Morgunblaðið - 13.11.1985, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐID, MIDVIKUDAGUR13. NÓVEMBER1985
Tllögur um skipulag Kvosarinnar kynntar í borgarráði:
Kvosín verði áfram mið-
stöð viðskipta, þjónustu
og fjölskrúðugs mannlífs
— Rætt við Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson formann skipulagsnefndar og Guðna Pálsson arkitekt
GAMLI miðbær Reykjavíkur, Kvosin svonefnda, hefur löng-
um skipað ákveðna sérstöðu í hugum Reykvíkinga. Sögulegur
bakgrunnur Kvosarinnar, Innréttingar Skúla Magnússonar
og sá þéttbýliskjarni, sem myndaðist út frá þessari fyrstu
tilraun til að koma á fót iðnaðarframleiðslu á Islandi, hefur
í tímans rás orðið til að treysta Kvosina í sessi, sem þjón-
ustu- og viðskiptamiðstöð Reykjavíkur og raunar landsins
alls. Það er því að vonum almennur áhugi fyrir því að fylgj-
ast með þeim hugmyndum sem uppi eru um framtíöarskipu-
lag gamla miðbæjarins. Endanlegar skipulagstillögur arki-
tektanna Dagnýjar Helgadóttur og Guðna Pálssonar voru
kynntar í borgarráði í gær og ákveðið hefur verið að efna
til sérstakrar sýningar á tillögunum síðar í þessum mánuði,
þar sem almenningi gefst kostur á að kynna sér hugmyndir
arkitektanna í þessum efnum. Af því tilefni hafði Morgun-
blaðið samband við Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson, formann skipu-
lagsnefndar Reykjavíkurborgar, og Guðna Pálsson, arkitekt,
og spurði þá nánar um þessar skipulagstillögur og þær hug-
myndir sem að baki búa.
„Kvosin hefur alltaf verið hinn
eini og sanni miðbær Reykjavíkur
og borgaryfirvöld vilja stuðla að
því að svo verði áfram. Það er ein
af ástæðunum fyrir því að arki-
tektunum Dagnýju Helgadóttur og
Guðna Pálssyni var falið að gera
tillögur um skipulag Kvosarinn-
ar,“ sagði Vilhjálmur. „Skipulags-
vinna Kvosarinnar, svo og Skúla-
götu- og Laugavegssvæðis ásamt
endurskoðun skipulags gamla
bæjarins, til dæmis Vesturbæjar
og Þingholtanna, myndar eina
heild og er forsenda þess, að Kvos-
in byggist upp og þjóni áfram því
mikilvæga hlutverki í stjórnsýsiu,
þjónustu og viðskiptum, sem hún
hefur jafnan haft. Það er reynsla
fyrir því erlendis að erfitt er að
viðhalda gömlum miðhverfum
vegna fækkunar íbúa og skorts á
bílastæðum, en þessar skipulags-
tillögur gera hins vegar ráð fyrir
verulegri fjöigun bílastæða og
íbúða, 60—80 íbúðir," sagði Vil-
hjálmur ennfremur.
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson
sagði, að þótt ýmsar tillögur hefðu
verið lagðar fram um einstaka
hluta gamla miðbæjarins, hefði
aldrei verið ráðist í heildarskipu-
lag þessa svæðis fyrr en nú, en
þetta svæði markast af Tjörninni
og höfninni annars vegar og Lækj-
argötu og Aðalstræti hins vegar.
„Ég tel að þær tillögur, sem nú
liggja fyrir, séu mjög raunhæfar
og þær sé hægt að framkvæma í
ákveðnum áföngum á næstu árum.
Það er mikill vilji hjá borgaryfir-
völdum að efla og endurnýja gamla
miðbæinn sem stjórnsýslu-, þjón-
ustu- og verslunarmiðstöð og ekki
síst, að þar verði vettvangur fyrir
fjölskrúðugt mannlíf. Þessar til-
lögur hafa einmitt tekið mið af
þessum viðhorfum," sagði Vil-
hjáimur.
Guðni Pálsson arkitekt sagði að
