Morgunblaðið - 19.01.1984, Page 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1984
Annie Kjœmested
— Minningarorð
FjhIH 15. mars 1897
Dáin 12. janúar 1984.
Þann 12. janúar lést að Hrafn-
istu Annie Kjærnested, fædd Tall,
dóttir Harry Tall, bakarameistara
og kaupmanns og konu hans Eidu
Ann. Annie fæddist í Hull árið
1897, 15. marz, var elst 6 barna
þeirra hjóna, tveggja sona er lét-
ust ungir og 4 systra, barði fyrst
augum þessa jarðnesku tilveru og
kvaddi síðust í þessum systkina-
hóp. Annie var alin upp á vinnu-
sömu regluheimili og eftir skóla-
göngu hóf hún verzlunarstörf við
Allerbyroad, og þar bar sveininn
unga fyrst að garði og örlögin
voru ráðin. Annie kynntist þar
eftirlifandi marini sínum, Frið-
finni E. Kjærnested, sem þá var
stýrimaður á togara, hinum glæsi-
legasta manni. Felldu þau hugi
saman og ákváðu að setjast að á
íslandi og byggja þar sitt framtíð-
arheimili. A þessum árum litu
hlutirnir öðru vísi út eh þeir gjöra
í dag, atvinna var af skornum
skammti og afleiðingarnar af
hörmungum fyrri heimsstyrjald-
arinnar í algleymingi og kreppa og
atvinnuleysi. Þrátt fyrir örugga
afkomu í heimalandi sinu, setur
hin unga snót það ekki fyrir sig að
fara með sveininum unga í óviss-
una í ókunnugt land frá öllu; for-
eldrum, systkinum, vinum og þar
að auki mállaus. Lýsir þetta Annie
betur sem persónuleika en mörg
orð. Annie giftist Friðfinni 9. júlí
1925, þá var Finni buinn að kaupa
hús á móti Eyjólfi Edwaldssyni
loftskeytamanni, að Grettisgötu
68. Búa þau þar í 8 ár er þau kaupa
einbýlishús á Baugsvegi 11,
Skerjafirði og Eyjólfur á Báru-
götu 34. Eyjólfur heitinn fórst er
Goðafoss var skotinn niður hérna
í Faxaflóanum undir lok stríðsins,
var mikill harmur að kveðinn og
söknuður vegna þessa hörmulega
atburðar fyrir alþjóð og ekki hvað
síst fyrir þau hjón, Finna og
Annie, að missa einlægan vin og
sameignarmann, ásamt frænda
Friðfinns, Ragnar Kjærnested,
stýrimann, glæsimenni í blóma
lífsins. Ég sem þessar línur rita
vissi vel hvaða áfall þetta var
þeim hjónum þótt hljótt færi. Sig-
rún heitin Konráðsdóttir, ekkja
Eyjólfs heitins, var frá fyrstu
kynnum ein besta vinkona Annie
og bar aldrei skugga á meðan lifði,
og ber ég hér kveðju og þakklæti
frá dóttir hennar, Aldísi Eyjólfs-
dóttur, sem aldrei segist gleyma
þeirri móðurhlýju og styrk sem
Annie veitti henni þegar hún hélt
á henni í fanginu við föðurmissinn
og huggaði, sömu kveðju og þakk-
læti frá ekkju Edwalds Eyjólfs-
sonar heitins, skipstjóra, Björgu
Hafsteins, sem minnist Anniear.
35 ára náin fjölskyldubönd mín
við Annie sem tengdasonur hljóta
að róta uppí huga mínum svo
mörgum minningum að erfitt er
úr að vinna, og sagt er að allir séu
góðir þegar dauðir séu. Nú veit ég
eftir náin kynni mín og Anniear
að ég ætla mér að lofa henni að
hvíla í friði í sinni gröf að ég taki
frá henni það sem henni var kær-
ast, hreinskiptina. Það gustaði oft
um okkur þegar sitt sýndist hvoru
en ekki erft, ekki gæti ég henni
verra gert með fátæklegum minn-
ingarorðum en bera hana oflofi,
hitt er mér ljúft að stikla á stóru í
lífshlaupi Finna og Anniear, og ég
á svo margar ljúfar minningar frá
heimili þeirra hjóna á Baugsveg-
inum að ég gæti skrifað um það
heila bók. Eg hefi oft sagt það og
það er sannleikur örugglega að
góð móðir er það bezta sem til er
og Annie var ein af þeim, frábær
húsmóðir, reglusöm, siðavönd og
sístarfandi. Þær eru margar flík-
urnar sem hún prjónaði og heklaði
og gaf allar, dúkkurnar sem
barna- og barnabarnabörn eiga
eftir hana enn þann dag í dag,
dóttir mín og nafna hennar á enn-
þá prjónaða slá sem er 34 ára
gömul, hreinasta listaverk og sagt
var að gamla konan hafi verið
stolt, þegar hún fór í bæinn og
leiddi nöfnu sína sér við hlið í
Austurstræti. Þá sópaði af Annie.
