Morgunn - 01.12.1974, Síða 77

SONUR SÓLAR
155
frá timum Ekn-Atons, liefur verið að sýna dýrð hins nýja sól-
guðs og konungsfjölskyldunnar. En það er gert með algerlega
nýjum hætti í egypzkri list. Áður tíðkaðist að sýna konunginn
sem guð, er færði föður sínum Amon-Ra fórnir, vó fjendur sína
eða sat í alvarlegri tign í hásæti sínu. Það sást aldrei bros leika
udi þjóðhöfðingjans varir, sem virtust einungis gerðar til þess
að gefa fyrirskipanir. En Amama-listin stendm' okkur nútíma-
fflönnum miklu nær hjarta, því þar er lögð áherzla á hinar
mannlegu hliðar faraós. Hér koma fram myndir af brosandi
fjölskyldu, föður, konu og börnum. Oft sést Ekn-Aton með
arminn utan um hina fögru drottningu sína, Nefertítí, en slíkt
var algjört nýnæmi í egypzkri list.
Þannig hafði andi hins nýja faraós einnig umbyltandi áhrif
a listina, leysti hana úr fomrnn viðjum, gaf henni byr undir
báða vængi.
Á 15. ríkisstjóraarári sínu byrjaði Ekn-Aton að láta byggja
gröf sina, en verkinu var aldrei lokið, og likami hans var að lok-
Wn lagður til hvíldar í grafhvelfingu móður hans, og þar fannst
hann árið 1907.
Siðustu tvö ríkisstjórnarár Ekn-Atons voru honum að ýmsu
leyti ár vonbrigða og erfiðleika. Trúarbrögðin sem hann hafði
stofnað, áttu sífellt í vök að verjast fyrir hinni voldugu presta-
stétt Amons. Það voru ekki nema nokkrir hinna gáfuðustu
Egypta, sem skildu hvað hann var að reyna að kenna. Heimur-
mn var ekki reiðubúinn að veita kærleikskenningunni viðtöku.
ftg ofan á þessar áhyggjur bættist ófriðarhættan. Innrás Hittíta
í Sýrlandi var upphafið sem boðaði endalokin. Nú hófust sam-
særi, og lénsríkin, sem ætluðust til verndar af Egyptum, sendu
hjálparbeiðnir sínar án árangurs. Landsljóramir sárbáðu um
hjálp gegn innrsarmönnum og svikuium, en Ekn-Aton neitaði
að senda her og vopn. I huga þessa draumlynda konungs var
Aton liinn eini faðir allra manna, og þessi eilífi guð gat ekki
lagt blessun sína á stríð og rán. I þessum efnum stóð faraó fastur
fyrir, en sú festa barg engu. Borgir hans vom unnar. Smátt og
smátt dró úr tekjum ríkisins, þvi landstjórar hans höfðu engin