Morgunblaðið - 10.06.1986, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR10. JÚNÍ1986
Verðlaunaafhending í samkeppni um tónlistarhús á íslandi
Ætlunin að ljúka við tón-
listarhúsið árið 1990
Sverrir Hermannsson, mennta-
málaráðherra, afhendir Guð-
mundi Jónssyni 1. verðlaun f
samkeppninni fyrir hönd Sam-
taka um byggingu tónlistar-
húss. Fyrir aftan Guðmund
standa þeir Kristian Gullichsen,
dómnefndarmaður, Cristian
Karlsson, arkitekt sem hlaut
önnur verðlaun, og Dan Crist-
ensen, arkitekt sem hlaut þriðju
verðlaun.
Kostnaður áætlaður um 400 milljónir kr.
ÍSLENSKUR ARKITEKT, Guðmundur Jónsson, hlaut fyrstu
verðlaun í samkeppni sem haldin var um byggingu tónlistarhúss
á íslandi. í umsögn dómnefndar um tillöguna segir að hún veki
athygli fyrir skýra heildarmynd og traustvekjandi útfærslu.
Önnur verðlaun hlutu arkitektarnir Christian Karlsson og Lars
Clausen, frá Danmörku, og þriðju verðlaun féllu í hlut arkitekt-
anna Dan Cristiansen og Kjær og Richter, einnig frá Danmörku.
Verðlaunafé var samtals þrjár ætlað fyrir óperur af þeim sökum.
Sagði hann það hins vegar byggt
á misskilningi þar sem tónlistar-
húsið yrði fyrir alla tónlist sem
íslendingar kærðu sig um að
hlýða á; hins vegar væri húsið
ekki gert með það í huga að hægt
væri að setja upp margar óperur
í einu, en til þess að slíkt væri
gjörlegt yrði tuminn að vera til
staðar.
Geirharður Þorsteinsson, dóm-
nefndarmaður og arkitekt, sagði
að sú leið hefði verið valin að
reyna að hanna tónlistarhús þar
sem hljómburður væri með besta
móti og því hefði verið ákveðið
að gera bygginguna ekki of
flókna, til dæmis með því að gera
ráð fyrir sviðstumi, en þá mætti
búast við að gera þyrfti aukaráð-
stafanir vegna hljómburðar
seinna meir. Þá sagði hann það
einnig vera mun raunhæfari kost
að byggja tónlistarhús sem ekki
yrði of dýrt til þess að það kæmi
sem fyrst til sögunnar.
Á fundinum kom fram að sjö
miljónir hafa þegar safnast til
byggingar hússins, en betur má
ef duga skal, og framundan er
mikil vinna. Treysta samtökin á
áframhaldandi stuðning allra tón-
listarunnenda.
miljónir króna og var þess aflað
með frjáisum framlögum, happ-
drætti og styrk frá Norræna
menningarmálasjóðnum. Alls bár-
ust samkeppninni 75 tillögur frá
Norðurlöndunum og voru 19
þeirra íslenskar.
Verðlaunaafhendingin fór fram
á laugardaginn við hátíðlega at-
höfn í Listasafni Háskólans, í
Odda að viðstöddum forseta ís-
lands, Vigdísi Finnbogadóttur,
Davíð Oddssyni, borgarstjóra, og
Sverri Hermannssyni, mennta-
málaráðherra, sem fyrir hönd
Samtaka um byggingu tónlistar-
húss á íslandi afhenti verðlaunin.
Armann Öm Armannsson, for-
maður nefndarinnar, ávarpaði
viðstadda og þakkaði öllum þeim
sem stutt höfðu framkvaémd þess-
arar samkeppni og trúað á að
bygging tónlistarhúss á íslandi
mætti verða að veruleika.
Á fundi sem dómnefndarmenn
héldu með fréttamönnum kom
fram í máli Armanns Amars að
ætlunin er að ljúka byggingu tón-
listarhússins árið 1990 og er áætl-
aður kostnaður um 400 miljónir
króna.
í skýrslu dómnefndarinnar kom
fram að markmið keppninnar
hefði verið að velja tillögu sem
uppfyllti þær kröfur sem gerðar
hefðu verið, jafnframt því sem
húsið yrði að standa undir nafoi
sem alþjóðlegt tónlistarhús á ís-
landi. Leitað hefði verið að húsi
með tónlistarsöium með sem full-
komnustum hljómburði.
Tillögumar, sem bámst, vom
Qölbreyttar hvað varðaði aðferðir
og úrlausnir og settar fram á
mjög misjafoan hátt, allt frá ein-
földum teikningum til mjög vel
undirbúinna og nákvæmra lýs-
inga.
Armann Öm sagði að í húsinu
væri gert ráð fyrir tónlistargryfju
sem nauðsynleg er vegna ópem-
flutnings en hins vegar er ekki
gert ráð fyrir svokölluðum tumi.
