Morgunblaðið - 19.02.1986, Blaðsíða 44
44
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR19. FEBRÚAR1986
Minning:
Sigurbjörg Sigurðar
dóttirfrá Steintúni
Fædd 29. maí 1901
Dáin 31. desember 1985
Mig langar að minnast frænku
minnar og íhuga lífsvettvang henn-
ar og rekja í stuttu máli. Konunnar,
sem bjó langt fyrir austan og kom
með skipi til að heimsækja ættingja
og vini, skrifaði löng bréf, stundum
skemmtileg og af flöri en stundum
með döprum huga og sorgleg. Þessi
kona, sem var næstum jafn gömul
öldinni, hlýtur að eiga merka sögu.
Aldamótakynslóðin er nú sem
óðast að kveðja þetta tilverustig.
Margir eiga uppruna sinn að rekja
til hinna dreifðu byggða. Það má
segja að enn eigi nokkur hluti þjóð-
arsáiarinnar uppruna sinn í grónum
tóftum eyðibýlanna, til innstu dala
eða ystu nesja. Mörgum fínnst þetta
ávinningur og eiga gjaman ljúfar
endurminningar frá slíkum stöðum.
Einn slíkra staða er Snæbjamar-
staðir í Fnjóskadal, þar sem gróður
umvefur í vaxandi mæli lágar
veggjarústir og á þessum árstíma
breiðir fönnin feld sinn yfir sviðið
svo að hvergi örlar á neinu, þar sem
fyrir nokkmm áratugum þróaðist
farsælt mannlíf.
Sigurbjörg Sigurðardóttir fædd-
ist að Snæbjamarstöðum 29. maí
1901, sjöunda bam hjónanna Sig-
urðar Bjamasonar bónda þar og
Hólmfríðar Jónsdóttur. Bjami faðir
Sigurðar var Davíðsson af Reykja-
ætt, en kona hans Kristín Sigurðar-
dóttir var frá Þormóðsstöðum í
Sölvadal í Eyjafirði af Hvassafells-
ætt. Foreldrar Hólmfríðar voru Jón
Guðlaugsson frá Stcinkirkju í
Fnjóskadal og kona hans Helga
Sigurðardóttir.
Sigurbjörg ólst upp til sjö ára
aldurs á Snæbjamarstöðum, og átti
þaðan sínar fyrstu bemskuminning-
ar. Það var — og er — alltaf mikill
ljómi yfir endurminningunum frá
þessum stað. Það er talað fyrir hug
margra í ljóðinu Það er svo
margt... og sér í lagi í línunum
„um dalinn ljúfa í austurátt þar átti
mamma heima". Hjá þeim sem ólust
upp til fullorðinsára heima í dalnum
var útþráin rík, gjaman til þess sem
var hinum megin við heiðina
(Vaðlaheiði), en yngri systkinin sem
höfðu fengið kennd af því farsæla
lífí, sem þama þróaðist hugsuðu
með eftirsjá til þess síðar, að hafa
ekki fengið að alast upp í þessum
friðsæla dal, en urðu að dveljast
hjá vandalausum, ýmis tímabil, á
bams- og unglingsámm.
Það var haft á orði að bamahóp-
urinn á Snæbjamarstöðum hefði
dafnað vel og ekki orðið fyrir heilsu-
farsáföllum, sem var mjög algengt
á þeim tíma. Berklar og fleiri kvillar
sóttu viða á böm og æskufólk. Eitt
var tilnefnt, sem talið var að gæti
hafa treyst heilsufar systkinanna á
Snæbjamarstöðum, en það var
hversu geitamjólk var snar þáttur
í fæðunni, ekki aðeins yfir sumar-
mánuðina heldur langtímann úr
árinu, þar sem unnið var úr mjólk-
inni smjör og ostar. Þetta eru
hugleiðingar sem ekki verða stað-
festar. Það var fleira en mjólkin sem
gerði þessar skepnur — geitumar
— minnisstæðar, t.d. geitin Grá-
hatta, sem auk þess að vera nyt á
var foringi geitahópsins, stórhymd
og illvíg þegar því var að skipta,
hún varð nokkurs konar þjoðsagna-
fyrirbæri í endurminningunni þegar
fram liðu stundir. Sagan er endur-
sögð frá einni kynslóð til annarrar.
Það var á fardögum 1908 að
fjölskyldan flytur að Garðsá í
Kaupvangssveit. Það sumar fæddist
yngsta bamið og það níunda,
drengurinn Snæbjöm, þann 22.
ágúst. Eftir þriggja ára dvöl á
Garðsá flyst Sigurbjörg með for-
eldrum sínum að Kjama í Hrafna-
gilshreppi og síðan til Akureyrar. Á
þessum ámm missir Sigurður heils-
una og gengur undir stóra skurðað-
gerð á sjúkrahúsinu á Akureyri og
er frá vinnu nær tvö ár. Sem vænta
má vom þetta erfiðir tímar, en eldri
systkinin vora þá farin að vinna og
veittu foreldmm sínum stuðning.
