Morgunblaðið - 13.11.1985, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, MIDVIKUDAGUR13. NÓVEMBER1985
25
Þýskaland:
Einkafyrirtæki lögðu
fé til leyniþjónustu
Stuttftin, V.-Þýskalandi, 12. nÓTember. Frá Ragnari L. (iunnaresjni, frétumanni Morfrunblaðeins.
GREIÐSLUR þýskra atvinnufyrir-
tækja til BND (Bundes Nachrichten
Dienst) sem komu fram nú um helg-
ina eru nú til umræðu og rannsókna
i þýska þinginu, en BND er hluti
leyniþjónustu Vestur-Þjóóverja. í
dag, þriðjudag, verður málið tekið
fyrir hjá deild þeirri sem tekur fyrir
fjármál leyniþjónustunnar.
Talsmaður stjórnarinnar Fried-
helm Ost, sagði á mánudag við
fréttamenn að Helmut Kohl kansl-
ari óskaði eftir þvl að málin yrðu
skýrð svo fljótt sem auðið er. Svo
virðist vera að greiðslur frá at-
vinnufyrirtækjum árið 1979 hafi
orðið til þess að BND gerði samn-
ing við einkaspæjarafyrirtæki.
Staðfest var á mánudaginn að
fjögur fyrirtæki á árunum 1979-80
hefðu borgað samanlagt 400 þús-
und þýsk mörk í fimm áföngum inn
á einkareikning hjá starfsmanni
BND í Múnchen. 21. ágúst 1979 var
síðan einkaspæjarafyrirtækinu
falið af BND að rannsaka atburði
er stóðu í sambandi við hryðju-
verk. Upphæðin sem um var samið
var 650 þúsund þýsk mörk og þar
af er talið að 250 þúsund hafi
komið úr kössum BND.
Ost, talsmaður stjórnarinnar,
sem staðfesti peningagreiðslurnar
og verkefnaveitinguna vildi hins
vegar ekkert segja um það hvort
þarna hefði verið farið að lögum.
Þess í stað talaði hann um ein-
kennilega fjármálahætti þáver-
andi ríkisstjórnar.
BND lýtur kanslaraembættinu
en þáverandi formaður kanslara-
embættisins var Manfred Schuler,
frá SPD. Þáverandi stjórnarfor-
maður, Helmut Schmidt, einnig
frá SPD, lýsti því yfir nú um helg-
ina að hann vissi ekkert um
greiðslur þessar til BND. í málinu
verður ekki bara Schuler, heldur
líka fyrrverandi formaður BND,
Kinkel, færður til yfirheyrslna
núna næstu daga. Eftir upplýsing-
um sem norður-þýska útvarpið
segist hafa frá þeim er borguðu,
fékk Werner Mauss peningana
borgaða fyrir það að leita hryðju-
verkamanna utan Þýskalands, en
hann hefur aflað sér nokkurrar
frægðar er hann vann fyrir trygg-
ingafélög við rannsóknir á skart-
gripaafbrotum.
Gordievski smyglað
frá Sovétríkjunum?
London, 12. nóvember. AP.
ÞVÍ var haldið fram í þætti í brezku
sjónvarpsstöðinni, BBC, í gær-
kvöldi að brezkir leyniþjónustu-
menn hafi að öllum líkindum laum-
að Oleg A. Gordievsky frá Sovét-
ríkjunum í sumar.
Gordievsky var mjög háttsett-
ur innan sovézku leyniþjón-
ustunnar (KGB). Hann fór í
sumarleyfi til Moskvu í sumar,
en hvarf sporlaust meðan á því
stóð. Uppljóstranir hans leiddu
til þess að Bretar ráku í haust
25 sovézka sendiráðsmenn úr
landi fyrir njósnir.
í þættinum, sem nefnist „Ár
njósnarans" var haft eftir
Arkady Shevchenko, sem flýði
1978 er hann var mjög hátt settur
hjá Sameinuðu þjóðunum, að
mögulegt væri að „smygla"
manni á litlum báti eða dverg-
kafbáti frá landsvæðum við
Eystrasalt eða um afskekkt
landamærahéruð, þar sem eftir-
lit væri lítið.
1 þættinum kom fram að
Gordievski hefði horfið óvænt og
sporlaust í Moskvu. Sagt var að
hann hefði óttast að KGB teldi
sig valdan að handtöku Norð-
mannsins Arne Treholt, sem lét
Rússum m.a. í té NATO-skýrslur.
Að sögn BBC bar sovézkur
gagnnjósnari vitni við réttar-
höidin yfir Treholt, en sagði ekki
fullum fetum að það hefði verið
Gordievski.
Sagt var í þættinum að leyni-
legur flótti Gordievski frá Sovét-
ríkjunum skýrði hvers vegna
hann skildi fjölskyldu sína eftir
og eins það að brezk yfirvöld
hefðu reynst ófáanleg til að segja
hvaða dag hann flýði.
í þættinum var rætt við
bandaríska öldungadeildarþing-
manninn David Durenberger,
formann þingnefndar, sem fjall-
ar um njósnamál. Hann sagðist
hafa fengið skýrslu um Gordi-
evski frá Bretum og að kenningin
um að honum hafi verið smyglað
frá Sovétríkjunum „gæti verið
rétt eða röng“. Kvaðst hann ekki
vilja andmæla kenningunni.
