Þjóðmál - 01.06.2010, Blaðsíða 62

60 Þjóðmál SUmAR 2010
Seðlabankinn hafi farið að lögum varðandi þau
atriði sem greinir í 2 . lið III . kafla . Má raunar
segja sama um athugasemdir nefndarinnar í
flestum köflum bréfs hennar og verður af því
sama ályktun dregin .
Verkaskiptingu innan bankastjórnar var
þannig háttað að upplýsingasöfnun lá undir
forsvari Eiríks Guðnasonar bankastjóra . Þótt
sú verkaskipting breyti engu um ábyrgð
bankastjórnarmanna leyfi ég mér að vísa til svars
hans um það atriði auk viðbótarathugasemdar
minnar . Svar Eiríks Guðnasonar um þetta atriði
er eftirfarandi:
Eins og fram kemur hjá nefndinni undir þessum
tölulið safnaði Seðlabankinn með reglu bundn­
um hætti upplýsingum um stöðu innlána er­
lendra aðila í íslenskum fjármálafyrirtækjum .
Raun ar á þetta ekki aðeins við um innlán
heldur var gerður greinarmunur á erlendum
við skipta vinum og innlendum í öllum liðum
efna hagsreikningsins, svo sem varðandi útlán,
hluta bréfaeign o .fl . Í mörg ár hafa skýrslur frá
bönk unum til Seðlabankans náð yfir hvern
banka í heild, þ .e . móðurfélag og útibú,
innlend og erlend . Upplýsingar um stöðu
einstakra efnahagsliða í tiltekinni starfsstöð
hefðu ekki haft neina þá þýðingu að ætti að
gefa nefndinni ástæðu til að íhuga vanrækslu á
þann hátt sem hún lýsir .
Nefndin bendir á að innlán í útibúum erlend­
is féllu undir Tryggingasjóð innstæðueigenda og
fjárfesta . Þetta er auðvitað rétt, en benda verður
á að í þágildandi lögum var ekki gerður greinar­
munur á slíkum innlánum og öðrum gagnvart
Tryggi ngasjóði innstæðueigenda og fjárfesta .
Reglu bundin upplýsingaöflun Seðlabankans
og birting upplýsinga báru með sér mikinn
vöxt innlána erlendra aðila árin 2007 og 2008
sem öll féllu undir Tryggingasjóðinn hvort
sem þau komu inn í erlendar starfsstöðvar eða
innlendar . Á fundum bankastjórnar Seðla­
bankans með fulltrúum bankanna voru oft
gefnar upplýsingar umfram þær sem safnað var
með reglubundum hætti, þar á meðal um stöðu
innlána á Icesave reikningum og skiptingu
þeirra í bundin og óbundin innlán .
Þá nefnir nefndin að fé sem kom inn á
inn lánsreikninga í London kunni að hafa
runnið til Íslands . Hafa verður í huga að það
gilti ekki neitt bann við því að færa fé milli
einstakra eininga innan banka, þannig að ein
eining eignaðist kröfur á aðrar . Slíkar milli­
færslur eru eðlilegur þáttur í starfsemi banka,
m .a . vegna lausafjárstýringar . Sem dæmi
geymdi Landsbankinn myndarlega fjárhæð á
gjaldeyrisreikningi í Seðlabankanum í sterlings­
pundum í ágústmánuði 2008 . Ætla má að leið
þess fjár hafi verið frá útibúinu í London til
höfuðstöðva á Íslandi .
Þess má geta að sumarið 2008 ráðgerði upp­
lýsi ngasvið Seðlabankans, að minni beiðni, að
hefja söfnun upplýsinga um hreina stöðu ein­
stakra starfsstöðva hvers banka erlendis gagn­
vart bankanum í heild . Ætlunin var ekki að leita
að einhverju óeðlilegu í starfsemi bank anna,
aðeins að reyna að varpa skýrara ljósi á mikil­
vægan þátt í starfsemi þeirra . Þessi upp lýsinga­
söfnun var ekki hafin fyrir fall bank anna .
Þá víkur nefndin að áhyggjum sem forsvars­
menn Englandsbanka lýstu fyrir bankastjórum
Seðlabanka Íslands á fundi snemma í mars
2008 af því að mögulega yrði mikið tekið út
af reikningum í bönkum, þ .m .t . Landsbanka
Íslands í London . Seðlabanki Íslands hafði
sömuleiðis áhyggjur af þessu, bæði vegna þess
að dæmi voru um áhlaup á banka í Bretlandi,
svo og vegna neikvæðrar umfjöllunar um
íslensku bankana og íslenskt efnahagslíf . Þótt
Seðlabanki Íslands hefði haft ítarlegri upp­
lýsingar um stöðu einstakra efnahagsliða í ein­
stökum einingum bankanna hefði það ekki
dregið úr þeirri hættu .
Í athugasemdum við frumvarp um nefndina kemur skýrt fram,
að séu athugasemdir nefndarinnar
um mistök og vanrækslu byggðar
á lagatúlkun sé nefndinni einnig
rétt að reifa hana . Það gerir nefndin
ekki . Hún nefnir hvorki skráð né
óskráð lög .