Morgunblaðið - 29.06.1974, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. JUNI 1974
43
— Atvinna fyrir alla
Framhald af bls. 2
tveggja ára tímabili af 12 ára valdasetu Viðreisnarstjórnarinnar,
sem um nokkurt atvinnuleysi var að ræða vegna þeirra sérstöku
aðstæðna, að þjóðin missti 50% af útflutningstekjunum á 2 árum.
Það er þess vegna hrein fjarstæða að tala um það, að menn kjósi
yfir sig atvinnuleysi, ef vinstri stjórnin verði felld og áhrif
sjálfstæðismanna verði aukin. Sjálfstæðisflokkurinn hefur alltaf
kappkostað að tryggja atvinnu fyrir alla, að borga launþegum það
kaup, sem atvinnuvegirnir frekast þola, að auka kaupmátt launa
með þvi að hafa jafnvægi i þjóðarbúskapnum og sem stöðugast
verðlag."
Skemmtiefni í
kosningas j ónvarpinu
HJÖÐVARP og sjónvarp munu að
vanda hafa sérstakan viðbúnað
við talningu atkvæða f þessum
kosningum. Verður fylgzt með
talningunni f öllum kjördæmum
landsins og tölur birtar jafnóðum
og þær berast. Báðir fjölmiðlarn-
ir verða með tölvu sér til aðstoð-
ar, sem spá mun um úrslit kosn-
inganna eftir þvf sem tölur ber-
ast. Tengdir hafa verið beinir
sfmar á þá staði, þar sem talið
verður, til að fréttir af talning-
unni geti borizt sem skjótast.
1 hljóðvarpinu verður útvarpað
tölum með svipuðum hætti og
venja er til, en vonazt til, að tölur
geti nú borizt örar en t.d. við
sveitarstjórnakosningarnar í maí,
enda er nú talið á færri stöðum. Á
milli kosningatalna verða leikin
létt lög. Útvarpið verður þar til
öll úrslit liggja fyrir.
Kosningasjónvarpið hefst kl.
11, eða þegar kjörstöðum hefur
verið lokað, og verður sjónvarpað
fram eftir nóttu a.m.k. til kl. 4.
Dagskráin verður nokkuð einföld-
uð frá þvf sem var 30. maí, t.d.
verða nú ekki sýndir þættir frá
hinum ýmsu byggðarlögum, þar
sem kosið er. Milli kl. 11 og 12
koma nokkrir þekktir borgarar úr
öllum fokkum í sjónvarpssal til að
ræða málin og spá um horfur, en
gert er ráð fyrir , að efstu menn á
listum fimm stóru flokkanna í
Reykjavík komi í sjónvarpið, þeg-
ar línur eru teknar að skýrast,
— Nixon
Framhald af bls. 1
vísindastöðvarinnar Svosdni
Gorodok, þar sem bandarískir og
sovézkir geimfarar eru við æf-
ingar. Ákveðið hefur verið að
hætta við þessa ferð til að þeir
Brezhnev geti einbeitt sér að
þeim málum, sem á dagskrá
fundarins eru.
Flogið hefur fyrir, að Sovét-
menn ætli að skjóta mönnuðu
geimfari á loft, meðan Nixon
dvelst þar f landi, en það hefur
ekki verið staðfest.
BREZHNEVGAGNRYNDI
STRIÐSÆSINGAMENN
I ræðu, sem Brezhnev hélt á
fimmtudagskvöldið gagnrýndi
hann allharkalega ýmsa banda-
ríska stjórnmálamenn, sem hann
sagði, að virtust vilja hverfa aftur
til kalda stríðs tímaskeiðsins og
ynnu gegn þvf, að dregið yrði úr
spennu í heiminum.
Að loknum fundi þeirra í fyrra-
málið munu þeir síðan fara flug-
leiðis til sumarbústaðs Brezhnevs
á Krímskaga og verða þar yfir
helgina, ásamt nánustu aðstoðar-
mönnum sínum.
VIÐRÆÐUM MIÐAR VEL
öllum þeim fréttamönnum, sem
fylgjast með heimsókn Nixons,
ber saman um, að allt virðist þar í
góðu gengi, gott vinfengi hafi ber-
sýnilega tekizt með þeim Brezhn-
ev og Bandaríkjaforseta sfðustu
árin og Nixon sé mjög ánægður
með þær móttökur, sem hann
hefur fengið.
