nánari upplýsingar á Óperuvefnum
250 skyndimyndum í tímaröð af
þeim viðburðum vísindasögunnar
sem hæst hefur borið hverju sinni.
Þetta er á margan hátt skemmtileg
nýjung, en þessum framsetningar-
máta fylgja bæði kostir og gallar.
Kostirnir eru helztir, að greinargott
yfirlit fæst yfir framvindu atburða,
fjölbreytni hugmynda og með hjálp
millitilvísana glæðist skilningur á
hvernig staðreynda er leitað stig af
stigi. Gallarnir eru aftur á móti þeir,
að hér er sagan slitrótt, ýmsum
mikilsverðum uppgötvunum er
sleppt og texti er svo knappur, að
hvert fyrirbæri, jafnt stórt sem
smátt, fær aðeins eina síðu.
Vísindabókin fjallar um uppgötv-
anir í náttúrufræði í víðustu merk-
ingu orðsins (eðlisfræði, efnafræði,
líffræði, stjörnufræði, og jarðfræði),
en líka sálfræði, fornleifafræði og
stærðfræði, en hins vegar er sögu
tækniþróunar að mestu sleppt.
Vissulega má sífellt deila um hverju
á að hafna í riti sem þessu, þar sem
loku er fyrir skotið að allt komizt
með, þótt verðugt sé. Engu að síður
hefur valið heppnazt furðu vel og
bókin er uppspretta mikls fróðleiks.
Óefað hefur það ekki verið átaka-
laust að þýða bókina. Fjallað er um
undirstöðuatriði margra vís-
indagreina og því er það harla mik-
ilvægt að sem fæstir hnökrar séu á
framsetningu efnis. Það er tæplega
á færi eins manns að þýða svo víð-
feðmt rit. Einkum hef eg hnotið um
atriði er varða líffræði. Ekki fer til
dæmis vel á að nota orðið þróun um
frumuvöxt (bls. 460) og ergot-
sveppur nefnist korndrjóli eða
melaskítur á íslenzku. Þá er skýr-
VÍSINDASAGAN spannar nær alla
sögu mannkyns ekki síður en saga
af ýmsum öðrum atburðum.
Löngum hefur verið mikill áhugi á
henni meðal almennings og hafa
margar bækur verið skrifaðar um
þetta efni. Flestar eru þær á erlend-
um málum en þó hafa nokkur rit
komið út hér á landi, sem vakið hafa
eftirtekt. Bækurnar eru fjarri því að
vera allar jafnítarlegar, sumar að-
eins örstutt ágrip en aðrar vandlega
unnar.
Bókin, sem hér er til umfjöllunar,
er talsvert frábrugðin ritum um
sama efni. Í stað þess að rekja sög-
una lið fyrir lið er brugðið upp um
ingin á tegundarheiti eftir reglum
Linnés röng, því að síðara heitið er
svonefnt viðurnafn (epitet) en ekki
tegundarheiti, sem er ávallt tvö orð.
Og staðlausir eru þeir stafir, að
insúlín myndist í milta eins og segir
í myndatexta (bls. 288). Sumt verð-
ur harla torskilið í þýðingu, eins og
þar sem segir, að »kenning Mendels
virðist helst eiga við víkjandi ein-
kenni eins og kyn en þróun lífvera
tekur aðallega til sífellt víkjandi ein-
kenna eins og hæðar«. Hvað hér er
átt við er með öllu óskiljanlegt þeim,
sem hér ritar. Í annan stað hefði
mátt fága málfar sums staðar en
fullmikið er sagt að Aristóteles,
Ross og Pavlov hafi »eytt« árum
sínum í rannsóknir, því að fáir menn
vörðu tíma sínum betur en þessir
ágætu herramenn, og of sterkt er að
orði kveðið, að Kópernikus hafi rað-
að »reikistjörnunum í rétta og fasta
röð«. Flestar prentvillur eru mein-
lausar en leiðigjarnar (Eratosþenes
frá Kýrene er nefndur Erastoþenes
frá Sýrene).
Hvað svo sem þessum aðfinnslum
líður er hér mjög efnismikil og
fræðandi bók á ferð. Hún spannar
mjög vítt svið og höfðar því til
margra. Mjög auðvelt er að lesa sér
til um einstaka þætti, því að milli-
tilvísanir eru margar. Önnur hver
síða er prýdd mynd og eru þær vel
valdar í tengslum við efnið. Það er
því óhætt að mæla með bókinni
handa fróðleiksfúsu fólki en helzt
mætti kenna hirðuleysi af hálfu út-
gefandans um, að ekki er nógu vel
að útgáfunni staðið.
Margir eru vísdóms vegir
BÆKUR
Náttúrufræðirit
Aðalritstjóri: Peter Tallack. Íslenzk þýð-
ing: Ari Trausti Guðmundsson. 528 bls.
Útgefandi er Mál og menning. Reykjavík
2004.
Vísindabókin
Ágúst H. Bjarnason
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
LABAN, einn af þekktari listahá-
skólum Englands á sviði danslist-
arinnar, mun halda kynningu á
fjölbreyttu dansnámi sínu fyrir ís-
lenska dansnema og inntökupróf í
skólann fyrir áhugasama. Náms-
kynningin og inntökuprófin fara
fram dagana 7. og 8. maí að Lág-
múla 9 í húsakynnum Dansræktar
JSB/Jazzballettskóla Báru.
Fjölmargar brautir eru við skól-
ann og gefst fólki tækifæri á að
spyrja fulltrúa frá Laban um
námsleiðir í listdansi við skólann.
Boðið verður upp á dans-„work-
shop“ á laugardeginum 7. maí og
eru danstímarnir opnir þeim sem
vilja kynna sér dansnámið. Inn-
tökuprófin fara fram sunnudaginn
8. maí.
Danstímar Laban á laugardeg-
inum eru í höndum færustu kenn-
ara skólans og kostar þátttaka í
danstímunum 3.000 kr.
Skráning stendur yfir í síma
5813730 og á netfanginu
jsb@jsb.is.
Síðasti skráningardagur er
fimmtudagurinn 5. maí.
Laban með kynningu á dansnámi
www.laban.org
Hjá Máli og menn-
ingu er komin út
Gáruð vötn eftir
Kerstin Ekman.
Seinni heims-
styrjöldin setur
sinn svip á líf
heimamanna í
Svartvattnet í
Norður-Svíþjóð. Í
þessari sögu, sem er annað bindið í
þríleik sem hófst með bókinni Mis-
kunnsemi Guðs, er Myrten, dóttir Hill-
evi Halvarsson orðin fullvaxta. Þegar
hún heldur til Stokkhólms tekur hún
með sér leyndarmál sem ekki einu
sinni Kristín fóstursystir hennar þekk-
ir. Enn sem fyrr er Kristín, sem hefur
átt afar erfitt í stríðinu, sú sem reynir
að leita upp úr djúpi gleymskunnar og
tengja gamla tíma og nýja. En minn-
ingarnar sökkva hægt og hægt eins
og steinar og það nýja lætur hærra en
fuglasöngur og lækjarniður.
Kerstin Ekman er einn dáðasti og
vinsælasti höfundur Norðurlanda. Á
íslensku hafa áður komið út eftir
hana Atburðir við vatn, en fyrir hana
hlaut Kerstin Ekman Bókmenntaverð-
laun Norðurlandaráðs, og svo fyrsti
hluti þessa rómaða þríleiks, Miskunn-
semi Guðs.
Bókin er 408 bls.
Þýðandi: Halla Sverrisdóttir
Útgefandi: Mál og menning
Verð: 1.799 kr.
Skáldsaga