Þjóðmál - 01.06.2010, Blaðsíða 27

Þjóðmál SUmAR 2010 25
til þrautavara .31 Kvaðst hann hafa haft litla trú
á því að sala fyrirtækja með hraði gæti bjargað
Straumi . Það verð sem fengist við slíka sölu
væri að öllum jafnaði langt undir markaðsvirði .
Hefðu stjórnendur Straums haldið því fram að
vandi bankans væri tímabundinn lausafjárvandi .
Nefndi Svein Harald í því sambandi að kjör á
lánum við slíkar aðstæður væru að öllum jafnaði
afar óhagstæð .32
Í kjölfar fundar stjórnenda Straums með
embættismönnunum var afráðið að Stephen
Jack flygi til Lundúna svo hann gæti rætt við
starfsfólk Straums þar fyrir opnun markaða .33
Þá hafði William Fall samband við breska
fjármálaeftirlitið og gerði þeim grein fyrir
stöðu mála . Fall reyndi einnig að ná tali af
fjármálaráðherra og viðskiptaráðherra, en
skilaboðum þar að lútandi var ekki svarað .
Í Straumi var hafinn undirbúningur að því
að óska eftir greiðslustöðvun, auk þess sem
farið yrði í aðhaldsaðgerðir með uppsögnum
starfsfólks og ýmsum frekari aðgerðum .
Stephen Jack segir svo frá að hann hafi átt
samtal við William Fall í síma um miðnætti,
en stjórnendur Straums höfðu verið í stöðugu
sambandi þá um kvöldið til að undirbúa næstu
skref . Jack gekk til náða við svo búið .34
Dregur til tíðinda um hánótt
Stjórnendur Straums voru enn við störf á skrif stofum bankans aðfaranótt 9 . mars, en
árla morguns skyldi óskað eftir greiðslustöðvun .
Öllum að óvörum barst bankanum símtal
laust fyrir klukkan fjögur um nóttina og voru
stjórnendur Straums beðnir að mæta til fundar í
Fjármálaeftirlitinu . Þeir William og Óttar héldu
þangað ásamt Jakobi Ásmundssyni, starfsmanni
bankans . Þar voru fyrir ýmsir starfsmenn og
stjórnarmenn Fjármálaeftirlitsins, þar á meðal
Þóra Hjaltested og Óskar Sigurðsson, en ekkert
þeirra var kynnt formlega . Gunnar Haraldsson
hefur látið þess getið við undirritaðan að hann
31 Svein Harald Øygard, viðtal 17 . desember 2009 .
32 Sama heimild .
33 Tölvupóstur Stephen Jack til William Fall, dags . 24 .
ágúst 2009 .
34 Sama heimild .
hafi ekki verið viðstaddur þarna að morgni
mánudagsins .35 Straumsmenn rekur þó minni
til þess að Gunnar hafi verið á staðnum .36 Á
fundinum var dreift tilkynningu þess efnis að
sett yrði skilanefnd yfir bankann, en með henni
fylgdi óformleg ensk þýðing . Engin skýring var
gefin á þessari ákvörðun Fjármálaeftirlitsins
þá um nóttina og að mati Williams Fall hafði
ákvörðunin lítt verið ígrunduð .37 Ekkert var rætt
um frekari framkvæmd þessarar ráðstöfunar og
var þeim þremenningum, William, Óttari og
Jakobi, fylgt aftur í höfuðstöðvar Straums af
starfsmanni Fjármálaeftirlitsins .
Skilanefnd var sett yfir bankann á grund­
velli svokallaðra neyðarlaga, nr . 125/2008, en
þau nefnast lög um heimild til fjárveitingar úr
ríkis sjóði vegna sérstakra aðstæðna á fjár mála­
markaði o .fl . Fólu þau lög í sér breyt ingu á
lögum nr . 161/2002 um fjármálafyrir tæki og
öðrum lögum . Með lögum þessum voru Fjár­
mála eftirlitinu fengnar heimildir til að grípa til
ráðstafana vegna sérstæðra aðstæðna eða atvika
í því skyni að takmarka tjón eða hættu á tjóni
á fjár málamarkaði . Mæti Fjár málaeftirlitið það
svo að aðstæður væru „mjög knýjandi“ gæti
það meðal annars tekið sér vald hluthafafundar
fjár málafyrirtækis, vikið stjórn þess frá störfum
og sett yfir það skilanefnd . Yfirvofandi og
alvarlegur lausafjárskortur Straums væri „knýj­
andi“ í skilningi Fjármálaeftirlitsins, sbr . 3 .
mgr . 100 . gr . a laga um fjármálafyrirtæki nr .
161/2002, sbr . lög nr . 125/2008 (títtnefnd
neyð ar lög) . Í auglýsingu frá Fjármálaeftirlitinu
sagði um þetta atriði:
Það er ákvörðun Fjármálaeftirlitsins að taka
yfir vald hluthafafundar Straums og víkja
félags stjórn í heild sinni frá störfum þegar í
stað . Fjármálaeftirlitið skipar jafnframt hér
með skilanefnd sem tekur við öllum heim­
ildum stjórnar félagsins . . .38
35 Gunnar Haraldssson, viðtal 20 . október 2009 .
36 Stutt samtal höfundar við Óttar Pálsson, 25 . nóvember
2009 . – William Fall, viðtal 21 . september 2009 .
37 Tölvupóstur William Fall til Ingva Snæs Einarssonar,
dags . 20 . ágúst 2009 .
38 Auglýsing . Ákvörðun Fjármálaeftirlitsins um skipan
skilanefndar fyrir Straum­Burðarás fjárfestingabanka hf .