Sigurbjörg gekk í Barnaskóla
Akureyrar og fermdist í Akureyrar-
kirkju vorið 1915 — gömlu kirkjunni
í Innbænum. Veturinn áður hafði
hún fengið kíghósta og var svo illa
haldin af þeim sökum á fermingar-
daginn að hún gat ekki gengið
óstudd. Var hún lengi að ná sér
eftir þessi veikindi. Meira varð ekki
af skólagöngu þó hugur stæði til.
Hún fékk þau ummæli sem ungling-
ur að vera glaðlynd, fyndin og
sönghneigð eins og margir móður-
frændur hennar. Slíkir eiginleikar
koma sér vel þegar alvara lífsins
verður þungbær.
Ur foreldrahúsum lá leiðin fram
í Eyjafjörð í vist og kaupavinnu, á
nokkmm stöðum, ýmist hjá frænd-
fólki eða vandalausum. Foreldrar
hennar fluttu þá að Hvassafelli, í
húsmennsku, þ.e. þau fengu hús-
næði en lítil sem engin jarðarafnot,
en unnu viðkomandi bónda eða
öðmm eftir atvikum. En frá því að
Sigurður og Hólmfríður fluttu frá
Snæbjamarstöðum 1908 og þar til
þau settust að á Gmnd, hjá Mar-
gréti dóttur sinni 1925, höfðu þau
flutt átta sinnum búferlum.
Til að hleypa heimdraganum,
ræður Sigurbjörg sig í kaupavinnu
— tvö sumur — að Laxamýri í
S-Þing, og eitt sumar í Mývatns-
sveit. Það að kynnast stórbrotinni
náttúm og fleiri góðum menningar-
heimilum er ágætur skóli fyrir
hvem sem er.
Á þessum tíma mun hugur Sigur-
bjargar hafa stefnt markvisst að
hjúkmnamámi, en atvikin höguðu
því á annan veg. Árið 1925 fær hún
mislinga, veikist hastarlega og eft-
irköstin urðu berklar, sem á þeim
ámm vom hinn mesti ógnvaldur.
Vegna þessa fór hún til dvalar á
Vífilsstaðahæli, þar sem hún dvaldi
nokkra mánuði og fékk allgóðan
bata, þó mun þetta og jafnvel fyrri
veikindi hafa valdið því að frá þess-
um tíma varð hún aldrei heilsusterk.
Eftir þessa dvöl á hælinu þurfti hún
tíma til að jafna sig, þess vegna
þáði hún boð Kristínar systur
sinnar, sem þá bjó á Höfn á Bakka-
firði að fara austur þangað, um
tíma, og safna kröftum.
Þessi skyndiheimsókn varði þrjá-
tíu ár. Kristín var þá gift Jósef
Thorlacius á Höfn, en bróðir Jósefs,
Þórarinn Magnússon, gjörvilegur
ungur maður og góður drengur,
spann sinn örlagaþráð með Sigur-
björgu. Þau giftust.1926 og eignuð-
ust níu böm, en þrjú þeirra dóu í
fmmbemsku. Af þeim sex er upp
komust em nú tvö látin, í blóma
lífsins, þau Sigfríð Bjamey og
Magnús, eini sonurinn sem komst
á fullorðins aldur. Sigfríð lét eftir
sig soninn Þórarin Svein sem ólst
upp hjá ömmu sinni og afa. Allt
var þetta, að vonum, foreldranum
og fjölskyldunni allri mikið og lang-
vinnt harmsefni sem þó mun eðii-
léga hafa lagst þyngst á móður-
hugann. Eðlislægt glaðlyndi og
kannski á stundum skjót geðbrigði
hafa ef til vill hjálpað Sigurbjörgu
á erfíðum tímum. Góð vinkona
hennar orðaði það svo: „Ef hún sá
sólarglætu var hún fljót að setjast
á blettinn." En það var líka margt
til að lifa fyrir. Systkinin sex sem
upp komust, vom vel gerð og áttu
fyrirheit vonarinnar, sem í hveijum
býr. Nú em eftir á lífi systumar
fjórar. Þær em: Theodóra, gift
Ingólfí Sigurðssyni, Jómnn, gift
Sigtryggi Guðmundssyni, Hólm-
fríður og Guðrún, gift Halldóri Geir
Halldórssyni, en Guðrún var að
mestu alin upp hjá Kristínu móður-
systur sinni, en samneyti þeirra
systra var jafnan mikið. Þá átti
Karl Skapti bróðursonur Þórarins
athvarf hjá þeim um alllangt skeið.
