Vísir - 24.12.1941, Blaðsíða 13

J ÓLABLAÐ VlSIS
13
Raumdalur.
línsmunir, bláir vasar frá Kína og Meisenerkönnur. Þó er þetta
norskur bóndabær, og bændur hafa lifað hér mann fram af
manni. Að vísu hafa þeir, margir hverjir, fengizt við fleira en
búskap!
Fólkið er frjálslegt og glatt, hér er ekki lesin borðbæn, en marg-
ar ræður haldnar og mikið drukkið. Samt sézt ekki ölvun á nokk-
urum manni. Á borðum er þjóðrétturinn, rifjasteik, og með henni
gamalt Upplandabrennivín, handa þeim, sem það vilja, en fjöldi
vína á boðstólum auk þess. Veizlan er kostug, eins og lijá þjóð-
liöfðingja, en ''jafnframt mild og liátiðleg jólastemning yfir
borðum. Og eftir móltíðina er farið inn í annan sal, þar sem stórl
jólatré, fagurlega skreytt, stendur á miðju gólfi. Þegar lokið er
kaffidrykkju er gengið kringum það og sungnir sálmar: „Heims
um ból“, „Jeg er saa glad hver julekveld“, og „t Betlihem er
bai’n oss fætt“. Allir eru sem ein fjölskylda, gestir og heimafólk;
það ei’u heilög jól.
Daginn eftir er dansleikUr á búgarðinuixi og allt unga fólkið
úr nágrenninu er þarna saman konxið. En þegar dansinn stend-
ur sem hæst, eru dyrnar opnaðai’, og' nauðljótt hyrnt liöfuð gæg-
ist inn. Þar er emx kominn h. lx. Andskolinn úr Harmoníu gömlu.
Honum er tekið með kostunx og kynjum, og augnabliki síðar
setur liann púnskönnu mikla á munn sér og teygar. Drykkurinn
er lxéitur og sterkui’, og þó ætla mætti að gesturinn sé vanur
velgjunni, hlýnar honunx svo, að liann kastar af sér geitarskinns-
burunni. Eftir þriðja teyginn tekur liann og ofan hornin. Fylgir
mestur hluti andlitsins með, og svo hafurskeggið', en fi’ið og ung
ásjóna kemur i ljós, brosandi og uppljómuð af æskufjöri. Þetta
er dóttir bóndans, falleg stúlka, seytjón ára.
FJÖME: —
ÁTÆIÍLEGUR fiskinxannakofi yzt á eyjunni, úti undir „Ver-
dens ende“. Jólaklukkurnar eru farnar að hringja helgi yfir
eyna, en hljómur þeii’ra heyrist ekki hingað, því dunur brimsins
við kleltana skammt frá liúsveggnum yfirgnæfir þá. Þai’na býr
ungur og óþekktur, en mjög efnilegur rithöfundur með konu
sinni. Við erunx komnir að heimsækja hann, nokkurir vinir hans
og kunningjar frá Osló, og við komunx ekki tómhentir, þvi þarna
er oft þröngí í búi. Kona húsráðanda, ung og lagleg, er fi'ammi
í eldhúsi að búa lil jólamiðdag úr ýmsu sem við höfðum með-
ferðis. En skóldið unga situr í forsæli við borðið og skenkir i
bolla, því glös eru ekki til, ágætt smyglarabrennivín, sem ein-
hver vinur lxans á eyjunni hefir gefið honum.
„Þið haldið kannski að eg eigi ekki í staupinu?“ segir hann
hróðugUr. „Það var fallegt af ylckur að koma með mat, þvi af
lionum er alltaf iítið til. En eg á nóg brennivin! Skól!“
Við skálurn og erum orðnir
lxýrii', þegar unga konan fer að
bera á borð. Einhver hefir fært
lienni staup, og hún brosir blitt
til okkar allra. Maturinn er góð-
ur, og gleðin mikil yfir borðunx.
