Morgunblaðið - 10.06.1986, Síða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR10. JÚNI1986
„Úrslitin sýna að austur-
ríska þjóðin vísaði á bug
ásökunum á hendur mér“
- sagði Kurt Waldheim eftir kosningasigurinn á sunnudag
Vínarborg, Tel Aviv, Washington,
Moskvu og víðar. AP.
KURT Waldheim vann ótvíræð-
an sigur yfir mótframbjóðanda
sínum, Kurt Steyrer, í forseta-
kosningunum í Austurríki á
sunnudag. í gær sagði Fred
Sinowatz kanslari af sér í kjöl-
far ósigurs Steyrers, frambjóð-
anda Sósíalistaflokksins, og tók
Franz Vranitzky fjármálaráð-
herra við kanslaraembættinu.
Yfirleitt hefur úrslitum kosn-
inganna verið vel tekið heima
fyrir, en viðbrögð verið misjöfn
erlendis. ísraelar hafa lýst yfir
vonbrigðum sínum og kailað
heim sendiherra sinn í Austur-
ríki til skrafs og ráðagerða.
Sovétmenn hafa hins vegar lýst
velþóknun sinni á niðurstöð-
una.
Kurt Waldheim, sem er 67 ára
gamall og naut stuðnings íhalds-
flokksins, hlaut 53,9% atkvæð-
anna, en Kurt Steyrer 46,1%.
Þetta er í fyrsta skipti, sem fram-
bjóðandi Ihaldsflokksins vinnur
sigur í forsetakosningum í Aust-
urríki, frá því að síðari heimsstyij-
öldinni lauk.
Meiri sigur Waldheims
en menn áttu von á
„Urslit kosninganna sýna, að
austurríska þjóðin hefur vísað á
bug ásökununum á hendur mér,“
sagði Waldheim í sjónvarpsviðtali.
Talið er að kosningasigur
Waldheims hafi m.a. byggst á við-
tækum stuðningi umhverfisvemd-
arsinna, svo og sósíalista, sem
óánægðir eru með störf ríkis-
stjómarinnar og aðild flokks síns
að ijölmörgum hneykslismálum
undanfarin misseri.
Afsögn Sinowatz á greinilega
að þjóna þeim tilgangi að sann-
færa kjósendur um, að Sósíalista-
flokkurinn sé ákveðinn í að taka
555.556 UJ'íu §;
VOÖ/r 15 53.1 ’3.5 í
(r 1150:;
.. 530.363 M
Kurt Waldheim ræðir við fréttamenn, eftir að úrslitin í forseta-
kosningunum lágu fyrir. Fyrir miðju stendur Kurt Steyrer, fram-
bjóðandi Sósíalistaflokksins.
tillit til óánægju þeirra með 16
ára valdatíð flokksins. Vranitzky
boðaði frekari breytingar á ríkis-
stjóminni.
Stjómmálamenn í röðum
beggja stóru flokkanna kváðu
sigur Waldheims hafa verið meiri
en þeir hefðu átt von á, og sýndu
úrslitin, að mikill flótti væri brost-
inn á í liði sósíalista.
Góðar viðtökur heima
- misjafnar erlendis
Austurísk dagblöð fögnuðu
kosningaúrslitunum. „Stórsigur
Waldheims" sagði í leiðarafyrir-
sögn Neue Kronen Zeitung, út-
breiddasta blaðs landsins. „Mátu-
legt á rógberana" var aðalfyrir-
sögnin yfir þvera forsíðu blaðins.
I gær kvaddi ísraelsstjóm heim
sendiherra sinn í Vínarborg „til
skrafs og ráðagerða" í mótmæla-
skyni við niðurstöðu kosninganna.
Velta stjómvöld þar fyrir sér að
láta sendifulltrúa taka við störfum
sendiherrans.
Larry Speaks, talsmaður
Bandaríkjastjómar, kvað austur-
rísku þjóðina hafa tekið ákvörðun
í frjálsum og lýðræðislegum kosn-
ingum. „Bandaríkin munu áfram
leggja áherslu á náið og vinsam-
legt samband við Austurríki,"
sagði hann.
Sovéska fréttastofan Tass
sagði frá kjöri Waldheims á
sunnudag og kvað það votta, að
„ósæmilegar tilraunir" síonista og
Bandaríkjamanna til að bendla
Waldheim við stríðsglæpi nasista
hefðu mistekist. Ummæli þessi
voru birt þegar er úrslit forseta-
kosninganna höfðu verið kunn-
gjörð.
