Morgunblaðið - 29.06.1974, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. JUNl 1974
Rœtt við Matthías A. Mathiesen,
efsta mann á lista Sjálfstœðis-
flokksins í Reykjaneskjördœmi
Reisum efni
lífið úr rúst
og tryggjun
öryggi land
Matthfas Á. Mathiesen skipar nú sem í undan-
förnum þingkosningum fyrsta sætið á lista Sjálf-
stæðisflokksins í Reykjaneskjördæmi. Matthfas er
Hafnfirðingur, lögfræðingur að mennt, en var um
langt skeið sparisjóðsstjðri f Hafnarfirði. Hann var
fyrst kjörinn á Alþingi fyrir Hafnfirðinga í júní
1959, og hefur verið þingmaður Reyknesinga frá
því um haustið 1959. Á sfðasta kjörtfmabili hefur
Matthías átt sæti í fjárhags- og viðskiptanefnd
Alþingis, svo og utanrfkisnefnd og verið einn helzti
talsmaður flokksins f þeim málefnum. Auk þess
hefur hann sem fulltrúi Alþingis tekið þátt f
störfum Norðurlandaráðs og þingmannasambands
NATO. í viðtalinu hér meðfylgjandi ræðir
Matthfas einkum um ástandið f efnahagsmálum
þjóðarinnar og viðhorfin í öryggis- og varnar-
málunum.
— Matthfas, ef við vfkjum fyrst
að Reykjaneskjördæmi, hvaða
mál telur þú þar efst á baugi?
„Að mínum dómi er hitaveitu-
málið mesta hagsmunamál íbúa
Reykjaneskjördæmis um þessar
mundir — sjálfsögðu að frátöld-
um þeim allsherjarvandamálum,
sem nú steðja að og koma ekki
hvað sízt niður á Reyknesingum,
þ.e. yfirvofandi stöðvun atvinnu-
veganna. Nú eru loks hafnar
framkvæmdir við lagningu hita-
veitu í Kópavog, Garðahrepp og
Hafnarfjörð. Meginviðfangsefnið
á næstunni verður að tryggja
Suðurnesjabúum — þeim tug
þúsunda íbúa, sem þar búa —
sömu aðstöðu til húshitunnar.
Reykjavfkurborg hefur staðið vel
að þessu máli gagnvart nágranna-
byggðunum, en þar sem sveitar-
félögin þurfa á aðstoð rfkisins að
halda í þessum efnum, horfa
málin öðru vísi við. Mikið hefur
skort á forustu iðnaðarráðherra í
þessu mikla hagsbótamáli.
Magnús Kjartansson barist fyrir
rafhitun í stað jarðvarmahitunar
vegna rangrar stefnu hans f stór-
virkjunarmálum, sem landsmenn
þekkja. Það var ekki fyrr en olíu-
kreppan var skollin á, að iðnaðar-
ráðherra sá sig tilneyddan að láta
undan síga, enda þrýstu forustu-
menn þessara byggðarlaga á með
þunga og studdu dyggilega þá
þingmenn sína, sem jafnan hafa
haldið hitaveitumálinu vakandi.
Það er kannski dæmigert, að þar
sem sveitarfélag þarf ekki á
neinn hátt undir rikið að sækja til
að koma á hitaveitu, þar er
enginn dráttur og framkvæmdir
til fyrirmyndar. Á ég þar við
Seltjarnarnesið og hitaveituna
þar.
En þegar rætt er um málefni
Reykjaneskjördæmis sérstaklega
vil ég gjarnan vekja athygli á
vaxandi misrétti íbúa kjördæmis-
ins varðandi val fulltúa þeirra á
löggjafarsamkomu þjóðarinnar —
Alþingi. Ég tel nauðsynlegt, að
þessi mál verði tekin til með-
ferðar og þess freistað að finna á
því réttláta lausn, þannig þó, að
sérstaða landsbyggðarinnar verði
ekki fyrir borð borin.“
— Nú jók Sjálfstæðisflokk-
urinn verulega fylgi sitt hér
í Reykjaneskjördæmi við síðustu
bæjarstjórnarkosningar. Telur
þú, að stefna flokksins í varnar-
málunum hafi haft áhrif á úrslit-
in?
„Já, það tel ég. Að vísu er það
nú svo um byggðakosningar, að
þær eru mjög stað- og persónu-
bundnar í kjördæmi eins og
Reykjaneskjördæmi, þar sem eru
15 sveitarfélög — 5 kaupstaðir og
10 hreppar. Hitt er eins víst, að
stefna Sjálfstæðisflokksins í
öryggis- og varnarmálunum jók
enn á strauminn yfir til okkar, og
ég fyrir mitt leyti er sannfærður
um, að þetta mál verður í brenni-
denli í kosningunum nú og að þá
komi í Ijós ótvíræður vilji fólksins
að landið sé varið.
Það er verðugt umhugsunar-
efni fyrir þá, sem ekkert vilja á
sig leggja til þess að tryggja
varnir og þar með öryggi lands-
ins, að það fólk, sem næst varnar-
stöðinni býr, metur aðstæðurnar
svo, að ýmis óþægindi, sem dvöl
varnarliðsin&fylgja, séu smámun-
ir samanborið við óvarið land.“
— Hversu mikil áhrif hafa
aðrar þjóðir innan Atlantshafs-
bandalagsins á ákvörðunartöku
okkar f öryggis- og varnarmálum?
