Morgunblaðið - 15.10.1975, Blaðsíða 21

20
200 mílur
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. OKTÓBER 1975
, ,Landhelgisgæzla
hlýtur alltaf að vera dýr”
Litið inn í bækistöðvar Landhelgisgæzlunnar
og starfsmenn teknir tali
„Það er sérlega góður andi innan þess-
arar stofnunar, og það er fyrst og fremst
hann sem heldur mönnum hér gangandi,
varla eru það launin og ekki er heldur
hægt að segja að beinlfnis sé verið að
hlaða undir mann varðandi aðstöðu og
húsakost,** sögðu piltarnir f stjórnstöð
landhelgisgæzlunnar þegar við litum við
hjá þeim á dögunum til að heyra f þeim
hljóðið út af útfærslu fiskiveiðilögsög-
unnar f 200 mílur. Og satt er það —
Ifklega búa fáar rfkisstofnanir við þrengri
húsnæðiskost en einmitt Landhelgisgæzl-
an f húsi Vita- og hafnarmálastjórnar
vestur við Seljaveg, — tvö samliggjandi
herbergi á annarri hæð fyrir skrifstofu og
forstjóra en stjórnarstöðin má kúldrast
uppi f risi. Enda segir forstjóri Landhelg-
isgæzlunnar, Pétur Sigurðsson, að við
stofnun hans rfki öfugt við Parkinsons-
lögmál — „þvf að allt er hér lagt f endur-
nýjun tækja en svo til ekkert til að bæta
aðstöðuna hér.'“
spurðir hvernig þeim litist á blikuna
vegna útfærslunnar.
„Bara vel,“ svaraði Hálfdán, „Ég held að
við höfum sjaldan verið betur undir út-
færslu fiskveiðilögsögunnar búnir en
núna.“
„Þið sjáið sko að hann er búinn að
kaupa blýantana og svo er hann lfka kom-
inn með vasatölvu. Hann er við öllu bú-
inn,“ sagði Pétur forstjóri og glotti.
Hálfdán er annars eins konar æðsta ráð
í stjórnstöðinni ásamt Gunnari Ólafssyni
skipherra, er var f leyfi þegar okkur bar
þarna að. Hálfdán hefur starfað hjá Land-
helgisgæzlunni um 15 ára skeið, var að
loknu prófi frá stýrmannaskólanum stýri-
maður á varðskipum þar til í maf f fyrra,
að hann var um eins árs skeið erindreki
hjá Slysavarnafélagi Islands. I vor fór
hann aftur til Landhelgisgæzlunnar og
hóf þá störf í stjórnstöðinni.
„Það er ákaflega skemmtilegt starf að
vera hér í stjórnstöðinni," sagði hann.
„Maður fær héðan afar góða yfirsýn yfir
allar veiðar við ísland og hefur góða
möguleika á að fylgjast með þvf hvernig
Gæzlan sinnir sínum störfum í heild. Við
erum ekki alltaf sammála þeim á skipun-
um um hversu árangursrfkt gæzlustarfið
er, og það stafar af þvf að við höfum betri
yfirsýn um fjölda og ágang veiðiskipa á
miðunum."
SJÖ SINNUM ISLAND
Það lá auðvitað beint við að spyrja þá
fjórmenninga hvort þeim óaði ekkert við
öllu því flæmi sem nú bættist við fyrra
vörzlusvæði íslenzku landhelgisgæzl-
unnar. „Við erum bjartsýnismenn," svar-
aði Hálfdán. „Hafsvæðið sem kemur í
okkar hlut núna er að vísu rúmlega sjö
sinnum stærra en ísland aó flatarmáli, svo
að þetta verður varla létt verk, sem sést
kannski bezt á því að bera saman þann
skipa- og flugvélakost sem við höfum nú
til gæzlustarfa og þær ráðstafanir sem
Norðmenn telja sig þurfa að gera til efl-
ingar landhelgisgæzlu sinnar, ef þeir nú
færðu einnig út í 200 sjómílur. Fyrir það
REYNSLA
Landhelgisgæzlan ræður yfir sex varð-
skipum, Fokker Friendship og tveimur
litlum þyrlum en von er á annarri Fokker
Friendship-vél í nóv. 1976. „Eldri vélin
eða TF-Sýr verður að fara í mikla klössun
um sama leyti og hin nýja kemur, svo að
það getur orðið áhorfsmál hvort ráðast
skuli í svo mikið fyrirtæki eða hreinlega
selja hana. Það er Ifka helzta ástæðan
fyrir þvf að við lögðum áherzlu á að fá
keypta aðra Fokker Friendship vél í stað-
inn, „tjáði Péturokkur.
