Þjóðmál - 01.06.2010, Blaðsíða 79

Þjóðmál SUmAR 2010 77
skilning á þessu . Þessi grein er í kaflanum um
starfsemi innlendra fjármálafyrirtækja erlendis .
Hvergi í þeim kafla er Seðlabankanum ætlað
hlutverk eða veitt vald . Mjög óviðeigandi er og
ófaglegt að nefndin skuli teygja sig með þess um
hætti til að gefa í skyn að valdsvið Seðla bank­
ans sé annað en það er, ellegar að hann hefði
átt gagnstætt lögum að grípa til aðgerða sem
hann hafði alls ekki lagaumboð til . Þá virðist
einnig undir þessum tölulið vera með æði
torskildum hætti til athugunar hvort fella megi
ábyrgð sem tengdist skuldbindingum trygg­
ingasjóðs innstæðueigenda með einhverjum
hætti á Seðlabankann og stjórnendur hans .
Það er ekki hægt, þótt reynt sé . Virðast þessar
vangaveltur eiga að fá stoð í því, að kæmi til
þess að tryggingasjóðurinn yrði að greiða út
vegna hugsanlegra krafna út af Icesave yrði að
breyta innlendum eignum hans yfir í gjaldeyri,
og þar sem gjaldeyrisforði væri á ábyrgð
Seðlabanka Íslands væri þetta hugsanlega orðið
hans mál . Þessi nálgun getur auðvitað ekki
gengið . Og því til viðbótar voru heildareignir
tryggingasjóðsins af þeirri stærð að þótt þær
hefðu allar verið greiddar út í erlendu fé,
hefði það gerst á markaði og hefði ekki snert
gjaldeyrisvarasjóðinn neitt . Þannig að þessar
hugleiðingar hafa hvergi handfestu .
4
Þessi töluliður virðist byggja á því að tiltekið bréf frá Landsbanka Íslands, dagsett 5 .
ágúst 2008, hefði mátt vekja hjá bankastjórn
mikinn ugg . Áhyggjur bankastjórnar voru
löngu komnar fram eins og nefndin hlýtur að
fara nærri um og hið tilvitnaða bréf var ekkert
sérstakt innlegg í þá mynd . Hvernig það gat
leitt til vangaveltna um mistök og vanrækslu
er ofar öllum skilningi .
5
Töluliðir 5 til og með 8 í skýrslunni snúa að svokölluðu „Glitnismáli“ eða „Glitnis­
helgi“ eins og atburðarásin um mánaðamótin
september/október 2008 hefur verið kölluð .
– Í tölulið 5 er rætt sérstaklega um vinnu­
áætlun sem bankastjórn lét taka saman sem
innanhússtarfsáætlun . Var það hluti af marg­
vís legri viðleitni bankastjórnarinnar til að
búa sig undir hið óvænta, en þó það sem
fjarri því væri óhugsandi að gæti gerst . Ekki
var verið að semja handrit að atburðarás,
sem bankastjórnin sjálf gat ekki vikið frá,
hvenær sem var, ef það tryggði að rétt væri
brugðist við því sem upp kæmi . Sérstaklega
er tekið fram í plagginu að það sé ætlað til
leiðbeiningar fyrir starfsmenn, sem gera
tillögur til bankastjórnar . Slík vinna og
áætlanagerð gat aldrei bundið hendur banka­
stjórnarinnar . Nefndin ræðir sérstaklega hvað
þessi innanhússáætlun byggði á að gert væri
eftir að beiðni um þrautavaraaðstoð væri fram
komin . Eins og rakið er í skýringum og ítrekað
verður hér á eftir hafði engin slík beiðni verið
formlega lögð fram, enda er ekki kunnugt
um að bankaráð Glitnis hafi samþykkt að
leggja fram slíka beiðni . Hins vegar fóru
fram þreifingar með mikilli leynd sem bentu
ótvírætt til að sú stund kynni að vera ekki
langt undan . Þannig að ef menn áttu að taka
viðbragðsáætlunina sem bindandi plagg, sem
er fráleitt, þá var ekki tímabært samkvæmt
því sama plaggi að kalla þann starfshóp
saman sem í voru embættismenn bankans
sem bankastjórnin hafði greiðan aðgang að
í hvaða formi sem var, hvenær sem var . Ég
hef einnig efasemdir um að skortur á notkun
þess tiltekna eyðublaðs, sem nefndin getur
sérstaklega um, hafi haft veruleg áhrif á örlög
íslensku bankanna . Varðandi 5 . töluliðinn,
sem fjallar um ótrúlegt smælki, ekki síst þegar
höfð er hliðsjón af því viðfangsefni sem við
var að fást, gildir enn að þau lög sem Alþingi
fól nefndinni að huga sérstaklega að hvort
Í slenski seðlabankinn beitti veðlánareglum sem voru
algjörlega sambærilegar við reglur
Evrópska seðlabankans, að öðru
leyti en því að reglur þess íslenska
voru að nokkru þrengri .