Læknablaðið - 15.09.2000, Page 38

FRÆÐIGREINAR / LÍFFÆRAFLUTNINGAR
r
höfnun er afar algeng, sérstaklega á fyrstu tveimur til
þremur vikunum, en er oftast auðveld viðureignar.
Langvinn (ductopenic) höfnun kemur fyrir hjá um
það bil 2-5% og krefst oft nýrrar ígræðslu.
Allt að 6% lifrarþega fá blóðsega í lifrarslagæðina
(hepatic artery thrombosis), gjarnan fljótlega eftir
aðgerð. Klínísk mynd getur verið allt l'rá einkenna-
lausri hækkun á lifrarensímum upp í bráða lifrar-
bilun. Horfur þessara sjúklinga eru slæmar.
Gallvegavandamál eru algeng. Leki getur komið í
samtengingu en slíkt er tiltölulega sjaldgæft. Gall-
vegaþrengsli eru algengari og stundum síðkomin.
Þrengsli geta verið tengd skurðtækninni sjálfri eða
vegna blóðþurrðar í gallvegum eins og sést við
blóðsegamyndun í lifrarslagæð. Gallvegaþrengsli
valda brenglun á lifrarprófum, gulu og jafnvel gall-
gangasýkingu.
Endurkoma sjúkdóms í hina nýju lifur er algengt
vandamál, einkum hjá sjúklingum með lifrarbólgu B
og C (2). Nokkur hluti alkóhólista byrjar drykkju
aftur og fær aftur lifrarbólgu og skorpulifur af
völdum þess. Endurkominn sjúkdómur er einnig
þekktur í PBC, PSC og sjálfsofnæmislifrarbólgu.
Almennt gildir að endurkominn sjúkdómur er oftast
vægur og virðist hafa tiltölulega lítil áhrif á fimm ára
lifun græðlings og sjúklings.
Lifrarígræðslur á íslandi
Lifur var fyrst grædd í Islending árið 1985 í Englandi.
Fram til ársins 1999 fóru níu íslendingar, fimm karlar
og fjórar konur, í lifrarígræðslu, alls 11 aðgerðir.
Meðalaldur var 38 ár (12-58). Ábendingar voru
svipaðar og í öðrum löndum Evrópu (tafla IV ). Af
þessum einstaklingum eru sex látnir, þar af fimm
innan árs frá aðgerð. Þrír eru á lífi 4-14 árum eftir
aðgerð.
Table IV. Indications for liver lceland. transplantations in
Indication n
Autoimmune hepatitis 3
Alcoholic cirrhosis 2
Primary biliary cirrhosis 2
Primary sclerosing cholangitis 1
Acute liver failure 1
Heimildir
1. Starzl TE. Liver transplantation. Gastroenterology 1997; 112:
288-91.
2. Kaur S, Cotler S. Advances in liver transplantation: overview
and status. Disease-a-Month 1999; 45:150-83.
3. Björo K, Friman, S, Höckerstedt K, Kirkegaard P, Keiding S,
Schrumpf E, et al. Liver transplantations in the Nordic
Countries, 1982-1998: changes of indications and improving
results. Scand J Gastroenterol 1999; 34: 714-22.
4. Propst A, Propst T, Zangerl G, Ofner D, Judmaier G, Vogel W.
Prognosis and life expectancy in chronic liver disease. Dig Dis
Sci 1995; 40:1805-15.
5. Wiesner RH. Liver transplantation for primary biliary
cirrhosis and primary sclerosing cholangitis: predicting
outcomes with natural history models. Mayo Clin Proc 1998;
73: 575-88.
6. Andreu M, Sola R, Sitges-Serra A, Alia C, Gallen M, Vila C,
et al. Risk factors for spontaneous bacterial peritontitis in
cirrhotic patients with ascites. Gastroenterology 1993; 104:
1133-8.
7. Graham DY, Smith JL. Course of patients after variceal
hemorrhage. Gastroenterology 1981; 80: 800-9.
8. O'Grady JG, Alexander GJ, Hayllar KM, Williams R. Early
indicators of prognosis in fulminant hepatic failure.
Gastroenterology 1989; 97:439-45.
9. Busuttil RW, Goss JA. Split liver transplantation. Ann Surg
1999; 229:313-21.
10. Malagó M, Burdelski M, Broelsch CE. Present and future
challenges in living related liver transplantation. Transplant
Proc 1999; 31:1777-81.
11. Lucey MR. Immunosuppression after liver transplantation. J
Hepatol 1996; 24: 503-5.
12. Graziadei IW, Wiesner RH, Marotta PJ, Porayko MK, Hay JE,
Charlton MR, et al. Long-term results of patients undergoing
liver transplantation for primary sclerosing cholangitis.
Hepatology 1999; 30: 1121-7.
13. Delmonico FL, Jenkins RL, Freeman R, Vacanti J, Bradley J,
Dienstag JL, et al. The high-risk liver allograft recipient:
should allocation policy consider outcome? Arch Surg 1992;
127: 579-84.
14. European Liver Transplant Association. European Liver
Transplant Registry 1997. http//www-eltr.vif.inserm.fr
15. United Network for Organ Sharing. Annual Report; 1997.
16. Feray C, Caccamo L, Alexander GJM, Ducot B, Gugenheim J,
Casanovas T, et al. European collaborative study on factors
influencing outcome after liver transplantation for hepatitis C.
Gastroenterology 1999; 117: 619-25.
17. Pageaux G-P, Michel J, Coste V, Perney P, Perrigault P-F,
Navarro F, et al. Alcohol cirrhosis is a good indication for liver
transplantation, even for cases of recidivism. Gut 1999; 45:
421-6.
j
582 Læknaulaðið 2000/86