Morgunblaðið - 03.08.1975, Side 1

48 SÍÐUR
174. tbl. 62. árg.
Costa Gomes
Portúgalsforseti:
I Tryggj-
ummann-
réttindi
Lissabon, 2. ágúst
AP—REUTER.
FRANSISCO da Costa Gomes, for-
seti Portúgals, sem kom heim í
gærkvöldi frá leiðtogafundinum í
Helsinki, sagði í dag að leiðtogar
hersins yrðu að ýta „innbyrðis
togstreitu“ til hliðar og binda
enda f stöðnunina í stjórnmálum
landsins. Hann sagði að Portúgal-
ar ættu að stefna að „sósíalfskri
fjölshyggju“ og tryggja mannrétt-
indi samkvæmt sáttmála Samein-
uðu þjóðanna. Sögusagnir voru á
kreiki að flokkadrættir innan
hersins torvelduðu enn myndun
nýrrar rfkisstjörnar sem tilkynnt
var um áður en Costa Gomes fór
til Helsinki. Talsmenn hersins
Framhald á bls. 47.
I Ford á
ferðinni
Helsinki, 2. ágúst.
Reuter. AP
FORD Bandaríkjaforseti og Leon-
id Brezhnev, leiðtogi sovézka
kommúnistaflokksins, hittust í
bítið I morgun í Helsinki og
áttu með sér lokaviðræður um
leiðir til takmörkunar kjarnorku-
vopna áður en Brezhnev hélt
heim til Moskvu og Ford í opin-
bera heimsókn til Rúmenfu. Ford
átti I vændum forkunnargóðar
viðtökur Rúmena og var mikill
viðbúnaður f Búkarest vegna
komu hans, en sambúð Bandarfkj-
anna og Rúmenfu er nú með bezta
móti eftir að Bandarfkjaþing sam-
þykkti með miklum meirihluta
s.l. mánudag að veita Rúmenum
beztu viðskiptakjör. Ford átti m.a.
að eiga langan fund með Nicolai
Ceausescu forseta, en á morgun,
sunnudag, lýkur Evrópuferð
Bandaríkjaforseta með heimsókn
til Júgóslavfu.
SUNNUDAGUR 3. ÁGUST 1975 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Talsmaður Kúrda í samtali við Morgunblaðið:
Aftökur og pynting-
ar á Kúrdum í írak
% Þrálátur orðrómur er nú uppi
um fjöldaaftökur og aðrar ofsókn-
ir á hendur Kúrdum búsettum f
trak. Ekki er vitað um hve margir
Kúrdar hafa verið hnepptir f
I fangelsi undanfarna mánuði, né I
hve margir hafa verið teknir af
lffi, en Amnesty Internationai,
sem reynt hefur að safna upplýs-
I ingum um aðbúnað Kúrda f lrak, j
álftur að nú séu þar f iandi 552
kúrdfskir pólitfskir fangar. 139
hafi verið teknir af Iffi og aðrir 43
hafi dáið af völdum pyndinga yf-
Framhald á bls. 47.
KYRRÐ í REYKJAVÍK
— Þessi kvöldmynd
ólafs K. Magnússonar
frá Reykjavikurtjörn er
kannski dæmigerð fyrir
þau rólegheit sem nú
hvíla yfir höfuðborginni
er íbúar hennar hafa
streymt út um sveitir
landsins um mestu
ferðahelgi ársins, Verzl-
unarmannahelgina.
Gagnbyltingí Portúgal
eða borgarastyrjöld?
□ ----□
SJA umræður um Portúgal á
bls. 2—3 í blaðinu f dag.
□ ----------------------□
• VALDHAFARNIR f
Portúgal hafa stöðugt meir
einangrazt frá portúgölsku
þjóðinni, mikill meirihluti
hennar er andvfgur byltingar-
áformum þeirra og rætt er f
alvöru um þann möguleika að
gerð verði gagnbylting eða
jafnvel að borgarastrfð kunni
að brjótast út f landinu.
% Kunnur sérfræðingur um
portúgölsk málefni, Antonio de
Figueirado, segir f brezka blað-
inu The Guardian að Lissabon
lfkist meir og meir borg f um-
sátursástandi og að Lissabon
standi f nánara hugsjónafræði-
legu sambandi við Moskvu,
Kúbu og Þriðja hciminn en
venjulegt fólk f þorpum og bæj-
um Portúgals.
Valdhafarnir óttast andstöðu
sem byltingaráform þeirra hafa
mætt meðal þjóðarinnar eins og
berlega kom f ljós þegar stuðn-
ingsmenn þeirra hlóðu götuvfgi
umhverfis höfuðborgina þar
sem þeir óttuðust „hergöngu"
fólks af landsbyggðinni til
Lissabon þegar flokkur sósfal-
ista hélt nýlega mikinn fjölda-
fund f borginni.
Kunnur foringi hreyfingar
heraflans, MFA, sagði þá f við-
tali við de Figueirado: „Leið-
togar MFA eru ekki við því
búnir að láta hálshöggva sig ef
gagnbylting verður gerð.“
Portúgalar eru fhaldssöm
þjóð og þess hafa sézt mörg
merki að stór hluti hennar
einkum í norðurhlutanum,
sættir sig ekki við þær bylting-
arkenndu breytingar sem eru á
döfinni og þær árasir sem eru
gerðar gegn hefðbundinni þjóð-
Framhald á bls. 47.
YFIRMAÐUR COPCON —
Otelo Saraiva de Carvalho hers-
höfðingi, yfirmaður öryggis-
þjónustunnar COPCON og full-
trúi vinstrisinnaðra banda-
manna kommúnista I nýskip-
aðri þriggja manna herfor-
ingjastjórn I Portúgal, ásamt
foringja kommúnistaflokksins,
Alvar Cunhal. Vlða mætir
COPCON andstöðu þótt það
hafi ekki komið mikið fram I
fréttum.
Jarðskjálfti
í Kaliforníu
Oreville, Kaliforniu,
2. ágúst. AP.
SKEMMDIR hafa orðið á bygging-
um og 10 til 15 manns hafa slasast
f nokkrum snörpum jarðskjálfta-
kippum í bænum OreviIIe f Norð-
ur Kaliforniu.
Fólk var flutt úr byggingum í
miðborginni eftir snarpasta kipp-
inn sem fannst á 375 km löngu
svæði, m.a. í Sacrametno, höfuð-
borg Kaliforniu, og alla leið til
Fresno f suðri og einnig í Nevada.
Stífla, skammt frá Oreville, ein
sú stærsta í heimi, slapp en
sprungur sjást í veggjum í skrif-
stofum starfsmanna þar og á hús-
um og gangstéttum i Oreville eftir
jarðskjálftana.
Simasamband var slitrótt, rúð-
ur, diskar og fleira brotnaði og
eldar kviknuðu f nokkrum bygg-
ingum þótt ekki sé vitað hvort
þeir standa í sambandi við jarð-
skjálftana.
1