Morgunblaðið - 10.06.1986, Blaðsíða 47
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR10. JÚNÍ 1986
47
Aðalfundur Stéttarsambands bænda á Hvanneyri:
Samdráttur í kindakjötssölu
stærsta vandamál landbúnaðarins
- segir í skýrslu Inga Tryggvasonar formanns Stéttarsambandsins
Hvanneyri, frá Helga Bjarnasyni, blaða-
manni Morgunbladsins.
Á AÐALFIJNDI Stéttarsam-
bands bænda sem haldinn er á
Hvanneyri lagði Ingi Tryggva-
son fram skýrslu sína um störf
stjómar frá síðasta aðalfundi og
fleira. í henni er að vanda fjallað
um framleiðslu og sölu búvara
og fer sá kafli skýrslunnar hér
áeftir:
Mjólk og mjólkurvörur
Á árinu 1985 varð framleiðsla
mjólkur 115,9 milljónir lítra og var
það aukning um 7,4 millj. lítra eða
rúmlega 6,8% milli almanaksára.
Mikil aukning varð á mjólkurfram-
leiðslu síðustu mánuði ársins og
má rekja það bæði til hagstæðs tíð-
arfars um sunnan- og suðvestanvert
landið og Qölgunar mjólkurkúa. Þá
má ekki gleymast að bændur hafa
verið hvattir til að auka mjólkur-
framleiðslu yfir haust og vetrar-
mánuðina.
Samdráttur varð í sölu mjólkur
og mjólkurvara. Á hvem mann
minnkaði mjólkumeysla um 3,4
lítra, smjömeysla um V2 kg og
skymeysla um 0,3 kg milli ára.
Ostaneysla jókst um 0,1 kg og er
það minnsta aukning um mörg ár,
enda ostaneysla orðin mikil hér á
landi. Samkvæmt útreikningum
svaraði heildameyslan til 96,2 millj.
lítra mjólkur.
Kindakjöt
Framleiðsla kindakjöts var
12.215 tonn á árinu 1985 á móti
12.240 tonnum á árinu 1984.
Meðalfallþungi dilka varð 14,25 kg
eða 0,4 kg lægri en árið áður. Slátr-
að var 742.244 dilkum og 74.685
fullorðnum kindum á móti 727.203
dilkum og 70.467 fullorðnu fé á
árinu 1984. Samkvæmt forða-
gæsluskýrslum voru 709.749 kind-
ur settar á vetur haustið 1985 sem
era um 4.600 fjár færra en haustið
áður. Ætla má að milli 60 og 70
tonn af framleiðslu ársins 1985 sé
vegna fækkunar ijár. Verðlagsárið
1984/85 seldust innanlands 9.405
tonn af kindakjöti á móti 10.365
tonnum næsta verðlagsár á undan.
Á hvem mann varð innanlandssalan
43,5 kg verðlagsárið 1983/84 og
39,2 kg árið 1984/85. Salan á
almanaksárinu 1985 varð 10.027
tonn. Verðlækkunin í haust átti
mikinn þátt í að auka sölu síðustu
mánuði ársins. Sala kindakjöts
fyrstu 7 mánuði þessa verðlagsárs
varð 5.403 tonn á móti 5.571 tonni
á sama tíma árið áður. Hins vegar
varð salan 1.180 tonni fyrstu 3
mánuði þessa almanaksárs á móti
1.980 tonnum í fyrra. Útflutningur
fyrstu 7 mánuði verðlagsársins var
1.832 tonn.
Samdráttur í sölu kindakjöts á
innlendum markaði er að mínum
dómi stærsta vandamál hins al-
menna landbúnaðar nú. Þeir sem
selja fyrir okkur kjötið hér innan-
lands kvarta undan því að það sé
of dýrt miðað við aðrar matvörur
og sömuleiðis sé það of feitt fyrir
Fer inn á lang
flest
heimili landsins!
Ingi Tryggvason.
smekk manna nú. Að öðru leyti era
menn sammála um einstök gæði
íslenska dilkakjötsins. Þessi gæði
hafa hjálpað til að selja kjötið er-
lendis þannig að yfírleitt hefur
fengist hærra verð fyrir það en
annað dilkakjöt. Sá verðmunur
nægir okkur hinsvegar engan veg-
inn eins og málum er nú komið.
Verðhran á nýsjálenska dilkakjöt-
inu á sl. ári hefur haft áhrif á
almennt verðlag á kindakjöti. Flest-
ar þjóðir stefna að því að vera sjálf-
um sér nægar um framleiðslu kjöts,
vemda framleiðslu sína og bjóða
umframframleiðslu á lágu verði.
Miklar birgðir era nú til af kjöti í
heiminum og era þó víða hömlur á
framleiðslu.
Birgðir kindakjöts 1. apríl vora
6.820 tonn, sem er 545 tonnum
meira en á sama tíma 1985.
Nautakjöt
Framleiðsla nautakjöts á árinu
1985 varð 2.740 tonn á móti 2.491
tonni 1984. Sala á árinu 1985 varð
2.583 tonn sem er 330 tonnum
meiri salan en 1984. Birgðir í árslok
vora 1.281 tonn, sem er 120 tonn-
um meira en í árslok 1984. Eins
og fyrr era birgðir aðallega í dýrari
flokkum nautakjöts. Erfítt er að
selja eldri birgðir og munu vera
nokkur brögð að því, að geymt kjöt
sé selt á undirverði. Slátrun dreifíst
nú jafnara á árið en fyrr. í raun
þyrfti svo að vera, að sala færi sem
mest fram jafnóðum og slátrað er.