Bamaböm Sigurbjargar em sextán,
en bamabamabömin orðin sautján.
Af Snæbjamarstaðasystkinunum
em enn á lífi auk Kristínar þau
Rósa, Olöf og Snæbjöm. Látin vom,
+
Móðir okkar og amma,
ÞORBJÖRG INGIMUNDARDÓTTIR,
Háaleitisbraut 18,
andaöist 17. febrúar í Landakotsspítala.
Ragnhlldur Slguröardóttir,
Þórður Sigurðsson,
Bima Elfn Þórðardóttir,
Sigurður Þór Garðarsson.
t
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
INGIBJÖRG JÓNSDÓTTIR,
Bergþórugötu 2,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju miðvikudaginn 19. febrúar
kl. 13.30.
Þeim sem vildu minnast hennar er bent á líknarstofnanir.
Valgerður Sigurðardóttir, Guðlaugur Eyjólfsson,
Þorsteina Sigurðardóttir, Benedikt Hafliðason,
Jakob Sigurðsson, Gyða Gfsladóttir,
Bárður Sigurðsson
og barnaböm.
t
Faðir okkar, tengdafaðir og afi,
GUÐMUNDUR HALLDÓRSSON
fyrrverandi útsölustjóri,
verður jarðsunginn frá Háteigskirkju fimmtudaginn 20. febrúar
kl. 15.00.
Alda Guðfinna Guðmundsdóttir.Ed Duin,
Halldór Jóhann Guðmundsson, Lára Margrót Gísladóttir
og barnabörn.
+
JÓN ÞORKELSSON
vólstjóri,
Kothúsum,
Garði,
sem andaðist á Hrafnistu i Reykjavik 11. febrúar, verður jaröaöur
frá Útskálum laugardaginn 22. febrúar kl. 14.00.
Eggert Jónsson, Guðrún Jónsdóttir,
Bjarni Jónsson, Ásta Árnadóttir,
Guðrfður Jónsdóttir, Reynir Markússon,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
HERDÍS LOFTSDÓTTIR
frá Gunarsstöðum,
lést í Akranesspítala 5. febrúar sl. Jarðarförin hefur farið fram i
kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Alúðarþakkir fyrir auðsýnda samúð, en sérstakar þakkir eru
færðar læknum og starfsfólki spítalans.
Magnús Guðbrandsson, Petra Jóhannessen,
Kristján Guðbrandsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Innilegar þakkir færum við öllum er sýndu okkur vináttu og hlýhug
við andlát eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður, afa og
langafa,
HARALDAR GUÐMUNDSSONAR,
fasteignasala, ,
Marta Tómasdóttir,
börn, tengdabörn barnabörn og
barnabarnabörn.
+
Þökkum af alhug öllum þeim sem sýnt hafa samúð og vinarhug
við andiát og útför
GUÐRÚNAR GUÐMUNDSDÓTTUR,
Hrfsatelgl 22.
Sveinbjöm Frlðflnnsson,
Birgir G. Ottósson, Sólveig Pálsdóttir,
Henný M. Ottósdóttlr, Vincent P. Mc.Henry,
Guðmunda J. Ottósdóttir,
Þórunn Sveinbjarnardóttir, Óskar Júlfusson,
Guðmundur B. Sveinbjarnarson.
+
Einlægar þakkir færum við öllum þeim er sýndu okkur samúð og
hlýhug við andlát systur okkar,
SIGRÍÐAR HULDU STEFÁNSDÓTTUR,
fv. kennara, Ólafsvfk.
Sérstakar þakkir færum viö læknum og hjúkrunarfólki á Land-
spítalanum fyrir frábæra hjúkrun og umönnun.
Frfða Stefánsdóttir Eyfjörð,
Þorgils Stefánsson,
Alexander Stefánsson,
Gesthelður Stefánsdóttir,
Erla Stefánsdóttir
og fjölskyldur.
+
Innilegar þakkir færum við þeim er sýndu okkur samúð og hlýhug-
viö andlát og útför eiginmanns míns og föður okkar,
KRISTINS BJÖRGVINS ÁRDAL.
Elke Árdal,
Marfa Árdal,
Hannes Árdal.
+
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur samúð, vináttu
og hlýhug við andlát og útför eiginmanns míns, fööur okkar,
tengdaföður og afa,
KRISTLEIFS JÓNSSONAR
bankastjóra,
Stekkjarflöt 23,
Garðabæ.
Sérstakar þakkir til Samvinnubanka (slands hf. og starfsfólks
görgæsludeildar Landakotsspítala. Guð blessi ykkur öll.
Auður Jónsdóttir,
Jón Örn Kristleifsson,
Magnea Kristieifsdóttir, Ármann Bjarnason,
Kristfn E. Kristleifsdóttir, Gunnar Snæland
og barnabörn.