Blaðamaður nokkur spurði
Brezhnev hvaða mál yrðu efst á
baugi í viðræðunum. Brezhnev
hló við, breiddi út handleggina og
sagði: „Svona langan lista erum
við með...“
Búizt er við, að á morgun verði
mjög á dagskrá viðskiptamál
landanna, en það telja Sovétmenn
mikið hagsmunamál, þá verður
sennilega gengið frá fleiri samn-
ingum.
e.t.v. kl. 2—2.30, og segi álit sitt á
þeim úrslitum, sem þá liggja
fyrir. A milli kosningatalna og
þessa spjalls verður sýnt „niður-
soðið skemmtiefni", sem unnið
hefur verið upp úr ýmsum göml-
um skemmtiþáttum. Brugðið
verður upp tölvuspá fyrir landið
allt jafnharðan og tölur berast og
hefur Helgi Sigvaldason verk-
fræðingur unnið að því undanfar-
ið að mata tölvuna á ýmsum upp-
lýsingum. Stjórnandi kosninga-
sjónvarpsins er Rúnar Gunnars-
son.
Eins og Mbl. skýrði frá í gær
hefst talning í kjördæmunum
ekki alls staðar á sama tíma. I
Reykjavfk hefst talningin kl. 19,
en víðast hvar annars staðar ekki
fyrr en kjörfundi er lokið. Uti á
landi veltur mikið á því, hvort
flugveður verður, hvenær hægt
er að byrja að telja. 1 Austur-
lands- og Vestfjarðakjördæmi get-
ur dregizt fram undir morgun að
talning hefjist ef aka verður með
alla atkvæðakassa til Seyðisfjarð-
ar og tsafjarðar og einhverjar taf-
ir geta orðið af sömu orsökum á
Norðurlandi. Ef allt gengur eins
og bezt verður á kosiðmá gera ráð
fyrir, að úrslit í öllum kjördæm-
um liggi fyrir í morgunsárið á
mánudag.
• •
Oldungakeppnin
verður síðar
I Vísi var á fimmtudaginn
birt frétt um opið golfmót ofan
í annað opið mót, en þar er um
ranghermi að ræða. Þau mistök
urðu hjá nefnd þeirri á vegum
Golfsambands íslands, sem rað-
ar niður opnum mótum, að þar
féll niður að gera ráð fyrir
Toyotakeppninni, sem aðeins
öldungar hafa rétt til að taka
þátt í og haldin hefur verið á
Hvaleyri um tveggja ára skeið.
Nú um helgina fer fram opin
keppni I Grafarholti, hin árlega
Coca-Cola keppni, og stendur
alls ekki til að halda öldunga-
keppnina á sama tfma, enda
þótt Keilir óskaði eftir því að
sínum tíma við nefndina að fá
að halda hana um þetta leyti.
En þar sem svona hrapallega
vildi til, að Toyotakeppnin féll
niður á skrá Golfsambandsins,
verður henni að sjálfsögðu
frestað fram eftir sumrinu og
henni fundinn hentugur tfmi,
sem ekki stangast á við önnur
mót.
— Rafmagns-
veitur
Framhald af bls. 44
ársgrundvöll er um 350 til
400 milljónir. Þannig, að
hallinn er um það bil ein
milljón króna á hverjum
degi.
Stefna Magnúsar Kjart-
anssonar í orkuöflunar-
málum hefur leitt til óhag-
kvæmrar fjármagnsnýt-
ingar. Þannig var til að
mynda varið 150 til 200
milljónum króna til þess að
tengja saman orkuskort í
Skagafirði og Eyjafirði
með því að leggja línu þar
á milli áður en rafmagnið
erfyrir hendi.
Frumvarp Jóns Árnasonar:
Tryggingastofnunin greiði
rannsóknir sérfræðinga
TílM A rnocnn f 1 ntti ó n’Anpt n A 1 lnnro rormcnlrn o n rr o AnnrAo h i ó
JÓN Árnason flutti á síðasta Al-
þingi ásamt Steinþóri Gestssyni
frumvarp til laga um breytingar á
almannatryggingarlögum. Frum-
varpið gerði ráð fyrir þremur
meginbreytingum: I fyrsta lagi
var lagt til, að fólk fengi greiddan
að fullu kostnað við nauðsynlegar
rannsóknir svo sem röntgen-
myndir og aðgerðir hjá sérfræð-
ingum á sama hátt og þeir, sem
njóta sömu þjónustu á sjúkrahús-
um. Lagt var til, að nauðsynleg lyf
elli- og örorkulffeyrisþega yrðu
greidd að fullu. Loks var lagt til,
að Tryggingastofnunin skyldi
greiða elli- og örorkulífeyrisþeg-
um, sem dveljast á sjúkrahúsum
eða stofnunum, 25% lágmarks-
bætur.
