Morgunblaðið - 14.06.1985, Blaðsíða 15

MORGÚNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR14. JÚNÍ 1985
15
Viðræður ASÍ og VSÍ úr sögunni í bili:
Viðræðuslit-
in komu okkur
í opna skjöldu
— segir forseti ASÍ
— Kjósa heldur baráttu og fórnir en ávinn-
ing, segir framkvæmdastjóri VSÍ
„MKR sýnist aö þessi niðurstaða auki líkur á að til harðra átaka muni koma í
haust — fyrr höfum við ekki aðstöðu til að þrýsta á um eerð nýrra samninga,“
sagði Ásmundur Stefánsson, forseti Alþýðusambands íslands um viðræðuslit
ASÍ og VSÍ í gærmorgun.
„VSÍ ekki tilbúið að gera
skammtímasamning"
Ásmundur sagði að á miðstjórn-
arfundi í ASÍ síðdegis í gær hefðu
komið fram mikil vonbrigði yfir því
að ekki muni takast að gera nýja
samninga nú í vor. „Menn voru
sammála um það á miðstjórnar-
fundinum, að VSÍ hefði átt að láta
reyna betur á það í viðræðunum við
Verkamannasambandið (VMSÍ)
hvort ekki væri hægt að komast að
samkomulagi," sagði hann. „Af
okkar hálfu var gengið til þessara
viðræðna nú vegna þess að það
skiptir mjög miklu máli að gera
samninga nú strax, til lengri eða
skemmri tíma. Það tókst því miður
ekki í nótt.“
Forseti ASÍ lagði á það áherslu,
að „eftir að VSÍ sneri við blaðinu og
bauð upp á samning til skemmri
tíma en áður hafði verið rætt um,
þá voru öll samböndin mjög ein-
dregið fylgjandi því. Samhliða þeim
viðræðum hófust viðræður við
VMSÍ um ýmsar sérkröfur þess.“
Hann sagði að í fyrrinótt hefði
verið fundað um ýmsar hliðar
samninganna án þess að komið
hefði verið að umræðum um kaup-
hækkanir eða kaupmáttartrygg-
ingu. Miklum tíma hefði verið varið
í að ræða sérmál fiskvinnslufólks-
ins innan VMSÍ, sem væri með sér-
staka samninganefnd. „Það gerðist
svo rétt fyrir klukkan sex um morg-
uninn,“ sagði hann, „að VSÍ til-
kynnti að ekki væri mögulegt að
komast að niðurstöðu í málum fisk-
vinnslufólksins, til þess væru málin
of flókin. Þar með slitu þeir viðræð-
unum og það verður að segjast eins
og er, að það bar nokkuð brátt að.
Fuíltrúar VMSÍ telja að málin
• hafi alls ekki verið útrædd þegar
þar var komið sögu. Kröfur þeirra
hafi ekki verið settar fram sem
neinir úrslitakostir. Á síðasta fund-
inum með fiskvinnslufólkinu varð
niðurstaðan sú, að rétt væri að
menn hugsuðu málin hver fyrir sig
— en þess í stað kaus VSÍ að slíta
viðræðunum. Niðurstaðan er sú, að
Vinnuveitendasambandið er ekki
tilbúið til að gera skammtíma-
samning."
Ásmundur ítrekaði þá skoðun
sína, að ekki hefði verið búið að
ræða ágreiningsefni atvinnurek-
enda og Verkamannasambandsins
að fullu. „Það hefði átt að fara bet-
ur ofaní samskipti VSt og Verka-
mannasambandsins, fá skýrari lín-
ur í þau mál. Ég held að þeir hjá
Vinnuveitendasambandinu hafi
verið of fljótir að hlaupa frá
verkinu," sagði hann.
