Morgunblaðið - 26.02.1984, Blaðsíða 8

56
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. FEBRÚAR 1984
ogég
man Jack
eftir EDWARD KENNEDY, öldungadeildarþingmann
Paö var í janúar 1932, þremur vikum áður en ég
fæddist, og kvöldiö áöur en John Kennedy, sem þá
var 14 ára, átti að taka miðsvetrarprófin, en hann var þá
í níunda bekk Choate-skólans í Wallingford í Connec-
ticut-fylki. Þegar hann eitt sinn tók sér hvfld frá bókun-
um þetta kvöld, skrifaði hann fáein orð á miða til
mömmu, en þetta bréfkorn hangir núna á einum veggn-
um í þingskrifstofunni minni. Niðurlag bréfsins hljóðar
á þessa leið: „P.S. Má ég fá að halda barninu undir
skírn?“
Þetta var byrjunin á sérstöku sambandi, sem var á
milli okkar Jacks alla tíð á meðan hann lifði; það hófst
þannig jafnvel áður en ég fæddist og stóð þar til ég sá
hann síðast, en það var helgina áður en hann dó.
Margt og mikið er skrifað
um Jack á þessari ártíð
hans tuttugu haustum
síðar. Við hrökkvum eins og
ósjálfrátt við, þegar við gerum
okkur ljóst, að svona langur tími
er liðinn frá dánardægri hans árið
1963, og þessi undrun í viðbrögð-
um okkar leiðir í ljós hve mjög líf
hans snart líf mikils fjölda ann-
arra manna. Mér verður ennþá
mjög oft hugsað tii Jacks — um
forsetann, atgervismanninn, um
bróðurinn, sem ég þekkti og unni.
Hvað mig snertir, mun sársaukinn
yfir því að missa hann alltaf nísta
mig, en samt eru minningar mínar
um hann bjartar og ljúfar.
Eitt það fyrsta, sem ég þykist
muna, voru koddaslagirnir,
sem við háðum á morgnana, þegar
Jack var heima í fríi frá heima-
vistarskólanum. Ég var aðeins
þriggja ára þá, en eftir að við
höfðum verið að tuskast og leika
okkur fram undir morgunverðar-
tíma, fór hann gjarnan með mig,
eftir að við höfðum borðað, niður á
strönd og sagði mér sögur um sjó-
inn. Síðar á árum fór ég út að sigla
með Jack á einum smábátanna,
sem honum þótti svo vænt um —
það var „Tenovus", — „Tíuokkar",
skírður svo, af því að það voru þá
tíu í fjölskyldunni, og svo kom
báturinn „One More“, sem gefið
var þetta heiti, eftir að ég fæddist.
Við lok siglingadags var það svo
mitt verk að taka saman seglin,
brjóta þau saman og setja þau inn
í geymslu. Þetta var mikil og
drepleiðinleg vinna, og ég kvartaði
undan þessu við Jack.
„Ég varð að gera þetta fyrir
Joe,“ sagði hann þá og átti við
elzta bróður okkar. „Nú, en af
hverju þarf þá Bobby ekki að gera
þetta fyrir þig?“ spurði ég.
„Ef Bobby þarf að gera þetta
fyrir mig, þá þarft þú að gera það
sama fyrir hann,“ svaraði Jack.
Mörgum árum síðar, þegar hann
stóð í miðri kosningabaráttunni
vegna þingkosninga og svo um for-
setaembættið, var ég oft sendur til
einhvers afskekkts staðar til þess
að tala þar á framboðsfundum
fyrir hans hönd. „Teddy,“ var
hann þá vanur að segja hlæjandi,
„það er tími til kominn að fara að
búa um seglin enn einu sinni.“
Jack manaði mig til að gera ým-
islegt æðislegt, sem föður okkar
fannst vera allt of mikil vogun
fyrir sex eða átta ára gamlan
dreng — það voru dáðir eins og að
stökkva ofan af þakinu á bílskúrn-
um okkar og þá með rúmlak sem
fallhlíf eða að stinga sér af hárri,
brattri klöpp ofan í sjóinn, þegar
ég var rétt að læra að synda.
„Það er svo langt niður!" æpti ég
til Jacks, sem beið mín í sjónum.
„Heldurðu að þú getir ekki
treyst mér?“ svaraði hann þá. Ég
var samt ennþá í nokkrum vafa,
en ég greip fyrir nefið á mér og
stökk út í. Jack plataði mig svo til
að gera þetta aftur og aftur, og
brátt kom að því, strax þetta
sumar, að við vorum farnir að
stinga okkur og synda saman báð-
ir tveir.
egar ég var orðinn níu ára,
brauzt seinni heimsstyrjöld-
in út, en fyrir mig táknaði það, að
Joe og Jack og svo síðar Bobby,
þeir hurfu allir að heiman og fóru
í herþjónustu. Joe kom aldrei aft-
ur.
Þetta voru þeir erfiðustu og
döprustu tímar hjá fjölskyldu
okkar, sem ég hafði nokkurn tíma
upplifað. Jack, sem aftur var kom-
inn heim um þær mundir, eftir að
hafa legið í sjúkrahúsi, þar sem
gert hafði verið að sárum hans úr
stríðinu, fór einu sinni með mig til
flotaherstöðvar nokkurrar í Flor-
ida og smyglaði mér þar um borð í
hraðskreiðan fallbyssubát klukk-
an hálf fimm að morgni. Þetta
sumar og um óteljandi helgar öll
næstu sumrin, sem á eftir fylgdu,
vorum við Jack saman úti á sjó að
sigla síðdegis og að spila fótbolta.
Við vorum vanir að ganga sam-
an eftir ströndinni og tala saman
svo klukkutímum skipti, eða allt
þar til við sáum orðið roðann frá
sólinni, sem var að ganga til viðar,
endurspeglast í þeim sporum, sem
við mörkuðum, þegar við gengum í
blautum fjörusandinum; en þá
snérum við aftur heim á leið.
„Á björtum, heiðskírum degi,“
sagði hann oft á tíðum um leið og
hann einblíndi út yfir hafið, „sér
maður írland." Og það kom ósjald-
an fyrir á þessum gönguferðum
okkar, að við næmum staðar, þeg-
ar sjórinn var lygn og sléttur, og
létum smásteina fleyta kerlingar
út á sjóinn í áttina til eyju for-
feðra okkar, Kennedyanna og
Fitzgeraldanna.
Næstum því tveimur áratugum
síðar, þegar við vorum báðir í
heimsókn á heimaslóðum í Hy-
annis Port, eftir að hann var orð-
inn forseti Bandaríkjanna, áttum
við ennþá til að fara í þess háttar
gönguferðir saman, og þá fór Jack
aftur að grípa upp steinvölur til
þess að láta þær fleyta kerlingar
út yfir sjóinn.