I greinargerð með frumvarpinu
sagði: „Svo sem kunnugt er
skortir enn allmikið á, að nægjan-
legt sjúkrarými sé fyrir hendi f
landinu. Af því leiðir, að fjöldi
sjúklinga, sem þarfnast nauðsyn-
legra rannsókna og aðgerða hjá
sérfræðingum, eiga þess ekki kost
að njóta sjúkrahúsvistar og verða
því að ganga á milli þeirra sér-
fræðinga og sjúkrahúsa, sem hafa
nauðsynleg rannsóknartæki til
hvers konar sjúkdómsgreininga.
Samkvæmt gildandi lögum fær
sá sjúklingur, sem lagður er inn á
sjúkrahús, alla þjónustu, sem
sjúkrahúsið veitir án endurgjalds
auk fæðiskostnaðar. Dvelji sjúkl
ingur hins vegar ekki á sjúkra
húsi, verður hann að greiða viss
an hluta rannsóknar- og lyfja
kostnaðar. Hér er því um misrétt
að ræða, sem þarf að leiðrétta
Frá sjónarmiði þjóðfélagsins má
líta á þá staðreynd, að sjúklingar,
sem ekki njóta sjúkrahúsvistar
spara veruleg fjárútlát hins opin
bera, þegar það er haft f huga, að
dagvistunarkostnaður t.d. á Land-
spítalanum og Borgarspítalanum
mun nú vera kominn nokkuð yfir
sex þúsund krónur á dag.“
Jón Arnason
Verðlaunasögur eftir
V estur-Islending
Lýst eftir
ljósmyndavél
ÁHUGASAMUR ljósmyndari
kom að máli við Morgunblaðið og
bað það að lýsa eftir Minolta Alf.
myndavél f svartri tösku, sem tek-
in var úr bíl hans við Lyngbrekku
8 á föstudag fyrir viku. Mestan
áhuga hefur þó maðurinn á að fá
filmuna, sem var í vélinni, til
baka, þar sem hún hefur að
geyma myndir, er ekki verða aft-
ur teknar en manninum er annt
— Lánasjóður
Framhald af bls.44
f sjóðnum til að greiða þennan
mismun, tóku olíufélögin ofan-
greinda ákvörðun og hafa til-
kynnt hana rfkisstjórn og Seðla-
banka. Kann því svo að fara, að
bátaflotinn stöðvist fljótlega eftir
helgi af þessum sökum.
— Lagarfljóts-
virkjun
Framhald af bls. 2
unum, Noregi og Svíþjóð. Hag-
kvæmustu tilboð þessara aðila
voru um það bil 10 milljónum
króna hærri en tilboð Tékka, en
tilboð þeirra hljóðaði upp á 84,7
milljónir króna. Lætur nærri, að
það sé um 115 milljónir króna á
núverandi gengi.
Tilboð Tékka var miðað við, að
afgreiðslutíminn yrði 31 mán-
uður. Tilboð vestrænu fyrirtækj-
anna miðuðu hins vegar við 15 til
18 mánaða afgreiðslutíma. Eftir
að tilboðin voru ópnuð, var
Tékkum veitt heimild til þess að
breyta tilboði sínu. Buðust þeir
þá til þess að stytta afgreiðslutim-
ann úr 31 mánuði í 26. Nú er hins
vegar komið á daginn, að þessi
styttri afgreiðslutími stenzt ekki.
Framkvæmdum verður fyrst
lokið um næstu áramót.
Ef tilboðum vestrænu verktaka-
fyrirtækjanna hefði verið tekið,
hefði mátt taka virkjunina í notk-
un 12 mánuðum fyrr en raun
verður á. Kostnaður við að fram-
leiða raforku með díeselstöðvum
á þessu timabili nemur um 90
milljónum króna miðað við núver-
andi verðlag. Tilboð Tékka var
því sem næst 115 milljónir króna
miðað við núverandi gengi. Sam-
anlagt er hér um að ræða 205
milljónir króna. Tilboð vestrænna
verktakafyrirtækja námu 130
milljónum króna, reiknað á nú-
verandi gengi, og verkinu hefði
verið lokið um síðustu áramót.
Mismunurinn er þvf 75 milljónir
króna. Til viðbótar verður síðan
að taka tillit til 44% verðbólgu á
þessu ári. Þannig að mismunur-
inn er a.m.k. 100 milljónir kröna.
RITHÖFUNDURINN W. D.
