Morgunblaðið - 31.07.1984, Blaðsíða 58
32
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 31. JÚLÍ 1984
HVILÍK skrautsýning. Hvílíkt sjón-
arspil. Orö fá meö engu móti lýst
setningarathöfn 23. Olympíuleik-
anna í Los Angeles. Það er mál
manna sem verið hafa á mörgum
Ólympíuleikum aö setningarat-
höfnin hér hafi tekið öllum fyrri
setningarathöfnum Ólympíuleika
fram. Allt var þrautskipulagt fram i
fingurgóma, ekkert fór úrskeiðis
og tímasetningin var einstök. Á
meðan á setningarathöfninni stóð
mátti víða sjá vota augnhvarma og
fjölmargir áhorfendur gátu með
engu móti leynt geðshræringu
sinni viö sum atriöanna sem voru
hreint út sagt stórkoatleg.
Setningarathöfnín mun aldrei
gleymast þeim sem hana sáu.
í raun veltir maöur því fyrir sér
hvort þaö sé nokkur möguleiki aö
gera betur en gert var hér í Los Ang-
eles í dag. Hverjum ætti aö takast
betur upp meö slíkar skrautsýningar
en þeim sem vinna í nágrenni kvik-
myndaborgarinnar heimsfrægu,
Hollywood, menn sem hafa mikla
reynslu og ótvíræöa hæfileika til aö
setja á sviö skrautsýningar eins og
þær gerast mestar og bestar.
Þrjú atriöi í opnunarhátíöinni báru
nokkuö af. Þaö fyrsta var þegar
geimfari flaug inn á leikvanginn í
gegnum aöalhliöiö öllum aö óvörum.
Hann var meö þrýstiloftshreyfil á
bakinu og flaug inn meö miklum
gný, tók lítinn hring á leikvanginum,
en lenti síðan á spjaldi sem á voru
ólympíuhringirnir. Þetta minnti
mann á atriði úr James Bond-kvik-
mynd og vakti mikla hrifningu.
Þá var þaö ekki síöur stórkostiegt
þegar hundraö þúsund áhorfendur
tóku þátt í athöfninni meö því aö
mynda þjóöfána allra þátttöku-
þjóöanna, sem eru 140. Þaö kom
nokkuö á óvart þegar þulurinn á
leikvanginum baö áhorfendur um aö
taka fram plastspjöld sem límd
höföu verið undir hvert einasta sæti
á leikunum. Þulurinn sagöi viö áhorf-
endur: „Ég ætla aö biöja ykkur um
aö taka þátt í dálitlum mósaík-leik
meö mér. Ég mun telja frá fimm og
niöur í núll og þá ætla ég aö biöja
ykkur um aö lyfta plastspjöldunum
af hnjánum á ykkur upp aö andliti."
Þulurinn taldi síöan niöur,
5—4—3—2—1 upp fóru spjöldin
og hvílík sjón. Risastórir þjóöfánar
allra landanna mynduöu stóran
hring á áhorfendapöllunum og
þessu atriöi er ekki hægt aö lýsa
meö oröum. Þulurinn baö fólkiö um
aö halda spjöidunum uppi í smá
stund, taldi síöan aftur og spjöldin
fóru nú niöur. Atriöi þetta heppnaö-
ist eins vel og á var kosiö og kom
mjög á óvart.
Þá var mjög hátíölegt þegar
ólympíueldurinn kom inn á leik-
vanginn. Þaö var barnabarn íþrótta-
mannsins fræga Jesse Owens, Gina
Hemphill, sem bar ólympíukyndilinn
inn á leikvanginn. Hún hljóp heilan
hring á leikvanginum en átti mjög
erfitt meö aö komast áfram vegna
íþróttafólksins sem hljóp út á hlaup-
abrautina til aö taka af henni mynd-
ir. Um tíma komst hún ekkert áfram
en öryggisveröir ruddu henni síöan
leiö og þegar hún kom á beinu
brautina aftur kom tugþrautarmaö-
urinn frægi Rafer Johnson, hvít-
klæddur frá toppi til táar, tók viö
kyndlinum og hljóp meö hann aö
enda ieikvangsins. Síöan hljóp hann
upp tröppurnar og loks upp sér-
staklega gerðar tröppur sem lyftu
honum upp í mikla hæö. Þegar upp
var komiö sneri Rafer sér aö áhorf-
endum, lyfti kyndlinum hátt og eftir
skamma stund bar hann kyndilinn
aö röri sem lá niöur úr hliöinu. Eldur-
ínn barst upp með rörinu og
ólympiuhringirnir sem voru fyrir neö-
an merkiö á aöalhliöinu loguöu.
Áfram hélt eldurinn upp meö rörinu
og upp stóra steinsúlu sem rís upp
af hliöinu og þar blossaöi ólympíu-
eldurinn upp viö gífurleg fagnaðar-
læti áhorfenda.