Glæsileg kona meö fyrsta barna-
barnið, fallegt barn, vel af Guði
gert; hún þakklát, allt hennar líf
snerist um að gefa. Sem dæmi um
gjafmildi hennar: þegar hún átti
heima á Grettisgötunni fékk hún
slæmt bronkítiskast, fór Finni
með hana til Helga ívarssonar á
Vífilsstaði til rannsóknar. Hann
tók berklaprufu og reyndist hún
negatíf og þar af leiðandi óæski-
legt að sækja fólk heim sem hafði
orðið fyrir smitun, á þessum árum
voru berklar eins og faraldur og
lögðu heilu fjölskyldurnar í rúst.
Þegar Eida móðir hennar frétti
þetta sendi hún henni 2 vandaða
ullarboli til skipta, nema hvað að
Annie hittir konu á förnum vegi í
kuldahraglanda og Annie líst ekki
á að sjá í bert hálsmálið oná
brjóst, svo að hún tekur hana með
sér heim og gefur konunni annan
bolinn. Mér er minnisstætt þegar
ég stalst til að skrifa um Annie
stutta afmælisgrein í Moggann, er
hún varð 70 ára, dætur og sonur
tóku til höndum um móttökur
ásamt Finna. Hvílíkur fagnaðar-
fundur. Þá sá ég hvílíkar vinsæld-
ir þessi hjón höfðu í reynd skapað
sér; það var stórkostlegt. Hlut-
skipti Annie var að vera sjó-
mannskona í ókunnu landi á
mörkum hins byggilega heims,
taka þátt í uppbyggingu þessa
lands með einni af hetjum þessa
lands, sjómanninum og kafteinin-
um Friðfinni Kjærnested. Samspil
þessara hjóna hefur verið svo
stórkostlegt í reynd. Friðfinnur
var eftirsóttur maður til vinnu
sakir afburða dugnaðar. Mætti
margur ánægður leggja augun aft-
ur eftir jafn gæfuríkt starf í þágu
íslenzku þjóðarinnar og þessi
brezka kona.
Friðfinnur og Annie eignuðust 4
börn, þau eru öll gift: Harry, maki
Dagga Lis Kjærnested. Kristín,
maki Steingrímur Nikulásson.
Ada, maki Friðrik Gíslason. Elísa,
maki Charles McCormick. Barna-
börn eru 18, barnabarnabörn 20.
Friðfinnur eignaðist son fyrir
hjónabandið, Svavar Kjærnested,
garðyrkjumann og kennara, sem
er uppalinn í Höll í Þverárhlíð.
Allt er þetta hið mætasta fólk, vel
af guði gert og hinir mætustu
þjóðfélagsþegnar. Friðfinnur
Kjærnested getur stoltur litið yfir
farinn veg, þakkað forstjóninni og
þeim sem öllu ræður. Hann átti
frábæran lífsförunaut, sem hafði
kærleikann að leiðarljósi. Guð
blessi Finna minn og styrki áfram
sem hingað til við að stjórna skip-
um sínum heilum í höfn. Þakka
ber frábæra umönnun hans við
ástkæra eiginkonu í hennar lang-
vinnu veikindum. Allir sem kynn-
ast Finna dá hann og virða vegna
mannkosta. Hér fara saman eins
og hjá Annie heitinni gæfa og
gjörvileiki. Ég get nú ekki skilið
svo við þessar línur að minnast
lítillega á atvik úr lífi Finna vinar
míns. Þegar þau bjuggu á Grett-
isgötunni var byggt stórhýsi á
þeirra tíma mælikvarða á horni
Grettisgötu og Barónsstígs, gegnt
húsi Friðfinns og Anniear. Bygg-
ingarmeistari var Geir Pálsson. Á
þessum tíma gengu togararnir
með hléum og Finni var þá eins og
grár köttur eftir hverju handtaki
sem bauðst. Leitaði hann nú til
Geirs og falaðist eftir starfi. Geir
tók því strax vel og hefur Finni
sagt mér að fyrstu 3 dagarnir hafi
ekki verið neinn dans á rósum, en
fleira þurfti að gera en að hífa upp
steypu. Trúlega hafa hendur kóln-
að hjá Finna mínum, þegar hann
var stýrimaður á togaranum
Gulltoppi í Halaveðrinu mikla
1925. Um þetta er skilmerkilega
skrifað af Sveini Sæmundssyni,
blaðafulltrúa og rithöfundi í bók-
inni í brúnni.