upphaflega hefðu þau Dagný, í
desember 1983, lagt fram skipu-
lagstillöguna „Kvosin 1983, Aðal-
stræti og umhverfi", sem innihélt
uppbyggingu húsa í Aðalstræti
vestanverðu ásamt nýbyggingu á
Hótel íslandsplani og Steindórs-
plani. Tillaga þessi gerði einnig ráð
fyrir að stór hluti Kvosarinnar
yrði gerður að göngusvæði. „Þetta
hafði í för með sér víðtækar breyt-
ingar á umferð í miðborginni og
síðan hefur verið unnið í samráði
við Borgarskipulag og borgarverk-
fræðing um mögulegar lausnir á
umferðarvandanum. Þetta leiddi
af sér stækkun verkefnisins, þar
sem óhjákvæmilegt var annað en
að taka afstöðu til uppbyggingar
Kvosarinnar í heild," sagði Guðni
Pálsson.
Forsendurog markmið
Guðni sagði að meginhugmynd
hinnar nýju heildartillögu væri
Arkitektarnir Dagný Helgadóttir og Guðni Pálsson ásamt Davíð Oddssyni, borgarstjóra, og Vilhjálmi Þ. Vilhjálms-
syni, borgarfulltrúa og formanni Skipulagsnefndar, við líkan af Kvosinni, eins og gert er ráð fyrir að hún verði
samkvæmt tillögunum.
byggð á þeim hugmyndum, sem
lagðar voru til grundvallar tillög-
unni „Kvosin 1983“ en markmið
hennar var „að miðbær Reykjavík-
ur skuli vera miðstöð stjórnsýslu,
þjónustu, sérverslana, viðskipta og
vettvangur fyrir fjölskrúðugt
mannlíf", eins og það var orðað í
tillögunni. Einnig var gert ráð
fyrir að skipulagið skapaði góð
skilyrði fyrir alls kyns mannamót,
menningarstarfsemi og skemmt-
anir. „Þessi markmið standa enn
og eru lögð til grundvallar í þess-
um heildartillögum sem nú liggja
fyrir," sagði Guðni.
1 greinargerð með tillögunum,
segir m.a. að til að ná þessum
markmiðum vilji höfundar leggja
áherslu á eftirfarandi:
— Að byggt verði í skörð og eyður
með húsum, er hafa yfirbragð
borgarhúsa og gera Kvosina að
heilsteyptum miðbæ, en við það
skapast betri afmörkun Kvos-
arinnar í heild sem borgar-
kjarna.
— Að stór hluti Kvosarinnar verði
gerður að göngusvæði.
— Með skjólmyndunum sé reynt
að stuðla að betri nýtingu úti-
vistarsvæða.
— Miðstöð fyrir strætisvagna
komi í Kvosinni.
— Bakgarðar verði hreinsaðir og
þeir gæddir lífi með því að
stígar verði lagðir í gegnum þá
og milli þeirra.
— Fjölskrúðugra götulíf með
hönnun á innréttingu á torgum
og göngugötum.
— Gróðursetningu götutrjáa, er
gefa hlýlegt yfirbragð og undir-
strika götulínur.
— Fjölgun íbúða á svæðinu til að
bærinn deyi ekki út eftir að
verslunum og skrifstofum er
lokað.
Guðni Pálsson sagði að í dag
einkenndist Kvosin af tvenns kon-
ar húsgerðum. Annars vegar væru
það háreist steinhús og væru
Reykjavíkurapótek, Hótel Borg og
gamli Landsbankinn gott dæmi
um glæsilegt yfirbragð miðbæjar-
húsa. Hins vegar væru það lágreist
timburhús frá aldamótum. Þau
síðarnefndu væru mörg hver löngu
búin að glata upprunalegu útliti
og innra skipulagi. „Við leggjum
hins vegar ríka áherslu á að halda
þeim húsum, sem hafa menningar-
sögulegt gildi, en teljum vafasamt
að halda í hús, sem löngu eru búin
að lifa sitt skeið," sagði Guðni.
Guðni benti ennfremur á, að stór
skörð horfinna húsa væru áber-
Austurhlið Lækjargötu: Núverandi ástand.

Bindíha

n
— l
1tM0P-1t mm

Austurhliö Lækjargötu: Samkvæmt skipulagstillögunni.