Morgunn - 01.12.1974, Blaðsíða 82
160
MORGUNN
og staðfesting þeirra dyggða, sem ljómi sólarinnar táknaði.
Þetta virtist vera grundvöllur hinnar spámannlegu kenningar.
Hans var að visa veginn.
Þá gerði Ekn-Aton aðra mikilvæga uppgötvun. Hann fann
leyndardómirm að lifa i Aton. (Líkt og við tölum um að lifa í
Kristi). Er hann fann nærveru alföðurins i sjálfum sér, þá
reyndi hann að lifa sem persónugervingur þessa innra ljóss.
Hjarta hans sjálfs varð hin skínandi ásjóna sólarinnar. Sérhver
hugsun hans og athöfn varð að gefa líf, eins og hinar ótal hend-
ur sem hann setti á geisla Atons. Hann viðurkenndi ekki aðeins
sannleikann, heldur tileinkaði sér hann; gerði sjálfan sig þann-
ig ábyrgan fyrir sínum hluta af skínandi dýrð Atons.
Eitt atriði er mjög eftirtektarvert í skilningi Ekn-Atons á
guðdómnum. Amon-Ra var himneskur konungur og urðu allir
menn að lúta vilja hans. En Ekn-Aton hafnaði guðlegri harð-
stjóm. Það var skoðun hans, að lögmál Atons streymdi gegn-
um konunginn. Hann lifði í lögmálinu og það i honum. Skiln-
ingur en ekki hlýðni við trú hans; því við óttumst það sem við
hlýðum, en elskum það sem við skiljum. Hann lauk upp hjarta
sínu í ást til Atons og fann fullnægingu friðar í alheimskær-
leikanum, sem allt umvefur með máttugri návist sinni.
Ekn-Aton var of mikið stórmenni fyrir sína tíma, og það er
eftirtektarvert fyrir okkur, að enda þótt nú séu liðin 3300 ár, er
hann enn jafnvel of stór fyrir nútimann. Kristninni hefur ekki
tekizt að láta drauma hans rætast. Milljónir kristinna manna
líta enn á Guð sem hinn afbrýðisama föður heimsins, eins kon-
ar Jahve, tilbiðja guð harðlyndis og duttlunga, eins konar
himna-harðstjóra. Aðeins tiltölulega fáir dulspekingar hafa séð
gegnum blæjuna og fundið raunveruleikann. Gyðingar, Mú-
hameðstrúarmenn og Hindúar hafa enn ekki fundið samnefn-
arann. Hve margar aldir þurfa að líða áður en menn finna
Guð friðarins, sem elskar öll börn sín, og hve langur timi þarf
að líða áður en börn hans öðlast þá vizku og það liugrekki, að
geta fórnað lifi, auðæfum og valdi þeim anda kærleikans, sem
streymir gegnum hvert atóm í veröldinni?