Ef ekki dregur úr nautakjötsfram-
leiðslu er hætt við að nokkuð af
eldri birgðum verði verðlítið.
Framleiðnisjóður ákvað í vor að
greiða aukaþóknun kr. 2.000 fyrir
hvem kálf undir 30 kg fallþunga,
sem slátrað verður á næstunni.
Var þetta gert að tillögu Fram-
leiðsluráðs landbúnaðarins. Kálfa-
slátran hefur aukist eftir að þessi
ákvörðun var tekin.
Athugaðir hafa verið möguieikar
á sölu nautakjöts á Keflavíkurflug-
velli. Úr sölu hefur þó ekki orðið,
bæði vegna skorts á útflutnings-
bótafé og athugasemda sem heil-
brigðiseftirlit hersins hefur gert við
sláturhús. Nú er þó komin viður-
kenning bandarískra heilbrigðis-
jrfírvalda á nýju stórgripasláturhúsi
á Hvolsvelli.
Birgðir nautakjöts 1. apríl vora
1.324 tonn, sem er 411 tonnum
meira en á sama tfma 1985. Aukin
kúaslátran að undanfömu á veru-
iegan þátt í birgðaaukningunni.
Hrossakjöt
Á árinu 1985 nam framleiðsla
hrossakjöts 797 tonnum, sem er um
100 tonnum meira en 1984. Sala
innanlands var 798 tonn, en út-
flutningur aðeins 7 tonn. Út voru
flutt 123 hross til slátranar og gaf
sá útflutningur sæmilega raun.
Fluttir vora út 370 reiðhestar.
Svínakjöt
Framleiðsla svínakjöts varð
1.630 tonn árið 1985, sem er um
200 tonna aukning frá árinu á
undan. Birgðir um áramót vora 54
tonn á móti 26 tonnum í árslok
1984. Birgðir 1. apríl sl. vora 57
tonn.
Sala svínakjöts hefur aukist um
tæp 10% það sem af er þessu verð-
lagsári miðað við sama tímabil í
fyrra.
Fuglakjöt
Framleiðsla fuglakjöts varð rúm
900 tonn á síðari helmingi ársins
1985 þar af era um 90 tonn af
öðram fuglum en hænsnum.
Skil á skýrslum um framleiðslu
og sölu fuglakjöts fara batnandi.
Eggr
Framleiðsla eggja varð 1.356
tonn á síðari helmingi ársins 1985
og má ætla að framleiðslan hafí
verið svipuð fyrri hluta ársins.
Garöávextir
Kartöfluuppskera varð góð um
mikinn hluta landsins á sl. ári.
Uppskera var áætluð 11.500 tonn.
Gert er ráð fyrir að íslenskar kart-
öflur endist út júnímánuð.
Horfur era á að miklar kartöflur
verði settar niður í vor. Veðurskil-
yrði til grænmetisræktunar vora
góð á sl. ári. Talið er að ræktuð
hafí verið um 690 tonn af tómötum,
493 tonn af gúrkum og 82 tonn
af paprikum. Uppskera af útirækt-
uðu grænmeti var í meðallagi. Talið
er að hvítkálsuppskera hafí verið
um 240 tonn, blómkál um 90 tonn
og gulrætur 112 tonn. Litlar upplýs-
ingar era til um uppskerumagn
gulrófna.
Blómaræktin gekk vei. Heild-
söluverðmæti inniræktaðra blóma
var um kr. 100 milljónir en inn-
flutningur blóma var að heildsölu-
verðmæti um 17,5 milljónir.
Loödýraafurðir
Uppbygging loðdýraframleiðslu
hefur verið ör á undanfömum áram.
í árslok 1985 vora um 200 loð-
dýrabú í landinu. Framleiðsla loð-
skinna var á sl. hausti um 43 þús-
und refaskinn og 20 þúsund minka-
skinn. Á árinu sem leið var gott
verð á loðskinnum, en mikið verðfall
varð í haust. Erfiðleikar Ioðdýra-
bænda era því miklir, enda atvinnu-
greinin ung hér. Þrátt fyrir þetta
verðfail ættum við að geta keppt
við nágranna okkar í þessari fram-
leiðslu, ekki síst eftir að ráðstafanir
hafa verið gerðar til að létta fjár-
festingarkostnað. Full þörf er að
auka fjölbreytni í loðskinnafram-
leiðslu, bæta stofninn og verkun
skinna til þess að auka afkomuör-
yggi atvinnugreinarinnar.
Börn á Laugarvatni safna til
hjálparstarfs kirkjunnar
Þessir krakkar efndu nýverið til hlutaveltu á Laugarvatni og
söfnuðu þau 1.500 kr., sem renna til hjálparstarfs kirkjunnar.
Þau heita, frá vinstri: Kristján Rúnarsson, Bragi Magnússon og
Harpa Rúnarsdóttir.
Þú borðaðir rúmlega eitt hundrað
SS pylsur á síðasta ári.
SLATURFELAG
CD
O
=1
S-
1—
co
>
SUÐURLANDS
Áriö 1985 boröuöu íslendingar hvorki meira né minna en
17 milljónir og eitt hundraö þúsund (17.100.000) SS pylsur.
Þaö gera liðlega 100 pylsur á hvert mannsbarn sem náö hefur
„kiötaldri". Betri meömæli eru vandfundin.