En þarna er engin jólastemning,
við söknum hennar ef til vill ekki,
en þó er eins og einhver annar-
leg ókyrð í andlitsdráttum félaga
minna, og mér dettur við og við
í hug: Það er aðfangadagskvöldiö
í kvöld! Stormhroturnar á þalt-
inu, og öskur brimsins við sjávar-
klettana mitxna mig ósjálfrátt á
það. Og eg hef ekki heyrt í kii’kju-
klukkunum. — En húsráðandi er
all róttækur.í skoðunum sínum,
og hér verða engir sáhnar sungn-
ir. Kynlegt hvað inann.getur lang-
að mikið til að lxeyra sálmasöng,
einmitt þegar þess er enginn kost-
ur!
Þá er barið hraustlega að dyr-
urn, hurðin opnuð, og einhver
þungstígur kemur inn í andyrið.
— „Það er bara hann Mikkelsen
gamli skipstjói'i!“ segir húsi’áð-
andi i hálfum hljóðunx. „Skritinn karl; þið megið ekki stríða hon-
um, liann er skrambi orðhvass. Þelta er einbúi hérna í nágrenn-
inu, eg bauð honum liingað uppá dramm!“
Inn kemur Mikkelsen, stór maður, skeggjaður og mikilúð-
legur. Hann lieldur ó bók undir hendinni. Eitt andartak virðir
hann okkur fyrir sér, hvern af öðrum, svo hýður hann okkur
gott kvöld, gleðileg jól, og guðs frið i húsið.
Sestu að boi’ðinu og fáðu þér bita!“ segir unga skáldið.
„Þakka þér fyi'ir, en eg er búinn að borða.
„I.staupinu þá! Gerðu svo vel!“
„Ekki strax, kunningi, ekki alveg strax,“ svax-ar gamli mað-
urinn, fremur stuttur i spuna, og þó ekki óvingjarnlegur. Hann
gengur að stólkolli sem stendur út við þilið, setzt, hagræðir sér,
tekur upp fornfáleg jái’nspangagleraugu, andar á þau, strýlc-
ur af þeini með snýtuklútnum sínunx. Svo opnar hann bókina.
Við hoi’fuixx öll á hann spyrjaxxdi auguixx. Haixn litur snöggx’-
ast á okkur, upp fyrir gleraugun, lítur hvasst og alvarlega,
í'æskir sig svo og byrjar umsvifalaust að lesa hátt í bókinni.
Það var jólahugvekja sem hann las. Postillan var gömul, og
málrómur þessa aldraða skipstjóra var rödd feðra vorra. Stein-
hljóð var undir lestrinum, en veðurdunui’nar og brimgnýrinn
úti fyrir, juklx alvöru og lxátíðleik stundarinnar. Eg er viss um
að þessi óvænti liúslestur fæi’ði okkur ölluni frið og fróun senx
við lxöfðunx þráð innst inni; — ekki orðin, eða kexxnhxgin sem
i þeiixx fólst, en jólóstemningin sem hann skapaði, miixixixxg-
arnar senx hamx vakti.
Haixix las í rúnxan hálftíma, og við bærðum ekki á okkur.
Mér hefir sjaldan liðið betur á jóluixx. Svo sagði líanxx amen og
las faðir vor. Þvi íxæst hóf lxamx að syngja „Heinxs um ból“,
og við tókum öll undir, einnig vinur okkar og gestgjafi, róttæki
ritliöfundurinn. Þegar það var búið, risunx við á fætur og þökk-
uðum ganxla nxannixxum fyrir lésturinn.
Við vorunx eitthvað smáskrítin fyrstu mínúturnar á eftir;
vörðumst að líta livert á aixxxað. Eix Mikkelsen gamli leysti
okkur úr álögum.
„Hm!“ sagði hann og ræskti sig eins og tröll. „He, xx ú lief
eg ekkert á nxóti þvi, að fá hjá þér eimx gráan, kunningi;“
OSLO.
JÓLANÓTT, klukkan er farin að ganga tvö, gestir nxínir
farnir, og barnið íxxitt löngu sofnað nxeð nýju brúðuna
sína í fanginu. Eg geng út i boi’gina til þess að anda að nxér
fersku lofti. Stræti og torg ei’u lxljóð, þar ríkir alger þögn, eins
og borgin væri nxannlaus með öllu. Aldrei hef eg fuixdið jafn
fullkonma þögn og kyrrð í nokkurri Ixorg. Ljós eru víðast