Eins og fram hefir komið hefur
lífshlaup þessara hjóna verið svo
stórkostlegt að undrum sætir; frá
fyrstu tíð stórbrotið og viðburða-
ríkt og sannleikurinn er sá að
Finni hefur sagt mér að hann
hefði ekki náð svo langt í lífinu
sem raun ber vitni, ef hann hefði
ekki eignast jafn mikilhæfa konu
og Annie var.
Að endingu senda börn, barna-
og barnabarnabörn, tengdasynir
og tengdadóttir ásamt Nikulási
Ásgeir, búsettum í Nevada, hinstu
kveðjur til hinnar látnu. Einnig
Audrey, systurdóttir Annie, og
Antony, búsett í Hull, einnig Val-
gerður og Sigurgrímur Grímsson
og að síðustu hjartans kveðjur frá
brezk-íslenzka félaginu Anglía.
Hugheilar hjartans þakkir eru
færðar öllum þeim sem stuðlað
hafa að því að gera Annie lifið
ánægjulegt síðustu æviárin, sér-
staklega Pétri Sigurðssyni og hans
starfsfólki, lærðum og leikum,
fyrir frábæra umönnun.
Með virðingu og þakklæti kveð
ég Annie, tengdamóður mína, með
þökk fyrir samfylgdina. Guð blessi
minningu Annie.
Steingrímur Nikulásson
Minning:
Anna Jórunn Lofts-
dóttir hjúkrunarkona
Fædd 21. júlí 1911.
Dáin 14. janúar 1984.
Kveðja frá Hjúkrunarfélagi
íslands
„Stráin solna. Stofnar falla.
Stormur dauðans næðir alla.
Ljóselskandi, langan þrungið.
Lífið fyllir öll þau skörð.
Sækir fram í sigurvissu.
Svo er strítt um alla jörð.“
(Örn Arnarson)
Saga íslenskrar hjúkrunarstétt-
ar er ekki gömul á mælistiku
mannkynssögunnar, nær ekki
lcngra aftur í tímann en rétt um
aldamót. Þeir stofnar sem hvað
sterkast hafa staðið, og stuðlað að
uppbyggingu hjúkrunarmála á ís-
landi eru því margir meðal okkar í
dag, og geta miðlað okkur af
reynslubrunni sínum.
Fyrir okkur hinar yngri er slíkt
ómetanlegt, og nauðsynlegur
hlekkur í þróun hjúkrunarstarfs-
ins.
Við kveðjum í dag eina slíka
konu, Önnu Loftsdóttur, fyrrver-
andi formann Hjúkrunarfélags ís-
lands. Anna Jórunn Loftsdóttir
fæddist 21. júlí 1911 á Bakka í
Austur-Landeyjum, Rangárvalla-
sýslu, dóttir hjónanna Lofts Þórð-
arsonar, bónda, og konu hans,
Kristínar Sigurðardóttur, ljós-
móður. Árið 1939 í maí lauk hún
námi við Hjúkrunarkvennaskóla
íslands. Þetta var ár ljóss og
skugga. Ljósið var stéttarinnar,
því ráðist var í það þrekvirki að
halda hér sjötta mót hjúkrunar-
kvenna á Norðurlöndum.
Laugardaginn 22. júlí lagðist
„Stavangerfjord" á ytri höfnina
með 448 hjúkrunarkonur innan-
borðs. Mörg mál voru á dagskrá
þingsins, og Ijóst að hér voru kon-
ur sem hugsuðu stórt. Skugginn
var ófriðurinn er grúfði yfir Évr-
ópu um haustið og ísland fór ekki
varhluta af.
Að loknu hjúkrunarnámi hélt
Anna til Danmerkur í fram-
haldsnám í geðhjúkrun. Þar
stundaði hún einnig nám í spítala-
stjórn og hjúkrunarkennslu við
háskólann í Árósum. I Danmörku
og Svíþjóð starfaði hún á hinum
ýmsu sjúkrahúsum árin 1940—
1945. Hér heima lærði hún og
starfaði við skurðhjúkrun og
röntgenhjúkrun á Landspítalan-
um, yfirhjúkrunarkona á sjúkra-
húsi Hvítabandsins 1955—57 og
síðast sem deildarhjúkrunarkona
við Vífilsstaðaspítala.