Kvað Ármann Öm það hafa vilt
örlítið um fyrir mönnum og sumir
talið að tónlistarhúsið yrði ekki
Morgunblaðið/Ól&fur K. Magnússon
Verðlaunahafinn, Guðmundur Jónsson:
Hefur unnið til 12 verð-
launa í 16 samkeppnum
Skýr heildarmynd og- traustvekjandi útfærsla segir í dómnef ndarálitinu
„ÉG ÁKVAÐ STRAX og ég sá samkeppnina auglýsta að taka þátt
{ henni og fór að velta fyrir mér ákveðinni hugmynd sem síðan
tók á sig fastari mynd eftir að ég var búinn að líta á allar aðstæð-
ur í Laugardalnum þar sem húsið á að rísa,“ sagði Guðmundur
Jónsson, starfandi arkitekt í Osló, en hann hefur á undanfömum
árum tekið þátt í 16 samkeppnum og unnið tíl verðlauna í 12
þeirra.
Davið Oddsson, borgarstjóri, opnaði sýninguna sem haldin er á
öllum 75 tillögunum sem bárust. Við hlið hans stendur forseti
íslands, frú Vigdís Finnbogadóttir og fyrir aftan hana má sjá
þau Ármann Öm Ármannsson, formann dómnefndar, og Ástriði
Thorarensen.
Dan Cristensen, arkitekt:
Haldið ykkur við upp-
haflegu hugmyndimar
í dómnefodarálitinu um tillögu
Guðmundar segir að hún veki
strax athygli og virðingu fyrir
skýra heildarmynd og traustvekj-
andi útfærslu. Þá segir að salimir
og öll aðstaða fyrir almenning
einkennist af víðsýni og rausn
heildarhugmyndar sem sómi al-
þjóðlegu tónlistarhúsi og að tillag-
an nýti til fulls, umfram aðrar
tillögur, þá möguleika sem um-
hverfíð bjóði upp á. Þá er meðferð
rýma og ásýndir sögð laus við
óþarfa prjál, en veki samt virðingu
sem slíkri byggingu beri.
Guðmundur sagðist ekki áður
hafa teiknað tónlistarhús en
kvaðst þó á námsárum sínum
hafa teiknað tónlistarháskóla og
þá fengið innsýn í margt af því
sem á þyrfti að halda við hönnun
tónlistarsala, svo sem hljómburð-
arfræði og lögun salarkynna þar
sem tónlist væri leikin.
Aðspurður um út frá hvaða
forsendum hann hefði byggt
hugmynd sína að tónlistarhúsinu
sagðist hann hafa reynt að láta
legu hússins í landslaginu njóta
sín sem best með Esjuna í baksýn.
Þá hefði hann reynt að nýta hall-
ann á lóðinni til að veita skjól
Morgunblaðið/Einar Falur
Verðlaunahafinn, Guðmundur
Jónsson, fyrir framan teikning-
ar sinar af tónlistarhúsinu.
frá umferðinni í kring og mynda
aðkomu að húsinu.
Guðmundur sagði að lokum að
hann hefði orðið var við þá gagn-
lýni á tillögu sína að svo virtist
sem ekki væri gert ráð fyrir
óperuflutningi í húsinu til dæmis
vegna þess að hljómsveitargryfju
vantaði á teikninguna. Sagði hann
það einungis vera vegna þess að
við gerð tillögunar hefði hann
haft það að markmiði að láta
teikninguna draga fram aðalatrið-
in og vera sem skýfasta, það
væri einfalt að koma fyrir hljóm-
sveitargryfju og raunar væri gert
ráð fyrir að hún yrði í húsinu.
„Ráð mitt til þeirra sem að þessu verkefni standa, og vilja
reisa listrænt tónlistarhús, er að halda sig við þær hugmyndir
og áætlanir sem i upphafi voru gerðar,“ sagði Dan Cristensen ,
danskur arkitekt, sem hlaut þriðju verðlaun í samkeppninni.
Hann hefur fengist talsvert við að teikna tónlistarhús, og meðal
annars unnið keppni af þessu tagi i Finnlandi og á Hjaltlandseyj-
um. Þá er hann einnig höfundur að hönnun tónlistarhúss í Árósum
í Danmörku.
Cristensen sagðist hafa slæma
reynslu af því að þegar farið væri
af stað með framkvæmdir kæmu
oft fram óskir um breytingar af
einhveiju tagi; til dæmis aukaher-
bergi hér og veitingastað þar og
slíkar breytingar gæti oft reynst
erfítt að framkvæma auk þess
sem það hleypti kostnaði upp úr
öllu valdi. „Það getur tekið fjögur
til tíu ár að byggja þetta hús,“
sagði Cristensen,„ og á svo löng-
um tíma er auðvelt að gleyma
þeim hugmyndum sem gengið var
út frá við upphaf verksins. I Árós-
um tók byggingin til dæmis ekki
nema um 5 ár og samt voru
komnar fram óskir um að bæta
við veitingahúsi, sem einungis
tókst að teikna inn á fyrir hreina
heppni," sagði hann. í Bjömeborg
í Finnlandi kvað hann húsið ekki
enn tilbúið því miklu hefði verið
breytt frá upphaflegu teikningun-
um.
Cristensen sagði að lokum að
hann hefði ekki skoðað verðlauna-
tillögu Guðmundar Jónssonar að
neinu gagni en sér litist vel á það
sem hann hefði séð og vildi hann
koma á framfæri bestu óskum
sínum honum til handa.
Líkan af tónlistarhúsinu, sem nú er til sýnis í Odda, hugvisinda-
húsi Háskóla íslands. Gert er ráð fyrir að tré og tjamir verði
meðfram aðkomunni að húsinu en svona mun það líta út að
framanverðu.