Richard von Weizsácker, forseti
Vestur-Þýskalands, sendi Wald-
heim heillaóskaskeyti í gær í til-
efni af kosningasigri hans.
í gær sagði háttsettur embætt-
ismaður bresku stjómarinnar, að
ólíklegt væri, að hinum nýkjöma
forseta Austurríkis yrði boðið til
Bretlands. Embættismaðurinn,
sem ekki vildi láta nafns síns
getið, kvað deilumar um aðild
Waldheims að stríðsglæpum nas-
ista, útiloka, að honum yrði boðið
í opinbera heimsókn þangað um
fyrirsjánlega framtíð. Ekki var
vitað í gær, hvenær Margaret
Thatcher, forsætisráðherra Bret-
lands, mundi láta frá sér fara
„kurteisiskveðju" vegna kosning-
arinnar.
Waldheim-fjölskyldan, Elizabeth og Kurt Waldheim ásamt dætrunum tveimur, Liselotte og Christu,
skálar í kampavíni fyrir kosningasigrinum.
,m
Patrocinia Goins, ekkja James E. Goins, liðþjálfa í her Bandaríkja-
manna, sést hér er lík eiginmanns hennar var sett um borð í flug-
vél og flutt til Bandarikjanna.
Sprengingin í „La Belle“:
Fórnarlömb-
in orðin briú
Vestur-Berlín. AP.
SIÐASTLIÐINN laugardag skýrði talsmaður Bandaríkjahers frá láti
James E Goins, liðþjálfa, en hann var einn þeirra 230 sem slösuðust
í sprengjuárásinni á „La Belle“ diskótekið í Vestur-Berlín 5. apríl
síðastliðinn. Tveir aðrir, bandarískur hermaður og tyrknesk kona,
týndu lífi í árásinni. Enn hefur ekki tekist að hafa upp á tilræðis-
mönnunum.
Einnig var skýrt frá að þeir 62
Bandaríkjamenn sem slösuðust í
sprengjutilræðinu væru nú komnir
heim af sjúkrahúsi.
Svo sem kunnugt er af fréttum
taldi Bandaríkjastjóm Líbýumenn
bera ábyrgð á tilræðinu og var árás-
in á Lfbýu 15. apríl síðastliðinn
fyrirskipuð í kjölfar þess.
Tilræðismennimir em enn
ófundnir en vestur-þýskir leyniþjón-
ustumenn gmna Sýrlendinga um
aðild að tilræðinu. Sendiráð Sýr-
lands í Austur-Berlín hefur vísað
þeim ásökunum á bug.
írakar ráðast
á þrjú olíuskip?
Bagdad. AF.
ÍRAKAR kveðast hafa laskað þijú olíuskip á Persaflóa um helgina,
en aðeins hefur tekist að fá árás á eitt þeirra staðfesta. íranir
kveðast hafa gert írökum skráveifu meðfram landamærum ríkjanna
um helgina.
Lloyd’s tryggingarfélagið hefur
staðfest að líberíska tankskipið
Energy Mobility, hafi orðið fyrir
árás á laugardagskvöld um 60 km
suður af Khargeyju. Flugskeyti
hafi hæft það og laskað og hafi
sjór streymt inn I vélarrúm skipsins.
Skipið laskaðist einnig í árás 6.
maí sl. Energy Mobility er eitt
þeirra tankskipa sem íranir hafa
leigt til að flytja olíu frá Kharg til
ömggari svæða í Persaflóa þar sem
dælt hefur verið um borð í önnur
Danska öryggis- og afvopnunarnefndin:
Norðurlönd ekki „lágspennusvæði“
Kaupmannahöfn. AP.
DANSKA öryggis- og afvopnunarnefndin hefur gefið út skýrslu þar
sem dregið er i efa, að hin hefðbundna skoðun um að Norðurlönd
séu „lágspennusvæði" f hemaðarlegu tilliti eigi við rök að styðjast.
í skýrslunni, sem fjallar um
stefnu Norðurlanda í flota- og ör-
yggismálum, er bent á að skarpari
skil hafi orðið milli hemaðarlegra
hagsmuna stórveldanna í nágrenni
Norðurlanda, hemaðammsvif séu
meiri en áður og hemaðargildi
svæðisins hafi aukist. Hin hefð-
bundna skoðun um Norðurlöndin
sem „lágspennusvæði", er byggðist
á því að hagsmunir stórveldanna á
þessu svæði væm litlir og að þau
hefðu sérstakan áhuga á því að
ekki myndaðist þar spenna, ætti
því ekki lengur við rök að styðjast.