„Baráttu og fórnir fremur
en ávinning“
Magnús Gunnarsson, fram-
kvæmdastjóri VSl, sagði að slitnað
hefði upp úr viðræðunum „vegna
þess að verkalýðshreyfingin gat
ekki komið sér saman um fjögurra
mánaða framlengingu á gildandi
samningi, sem hefði tryggt vinnu-
frið til að leysa ýmis stærri vanda-
mál, til dæmis þau sem snúa að
fiskvinnslufólkinu.Það er sárt að
horfa upp á þessa niðurstöðu,"
sagði hann. „Það er greinilegt að
þarna ráða þeir mestu, sem vilja
baráttu og fórnir en engan ávinn-
ing.“
Magnús sagði að eftir viðræður
VSÍ við landssamböndin hafi verið
ljóst, „að kröfur þeirra voru það
viðamiklar og flóknar, að það hefði
tekið margar vikur að leysa úr þeim
málum öllum. Því buðum við uppá
að gildandi samningur yrði fram-
lengdur til áramóta, eins og heimilt
er samkvæmt samningnum frá í
nóvember síðastliðnum. Þar er á-
skilið að samkomulagi milli ASl og
VSl sé náð fyrir 25. júní, að öðrum
kosti falla launaliðirnir úr gildi frá
og með 1. september í haust. Ég
minni á fordæmi fyrir framleng-
ingu samniuga á milli heildarsam-
takanna; sumarið 1979 voru samn-
ingar almennt lausir en framlengd-
ir á þennan hátt, það er beint á
milli ASÍ og VSl. Nú treystu þeir
sér ekki til að standa að framleng-
ingu án þess að bera þá ákvörðun
upp í öllum verkalýðsfélögum á
landinu.“
Hann sagði að í stað þess að
standa þannig að framlengingu
samningsins hefði VSÍ viljað gera
samning til lengri tíma. Fyrir því
hefði ekki verið grundvöllur og
niðurstaðan því orðið sú, að fresta
frekari viðræðum þar til í ágúst og
freista þess þá að koma I veg fyrir
meiri háttar áföll 1. september.
„Það er alrangt að þessi niður-
staða okkar mótist af afstöðu okkar
til fiskvinnslufólksins. Þetta kemur
því máli ekki við,“ sagði Magnús.
„Það er rétt að við fórum í sérstak-
ar viðræður við Verkamannasam-
bandið, þar sem meðal annars var
rætt um sérkröfur Dagbrúnar og
við samninganefnd fiskvinnslu-
fólks. Þær viðræður voru í gangi
þegar við komumst að þessari
niðurstöðu. Við viðurkennum fús-
lega að í málefnum fiskvinnslufólks
þarf ýmislegt að laga, svo sem mál
er lúta að atvinnuöryggi, nám-
skeiðahaldi og fleiru, en þau mál er
ekki hægt að leysa á einni nóttu,"
sagði Magnús Gunnarsson.
„Oheiðarleg vinnubrögð"
Formaður VMSÍ, Guðmundur J.
Guðmundsson sagði að viðræðum
VSÍ og fiskvinnsluhópsins hafi „alls
ekki verið lokið — báðir aðilar ætl-
uðu að athuga sinn gang þegar VSl
kaus að slíta viðræðunum. Og hvers
vegna skyldi það vera? spyr ég. Var
það ótti Vinnuveitendasambandsins
við að ef til vill yrði nauðsynlegt að
rétta hlut þess fólks? Eða er þetta
áróðursbragð? Þetta eru óheiðarleg
vinnubrögð. Þeir áttu hreinlega að
segja að fiskvinnslufólkið væri búið
að fá nóg og að það fengi ekki
meira.“
Morgunbladið/ AB
Frá aðalfundi Sambandsns í gær, Valur Arnþórsson í ræðustóli, honum á hægri hönd Erlendur Einarsson, forstjóri,
og Arnsteinn Stefánsson, fundarstjóri.
