Morgunblaðið - 27.05.1986, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. MAI1986
►
Kammersveit Reykjavikur
Sinfóníutónleikar
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Síðustu tónleikar Kammer-
sveitar Reykjavíkur á þessu
starfsári voru haldnir í Bústaða-
kirkju sl. sunnudag. Á efnisskrá
tónleikanna var aðeins eitt verk,
sjöunda sinfónían eftir Bruckner.
Það sem er óvenjulegt við þessa
tónleika, er að eitt af viðameiri
hljómsveitarverkum tónbók-
menntanna er að þessu sinni flutt
af tíu manna kammersveit. Uppi-
staðan í þessari útfærslu er
strengjakvintett sem Rut Ingólfs-
dóttir stýrði, en með henni léku
Júlíana E. Kjartansdóttir, Helga
Þórarinsdóttir, Arnþór Jónsson og
Richard Kom. Blásturshljóðfærin
voru aðeins tvö og þar léku Einar
Jóhannesson á klarinett og Joseph
Ognibene á hom. Því sem ekki
var komið á þessi hljóðfæri, var
fært yfir á píanó, sem Guríður
St. Sigurðardóttir og Anna Guðný
Guðmundsdóttir léku á og orgel-
harmoníum, sem Hörður Áskels-
son lék á. Þrátt fyrir að þessi
raddsetning hafi sögulegt gildi,
er vafasamt að hún eigi rétt á sér
sem listrænn flutningur, enda er
ekki vitað til þess að þær radd-
setningar, sem unnar vom af
Schönberg og nemendum hans,
fyrst og fremst til að vera sam-
vistum við og „stúdera" góða tón-
list, hafi verið fluttar síðan félag
þeirra um einkaflutning tónlistar
lagði upp laupana, árið 1921.
Segja má að sú staðreynd, að enn
um sinn mun sjöunda sinfónían
eftir Bmckner ekki verða flutt á
tónleikum Sinfóníuhljómsveitar
Islands, sé í raun forsenda þess
flutnings, sem Kammersveit
Reykavfkur stóð fyrir og til þess
beinlínis ætluð að reka á eftir
mönnum til að halda á þann bratt-
ann sem enn er ófarinn. Hvað sem
þessu líður var flutningur verksins
mjög skemmtilegur og má þar vel
þakka fiðlusnillingnum Paul Zu-
kofsky, því hann gæddi þennan
flutning þeim krafti, sem hann
veit að býr í þessu þmngna verki
Buckners. Hægi kaflinn er einr
snjallasti útfararsálmur sem þek-
Svona eins og stormsveipur
ofan af fjöllum, er allt í einu komin
kammersveit frá Kaupmanna-
höfn, með svp skyndilegum hætti,
að tónelskir íslendingar em gjör-
samlega óviðbúnir og létu sig nær
algjörlega vanta á tónleika sveit-
arinnar í Langholtskirkju sl. mið-
vikudag. Kammersveit Kaup-
mannahafnar er skipuð Hans
Gammeltoft-Hansen, er leikur á
flautu, Gert Herzberg, er leikur á
óbó, Birthe Holst Christensen á
celló og Steen Lindholm á orgel.
kist í bókmenntum sinfónískrar
tónlistar, sem í frumgerðinni er
lituð með stórbrotinni notkun lúð-
ranna. Þrátt fyrir að Bmckner
hafi nokkur áður en Wagner dó,
verið búinn að semja hæga þátt-
inn, lauk hann ekki við þáttinn
fyrr en níu vikum eftir að Wagner
var allur, og því þykir sem kenna
megi skugga meistarans og ein-
læga sorg aðdáandans í þessari
frábæm tónlist Bmckners. I flutn-
ingi kammersveitarinnar var
Skersóið mjög skemmtilega flutt
og sömuleiðis var margt fallega
gert í síðasta kaflanum og í heild
var flutningur Kammersveitarinn-
ar undir stjórn Paul Zukofsky
skemmtilegur og umfram allt lif-
andi í túlkun.
Fjórmenningamir léku verk eftir
Quantz, Telemann, Eccles og J.S.
Baeh. Þessi kammersveit er vel
samstillt og lék ágætlega, einkum
tríósónötumar éftir Quantz og
Telemann. Síðasta verkið, sem’ er
Tríósónata í G-dúr og sögð eftir
J.S. Bach, er samin fyrir bassa
sem tekinn er úr annarri sónötu
fyrir fiðlu og eru yfirraddirnar
taldar vera eftir einhvern nem-
anda eða syni meistarans. Verkið
er allt mjög ólíkt því sem heyra
má hjá Johann Sebastian, en einar
Efnisskrá:
Berlioz: Symphonie fantastique
Ravel: Pavane pour une in-
fante défunte
Daphnis et Chloé
Stjórnandi:
Jean-Pierre Jacquillat
Nú kveður Jacquillat sem aðal-
stjómandi Sinfóníuhljómsveitar ís-
lands en mun þó eiga eftir að
stjóma nokkrum tónleikum á Lista-
hátíð og einnig sem gestastjórnandi
á næsta starfsári hljómsveitarinn-
ar. Á liðnum árum hefur hann
stjómað nærri eitt hundrað tónleik-
um, og flutt mörg af stærri verkum
tónbókmenntanna. Trúlega hafa
fáir erlendir stjómendur frumflutt
eins mörg íslensk tónverk, en á
efnisskrá hans hafa verið verk eftir
Atla Heimi Sveinsson, Ama
Bjömsson, Áskel Másson, Hallgrím
Helgason, Herbert H. Ágústsson,
John Speight, Jón Leifs, Jón Nor-
dal, Jónas Tómasson, Karl O.
