Morgunblaðið - 19.01.1984, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1984
HCBrtAflfl
Ast er...
... að eiga allan heiminn.
TM Reg U S Pat Off — all rights reserved
c1983Los Angeles Times Syndicate
Því þetta þras, þú sem ekur svo
oft yfir á rauðu og enginn segir
neitt!
Farðu frá strákur áður en ein-
bver kemur inn til að kaupa þig!
HÖGNI HREKKVISI
„ GeK-PtR þú ^etta TJf "
Ég skal koma við
þig í fagran leik
Kristín M. skrifar:
„Velvakandi.
Mig langar að vita, hver gert hefur þýðingu þá
á Álfakónginum eftir Goethe, sem byrjar á eftir-
farandi hendingum:
Hver ríður svo ört yfir ís og hjarn
um aftaninn síðla? Faðir og barn.
Þetta er ekki úr þýðingu Steingríms Thor-
steinssonar, sem vel er þekkt. Gaman væri að fá
þýðingu þessa af kvæðinu birta, svo og aðrar ef
til eru.
- O -
Upplýsingadeild Borgarbókasafns benti okkur
á þrjár þýðingar á þessu þekkta kvæði; eftir
Valdimar Briem (þýðingin sem hér er spurt um),
birtist í Unga íslandi, jan. 1915; eftir Steingrím
Thorsteinsson, Ljóðaþýðingar Ritsafn I. bindi,
Reykjavík 1924, útg. Axel Thorsteinsson; eftir
Ingvald Nikulásson, birtist í ljóðaþætti Heima er
best, Akureyri, des. 1962.
Álfakóngurinn
Hver ríður svo ört yfir ísi og hjarn
um aftaninn síðla? Faðir með barn.
Hann heldur drengnum i faðmi fast,
því frost er mikið og veður hvast.
Faðirinn:
»Hví ertu barn mitt að byrgja þig?«
Sonurinn:
»Það ber nokkuð undarlegt fyrir mig,
sko álfakónginn með krónu’ og skart«.
Faðirinn:
»Þar kvikar sonur minn norðurljós bjart*.
Álfakóngurinn:
»Sjá, barn mitt, álfarnir koma á kreik,
eg koma skal við þig i fagran leik.
Eg margskyns blóm hef og margskyns gull,
af mætum gripum er höll mín full.«
Sonurinn:
»Æ, faðir minn, faðir minn, heyrðirðu’ ei hvað
mér hvíslar álfakóngurinn að«.
Faðirinn:
»Ver svolítið rólegur, sonur minn,
í sefinu þýtur vindurinn*.
Álfakóngurinn:
»Eg dætur mínar læt þjóna þér,
ef þú vilt barn mitt koma með mér;
þær dætur mínar þér dilla kátt,
og dansa og syngja um myrka nátt«.
Sonurinn:
Æ, sko, minn faðir, í skugganum þar,
þær skínandi huldu meyjarnar".
Faðirinn:
»Þei, sonur minn góði, eg sé það vel,
þú sér þar aðeins in gráu él«.
Álfakóngurinn:
»Eg elska þig barn mitt svo afarheitt,
ef ei þú kemur, skal valdi beitt.*
Sonurinn:
»Æ, faðir, minn faðir, mig frelsa þú,
eg finn hve kippir hann í mig nú.«
Þá geigur fór um hinn gamla hal,
og geyst hann reið yfir mörk og dal.
Hann heim með naumindum náði þá;
þá nár í faðmi hans barnið lá.
(Þýðing Valdimar Briem)
Álfakongurinn
Hver ríður þar síðla um svalnætur skeið?
Með smásvein sinn faðir þar einn er á leið.
Hann drenginn í fanginu vandlega ver
og vefur í klæðum að hjartanu sér.
»Því felurðu, barn, þig, hver felmtur það var?«
»Æ, faðir minn, sérðu ekki álfkonginn þar?
Með gullkrónu og sprota svo glögt ég hann lít.
»Því gegni ég ei, barn, það er þokurák hvít«.
»Kom, fallegi drengur, og fylgdu nú mér,
þá fegurstu leiki ég kenna skal þér;
mín strönd er af glitblómum fegurstu full
og föt á mín móðir, er skína sem gull«.
»Og heyr nú, minn faðir, hvað eignast ég á,
hvað álfkongur hvíslar, að skuli ég fá«.
»„Ver hægur og bær þig ei, barnkindin mín,
í blöðunum þurskrældu vindurinn hvín.«
Johann Wolfgang Goethe (1749—1832), portrett eft-
ir Joseph Karl Stieler, gert í Weimar 1828.
»Kom, drengur minn fagri, og dveldu mér hjá,
ég dætur á vænar, þær fyrir þér sjá
og syngja og dansa og dilla þér rótt,
svo dreymi þig sætt um þá værustu nótt«.
»Sko, faðir, sko, faðir, við skyggjandi tré
þær skínandi álfkongsins dætur ég sé«.
»Já, sonur minn góði, það get ég að sjá,
það glórir í píltrén svo feyskin og grá«.
»Þín fegurð mig hrífur, þér ákaft ég ann,
og ætlirðu að tregðast, ég neyða þig kann«.
»Æ, faðir, nú um mig hann arm leggur sinn,
af álfkongsins tökum ég sárindi finn*.
Af hryllingi faðirinn hrökkur við þá,
með hljóðandi barnið hann þeysir sem má,
og kemst vart til húsanna fölur og fár;
í faðminum hans var sveinninn nár.
(Þýðing Steingrímur Thorsteinsson)
Álfakóngurinn
Hver ríður svo seint um svala slóð
í svipvindi nætur? Faðir með jóð;
hann sveininum heldur með öflugum arm
svo ei honum kólni sér við barm.
Því felur þú andlit, því felmt er þér?
Ó, faðir minn, sérðu’ ekki álfakónginn hér?
Álfakónginn með kórónu og seim?
Þar kvikar, sonur minn, Þokureim.
„Þú kæra barn, flýt þér og fylg þú mér!
Ég fagra leiki skal sýna þér,
hin marglitu skrautblóm þar máttu sjá,
og móðir mín gullofnar skikkjur á.“
Faðir minn, faðir minn, heyrðirðu’ ei hér
hvað hermir álfakóngurinn mér?
Ver rólegur blíðasti barnunginn minn,
í blöðunum þurrum hvín vindurinn.
„Þú fagri sveinn, viltu ei fara til mín?
ég fríðar á dætur sem gæta þín,
og dætur mínar nú skulu skjótt
þér skemmta með sönghljóm og dansi í nótt!“
Sko, faðir! Sko, faðir! í skugganum þar
hinar skartbúnu álfkonungsdæturnar?
Það fullvel ég, góði sonur, má sjá:
Við sjáum þar píltrén svo aldin og grá.
„Vöxtinn þinn ítra ég elska svo heitt,
ef eigi’ ertu hlýðinn mun valdi beitt."
Æ, faðir! hann kominn rétt að mér er!
Ó, álfakóngurinn þjakar mér!
Af hryllingi faðirinn hleypti á skeið,
og með hljóðandi barnið í fangi reið;
með nauðum gat bjargazt að bænum þar;
en barnið í faðmi hans dáið var.
(Þýðing Ingvaldur Nikulásson)