Aðalfundur Sambands íslenskra samyinnufélaga:
78 milljóna króna tap
á rekstri síðasta árs
Bifröst í Borgarfirdi, 13. júní. Frá Agnesi Bragadóttur, blaðamanni Morgunblaósins.
AÐALFUNDUR Sambands íslenskra samvinnufélaga var settur að Bifröst í
Borgarfirði í morgun kl. 9. Til fundarins voru mættir 190 fulltrúar, en rétt til
fundarsetu hafa 123 fulltrúar frá 43 aðildarkaupfélögum Sambandsins. Um
síðustu áramót voru félagsmenn þeirra samtals 46.700.
Formaður stjórnar Sambands- Sambandsins á liðnu ári var 8,6
ins flutti í upphafi skýrslu sína og
að því búnu flutti Erlendur Ein-
arsson forstjóri Sambandsins
skýrslu sína um rekstur þess á ár-
inu 1984.
Fram kom að halli á rekstri
Sambandsins á liðnu ári var 78
milljónir kr. Helstu ástæður þessa
halla voru sagðar vera gengistap,
óhagstæð verðþróun og verkfall
opinberra starfsmanna. Velta
milljarðar kr. og hafði aukist um
21% frá árinu 1983. Mest var
veltuaukning hjá iðnaðardeild
Sambandsins, 43%. Búvörudeild
var með 29% aukningu og skipa-
deild með 28%. Minnst var aukn-
ingin hjá búnaðardeild, 11%.
Sérstakt mál fundarins var
„staða kvenna innan samvinnu-
hreyfingarinnar". Framsögu um
það mál hafði Dagbjört Hös-
kuldsdóttir. Að framsöguerindi
loknu spunnust allfjörugar um-
ræður um efnið. Konur eygja nú í
fyrsta skipti von til þess að fá
konu kjörna í stjórn Sambandsins,
en hvort sú von á eftir að rætast á
þessum aðalfundi, ræðst í stjórn-
arkjöri síödegis á morgun.
Þátttaka Sambandsins í Isfilm
hf. er eitt þeirra mála sem að lík-
indum á eftir að fá allnokkra um-
fjöllun á þessum aðalfundi undir
dagskrárliðnum Önnur mál. Sá
dagskrárliður hefst eftir hádegi á
morgun og er jafnvel búist við að
til snarpra átaka geti þá komið.
Drög að ráðningarsamningi nýs forstjóra:
Hann hafi samráð við stjórn um
alla meiriháttar ákvarðanir
VALUR Arnþórsson, formaður Sambandsstjórnar, gerði í dag aðalfundar-
fulltrúum Sambandsins grein fvrir þeim ráðningarsamningi sem hann ásamt
stjórnarmönnunum Finni Kristjánssyni og Ólafi Sverrissyni bauð Guðjóni B.
Ólafssyni vegna forstjórastarfs hjá Sambandinu.
I máli Vals kom fram að ætlast sjáldnar en einu sinni í mánuði.
er til þess að Guðjón komi til
starfa sem forstjóri Sambandsins
svo fljótt sem verða má á árinu
1986, en taki við starfinu síðar á
því ári, þegar núverandi forstjóri,
Erlendur Einarsson, lætur af
störfum. Ákvæðið um valdsvið
forstjóra er á þá leið að hann
starfi í samræmi við samþykktir
Sambandsins og hafi samráð við
Sambandsstjórn um allar meiri-
háttar ákvarðanir. Þá er honum
gert að gera Sambandsstjórn
grein fyrir störfum sínum eigi
Jafnframt er gert ráð fyrir því
að forstjóri ráði aðstoðarforstjóra
og framkvæmdastjóra fyrir hinar
einstöku deildir Sambandins. Þó
er ráðning þessara manna eða
uppsögn háð samþykki Sambands-
stjórnar. Forstjóri verði formaður
framkvæmdastjórnar Sambands-
ins, og taki sæti í stjórnum þeirra
fyrirtækja sem stjórnin ákveður,
þar á meðal stjórnarformennsku í
fyrirtækjunum Iceland Seafood
Corporation í Bandaríkjunum og
Iceland Seafood Ltd. í Bretlandi.