„Island er veigamikill hlekkur i
öryggis- og varnarkeðju vest-
rænna lýðræðisþjóða. Um leið og
við ákvörðum okkar eigin öryggis-
og varnarráðstafanir hljótum við
að skoða vel og meta með hvaða
hætti við getum sem bezt tryggt
öryggi okkar og sámstarfsþjóða
okkar. Sú öryggisstarfsemi, sem
fram fer á íslandi, hlýtur vegna
legu landsins að hafa mikla
þýðingu fyrir næstu nágranna
okkar og við erum þess vegna
ætfð reiðubúnir að hlusta á og
meta skoðanir þeirra í þessum
málum. Auk þess lft ég svo á, að
það sé frumskilyrði okkar sem
sjálfstæðrar þjóðar að fylgjast
með ferðum hertækja annarra
þjóða í kringum okkar eigið
land.„
— Nú hefur þú átt sæti f utan-
rfkisnefnd Alþingis þar sem
mörg stórmálin hafa verið til
meðferðar?
„Varnarmálin og landhelgis-
málið hafa verið meginviðfangs-
efni utanrfkisnefndar. Vissulega
21
höfum við fulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins þar lent á öndverðum
meiði við nefndarmenn stjórnar-
liðsins. Núverandi stjórnarherrar
hafa þótzt ætla að reka „sjálf-
stæða utanríkisstefnu" og lagt
slíkt ofurkapp á þetta óljósa
markmið, að þeir virðast reiðu-
búnir að leggja frelsi og sjálf-
stæði þjóðarinnar í sölurnar. Við
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
höfum í framhaldi af stefnu
flokksins frá öndverðu lagt
megináherzlu á, að utanríkis-
stefnu landsins yrði hagað
þannig, að við misstum aldrei
sjónar á grundvallaratriðum
frelsis- og sjálfstæðisbaráttu
þjóðarinnar. Þannig höfum við
reynt að skapa sterkt mótvægi
gegn ábyrgri stefnu stjórnar-
innar. Stefna Sjálfstæðisflokksins
hefur líka hlotið hljómgrunn
meðal þjóðarinnar, eins og undir-
skriftasöfnun Varins lands sann-
ar bezt.“
— En hitt meginmálið — land-
helgin. Hvað viltu segja um stöð-
una I þvf um þessar mundir?
„Staðan, sem upp er komin í
landhelgismálinu, sýnir einmitt,
að hávaðinn í kringum landh^lg-
ina fyrir síðustu kosningar var
fyrst og fremst af pólitískum toga
spunninn. Það var fyrirfram ljóst
hvernig þróunin yrði á alþjóða-
vettvangi og þar eru nú 200
mílurnar á næsta leiti. En þá
bregður svo við, að fulltrúar
stjórnarliðsins eru komnir í and-
stöðu við málið og mega helzt ekki
heyra á 200 mflurnar minnzt. Sjó-
menn og útgerðarmenn á Reykja-
nesi furða sig á afstöðu þessara
manna, stefna okkar sjálfstæðis-
manna nýtur stuðnings þeirra og
þeim er nú ljóst orðið hið
pólitíska moldviðri, sem þyrlað
var upp vegna þessa máls. Við
munum að sjálfsögðu fylgja eftir
ákvörðun okkar um 200 mílna
landhelgi. Það er f fullu samræma
við fyrri frumkvæði Sjálfstæðis-
flokksins í þessu stórmáli þjóðar-
innar, þvf að hvernig sem menn
deila um einstakar ákvörðunar-
tökur í því máli er það vissa mfn,
að sagnfræðingar sfðari tfma
munu kveða upp úr um, að allur
undirbúningur og allur fram-
gangur landhelgismálsins hafi
fyrst og fremst verið fyrir til-
stilli Sjálfstæðisflokksins."
— En landsmálin almennt —
hvað viltu segja um horfurnar
þar?
„Brýnasta verkefnið, sem kemur
tii með að bíða úrlausnar næsta
þings og ríkisstjórnar, er tvímæla-
laust alhliða uppbygging atvinnu-
lífsins og endurreisn efnahags-
málanna. Það er eftirtektarvert,
að þegar rfkisstjórn, sem kennir
sig við hinar vinnandi stéttir, hef-
ur setið við völd í um þrjú ár, þá
vofir ætfð yfir stöðvun atvinnu-
veganna og atvinnuleysi er fram
undan, þrátt fyrir góðæri, góðan
afla og einstaklega hagstætt
markaðsverð á helztu útflutnings-
afurðum okkar."
— Hverjar telur þú helztu
ástæðurnar fyrir þvf hvernig
komið er f þessum efnum?
„Það þolir ekkert atvinnulíf
algjört stjórnleysi i fjármálum
rfkisins og efnahagslffinu
almennt. Verðbólga, sem nemur
44% á 12 mánuðum, hlýtur að
leggjast svo þungt á atvinnuveg-
ina að þeir stöðvast. En þótt
ástandið sé svart um þessar
mundir, má kannski hughreysta
landsmenn með því að rifja upp
hvernig það hefur áður gerzt, að'
vinstri stjórn hefur kollsiglt þjóð-
arskútunni en þá tókst að koma
henni á réttan kjöl aftur með því
að þjóðin fól Sjálfstæðisflokknum
forustuna á ný. Ég er þess full-
viss, að með traustri og einhuga
ríkisstjórn má í áföngum reisa
efnahagslífið úr þeim rústum,
sem nú blasa við. Reynslan sýnir,
að það er unnt að bæta fyrir
glappaskotin í efnahagsmálunum
en vanhugsaðar aðgerðir á
öryggis- og varnarmálunum verða
ekki aftur teknar. Staðreyndirnar
blasa við f ýmsum þjóðlöndum
bæði nær og fjær og það skyldu
Islendingar ekki sfður hafa hug-
fast, er þeir ganga nú að kjörborð-
inu.“