Runólfsson, Karólínu Eiríksdóttur,
Pál ísólfsson, Sigurð E. Garðars-
son, Skúla Halldórsson og Þorkel
Sigurbjömsson. Af erlendum verk-
efnum mætti nefna; óperumar
Fidelio, eftir Beethoven, Lucia di
Lammermoor, eftir Donizetti,
Tosca, eftir Puccini og Aida, eftir
Verdi, fimm sinfóníur eftir Beet-
hoven, eina eftir Brahms, þtjár
eftir Dvorák, þijár eftir Haydn,
Qórar eftir Mozart, tvær eftir
Schubert, eina eftir Schumann,
eina eftir Stravinsky og tvær eftir
Tsjaíkofsky, íjöldann allan af kon-
sertum, með ýmsum heimsfrægum
einleikurum og önnur stærri og
smærri verk, eða alls 162, ef rétt
er talið saman i efnisskrá tónleik-
anna.
Stjóm Sinfóníuhljómsveitar ís-
lands og tveir tónlistarmenn, þeir
Atli Heimir Sveinsson og Einar
Jóhannesson senda Jacquillat smá
kveðju í vandaðri efnisskrá og
sjö tríósónötur hafa verið gefnar
út undir nafni hans.
Á síðari árum hafa rannsóknir
leitt í ljós að þessi verk em ýmist
eftir nemendur meistarans og
samtímamenn, auk þess sem
strákarnir hans vom í læri hjá
karlinum og teljast hafa verið þó
nokkuð kunnandi í smíði tón-
verka. Kammersveit Kaupmanna-
hafnar er vel leikandi hljóðfæra-
hópur og mun í þessari ferð halda
tónleika víða um land.
þakka honum fyrir vel unnið starf
í þágu íslenskrar tónmenntar. Fyrir
þessa tónleika hafði verið fjölgað
í nljómsveitinni og er ljóst, að til
er í landinu nægur fjöldi vel mennt-
aðra tónlistarmanna, svo að þrátt
fyrir að hljómsveitinni séu settar
skorður, varðandi fjölda hljóðfæra-
leikara, er mögulegt svona til há-
tíðabrigða að fjölga vemlega í
hljómsveitinni. Vel mætti hafa það
hugfast að bjóða hlustendum upp
á einhvers konar stórhljómleika
með vissu millibili og þá taka til
meðferðar stærri verk tónbók-
menntanna. Hátíðatónleikamir
hófust með Symphonie fantastique
eftir Berlioz. Upphaflega var titill
verksins „Þættir úr lífi listamanns"
og vom viðfangsefni þessi gmnd-
völluð á frásögnum úr bók eftir
De Quincy, er hann nefndi „Játn-
ingar ensks ópíumneytanda", sem
nokkm fyrr en Berlioz samdi sin-
fóníuna, hafði verið þýdd á franska
tungu af de Musset. Verkið er því
hástemmd rómantísk draumsýn og
vakti, ekki síst fyrir þá sök, feikna
athygli. í dag hefur þessi eitur-
lyfja-draumsýn fengið aðra merk-
ingu og er t.d. þriðji þátturinn ekki
fjarri raunvemleikanum, þar sem
hinn „dópaði" listamaður hefur
myrt ástkonu sína og upplifir síðan
eigin aftöku. Verkinu lýkur svo á
vítislegum nomadansi. Það ber að
hafa í huga, að verk þetta er samið
1830, eða fyrir ríflega 160 ámm
og markar merk tímamót í sögu
tónlistarinnar. í heild var sinfónían
vel leikin og auðheyrt að Jacquillat
kann verkið vel og hljómsveitin
svaraði kalli hans. Eftir hlé vom
tvö verk eftir Ravel, fyrst hið fræga
Pavanc, sem var þokkalega leikið
og ballettsvítur úr ballettinum
Dafnis og Klói, þ.e.a.s. hluta af
fyrri svítunni og alla þá seinni.
Með hljómsveitinni sungu kóramir
úr Hamrahlíð, sem Þorgerður In-
gólfsdóttir stjómar og þarf varla
að tíunda það að kóramir stóðu sig
með prýði, þó unga fólkið ætti ekki
þann þrumustyrk er þarf til að
koma í gegnum hljómsveitina undir
það síðasta.
Hljómsveitin átti marga góða
spretti en samkvæmt franskri hefð
er hlutverk flautunnar nokkuð
viðamikið og það lék Jón H. Sigur-
bjömsson flautuleikari af miklum
glæsibrag. í heild vom þetta glæsi-
legir tónleikar og mjög við hæfi,
er einn vinsælasti hljómsveitar-
stjóri hljómsveitarinnar kveður að
sinni. Hljómleikagestir þökkuðu
Jacquillat góðar stundir, með því
að rísa úr sætum og hylla hann
með kraftmiklu og langvarandi
lófaklappi.
Kammersveit Kaupmannahafnar
+
, NÝRSKODA
FRA KR.139.900
NÝBÝLAVECI 2 • SÍMI 42600

á Jjifaf