Palme segir foringjum úr
sjóhernum til syndanna
Stokkhólmi, 12. nóvember. Frá Erik Liden, frétiantara Morgunhlaósms.
OLOF Palme, forsætisráðherra Sví-
þjóðar, veittist f gær, mánudag,
harkalega að nokkrum foringjum úr
sænska sjóhernum, sem fyrir
skömmu lýstu yfir því að sænska
stjórnin tæki brot erlendra kafbáta
í sænskri landhelgi ekki nógu alvar-
lega og reyndi einnig að draga úr
alvöru málsins.
Palme sakaði foringjana um
dómgreindarleysi, of mikia hlut-
drægni og hæfileikaskort. Hann
neitaði að stjórnin hefði reynt að
þagga málið niður.
Foringjar þessir úr sjóhernum
segjast í engu munu hvika frá
gagnrýni sinni og leggja áherslu á
að það hafi ekki verið þeir, sem
hófu upp raust sína, heldur hafi
þeir einungis svarað spurningum
fréttamanns Svenska Dagbladet.
Mikil deila sigldi í kjölfar yfirlýs-
inga foringjanna um rétt þeirra,
sem eru á mála hjá sænska hern-
um til að segja skoðun sína tæpit-
ungulaust.
Tólf foringjar greindu frá
óánægju sinni með frammistöðu
stjórnarinnar í kafbátamálinu.
Einn þeirra sagði að enginn vafi
léki á að oftar hefði orðið vart við
erlenda kafbáta í sænskri land-
helgi, en stjórnin vildi vera láta,
og augljóst væri að hún vildi ekki
styggja sovéska ráðamenn.
Yfirmenn og foringjar í sænska
sjóhernum eru að sögn óánægðir
vegna þess að stjórnin gerir miklar
kröfur til sjóhersins, án þess að
styðja og hvetja þá, sem leggja dag
við nóttu til að þefa uppi land-
helgisbrjóta undan ströndum Sví-
þjóðar. Yfirmenn sjóhersins segja
að það sé fyrir skort á peningum
að betri árangur hafi ekki náðst.
Og ríkisstjórnin heldur fram að
það sé einmitt vegna þess hversu
lítill árangur hefur náðst, sem
skýrslur um kafbáta séu ekki tekn-
ar alvarlegar, en raun ber vitni,
og engin ástæða talin til að leggja
frekara fé til kafbátaveiða.
Palme lítur á yfirlýsingar for-
ingjanna tólf sem afleiðingu þeirr-
ar niðurlotahneigðar, er hljóti að
grípa um sig þegar kafbátaveið-
arnar ganga hvorki né reka.
Færeyjar:
Ríkisstarfsmenn
enn í verkfalli
Búist við lagasetningu fyrir helgi
Þórshöfn, Færeyjum. Frá frétUriUra Morgun hlaó.sins, Jogvan Arge.
OPINBERIR starfsmenn í Færeyj-
um eru enn í verkfalli og ástædan
enn sem fyrr þær deilur sem risið
hafa milli Félags opinberra starfs-
manna FOS og landstjórnarinnar um
stöðu formannsins fyrir FOS hjá
Landsímanum.
Það var fyrst á miðvikudegi
fyrir viku, að opinberir starfsmenn
vöruðu landstjórnina við og sögðu
að ef ekki hefði verið leyst úr þessu
ágreiningsefni fyrir klukkan tólf á
fimmtudegi yrði hafið verkfall á
öllum opinberum vinnustöðum.
Við þessu varð landstjórnin hins
vegar ekki og 500 oinberir starfs-
menn fóru í verkfall.
Formaður Félags opinberra
starfsmanna er skrifstofustjóri á
Landsímanum, en forstjóri stofn-
unarinnar hefur skert starfssvið
hans mjög og skipað honum að
koma sér fyrir í öðru húsi. FOS
lítur á þetta sem uppsögn en for-
stjórinn ber á móti því. Segir hann,
að undirrótin séu samstarfsörðug-
leikar, sem byrjuðu þegar stofnun-
in fékk til liðs við sig danskan fjár-
málastjóra.
Sáttatilraunir hafa ekki borið
neinn árangur og áhrif verkfalls-
ins verða sífellt meiri. Útvarpið
er næstum því þagnað, strand-
ferðaskipin eru að hætta og flestar
opinberar skrifstofur lokaðar.
Danska stjórnin greindi frá þvi
í dag, að verkfallið yrði leyst með
lögum fyrir helgi.
AP/ðimamynd
Frelsaðar íir klóm skæruliða
Bogota, 12. nóvember. AP.
BELISARIO Betancur, ferseti Kólumbíu, hefur gert meira, en nokkur
annar forseti landsins til að fá hreyfingar og samtök vinstri sinnaðra
skæruliða í landinu til að leggja niður vopn og vinna friðsamlega að
markmiðum sínum.
Eftir átökin um dómshöllina i Bogota í síðustu viku þykir mörgum
sem starf Betancurs hafi verið unnið fyrir gíg. Skæruliðar tóku höllina
og fjölda gísla á sitt vald og það var ekki fyrr en eftir linnulaus áhlaup
hersins í tæpan sólarhring að frelsa tókst höllina. Um hundrað manns
létust í átökunum.
Þessi mynd var tekin er öryggisverðir leiddu tvo starfsmenn í dóms-
höllinni burt, eftir að hermenn höfðu frelsað þá úr höndum skærulið-
anna.