Varðandi starfsemina í landi kvað Pétur
Skipaútgerð ríkisins hafa með höndum
allar mannaráðningar og daglegan rekstur
en allar ákvarðanir um notkun varðskipa
og flugvélar eru hins vegar teknar af
honum sjálfum og stjórnstöðinni. Auk að-
stöðunnar í húsi Vita- og hafnamála hefur
Landhelgisgæzlan allt frá 1958 haft að-
stöðu í flugskýli nr. 3 á Reykjavíkurflug-
Arvakur og Albert, minnstu varðskipin, í varðskipahöfninni.
velli vegna flugreksturs síns og f höfninni
leigir gæzlan eina bryggju, þar sem höfð
er varzla með þeim meðan þau eru í höfn.
„Ég hef ekki tekið það saman nákvæm-
lega, en ég gizka á að starfslið Landhelgis-
3^.
JAN MAY
A -
70 r
3RÆNLAND

petta kort hefur Hálfdán Henrýsson í stjórnstöð Lananeigisgceziumi-
ar útbúið en svarti geirinn sem dreginn er suðvestur af landinu er
jafnstór íslandi að flatarmáli. Má af því dálítið marka víðfemi 200
mílnanna.
gæzlunnar sé samtals milli 120—30
manns,“ sagði Pétur ennfremur. „Þar af
eru rösklega 100 manns á skipunum og
10—15 menn starfa i tengslum við flugið.
Segja má að fastir skipherrar við gæzluna
séu átta, þar eð skipherra er á hverjú
skipi, einn við flugvélina og svo er jafnan
einn skipherra í landi í stjórnstöðinni.
Þetta eru reyndir menn, hinn elzti þeirra
með 26 ár að baki hjá Landhelgisgæzlunni
en hinir yngstu með 17 ára starf hjá
okkur. Sjálfur hef ég verið viðloðandi
Landhelgisgæzluna allt frá 1927—8, en
nokkur ár þar á eftir var ég eiginlega
ýmist úti eða inni hjá gæzlunni, m.a. við
sjómælingar á varðskipinu eða allt til árs-
ins 1952 að ég var forstjóri Landhelgis-
gæzlunnar. „Pétur hefur þannig stýrt
Landhelgisgæzlunni í öll þau skipti er
íslendingar hafa fært út fiskveiðilögsögu
sína I trássi við vilja stórveldanna.
Pétur leiddi okkur þessu næst inn f
stjórnstöð Gæzlunnar í risinu. Stjórnstöð-
in gegnir einhverju álíka hlutverki fyrir
Landhelgisgæzluna og heilinn fyrir
mannslíkamann — öll fjarskipti við varð-
skip fara fram þaðan, þaðan fá skipin
allar fyrirskipanir sínar og þangað berast
allar upplýsingar um ferðir varðskipanna
og tilkynningar þeirra um ferðir erlendra
skipa við íslandsstrendur. Fjarskiptin
fara fram á dulmáli og dulmálslyklanna
gæta svo starfsmenn stjórnstöðvarinnar
eins og sjáaldurs augna sinna. Pétur for-
stjóri hafði sagt okkur að alla jafna væru
3—4 menn f stjórnstöðinni — einn eða
tveir loftskeytamenn og einn eða tveir
yfirmenn eftir því hversu annir væru
miklar.
HEILABÚIÐ
Þessa stundina eru líka fjórir menn við
störf í stjórnstöðinni, einn yfirmaður og
þrfr loftskeytamenn. Þeir voru Hálfdán
Henrýsson stýrimaður, Jón Steindórsson,
sem gegnir störfum yfirloftskeytamanns í
fjarveru Berents Sveinssonar og loft-
skeytamennirnir Guðni Skúlason og
Valdimar Jónsson, og þeir voru auðvitað