Morgunblaðið - 20.12.1986, Síða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 1986
Sjaldan hefur dönsk listhönnun risið hærra en meö Flora Danica skargripunum. Þú færö meistara-
verk náttúrunnar steypt 24 karata gullhúöun og þriggja ára ábyrgð á ótrúlega lágu veröi. Og þaö sem
er mest um vert. Það eru engir tveir gripir eins.
Einkasöluumboö í Reykjavík.
FRANCH MICHELSEN
ÚRSMÍOAMEISrARI
LAUGAVEGI 39, SÍMI 28355
REYKJAVÍK
Kertastjakar úr hreinum og tærum
kristal frá Kosta.

Sendum í póstkröfu
Bankastræti 10, sími 13122
Garðakaupum, Garðabæ, sími 651812
Spjallað
við veiðimenn
Bækur
Steinar J. Lúðvíksson
Nafn bókar: Stórlaxar. Viðtöl
við fimm landsþekkta veiðimenn.
Höfundar: Eggert Skúlason,
Gunnar Bender. Útgefandi:
Hörpuútgáfan 1986.
Eins og undirtitill bókar þeirra
Eggerts Skúlasonar og Gunnars
Bender ber með sér hefur hún að
geyma viðtöl við fimm veiðimenn sem
sagðir eru landsþekktir veiðimenn.
Víst er að fimmmenningamir sem
rætt er við í bókinni eru allir lands-
þekktir en varla sem veiðimenn enda
kemur fram í viðtölunum að sumir
viðmælendanna eiga sér ekki langan
né tiltakanlega sögulegan feril að
baki sem veiðimenn. Eitt eiga þó
viðmælendurnir fimm greinilega
sameiginlegt, mikinn og einlægan
áhuga á veiðiskap og eru greinilega
trúir því mannlega eðli sem veiði-
skapurinn er.
Viðmælendumir í bókinni em þeir
Davíð Oddsson borgarstjóri, Páll G.
Jónsson forstjóri, Pálmi Gunnarsson
söngvari, Sigurður Siguijónsson leik-
ari og Össur Skarphéðinsson ritstjóri.
Það er vissulega satt sem bókar-
höfundar segja í eftirmála bókar
sinnar að á milli þessara manna er
órabil á einn eða annan hátt, þótt
áhugasviðið veiðiskapur tengi þá svo
saman að unnt sé að slá þeim saman
í eina bók. Sem veiðimenn hafa
fimmmenningamir líka frá mis-
merkilegu að segja og dregur bókin
dám af því. Kaflamir em mjög mis-
munandi að gæðum. Stundum er
löngu máli eytt í að segja frá því sem
varla telst til þeirra stórtíðinda að
réttlæti að geymast á bókarblöðum.
Einn kafli bókarinnar ber af. Er
það viðtalið við Pál G. Jónsson sem
er elstur fimmmenninganna, hefur
veitt víða og lent í mörgum ævintýr-
um eins og laxveiðimenn lenda
gjaman f á löngum ferli. Páll segir
lipurlega og skemmtilega frá og
skrásetjami nær ágætlega til hans.
Þá er viðtalið við Davíð Oddsson
einnig skemmtilegt aflestrar enda
Davíð þekktur fyrir að vera hnittinn
og koma vel fyrir sig orði. Lýsing
hans á leiðsögn áhorfenda við lax-
veiðimenn í Elliðaánum er til að
mynda hin skemmtilegasta og geta
víst flestir þeir sem þar hafa rennt
sett sig í spor borgarstjóra og upplif-
að þá tilfinningu að vera algjörlega
að missa þolinmæðina en verða samt
að halda ró sinni. „Jafnvel er það til
í dæminu að bláókunnugir menn
ijúka í það að landa fiskinum fyrir
mann: Það er alveg óþolandi. Maður
verður að láta allt yfír sig ganga á
þessum slóðum. Maður getur bara
sagt kurteislega. „Mér þætti vænt
um að fá að gera þetta sjálfur," seg-
ir borgarstjórinn í viðtalinu og hann
greinir einnig frá grátbroslegum at-
vikum er hafa hent hann í Elliðaár-
veiðunum.
Viðtölin við Pálma Gunnarsson,
Sigurð Siguijónsson og Össur Skarp-
héðinsson em snöggtum lakari þótt
góðum sprettum bregði fyrir í þeim
öllum. Eftir lestur viðtalsins við Öss-
ur hefur maður það þó á tilfinning-
unni að hann hafi verið lítið spenntur
fyrir viðtalinu eða í afskaplega
slæmu skapi þegar það var tekið,
þar sem hann eyðir dijúgum hluta
þess í hnútukast á aðra veiðimenn
sem hann telur greinilega að stundi
veiðiskap af öðrum hvötum en hann
sjálfur. Alhæfir hann að laxveiði-
menn séu ríkisbubbar eða drykkju-
rútar nema hvorutveggja sé: „Það
að veiða fískinn er ekki lengur það
sem veiðiferðin snýst um. Heldur er
það veiðihúsið, maturinn og allt
umstangið í kring, og kannski fyrst
og fremst fylleríið," segir Össur m.a.