, Merkur og fjölbreytilegur
starfsferill hæfrar konu sem sýnir
vel hversu víðfeðm þekking henn-
ar á hjúkrunarstarfinu var. Fé-
lagsmálum stéttarinnar sinnti
hún einnig af kostgæfni, sat í
stjórn Hjúkrunarfélagsins
1950—1954 og formaður þess
1961—1965. Jafnframt sat hún í
stjórn BSRB og Samvinnu hjúkr-
unarfræðinga á Norðurlöndum.
Ég vil að leiðarlokum þakka
fyrir hönd okkar stéttarfélags
merkt framlag til hjúkrunarmála
á íslandi.
Blessuð sé minning Önnu
Loftsdóttur.
Sigþrúður Ingimundardóttir,
formaður.
Birting afmælis- og
minningargreina
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og minn-
ingargreinar verða að berast blaðinu með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi á
mánudag og hliðstætt með greinar aðra daga. í minn-
ingargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður. Þess
skal einnig getið, af marggefnu tilefni, að frumort
ljóð um hinn látna eru ekki birt á minningarorðasíð-
um Morgunblaðsins. Handrit þurfa að vera vélrituð
og með góðu línubili.
Kveðjuorð:
Friðþjófur Jóhannes-
son loftskeytamaður
Fæddur 22. maí 1913
Dáinn 10. janúar 1983
„Vinir mínir fara fjöld" kvað
Bólu-Hjálmar og sú er reynsla
okkar flestra, sem náum háum
aldri, að vinir hverfa hver af öðr-
um og sumir svo óvænt að við
hefðum sjálfir fremur getað búist
við að fara á undan þeim.
Nú þegar leiðir okkar vinar
míns, Friðþjófs I. Jóhannessonar
skilja eftir hálfrar aldar kynni,
langar mig til að kveðja hann með
fáeinum orðum. Kynni okkar hóf-
ust norður í Hrísey. Hann réðst þá
sem vélstjóri á síldarskip sem gert
var út þaðan, en ég starfaði í landi
við þá útgerð. Friðþjófur var mað-
ur þeirrar gerðar, að öllum sem
kynntust honum, mun strax hafa
fallið hann vel í geð. Okkur varð
oft síðar tíðrætt um þetta sumar,
m.a. um skipið sem hann var á
Helgu EA-2, en um það happaskip
hefur margt forvitnilegt verið
skrafað og skrifað, sem ekki verð-
ur rakið hér. Síðar, eftir að hann
hafði lært loftskeytafræði, og
gerðist loftskeytamaður á farskip-
um, bar fundum okkar oft saman
þegar hann var í höfn, og alltaf
var handtak hans jafn hlýtt og
vinsemdin hin sama. Eftir að
hann hætti sjómennsku fjölgaði
samfundum okkar enn, enda vor-
um við saman í félagsskap, sem
við stunduðum báðir vel og hitt-
umst þar af leiðandi oft þar. Síð-
ari árin varð það að ráði að hann
kom við hjá mér og ók með mig á
fundina. Dáðist ég alltaf að
stundvísi hans og árvekni í því
efni sem öðrum. Hann var Ijúf-
menni hið mesta og einkar
skemmtilegur félagi, hjálpfús og
tillitssamur. Það held ég að allir
muni bera honum, sem einhver
samskipti áttu við hann.
Mér koma í hug nokkrar ferðir,
sem ég fór með honum til Akur-
eyrar ásamt nokkrum félögum
okkar og vinum. Þar var hann
hrókur alls fagnaðar og munum
við allir félagarnir sem í þeim
hópi vorum, minnast þeirra gleði-
stunda, sem við áttum með honum
þar. Ætlunin var að þær ferðir
yrðu fleiri. En nú hefur það vald,
sem breytt getur öllum okkar
áformum skotið milli hans og
okkar þeim skilvegg, sem girðir
fyrir það, að af fleiri ferðum og
samfundum geti orðið.
Þá er aðeins eftir að þakka vini
mínum Friðþjófi samfylgdina og
óska honum fararheilla á nýjum
leiðum.
Hinni hugþekku fyrirmyndar
eiginkonu hans, Sigríði Guð-
mundsdóttur, börnum þeirra og
ástvinum öllum votta ég dýpstu
samúð. Víglundur Möller.