Aðstæður á Eystrasalti, Norður-
Atlantshafí og í Norðurhöfum, sem
þeir skilgreina sem íshafið, Bar-
entshaf, Grænlandshaf og Noregs-
haf, hefðu breyst vegna mikillar
uppbyggingar sovéska flotans und-
anfarin 20-25 ár, viðbrögðum Vest-
urveldanna við þessari uppbygg-
ingu og vegna mikilla tæknilegra
framfara f vopnabúnaði.
Norðurfloti Sovétríkjanna hefði
eflst mjög mikið m.a. með tilkomu
kjamorkuknúinna kafbáta er búnir
væm langdrægum kjamorkueld-
flaugum og skipa og flugvéla er
ætlað væri að beita gegn kafbátum.
Eftirlitsferðum og heræfingum
hefði flölgað, sérstaklega á tveimur
svæðum, Norður-íshafinu og sunn-
an GIUK-hliðsins svokallaða, þ.e. á
svæðinu milii Grænlands, Islands
og Bretlands. Varsjárbandalagsrík-
in hefðu einnig styrkt flugher sinn
og flota við Eystrasalt og haldið
þar heræfingar, sem benda til þess
að þau geti hafið hemaðaraðgerðir
með mjög stuttum fyrirvara, þannig
að viðvömnartíminn yrði aðeins 48
stundir. Viðbrögð NATO-rflqanna á
undanfömum ámm hefðu verið
þau, að auka hemaðarmátt sinn á
þessum svæðum.
í skýrslunni segir ennfremur að
hingað til hafi verið álitið að Sovét-
menn myndu senda flota sinn út úr
Eystrasalti fyrir eða í byijun hem-
aðarátaka til þess að hann ásamt
Norðurflotanum gæti skorið á
samgönguæðar NATO-ríkjanna
jrfir Atlantshaf. Nefndin telur þetta
ekki líklegt, heidur muni eingöngu
kafbátar reyna að komast út í Atl-
antshaf eftir dönsku sundunum,
Eystrasaltsflotanum eigi að beita í
hemaði við Eystrasalt.
Danska öiyggis- og afvopnunar-
nefndin kemst að þeirri niðurstöðu,
að jafnvægi ríki í Mið-Evrópu sé
miðað við fyrri tíma, en þróun
hemaðar á, í og yfir sjó hafi leitt
til þess að blikur séu á lofti á norð-
urslóðum.
Danska öryggis- og afvopnunar-
nefndin er skipuð af ríkisstjóminni
og er Kjeld Mortensen, sendiherra,
formaður hennar. Fræðimenn og
fulltrúar stjómmálaflokka, bæði
stjómar og stjómarandstöðu, sitja
í nefndinni.
skip, sem siglt hafa olíunni á
áfangastað.
írakar kváðust einnig hafa gert
árás á tankskip á sunnudag og í
gær. Sagði í fréttatilkynningu her-
stjómarinnar í Bagdað að bæði
skipin hefðu verið í_ grennd við
Khargeyju, olíuhöfn írana. Hefur
ekki tekizt að fá staðfest hvort
þessar yfirlýsingar séu á rökum
reistar.
íranar segja flugvélar sínar hafa
Krt árásir á stórskotaliðssveitir
ika við landamæraborgina Mehr-
an, sem er á miðri víglínunni á
landamærum ríkjanna. Þotumar
hefðu snúið heilu og höldnu úr
velheppnaðri árásarferð. írakar
náðu Mehran og hæðunum um-
hverfís í hörðum bardögum í maí sl.
íranar halda því ennfremur fram
að slegið hafi í brýnu við borgina
Haj Omran í norðausturhluta íraks
sl. föstudagskvöld. Hafi írönsku
hersveitimar dregið sig til baka
eftir snarpa sneiru og hefðu 130
hermenn andstæðingsins legið í
valnum.
16 Tékkar
flýðu
MUnchen. AP.
TALSMAÐUR lögreglunnar í Bæj-
aralandi hefur upplýst, að samtals
16 tékkneskir ferðamenn hafi und-
anfama viku yfirgefíð ferðahópa
sína þar í landi og í Sviss. Fólkið
hefur óskað eftir landvistarleyfi á
Vesturlöndum.