í viðtalinu. Athylisverðast í viðtalinu
við Össur er gagnrýni hans á ríkjandi
stefnu í fiskiræktarmálum og á
Veiðimálastofnunina. Þar sem Össur
hefur menntun sem fiskeldisfræðing-
ur hlýtur að vera tekið eftir því sem
hann hefur að segja í þeim efnum.
Ekki er þess þó að vænta að allir
séu sammála kenningum hans en
athyglisverðar eru þær eigi að síður.
Gagnrýni kemur fram hjá öllum
viðmælendum bókarhöfunda á þá
þróun sem orðið hefur í verðlagningu
laxveiðileyfa þótt ekki kveði þeir eins
sterkt að orði og Össur. Víst er að
gagnrýni þessi á rétt á sér og það
er rétt að hátt verð veiðileyfa hindr-
ar marga sem áhuga og vilja hafa
til að stunda veiðiskapinn. Þama
hefur lögmálið um framboð og eftir-
spum ráðið ferðinni og erfitt er að
sjá hvemig af þeirri braut verður
snúið héðan af.
Sem fyrr greinir eru kaflar bókar-
innar eða viðtölin misjöfii að gæðum.
Sum þeirra em skrifuð á of miklu
talmáli. Einna líkast því að bókar-
höfundar hafí tekið viðtöl við
viðmælandann upp á segulband og
skrifað það síðan nákvæmlega niður.
Dæmi um slíkt má finna í viðtalinu
við Sigurð Siguijónsson þar sem
hann segir frá veiðiferð í Reyðar-
Einn af viðmælendum bókarinn-
ar, Sigurður Sigurjónsson.
vatni: „Ég setti mig í samband við
bóndann á Þverfelli og fékk hjá hon-
um leyfi. Hann minntist nú reyndar
á það í leiðinni að það væri svolítið
mikið af flugu við vatnið. Það væri
eiginlega ekkert spennandi að veiða
þegar svona mikið væri af flugunni.
Borgarbamið í manni mótmæli
þessu. Hvaða flugu, eins og það sé
ekki hæg^t að veiða þó að það sé
svolítil fluga við vatnið. Það var bara
betra. Síðan lögðum við af stað upp
eftir. Nokkru áður en við vomm
komnir að Þverfelli urðum við vör
við það að eitthvað var um flugu.
Þær spmngu í hundmðum á rúðunni
á bílnum. Okkur þótti þetta nú svo-
lítið mikið, svona í byggð allavega."
Orðfæri sem þetta sem er að finna
á nokkmm stöðum í bókinni og er
sennilega gott og gilt í tveggja
manna spjalli en hefði gjaman mátt
lagfæra áður en það var fest á bókar-
blað. I viðtalinu við Davíð Oddsson
og þó sérstaklega Pál G. Jónsson em
efnistök og málnotkun hins vegar
allt öðravísi og framsetningin betri.
Formála bókarinnar skrifar
Steingrímur Hermannsson forsætis-
ráðherra. Ekki liggur í augum uppi
af hveiju ráðherrann stígur fyrstu
skrefin á bókarsíðum Stórlaxa, nema
ef vera kynni að það hafi þótt við
hæfi að láta sannkallaðan „stórlax"
he§a ferðina.
Fjölmargar Ijósmyndir em í bók-
inni og lífga ekki aðeins upp á hana.
Þær em kannski helsti styrkur þess-
arar bókar þar sem flestar em góðar,
sumar afbragðsgóðar eins og í lit-
myndasyrpa af Sigurði Siguijónssyni
í tvísýnni glímu við lax. Það má ljóst
vera að ljósmyndarinn hefur tilfinn-
ingu fyrir því sem hann er að gera
þegar hann er bak við myndavélina
og þekkir einnig vel til veiða og þeirr-
ar spennu sem þeim fylgja þar sem
hann nær ótrúlega oft með myndum
sínum að laða fram sannkallaða
veiðimannastemmningu.
Niðurstaða um bókinæ Viðmæl-
endur hafa verið valdir með tilliti til
þess hve þekktir þeir em fremur en
af því að þeir hafi frá mörgu að segja
sem veiðimenn. Útkoman er sam-
kvæmt því og bókin nær ekki þeim
styrk sem slík bók þyrfti að hafa.
Viðtölin em misjöfn. Sum góð. í
öðmm of langt mál um lítið efni.
Myndimar em atyrkur bókarinnar,
flestar afbragðsgóðar.