Valgarðson, sem er Vesturíslend-
ingur, hefur vakið mikla athygli
vestan hafs fyrir stuttar skáldsög-
ur, sem hann hefur skrifað. Hann
er fæddur í Winnipeg í Kanada
1939 og ólst upp á Gimli. Eftir að
bók hans „Bloodflowers" kom út,
var hann skipaður prófessor f
skapandi bókmenntum við
Victoriu háskóla f British
Columbíu.
Smásögur Valgarðsons hafa
hlotið mjög góðar viðtökur. Titil-
saga bókarinnar „Bloodflowers"
var valin besta smásaga, sem
skrifuð var í Kanada á árinu 1971
og hlaut þá verðlaunin, sem
nefnd eru President’s Medal.
HJÁLPARSTOFNUN kirkjunnar
lagði á sfðasta ári fram rúmar 12
milljónir króna til aðstoðar Vest-
manneyingum, að þvf er fram
kemur í skýrslu stofnunarinnar,
sem lögð var fyrir prestastefnuna
nýlega. Var þetta hæsta framlag,
sem stofnunin veitti til einnar
söfnunar, en alls voru lagðar fram
um 14 milljónir til safnana innan-
lands, en tæpar tvær milljónir til
hjálpar erlendis, þar af 810 þús-
und til Eþíópíusöfnunar. Til
heimsóknar írsku barnanna í
fyrra var varið 560 þúsund krón-
um en til söfnunar í Managua 495
þúsundum.
Hjálparstofnun kirkjunnar hef-
ur nú starfað í fjögur og hálft ár. I
skýrslu sinni til Prestastefnunnar
segir Páll Bragi Kristjónsson, sem
nú lætur af störfum sem fram-
kvæmdastjóri stofnunarinnar,
m.a.: „Ekki er vafi á því, að starf-
semin hefur fyllilega sannað rétt-
mæti sitt og uppfyllt, a.m.k. að
nokkru, þær vonir, sem við hana
boru bundnar. Þýðingarmest að
svo komnu máli er, að fólk sýnir
stofnuninni traust og felur henni
til ráðstöfunar fé, sem gefið er af
frjálsum vilja, glöðu hjarta og
kristilegum kærleik. Hitt er svo
jafnvíst, að mikið starf er fram-
undan við skipulag á starfshátt-
um stofnunarinnar. Setja þarf
starfinu fastara form og skorður."
Við starfi Páls Braga hjá
Sagan var einnig valin „bezta
smásagan í Bandaríkjunum
1971“, sem táknar, að hún var
talin ein af 20 beztu smásögunum,
sem skrifaðar voru í Norður-
Ameríku á árinu, sem hún kom
fyrst út.
Önnur saga, „Dominion Day“,
var skráð í heiðurssæti á lista yfir
„beztu bandarísku smásögurnar
1972“ og einnig tekin sama ár i
úrvalið „Sögur frá Vestur-
Kanada". Og sagan „The Job“ var
lesin í Úrvali i CBC útvarpinu.
CBC hefur einnig nýlega keypt
„Bloodflowers” til kvikmyndunar
í sjónvarpi.
Allar smásögurnar eftir W. D.
Valgarðson hafa, utan tvær, verið
fyrst birtar í háskólatimaritum.
Hjálparstofnun kirkjunnar hefur
nú tekið Ingi Karl Jóhannesson.
Bandarískur land-
búnaðarsérfræðingur
ræðir við áhugafólk
HÉR á landi er nú staddur dr.
Roos B. Talbott, bandarískur sér-
fræðingur um landbúnaðarmál og
verður hann hér fram til 2. júlí
nk. á vegum Menningarstofnunar
Bandaríkjanna. I stað þess að
halda formlegan fyrirlestur á veg-
um stofnunarinnar mun hann
ræða við áhugafólk um landbún-
aðarmál, sem vill hitta hann milli
kl. 15.30 og 17.30 á mánudag. Tal-
bott er prófessor I stjórnmála-
fræðum og deildarforseti þeirrar
deildar við ríkisháskólann i Iowa.
— Hafréttar-
ráðstefnan
Framhald af bls. 1
þeirri mynd, sem komi til greina,
þegar samið verði við þær tvær
þjóðir, Norðmenn og íslendinga,
sem veiði mest í Norðaustur-
atlantshafi og á Norðursjó. Sú
spurning kynni að vakna hvort
Bretar velji þá leið að hafna al-
gerlega fiskveiðistefnu Efnahags-
bandalags Evrópu.
Tæpar 16 milljónir
til hjálparstarfs
Nýr framkvæmdastjóri hjá
Hjálparstofnun kirkjunnar