Vísir - 24.12.1941, Blaðsíða 47

4?
JÓLABtAÐ vísís
Loftur Ouðmimdsson:
Tröllkonan og Sankti-Pétur
I.
Tröllkonan í Vonarskarði var
dauð.
í fyrstu ótti hún örðugt ineð,
að átta sig á, að svo væri hag
hennar komið. Það eru líka ó-
neitanlega snögg viðbrigði, að
flytja þannig á einu vetfangi úr
einni tilveru, sem verið hefir
viðkomandi lífveru eill og alll
um hartnær hundrað alda skeið,
og yfir í aðra tilveru, sem hún
hafði aðeins óljósan grun um,
að ef til vill mundi vera til.
Tröllkonan hafði auðvitað allt-
af gengið að þvi se'm vísu, að
hún yrði ekki eilif i Vonar-
skarði; þrátt fyrir það eyddi hún
litlum tíma i að hugsa um það,
sem við myndi taka er hún
kveddi helli sinn að fullu. Hún
þóttist nefnilega sjá fram á, að
hún mundi litlu nær um annað
líf, þó hún færi að gera sér ein-
hvérjar hugmyndir þar að lút-
andi, og þess vegna átti hún
ekkert við það. Eðli trölla er
ekki þann veg farið, að þau séu
að eyða ævi sinni til einskis-
nýtra heilabrota. Sé ekki hægt
að eyða honum til að afla sér
lífsviðurværis; veiða silung eða
týna fjallagrös, þá telja þau
honum betur varið til svefns en
hugsana.
En nú var hún dauð.
Þannig var það þá, að vera
dauð. Já, það var óneitanJega
nokkuð einkennilegt. Því fylgdi
undursamlegur, svifkenndur
léttleiki og óhamið frjálsræði. í
einu vetfangi gat hún þotið frá
hellisgólfinu og upp i iiæstu
þakrjáfur lians; svifið þar á
milli hraunnibbanna og dropa-
steinsdröngla, óháð öllum eðlis-
lögniálum, sem i tifinu fylgja
líkama trölls sem manns. Hún
gat jafnvel gægst inn í örmjóstu
hraunskorurnar, —- skqrui', sem
Iiún í lifanda lifi álti örðugt með
að pota inn í með naglarroddun-
um á litlufingrum sínum.
Hún varð gripin ærslaþrung-
inni kæti yfir þessu ótakmark-
aða frjáisræði. Flughratt sveifl-
aði liún sér milli klettasilln-
anna; þaut sem örskot ofan úr
hellisrjáfri og niður á gólf og
síðan á sama augnabliki upp i
hellisrjáfur aftur. Þar skauzt
hún og smaug um skorur og
smugur; sentist liringinn í kring
um dropasteinsdrönglana, likt
og kótur hvolpur, sem árangurs-
laust eltir sitt eigið skott. Síðan
þaut hún og dansaði inn i alla
kima og afhella og þaðan enn
einu sinni upp í hellisrjáfrið og
hóf þar leiki sína á ný. Aldrei
áður hafði hún verið svona kát
og ærslaftill. — Það var dásam-
legt, að vera dauð.
A mosaþöklum hrísbyng i einu
hellishorninu lá einhver form-
laus hrúga. Þegar lienni varð lit-
ið þangað, átti hún -örðugt með
að trúa, að þar lægi liold það,
sem verið liafði lifandi líkami
liennar í hartnær hundrað aldir.
En hún gaf sér engan tíma til
að liugsa nánar um það, heldur
hélt áfram leik sínum.
Að síðustu varð hún þó leið á
þessu tilgangslausa hoppi og
hringsnúningum. Það var eins
gott að hvíla sig örlitla stund, —
hún gat hafið leik sinn að nýju,
er hana lysti. Nú var ekkert,
sem liamlaði sjálfræði hennar;
nú var hún laus við skrokk sinn
og allt það amstur og stjan, sem
fylgdi því að þurfa si og æ að
sinna þörfum hans og þró-
kvabbi. — Nú var hún dauð.
Hún settist í því horni hellis-
ins, sem fjarst var því, sem
skrokkur hennar lá. Fyrst naut
hún þess um alllanga stund, að
sitja kyr og livíla sig. Siðan fór
hún að hugsa.
í lifanda lífi hafði henni verið
ýmislegt betur gefið óg nú
komst hún brátt að raun um,
að sízt hafði henni aukizt sá
hæfileiki við að deyja. Um hvað
átti hún eiginlega að hugsa? —
Áður hafði hún aðeins hugsað
um hvernig hún ætti að fá full-
nægt þörfum likamans með
sem hægustu móti; nú var hún
dauð og þar með var það við-
fangsefni úr sögunni að fullu
og öllu. Um hvað átti hún þá að
hugsa. Ilún gat ekki fundið
neitt, sem þörf væri á að brjóta
heilann um. Það var sennilega
bezl fyrir liana, að fá sér enn
einn snúning uppi í hellisrjáfr-
inu.
Á næsta augnabliki var hún
komin upp í rjáfrið og tekin að
hx-ingsnúast þar kring um
dropasteinsdrönglana. En hún
þreyttist samt fljótt og fyr en
hún vissi af var hún sezt fyrir
aftur og í þetta skiptið valdi
hún sér sæti á mosaþakta hrís-
byngnum við hlið hinnar form-
lausu hrúgu. líkamans, sem
áður hafði verið helsi hennar.
Hún gat eiginlega ekki gert sér
grein fyrir, hversvegna hún
valdi sér þar sæti. Henni hafði
orðið það á, —- einhvern veginn
ósjálfrátt.
Og nú varð hún þess vör, að
hún gat hugsað. Hægt og rólega
streymdu minningarnar fram í
hug hennar. — Minningar fx'á
hinni löngu æfi, sem hún hafði
lifað á þeim slóðum, sem hún nú
hafði að nokkuru leyti vfirgefið.
Langur var sá spölur, — já,
það var hann. í barnæsku henn-
ar og á unglingsárum voru
tröllin ein um landið. Þá voru
dásamlegir dagar. Þá máttu þau
öskra svo hátt, sem þau lysli.
Þá gátu þau hlegið, æpt, gaspr-
að og gi-enjað svo undir tók í
fjöllum og fellum og framið öll
sín feidegu tröllalæti. í þá tið
var þróttur þeirra að öllu óham-
inn. Með hlýjum fögnuði ril'jaði
hún upp fyrir sér ýmsa atburði
fi-á þeim árum, er hún dvaldi í
föðurgax-ði, ásamt þrem gjaf-
vaxta systrum, er sízt stóðú
henni að baki að fjöri og gáska.
Það hafði verið þeirra bezta
skemmtun á vetrum, að renna
sér fótskriðu niður svellgljáandi
jökulbungurnar, vaða íshröngl
skriðjöklanna að hné og kasl-
ast á klakastykkjum. Þegar
norðanstormurinn æddi milli
hnjúka og tinda og þyrlaði upp
frostkaldri mjöllinni, hlupu
þær hlæjandi á móti hríðinni og
reyndu róm sinn við öskur
stormsins. Stundum köstuðu
þær sér niður í fanndyngjurnar,
rótuðu snjónum yfir höfuð sér
og hlóu við, tryllt og lengi.- Já,
þá var dásamlega gaman að
lifa og vera tröll með tröllum.
En, — svo komu mennirnir,
þessar örsmáu skopmjndir
tröllanna, þar sem allir drættir
voru mildaðix', fágaðir og