• Setningarathöfn Ólympíuleik-
anna var „stórkostlegt sjónarspil".
Menn skorti orð fyrst í stað til aö
lýsa þeim ósköpum, sem fram fóru
é Memorial-leikvanginum í Los
Angeles á laugardag. Litadýrðin
var gífurleg og setningarathafnir
fyrri Olympíuleika féllu algjörlega í
skuggann. Það er greinilegt að
Bandaríkjamenn hafa lagt mikið
upp úr því aö hafa athöfn þessa
sem glæsilegasta og ekki er hægt
að segja annað að það hafi tekist.
Hér mé sjé mynd af leikvanginum
þegar hétíðin stóð sem hæst. —
Áhorfendurnir 90.000 virða fyrir sér
ólympíuhringina, sem sýningar-
fólkiö myndaöi é vellinum með
blöðrum — sem síðar var sleppt
lausum.
• Rafer Johnson, tugþrautarmaö-
urinn heimsfrægi, sem sigraði í
þeirri grein é Olympíuleikunum
1960, tendraði ólympíueldinn við
setningarathöfnina. Þaö þótti mjög
tilkomumikiö er hann hljóp upp
tröppurnar og lagði eld að ól-
ympíuhringjunum fyrir ofan hliðið
aö vellinum. Eldurinn læsti sig um
hringina og síöan fré þeim upp
súlu — upp í topp, þar sem eldur-
inn mun loga þar til leikunum verö-
ur slitið þann 12. égúst.
Þessi þrjú atriöi má segja aö hafi
verið hápunkturinn í stórkostlegri
skrautsýningu sem var engu lík.
Athöfnin hófst á slaginu hálf fimm
meö því aö kirkjuklukkum var hringt
og stórt loftfar sveif yfir leikvanginn.
Á því stóö letrað „Velkominn" stór-
um stöfum og beggja megin, jafn-
framt flugu litlar flugvélar hópflug yf-
ir leikvanginn og aftur úr þeim
héngu boröar meö sömu áletrun.
Á setningarathöfninni fór saman
gtfurleg iitardýrö og glæsileg tónlist.
Herþotur mynduöu ólympíuhringina
yfir leikvanginum og jafnframt, á
einhvern óskiljanlegan hátt, tókst
Bandaríkjamönnum aö rita í himin-
inn hvern textan af öörum og mótti
þar meöal annars lesa ólympíuoröin
hærra, hraöar og sterkari auk þess
sem menn voru boönir hjartanlega
velkomnir með því aö rita þaö í him-
ininn.
Fyrstu klukkustundina á leikvang-
inum fóru eingöngu fram söngvar og
dansar, þaö voru allt atriöi sem voru
hvert ööru stórkostlegra. Sem dæmi
má nefna aö ieikiö var landnám
Bandaríkjanna og slógu leikararnir
upp leiktjöldum á örskammri stundu
á leikvanginum. Eitt þóttl mönnum
þó vanta í þessa sýningu og þaö
voru indíánarnir, þeir sáust ekki í
landnámi þessu og fannst mörgum
þaö skjóta skökku viö.
Á stóru Ijósaskilti fyrir enda leik-
vangsins mátti sjá hverju sinni hvaö
um var aö vera á leikvanginum og
einnig hvaöa lög veriö var aö leika
og eftir hvern þau voru. Lengi mætti
halda áfram aö telja upp atriöi sem
voru sýnd á þessari stórglæsilegu
skrautsýningu. Mörg þeirra hræröu
hug áhorfenda og nægir þar aö
nefna þegar sólósöngkonan Etta
James söng hiö fræga lag „Oh when
the Saints go marching in“ og fékk
hún áhorfendur til aö taka undir
meö sér. Athygli vakti elnnig hversu
stórkostlegur hljómburöurinn var á
leikvanginum, ekki var þaö síöur
stórkostlegt þegar 85 flyglar runnu
fram viö aðalhliöiö og sami fjöldi
píanóleikara lék hiö fræga lag
„Rapsody in Blue“.
Þaö var mjög létt yfir athöfninni
framan af og mjög mikil stemmning
meöal áhorfenda. Þegar rúm kukku-
stund var liöin af setningarathöfninni
lék sinfóníuhljómsveit lag sem sér-
staklega var samið í tilefni Ólympíu-
ieikanna. Lagiö er eftir hinn fræga
John Williams og sá hann um aö
stjórna hljómsveitinni viö þetta tæki-
færi. Aö flutningi verksins loknum
gengu þátttökuþjóöirnar inn á leik-
vanginn.
islensku þátttakendurnlr komu
inn á leikvanginn númer 55 í röðinni.
Á undan þeim komu keppendurnir