Ákvæði um ráðningartíma for-
stjóra Sambandsins er svohljóð-
andi í þessum ráðningarsamningi:
„Starfslok forstjóra eru í síðasta
lagi í lok þess árs er hann verður
65 ára. ... gagnkvæmur uppsagn-
arfrestur á samningi þessum eru
tólf mánuðir miðaö við áramót.
Aðilar geta þó hvenær sem er
óskað eftir endurskoðun á einstök-
um ákvæðum samningsins."
Guðjón B. Ólafsson, forstjóri
Iceland Seafood Corporation,
gaumgæfir nú þennan ráðningar-
samning vestra og er svars hans
að vænta nú næstu daga, en þó er
talið öruggt að svar hans verði
jákvætt.
Stjórnarformaður SÍS ræddi kaffí-
baunamálið og skattamál yfirmanna
í UPPHAFI ræðu sinnar á aðalfundi Sambands íslenskra samvinnufé-
laga, sem settur var klukkan 9 í morgun, gerði Valur Arnþórsson kaffi-
baunamálið svonefnda aö umræðuefni sínu svo og rannsókn skattrann-
sóknarstjóra á greiðslum ýmissa kostnaðarliða Sambandsins sem tengj-
ast störfum framkvæmdastjóra og forstjóra.
Valur sagði meðal annars: ekki ágreiningur um frádrátt-
„Mál þau sem hér um ræðir
snerta aðeins með óverulegum
hætti skattafranitöl Sambands-
ins. Hinsvegar hefur komið til
ágreinings milli skattyfirvalda
og viðkomandi starfsmanna,
hvort eða á hvaða hátt meta
skuli til skattskyldra tekna eða
hlunninda ýmsar greiðslur sem
viðkomandi telja vera endur-
greiddan útlagðan kostnað
vegna starfa þeirra. Almennt er
arbærni þessa kostnaðar hjá
Sambandinu.
Þessu næst vék Valur að kaffi-
baunamálinu og vitnaði þá í
samantekt sem Geir Geirsson
endurskoðandi Sambandsins
hefur gert um það mál. Sneri
rannsókn skattyfirvalda að um-
boðslaunum innflutningsdeildar
Sambandsins eins og áður hefur
verið greint frá í Morgunblað-
inu. Var þar fyrst og fremst um
tekjur af kaupum og innflutn-
ingi kaffis frá Brasílíu að ræða.
Sagði Valur að heildartekjur
Sambandins vegna kaffiinn-
kaupa þau þrjú ár sem rann-
sóknin tók til (1979—81) hefðu
numið 40,5 milljónum króna.
Tekjur vegna þessa árin 1979 og
80 hefðu runnið til Sambandsins,
en í ársbyrjun 1981 hefði verið
ákveðið að allir „bónusar" rynnu
til Kaffibrennslu Akureyrar, en
Sambandið tæki í staðinn föst
umboðslaun fyrir þjónustu sína.
Lagði Valur áherslu á það í máli
sínu að þessi ákvörðun hefði ver-
ið tekin einu ári áður en skatt-
rannsóknar var krafist. Valur
sagði að umboðslaun hefðu sam-
svarað um 8% af brúttóverði
kaffisins. „Síðustu þrjú ár hefur
innkaupaþóknun Sambandsins
verið enn lægri eða um og innan
við 4%,“ sagði Valur. Hann sagði
að vissulega væri það matsatriði
hversu háa þóknun bæri að
greiða fyrir þá þjónustu sem
Sambandið innti af hendi. Loks
sagði Valur: „Sambandið telur
sig hafa sýnt fram á það að öll-
um „kaffibónusnum" hafi verið
skilað til íslenskra gjaldeyris-
banka og grein fyrir honum
gerð.“